Жөндеу сызбасы

Жөндеу сызбасы құрастыру құжатын біркелкі жүйесінің талаптарына сай орындалады. Бөлшек беті қалпына келетін, сызбада біркелкі негізгі сызықпен орындалады, қалған бейнелер - біркелкі жіңішке сызықпен сызылады. Жөндеу сызбасын шекті ауытқу өлшемдері санды мән түрінде қойылады. Мысалы: ЗИЛ көлігінің дифферинциалының подшипнигінің диаметрі 75,040- 75,020 құрайды.

Басқа жағдайларда ауытқу айырмашылығы шартты белгі түрінде қойылады. 14Д5 және 16 квалитеттегі бос өлшемдер рұқсаты сызбада ондық милиметрге дейін дөңгелетумен қойылады.

Жөндеу сызбасының өлшем түрі және қиылысу саны тек процеттердің талаптарына есептеу керек. Сызбада барлық калпына келетін беттер пісіру немесе балқыту пайдаланылса онда сызбада оның атауын, маркасын, материал өлшемің, және осы материалға стандарт шартын көрсету керек.

Жөндеу сызбасының жөндеу және айдамалы(пригоночные) өлшемдері әріппесі белгіленеді. Ал олардың сандық мәні және басқоюшы мәліметтер шығарылған сызықта немесе сызбаның үстінгі оң жақ бұрышта орналасқан кестеде көрсетіледі.

Жөдеу сызбасында өңдеуге арналған техникалық шартардың талабын орнату керек.

Мысалы: беттердің өзара орналасу мінезі «А бетінің соққысы 0,60мм аспауы керек.» немесе «В бетінің жандық соққысы 0,020мм аспауы керек.». жинақтау бірлігінің немесе бөлшектің бөлшек элементінің қатысты талаптар сол элементтің қасында немесе бөлшек учаскісінде орналасады.

1.4. Жөнделетін бөлшек партияларының өлшем негізі. Өндірістегі жөндеудің сериялық шартында.

Мысалы: (Техникалық парақ талдағанда берілген мағллұматтар) Газ 66 қозғалтқышының шатунды жөндегенде тек парақ талдағанда берілген мағлұматтар көрсетілген N=25000 -ші құрайды ол жөндеу коэффиценті К_р=0,8. Айлық бағдарламаға сүйене отырып жөнделетін бөлшектер өлшем партиясын анықтаймыз.

X=N_r*K_r*m/12=25000*0.8*8/12=13333 бөлшектер. Мұндағы ш=8 қозғалтқыштағы біртекті бөлшектер саны. Келесі есептеуге жөнделетін бөлшектердің партиясының өлшем бірлігінің азаюы. Жүздік дөңгелектеуге дейін Х=13300 дана.

2. Арнайы бөлім.

2 .1.Бөлшекті жөндеудің онай әдістемесің тандау.

Жөндеу кәсіпорындарында ақауды жөндейтің түрлі әдістер бар.

Жөндеу өлшемдерінің әдісі қосымша бөлшектер пластикалық пішінің өзгерту

гольваникалық пісіру, балқыту жэне т.б.

Бір қатар бұл көрсетілген әдістердің барлығы жоғары жұмыс мүмкіндігі қайтамассыз есептелуі.

Бөлшекті жөндеудің ең жеңіл түрін таңдау үшін сол қабындыны бағалау керек және белгілі бір бөлшекті жөндеу қолдану мүмкіндігі. Жөндеу әдісін бағалағанда үш критериямен жүргізіледі - қолдануы экономикадағы және қолдану ұзақтығы.

Қолдану критериясы белгілі бір бөлшекке бағыттталған әртүрлі қалпына келтіру әдістерін анықтайды.

Мысалы: бөлгіш біліктің тірек шеткаларын хромдауымен болаттаумен немесе балқытумен жөндеуге болады. Бірақта тірек шейкаларының диаметрі 50мм шамасында болатынын біле отырып, біз флюстпен балқытуды ұсына алмаймыз, өйткені флюстпен балқыту кезіңде үлкен көлемде жылу жағады. Соның әсерінен білік деформацияланады.

Қолдану критериясы - бастапқы болып табылады. Одан нақты бір санмен белгіленбейді. Одан көрі (белгілі бір маркалы автомобильдердің) жөндеудіћ оңай әдісін таңдағанда белгілі бір маркалы автомобильдердің бөлшегін жөндеу техникалық шартына немесе басқа бір әдебиетке жүгінген жөн. Қолдану ұзақтыығының критериясын бағалағанда қалпына келтірілген бөллшектің жұмысы жарамдығын және басқа сынық қолдану ұзақтығының қалпына келтіргеннің қолдану ұзақтығының коэффиценті сипатталады. Таратқыш білігінің шакараларын жөндеудің мысалға ала отырып, жөндеу әдісінің қолдану ұзақтығын бағалауға болады.

а) Дірілді доғалы балқыту К_д=0,62

б) Қажалуға төзімді хромдау К_д=1,72

в) Қажалуға төзімді хромдау К_д=0,38.

Қалпына келтірудің әдсінің қорытынды шешімін колдану ұзақтығының коэффицентін есептей отырып жөндеудің өз бағасын анықтағаннан кейін қабылдауға болады.

Тартқыш білігінің тірек мойыншаларының қалпына келтіру мысалы жоғарыда ұсынылған жөндеудің үш әдісін үшін бір шаршы метр бетінің жөндеу жұмысының бағалық мәні мынаны құрайды.

а) Дірілді доғалы балқыту С\=52 теңге/м²

б) Қажалуға төзімді хромдау Сі=52 теңге/м²

в) Болаттау С\=52 теңге/м

бөлшекті қалпына келтірудің онай әдісің тандаудағы соңғы жұмыс элементі болып келтірілген кесте болып табылады.

 

Кесте № 2

Ақаулар	Критерия бойынша жөндеу әдісінің түрі	Төзімділік бірліктерінің кетіру бөлігі	Қабылданғ ан жөндеу әдісі
Таратқыш білігінің тірек мойыншаларының желінуі	1. Дірілді доғалы балқыту	0,65		52/0,62=83,9	Қажетті хромдау
	2. Қажалуға төзімді хромдау әдісі	1,72	88,5	88,5/1,72=51,5
	3. Болаттау.	0,58	30,2	30,2/0,58=52,1

 

2.2 .Технологиялық қорды таңдау.

Әр бір механикалық операцияда жобада қойылған базасын көрсету қажет. Бөлшекті қалпына келтіргенде механикалық өндеудің дәлдігі қойылып базасын тандаудың тәуелді бірінші кезенде технологиялық база үшін беттері қажалмайтының алуға болады. Осыған байланысты оны көп рет қолдануға болады және жоғары дәлділікпен.

База ретінде қолдану процесінде қажалатын беттерін қолдануға болмайды. Технологиялық базаны таңдаған кезде келесі жағдайларды басшылыққа алу керек.

1. Базалық беттер бойынша кезекте өңделеді.

2. Дайындауыш зауыттың базасы қолданылады.

3. Базаның тұрақтылық принципін қолдану қажет, қабылданған база тек процестердің барлық операцияларында сақталады.

Мұндай техникалық базаның болмаған жағдайында, бірінші кезекте негізгі және көмекші беттерді өндейтің бір жабдықпен бірінші кезекте, негізгі және көмекші беттерді өңдейтін мүмкіншілігі болуы тиіс.

4. Жөндеу кезінде технологиялық немесе өлшегіш база үшін сақталған және қалпына келтіруге жатпайтын беттерді қабылдайды.

5. технологиялық базаны түзейтін беті, бөлшектер үшін ең аз және қажетті бос сатысын қамтаммассыз ету керек.

Мысалы: жөнделетің иінді біліктің базалауын қарастырады мысалы қарастырамыз

а) басында базаны тексеру қажет дайындауыш зауытпен көрсетілген иінді біліктің фланец подшипнигінің тесігінің конустық беті және храповик арналған резъба тесігі.

Бұл жұмыс токарлы-винторезді станокта люнет қолдануымен жүргізіледі. Жоғарыда көрсетілген фаскальдарды базалы беткейі ретіңде ала отырып тиімді біліктің түпкі шеукаларында механикалық өндіру жүргізуге болады. (үшкірлеу, қыру), таратқыш рычактарының мойыншаларының немесе шкиф мойыншаларына.

в)Содан кейін иінді біліктің түпкі мойыншаларын онрнату базасы ретінде аса отырып, балқытуда, үшкерлеуді немесе қыруды иінді біліктің шатун мойыншаларына қолдануға болады. Екінші мысал ретінде шатун жөндеу кезіндегі орнату базасын. Тандау. Шатун төменгі галовака тесігінде және шатунның үстінгі головкасынын втулкасының тесігінің қажалуы бар.

а) шатунның үстінгі галовкасының втулкасын қайта қысқанда бүйір белгі және төменгі галовка тесігі база болу мүмкін.

б) шатунның жоғарғы галовкасының тесігін қайта қайрағанда орнату базасы ретінде жоғарыда көрсетілген беттерді алуға болады.

в) шатунның төменгі головкасының тесігін қайта қарағанда және хромдау орнату базасы ретінде (шатунның төменгі) қайта өнделген жоғарғы головканың тесігі және бүйір бетіне шатунның төменгі головкасынын бүйір беті алынады.

2.3. Бөлшектің ақауының жою схемасы және жоспары.

Бөлшктің ақауын жоюдың онай әдісін тандағаннан кейін, операцияның орындайтың кез кезегіне кірісуге болады. Ол келесі түрде орындалады.

 

Бөлшектің ақау нөмірі	Ақау	Жою әдісі	Операция нөмірі	Операцияныңң атауы және мазмұны

 

Жою әдісі кестесінде шартты белгілеулерді көрсетуге болады.

Мысалы: ДДБ - дірілді доғалы балқыту,

ФҚАБ-флюст қабаты астында балқыту,

АДП немесе АДБ-аргонды доғалы пісіру немесе балқыту

Б балқыту,

Х-хромдау,

ҚЖБ-қосымша жөндеу бөлшегі, ЖЉ-жөндеу өлшеміне дейін өндеу, КЭП-қолды электро-доғалы пісіру, ГП-газды пісіру.

«Операцияның атауы және мазмұны» жолағында операцияның атауын атау тетігі жекеше түрінде көрсету қажет.

Мысалы (токарлы бұрғылау, пісіру, балқыту, ысу және.т.б.) Операция мазмұны бұйрық рөлі істілігінде басталуы тиіс. Мысалы: «қыру, балқыту, болаттау». Операция мазмұнында өндеудің параметірлерің көрсету қажет: «мойыншаның диаметрінің 50,0мм-53,0мм дейін, ал ұзындығы 32мм - ді балқытып жабыстыру керек. Жобалаудағы көрсетілген (барлық, тапсырмаға, барлық ақауға схема құрылады). Схемамен жұмыс істер болған сон әр бір операцияға орнату базасын көрсету керек.

Операция жоспары бөлшектің ақауын жоюдын схемасын негізге ала отырып құрылады және операцияның онай кезектігін құру керек. Жоспар келесі формула бойынша орындалады:

 

 

Операция жоспары _______________________ кесте 2,2

№ п/п	Операция атауы және мазмұны	Жабдықтар модельі	Құрал	Сайман
				Істеуші және кескіш	өлшемді