Тақырып. Философия: пәні және оның зерттеу объектісі

К институциональным барьерам входа на рынок следует отнести систему лицензирования деятельности фирм, систему государственного контроля над ценами, над уровнем доходности. Государственное ценообразование на товар или ограничение доходности фирмы могут приводить к появлению неявных затрат, выраженных в потере части потенциальной прибыли. К институциональным барьерам выхода из отрасли следует отнести затраты, связанные для собственников фирмы с процедурой прекращения деятельности и банкротства. По мнению многих исследователей российских рынков, сложность выхода предприятий из отрасли и связанные с ним высокие явные и неявные затраты, является одним из важнейших факторов, препятствующих эффективной конкуренции. Высокий риск, сопряженный со сложностью выхода с рынка, служит фактором, дестимулирующим вход в отрасль потенциальных конкурентов.

 

Философия» пәнінен дәрістер жинағы

тақырып. Философия: пәні және оның зерттеу объектісі

Дәріс жоспары:

1. Дүниетаным туралы түсінік, оның қоғамдық тарихи сипаты.

2. Дүниетанымның тарихи түрлері: мифология, дін, философия.

3. Философия, оның мәдениеттер жүйесіндегі орны. Философия және ғылым.

4. Философияның қызметі, оның қоғамдағы орны.

 

Дәріс мазмұны:

Философия – өз алдына ғылым. Ол, ең алдымен, дүниетанымдық, теориялық, методологиялық ғылым. Философия бүкіл әлемді оның басты салалары: табиғат, қоғам, адам санасын тұтас құбылыс ретінде алып, оның жалпы заңдылықтарын ашады, объективтік шындық жөніндегі белгілі қағидалар жүйесін қалыптастырады. Бұл гректердің ертедегі екі сөзінен құралған ұғым (philio – сүйемін, sohpia – даналық, екеуі қосылып “философия” деген сөзді туғызды). Арабтар бұл сөзді тіліне жеңілдетіп “фәлсафа” деп атаған. Бірақ қазірде “философия” деген сөз бұл ұғым шеңберімен шектелмейді. Ол сонымен бірге дүниетаным, өмірлік позиция, іс-әрекет. Философияның тікелей айналысатын проблемаларына жататындар: логика (гр. logos – ойлау заңдылықтары туралы ілім), онтология (гр. ontos – мән туралы ілім), гносеология (гр. gnosis – білім, таным туралы ілім), акциология (гр. axios – құндылық туралы ілім) еді. Адамзат дамуымен қатар философия да өз алдына дүниеге көзқарас ілімі ретінде қалыптаса түсті. Философияда екі түрлі әдіс қолданылады. Бірі диалектикалық әдіс. Ол дүние ұдайы қозғалыста, өзгерісте, дамуда деп түсінеді. Екіншісі, метафизикалық (гр. ta meta, ta phyzika деген екі сөзінен құралған) әдіс. Бұл – біріншіге қарама-қарсы дүниені өзгермейтін, қозғалмайтын, дамымайтын құбылыс деп түсінетін ұғым.

Философия мен нақты ғылымдар арасында тығыз байланыс бар. Олар бірінсіз бірі өмір сүрмейді. Өйткені философия – жалпы теориялық ілім. Ол объективтік шындықтың жалпы заңдылықтарын зерттеп, теориялық қорытынды жасайды. Әрине, ол үшін нақты ғылымдардың жетістіктерімен ұдайы қаруланып отыру қажет. Нақты ғылымдармен тығыз байланыс жасамайынша философия өмірден қол үзіп, алшақтап, схоластикалық ілімге айналады.

Сонымен философия дегеніміз материя мен сана, таным мен болмыс, адам мен қоғам жайлы адамзат ой-санасының дамуы барысында жинақталған, жүйеленген ғылыми ой-пікірдің жиынтығы. Ол философияның негізгі мәселесін әрқилы түсіндіретін түрлі философиялық ағымдар мен бағыттардан тұрады.

Әдебиеттер:

1. Әбішев Қ. Философия (жоғарғы оқу орындарының студенттеріне арналған). – А., 1998.

2. Ильенков Э.В. Диалектическая логика. – М., 1984.

3. Кессиди К.Х. От мифа к логусу. – М., 1972.

4. Кішібеков Д., Сыздықов Ұ. Философия. А., 1994.

5. Лосьев А.Ф. Философия. Мифология. Культура. – М., 1992.

6. Мамардашвилли М.К. Как я понимаю философию. – М., 1990.

7. Мир философии. Ч.1., – М., 1991.

8. Мифы народов мира: Энциклопедия в 2 т – М., 1991.

9. Ортега-и-Гассет Х. Что такое философия? – М., 1991.

10. Рысқалиев Т.Х. Даналық пен түсініктің үлгілері (философия тарихына шолу). – А., 1994.

11. Хайдеггер М. Что такое философия? – М., 1967.

12. Философиялық сөздік. – А., 1996.