Эпидемиологиясы. ҚД-2 жалпы ҚД эпидемиологиясын анықтайды, себебі ол барлық қант диабеттің шамамен 98%-ын құрайдыҚ Д-2 жалпы Қ Д эпидемиологиясын анық тайды, себебі ол барлық қ ант диабеттің шамамен 98%-ын қ ұ райды. Қ Д-2 таралу жиілігі ә р мемлекеттер мен этникалық топтарда тү рліше ауытқ иды. Европа мемлекеттерінде, АҚ Ш жә не Ресей Федерациясында ол халық тың 5–6%-да кө рініс береді.
7.8 сурет. Қ антты диабеттің 2 тү ріндегі β -жасушалардың секреторлы дисфункциясы (инсулин секрециясының 1-ші жылдам фазасының тү сіп қ алуы).
Қ Д-2-мен сырқ аттану жас ұ лғ айғ ан сайын артады: ересектердің 10%, Батыс елдері мен Ресейде 65 жастан асқ ан адамдардың 20% кө рініс береді. Қ Д-2-мен сырқ аттану Америка мен Гавай аралдарының тұ рғ ылық ты халқ ында 2, 5 есе кө бірек дамыса, ал Пима тайпасының ү нділерінің 50%-да (Аризона штаты) анық талады. Ү ндістан, Қ ытай, Чили жә не Африканың ауылдық жерлерінде тұ рып, дә стү рлі ө мір салтымен ө мір сү ретін тұ рғ ындарда Қ Д-2 даму жиілігі ө те тө мен (шамамен 1%). Ал Ү ндістан, Қ ытайдан АҚ Ш пен Ұ лыбританияғ а кө шкен халық тың арасында Қ Д-2 таралу жиілігі 12–15 %. БДДҰ мә ліметтері бойынша ә лемде қ ант диабетімен сырқ аттанғ андар саны болашақ та, яғ ни 20 жылда 122%-ды қ ұ райтын болады (135 млн-нан 300 млн-ғ а дейін). Бұ л халық тың ү демелі қ артаюымен, адамдардың урбанизацияланғ ан ө мір салтының ө ршуімен, терең деуімен байланысты. Соң ғ ы жылдары Қ Д-2 «жасарғ аны», тіпті балалар арасында жиелегені алаң датады.
Клиникалық кө рінісі Бірқ атар жағ дайларда клиникалық белгілері анық талмауы мү мкін, тек кездейсоқ гликемия дең гейін рутинді анық тау барысында ғ ана анық талады. Ә детте сырқ ат 40 жастан асқ ан кезде манифестацияланады, оғ ан қ оса науқ астардың басым кө пшілігінде семіздік жә не метаболикалық синдромның басқ а да компоненттері анық талады (11.2 бө лімді қ араң ыз). Науқ астар ең бекке қ абілетінің тө мендеуіне, оғ ан басқ а себептер болмаса шағ ымданбайды. Шө лдеу мен полиурия сияқ ты шағ ымдар да аса айқ ын болмайды. Науқ астарды жиі терінің немесе қ ынаптың қ ышуы мазалайды, сондық тан мұ ндай науқ астар гинекологтар пен дерматологтардың кө мегіне жиі жү гінеді. Қ Д-2-нің манифестациясынан нақ ты диагноз қ ойылғ анғ а дейінгі аралық та кө птеген жылдар ө тетіндіктен (шамамен 7 жыл), науқ астардың кө бінде ауру алғ аш анық талғ анда Қ Д кеш асқ ынуларының симптомдары мен кө ріністері басым болады. Бұ ғ ан қ оса, науқ астар жиі дә рігерге кеш симптомдарының кө рініс беруіне байланысты шағ ымданып келеді. Науқ астар аяқ тың ойық жаралық зақ ымдануына байланысты (диабеттік табан синдромы) хирургиялық стационарларда, кө ру қ абілетінің ү демелі тө мендеуіне байланысты (диабеттік ретинопатия) офтальмологтарда, инфарктар, инсульттар, аяқ қ антамырлардың облитерациялаушы зақ ымдануына байланысты қ аралғ ан мекемелерде гипергликемия алғ аш анық талады.
|
