Студопедия — У.4. Перыядызацыя гісторыі Беларусі
Студопедия Главная Случайная страница Обратная связь

Разделы: Автомобили Астрономия Биология География Дом и сад Другие языки Другое Информатика История Культура Литература Логика Математика Медицина Металлургия Механика Образование Охрана труда Педагогика Политика Право Психология Религия Риторика Социология Спорт Строительство Технология Туризм Физика Философия Финансы Химия Черчение Экология Экономика Электроника

У.4. Перыядызацыя гісторыі Беларусі






Падзел усяго гістарычнага працэсу на пэўныя кавалкі часу згодна з вызначанымі крытэрыямі называецца перыядызацыяй. Вылучаюцца некалькі асноўных падходаў да перыядызацыі: палітычная, фармацыйная, універсальная.

Палітычная перыядызацыя вылучае перыяды згодна з існаваўшымі на тэрыторыі Беларусі дзяржавамі (В. Ластоўскі, У. Ігнатоўскі, І. Лойка):

Полацкае княства (9-13 стст.);

Вялікае княства Літоўскае (сярэдзіна 13 ст. – 1569 г.);

Рэч Паспалітая (1569 – 1795 гг.);

Расійская імперыя (1795 – 1917 гг.);

Савецкая дзяржаўнасць (1917 – 1991 гг.);

незалежная Рэспубліка Беларусь (з 1991 г.).

Фармацыйная перыядызацыя была пануючай у савецкай гістарычнай навуцы; згодна з ёй вылучаюцца перыяды гісторыі Беларусі ў адпаведнасці з панаваннем той ці іншай фармацыі:

першабытнае грамадства (да 9 ст.);

феадальнае грамадства (9 ст. – 1861 г.);

капіталістычнае грамадства (1861 – 1917 гг.);

сацыялістычнае грамадства (з 1917 г.).

Універсальная перыядызацыя падзяляе гістарычны працэс ва ўсім свеце на наступныя кавалкі:

першабытнае грамадства (3.5 млн. гадоў назад – 5ст. н.э.);

Сярэднія вякі (5 – 15 стст.);

Новы час (16 ст. – 1918 г.);

Найноўшы час (1918 г. (канец Першай сусветнай вайны) – да сённяшняга дня).

Першабытнае грамадства; характарыстыка:

- панаванне абшчыннага тыпу грамадскага ўладкавання;

- выкарыстанне прымітыўных тэхналогій ў гаспадарцы;

- панаванне традыцый ў сацыяльным жыцці.

Сярэднія вякі; характарыстыка:

- фарміраванне класавага грамадства і ўзнікненне дзяржаўнасці;

- развіццё феадальнай сістэмы, карпаратыўнасць сацыяльнага жыцця;

- перавага сельскай гаспадаркі ў эканоміцы;

- панаванне рэлігіі і традыцый у духоўнай сферы жыцця грамадства.

Новы час; характарыстыка:

- цэнтралізацыя і фарміраванне нацыянальных дзяржаў;

- індустрыялізацыя, хуткае развіццё навукова-тэхнічнага прагрэсу;

- генезіс і зацвярджэнне капіталістычных адносін;

- урбанізацыя;

- фарміраванне свецкіх культурных каштоўнасцяў.

Навейшы час; характарыстыка:

- глабалізацыя;

- навукова-тэхнічная рэвалюцыя;

- фарміраванне постіндустрыяльнага, інфармацыйнага грамадства.

 

Асноўныя паняцці:

гісторыя, аб’ект, прадмет, функцыі, метадалогія, прынцыпы, метады, гістарызм, аб’ектыўнасць, сістэмнасць, гісторыка-генетычны метад, гісторыка-параўнальны метад, гісторыка-тыпалагічны метад, гісторыка-сістэмны метад, крыніцы гістарычнай навукі, лінейныя і нелінейныя падыходы, фармацыя, цывілізацыя, аграрнае грамадства, індустрыяльнае грамадства, постіндустрыяльнае грамадства, перыядызацыя, першабытнае грамадства, Сярэднія вякі, Новы час, Навейшы час.

 

Кантрольныя пытанні і заданні:

1. Назавіце прадмет і аб’ект гістарычнай навукі.

2. У чым заключаюцца асноўныя адрозненні гісторыі ад прыродазнаўчых і іншых сацыяльна-гуманітарных навук?

3. Якія функцыі выконвае гісторыя як навука?

4. Што такое метадалогія навукі?

5. Што з сябе ўяўляюць прынцыпы і метады навукі?

6. Назавіце асноўныя прынцыпы гістарычнай навукі і вызначце іх сутнасць.

7. Вызначце асноўныя метады гістарычнай навукі і дайце іх характарыстыку.

8. Якія Вам вядомыя асноўныя падыходы да вывучэння гісторыі? Укажыце адрозненні паміж імі.

9. Чым характарызуецца фармацыйны падыход да вывучэння гісторыі? Вызначце моцныя і слабыя бакі дадзенага падыходу.

10. Вызначце спецыфіку тэхналагічнага дэтэрмінізму пры вывучэнні гісторыі. Дайце параўнальную характарыстыку аграрнага, індустрыяльнага і постіндустрыяльнага грамадства.

11. У чым спецыфіка цывілізацыйнага падыходу? У чым палягае яго карэннае адрозненне ад лінейных падыходаў?

12. Што такое цывілізацыя і якія іх тыпы Вы ведаеце?

13. Якія Вам вядомыя перыядызацыі гісторыі Беларусі?

14. Вызначце асноўныя рысы гістарычных стадый паводле ўніверсальнай перыядызацыі.

15. Паразважайце, якая з вызначаных перыядызацый гісторыі Беларусі падаецца Вам набольш абгрунтаванай.

 

Тэмы дакладаў і рэфератаў:

1. Гісторыя ў сістэме сацыяльна-гуманітарных навук.

2. Фарміраванне і развіццё прынцыпу гістарызму ў гістарычнай навуцы.

3. Канцэпцыя “трох хваляў” у развіцці гісторыі Э. Тофлера.

4. Цывілізацыйная канцэпцыя А. Тойнбі.

5. Фарміраванне беларускай нацыянальнай гістарыяграфіі.

 

 

Модуль 1. Цывілізацыйная спадчына Старажытнага свету,







Дата добавления: 2014-12-06; просмотров: 984. Нарушение авторских прав; Мы поможем в написании вашей работы!



Важнейшие способы обработки и анализа рядов динамики Не во всех случаях эмпирические данные рядов динамики позволяют определить тенденцию изменения явления во времени...

ТЕОРЕТИЧЕСКАЯ МЕХАНИКА Статика является частью теоретической механики, изучающей условия, при ко­торых тело находится под действием заданной системы сил...

Теория усилителей. Схема Основная масса современных аналоговых и аналого-цифровых электронных устройств выполняется на специализированных микросхемах...

Логические цифровые микросхемы Более сложные элементы цифровой схемотехники (триггеры, мультиплексоры, декодеры и т.д.) не имеют...

Приготовление дезинфицирующего рабочего раствора хлорамина Задача: рассчитать необходимое количество порошка хлорамина для приготовления 5-ти литров 3% раствора...

Дезинфекция предметов ухода, инструментов однократного и многократного использования   Дезинфекция изделий медицинского назначения проводится с целью уничтожения патогенных и условно-патогенных микроорганизмов - вирусов (в т...

Машины и механизмы для нарезки овощей В зависимости от назначения овощерезательные машины подразделяются на две группы: машины для нарезки сырых и вареных овощей...

Психолого-педагогическая характеристика студенческой группы   Характеристика группы составляется по 407 группе очного отделения зооинженерного факультета, бакалавриата по направлению «Биология» РГАУ-МСХА имени К...

Общая и профессиональная культура педагога: сущность, специфика, взаимосвязь Педагогическая культура- часть общечеловеческих культуры, в которой запечатлил духовные и материальные ценности образования и воспитания, осуществляя образовательно-воспитательный процесс...

Устройство рабочих органов мясорубки Независимо от марки мясорубки и её технических характеристик, все они имеют принципиально одинаковые устройства...

Studopedia.info - Студопедия - 2014-2024 год . (0.011 сек.) русская версия | украинская версия