Этиологиясы. ДКА себебі - абсолютті инсулин тапшылығыДКА себебі - абсолютті инсулин тапшылығ ы. Тү рлі дә режеде ДКА Қ Д-1 манифестациясы кезінде науқ астардың басым кө пшілінде анық талады (ДКА барлық жағ дайларының 10–20%-да). Қ Д-1 диагнозы расталғ ан науқ астарда ДКА инсулинді енгізу тоқ талғ ан кезде (ДКА жағ дайларының 13%-да науқ астардың ө здері тоқ татады), ә сіресе инфекциялық аурулар секілді қ осарланғ ан сырқ аттар кө рінісінде инсулин мө лшерін жоғ арылатпағ ан кезде дамиды (30–40 %).
7.11 кесте. Диабеттік кетоацидоз
20% жағ дайғ а дейін ДКА-дың Қ Д-1-мен сырқ аттанғ ан науқ астарда дамуы психологиялық мә селелер мен/немесе тамақ тану тә ртібінің бұ зылуымен (дене салмағ ын қ осудан, гипогликемиядан қ орқ ыныш, жасө спірімдік мә селелер) дамиды. ДКА жиі себебіне кейбір халық топтарына инсулин дә рілерінің қ ымбат болуына байланысты науқ астың ө зі инсулинді қ абылдамауы жатады (7.11кесте).
Патогенезі ДКА патогенезі негізінде инуслин абсолютті тапшылығ ы мен глюкагон, катехоламиндер жә не кортизол секілді контринсулярлы гормондардың жоғ арылауымен ұ штасуы жатыр. Нә тижесінде бауырмен глюкозаның ө ндірілуі артып, шеткі тіндермен глюкоза утилизациясы бұ зылады, гипергликемия дамып, жасуша сыртынан тыс кең істікте осмолярлық бұ зылады. ДКА кезінде инсулин тапшылығ ы мен контринсулярлы гормондардың салыстырмалы артуы, қ ан арнасына бос май қ ышқ ылдарының шығ уы (липолиз) жә не олардың бауырда кетон денелеріне дейін тотығ уына ә келеді (β -гидроксибутират, ацетоацетат, ацетон), нә тижесінде алғ ашында гиперкетонемия, кейін метаболикалық ацидоз дамиды. Айқ ын глюкозурия нә тижесінде осмотикалық диурез, сусыздану, натрий, калий жә не басқ а да электролиттердің жоғ алуы кө рініс береді (7.9 сурет).
|
