Ни өчен?- пойти в гости к подруге; Әниең дус кызыңа кунакка барырга рөхсәт иттеме? - сходить на рыбалку. Әниең балыкка барырга рөхсәт иттеме? 13 билет 1. Тәрҗемә итегез, 2-3 җөмлә төзегез. (Переведи, составь 2-3 предложения) Отношения- мөнәсәбәтләр, ошибаться- ялгышырга, он прав- ул хаклы, каждый- һәркем, обида- рәнҗү(үпкә), обижаться- рәнҗү(үпкәләү), равнодушный- ваемсыз, ругаться- оршышу(әрләшү), жить дружно- тату яшәргә, драться- сугышырга, извиняться- гафу үтенергә. 1.Дөньяда дус һәм тату яшәргә кирәк.(Нужно жить в мире и согласии) 2. Кеше кайгысына ваемсыз булырга ярамый.(Не льзя быть равнодушным к чужому горю). 3.Әрләшү һәм сугышу яхшылыкка китерми.(Ругань и драка к хорошему не приведут). 2. Как скажете о том, что, возможно, завтра: - вы сходите в гости (в библиотеку, к друзьям); Иртәгә кунакка (китапханәгә, дусларга) барырбыз. - вы поедете в деревню (в спортивный лагерь); Иртәгә авылга (спорт лагеренә) китәрбез - он приготовит завтрак (ужин, обед); Ул иртәгә иртәнге (кичке, төшке) ашны әзерләр. - вы напишете письмо бабушке? -Сез иртәгә әбиегезгә хат язарсызмы?. 3. Как скажете о том, что: - если хорошо выучишь урок, то получишь пятерку; Әгәр дәресеңне яхшы өйрәнсәң, “биш”ле билгесен алырсың. - если долго будешь смотреть телевизор, испортишь глаза; Әгәр телевизорны озак карасаң, сукыраясың. - если подготовишься к урокам, то будешь себя чувствовать спокойно; Әгәр дәресләргә әзреләнсәң, үзеңне яхшы хис итәрсең - если будешь списывать у товарища, то сам никогда не научишься решать задачи? Әгәр дустыңнан гына күчереп утырсаң, мәсьәләләрне үзең чишәргә өйрәнмәссең. 4. Дуслык турында фразеологизмның эчтәлеген аңлатыгыз. (Объясни фразеологизм о дружбе. Араларыннан жил дә үтми. Между ними не пролетит и муха. Их дружба не разлей вода. 5. П редложите другу (подруге): - встретиться возле школы; Әйдә, мәктәп янында күрешәбез. - послушать любимую музыку; Яраткан музыканы тыңлыйк әле. - вместе сфотографироваться; Әйдә, бергә фотога төшик. - участвовать в конкурсе "Зажги звезду". Әйдә, “Зажги звезду” конкурсында катнашыйк.
14 нче билет 1. Сыйфатларны тәрҗемә итегез. (Переведи прилагательные) Трудолюбивый- эш сөючән, скромный- тыйнак, умный- акыллы(башлы), серьёзный- җитди, грубый- тупас, старательный- тырыш, трусливый - куркак, отзывчивый- кеше кайгысын уртаклашучан, ленивый- ялкау, спокойный- тыныч, гордый- горур, невнимательный - игътибарсыз, внимательный- игътибарлы, честный- намуслы. 2. Бирелгән сүзләрне таблицага урнаштырыгыз. (Разместите слова в таблицу)
1)Минем дусларым күп. (У меня мног друзей). 2) Дусларымның дуслары спорт түгәрәгенә еш йөриләр. (Друзья моих друзей часто посещают спортивные кружки). 3) Мин еш кына дусларыма татар теленнән өй эшен әзерләргә булышам. (Я часто помогаю друзьям выполнять домашнее задание по татарскому языку. 4) Кичә дусларымны туган көнемә чакырдым.(Вчера пригласил друзей на свое день рождение. 5) Яңа гына дусларымнан хатлар алдым. (Только что, от друзей получил письма). 6) Дусларымда музыка дисклары шактый күп. (У моих друзей очень много музыкальных дисков). 4.Әйтик сезне дискотекада биергә чакырдылар. Төшеп калган репликалар-ны өстәп, диалогны күчереп языгыз. (Скажем вас пригласили на дискотеке танцевать, добавь недостающие предложения -Гафу ит, синең исемең ничек?(Извини, как тебя зовут?) -Алинә. Ә синең?(Алина. А тебя?) -Сергей. Син минем белән биимәсеңме?(Сергей. Не хочешь сомной потанцевать?) -Әйдә. Мин биергә яратам. (Идем. Я люблю танцевать) -Ә сиңа нинди музыка ошый?(А тебе какая музыка нравится?) -Бу минем яраткан музыкам. (Это моя любимая музыка). 5.Как скажете в следующих ситуациях? 1)К вам пришли ваши друзья. Пригласите их за стол. Узыгыз, табын артына утырыгыз. 2)Поблагодарите гостей за подарки. Бүләкләрегез өчен рәхмәт. 3)Пригласите друзей потанцевать. Дусларым. әйдәгез биергә.
15 Билет 1. Выразите желание вместе с другом (подругой): -пойти на дискотеку; Дусларым белән дискотекага барасым килә. -погулять на улице: Дусларым белән урамда йөрисе килә. -отдыхать в лагере. Дустым белән лагерьда ял итәсем килә. 2. Как скажешь о том, что: - твой друг лучше тебя; Дустым миннән яхшырак. -тебе с ним интересно; Миңа синең белән кызык. -он умнее, порядочнее. Ул акыллырак, тәртиплерәк. 3.Әйтик, сезнең дустыгыз авырып киткән. Аның;башы авырта, температурасы югары, мәктәпкә йөри алмый. Телефоннан дустыгыз белән нинди сөйләшү булыр? (Ваш друг болеет, распроси его о болезни по телефону) - Сине авырый дип ишеттем, дөресме? Нәрсә булды? (Я слышал, что ты заболел, это правда? Что случилось?) - Салкын тиде. (Простыл) - Кайсы җирең авырта? (Что болит?) - Башым авырта. (Голова) - Табиб чакырдыгызмы?(Врача вызывали?) -Чакырдык. (Вызывали). - Температураң бармы? (Температура есть?) -Әйе, температурам югары. (Да, температура выокая). - Ютәллисеңме? (Кашляешь?) -Юк. (Нет). - Табиб сиңа нинди дарулар эчәргә кушты? (Какие лекарства велел пить доктор?) - Антибиотиклар, витаминнар.(Антибиотики и витамины) - Ничә көнгә өйдә утырырга куштылар? (Сколько дней велели сидеть дома?) - Бер атна. (Неделю) 4. Бирелгән сораулар буенча дустыгыз турында языгыз. (Отвечая на вопросы расскажи о друге) 1)Сезнең, якын дустыгыз кем? Нигә сез аны якын дус дип уйлыйсыз? Минем якын дустым Саша.Ул якын дус, чөнки һәрвакыт миңа булыша, авыр хәлдә беркайчан да калдырмый. 2)Сезгә дустыгызның нинди сыйфатлары ошый? Ул туры сүзле, максатчан, җитди. 3)Ул сезгә укуда, тормышта ничек булыша? Ул миңа һәрвакыт булыша.Укуда – авыр темаларны аңларга ярдәм итә, тормышта- яхшы киңәшләр бирә. 4)Дуслыкны саклау өчең нинди сыйфатлар кирәк дип уйлыйсыз? Дуслыкны саклау өчен намуслы, әдәпле, тәрбияле, шәфкатьле, миһербанлы булырга кирәк. 5. Төрләнешне дәвам ит. (Продолжи спряжение по принадлежности) Минем дусларым Синең дусларың Аның дуслары Безнең дусларыбыз Сезнең дусларыгыз Аларның дуслары 16 билет 1. Тәрҗемә итегез. ( Переведи) Здоровье - сәламәтлек, здоровый - сәламәт, полезный - файдалы, правильное питание - дөрес туклану, свежий воздух - саф һава, вредные привычки - зарарлы гадәтләр, курение – тәмәке тарту, утренняя зарядка - иртәнге зарядка. 2. Сәламәт яшәү кагыйдәләрен языгыз. (Напиши правила здоровой жизни) дөрес тукланырга кирәк. (нужно правильно питаться). Сәламәт булу өчен, саф һавада еш булырга кирәк. (часто бывать на свежем воздухе). спорт белән шөгыльләнергә кирәк.(заниматьсяч спортом). 3. Алмашлыкларны тәрҗемә итегез, 3-4 жөмлә төзегез. (Переведи местоимения, составь 3-4 предложения) Он- ул, у него- анда(аңарда), ему - аңа, его- аны, ее- аның, от нее- аннан(аңардан), у нее- анда(аңарда). 1. Аның исеме- Азат. (Его зовут Азат). 2. Аны кинога чакырдылар. (Его пригласили в кино). 3. Ул мәктәптә укый. (Он учится в школе). 4. Аңа – унбиш яшь.(Ему 15 лет). 4. Как скажете, если: - по вторникам, средам и субботам вы ходите в спортивный кружок; Сишәмбе, чәршәмбе һәм шимбә көннәрендә спорт түгәрәгенә йөрим. - танцами занимаетесь 5 лет; Бию белән биш ел шөгыльләнәм. - в свободное время вы с папой играете в шахматы; Буш вакытларда әти белән шахмат уйныйбыз. - часто болеете; Еш авырыйм. - у вас сильно болит горло? Тамагыгыз нык авыртамы? 5. Вы хотите узнать: -какие кружки есть в вашей школе; Мәктәбегездә нинди түгәрәкләр бар? -какой вид спорта нравится вашему другу; Сиңа нинди спорт төре ошый? -что у вашего друга болит; Нәрсәң авырта? -кто занял первое место в соревнованиях по волейболу. Волейбол ярышларында кем беренчелекне яулаган? 5. "Спорт - сәламәтлек чыганагы" темасына хикәя төзеп сөйләгез. (Составь рассказ “Спорт- залог здоровья”) Меңләгән кешеләр спорт яраталар, чөнки ул сәламәтлекне сакларга, үзеңне яхшы хис итәргә ярдәм итә. (Более тысячи людей любят спорт, т.к. он помогает беречь здоровье и чувствовать себя хорошо) Спорт залы булмаган нинди дә булса уку йортын табу да авырдыр. (Трудно найти учебное заведение, где бы не было спорт зала) Шәһәрләрдә стадионнар, бассейннар бар, төрле спорт клублары һәм җәмгыятьләре эшли. (В городах есть стадионы, бассейны, работают различные спортклубы и сообщества). Мин дә спорт белән шөгыльләнәм.(Я тоже увлекаюсьспортом). Атнага биш тапкыр бассейнга йөрим, анда йөзү секциясендә шөгыльләнәм.(5 раз в неделю хожу в бассейн, занимаюсь плаванием). Миңа бигрәк тә батерфляй ысулы белән йөзү ошый. (особенно мне нравится – батерфляй).Ул брасс стиленә охшаган, тик йөзгәндә кулларны гына судан чыгарасың. (Этот стиль похож на брасс, когда плывешь только руки над водой). Йөзү мускулларны ныгыта һәм сулыш алуны яхшырта.(Плавание укрепляет мышцы рук и дыхание). Мин йөзү белән җитди шөгыльләнә башлаганнан соң, физик яктан ныгыдым. (После того как я начал серьезно заниматься плаванием, физически я окреп). Йөзү буенча район ярышларында катнаштым.(Участвовал в районных соревнованиях по плаванию) Дөрес, югары урыннар алмадым.(Если честно призовые места не занимал). Әмма анысы бик үк мөһим дә түгел, чөнки мин спорт белән сәламәтлек өчен шөгыльләнәм. (Это не важно так как я занимаюсь спортом для своего здоровья).
17 билет 1. Текстны укыгыз, эчтәлеген сөйләгез. (Прочти, перескажи) Син — табигать баласы. Ты - дитя природы. Табигать — синең әйләнә-тирәң ул. Природа – это твое окружение. Кояш, болыт, су, ком, таш, хайваннар һәм үсемлекләр — барысы бергә табигать дип атала. Солнце, туча, вода, песок, камень, звери и растения – это все природа. Кеше үзенә кирәк әйберләрне табигатьтән ала. Все что нужно человек берет из природы. Иген, яшелчә һәм җиләк-җимешләр үстерә, терлек үрчетә. Выращивает хлеб, овощи и фрукты. Разводит животных Җир астыннан казылма байлыклар чыгаралар. Добывают полезные ископаемые. Елга- һәм күлләрдән балык тоталар. В реках и озерах ловят рыбу. Урман-кырлардан гөмбә һәм җиләк җыялар. В лесах и на полянах собирают грибы и ягоды. Табигать бай, ләкин аны сакларга кирәк. Природа богата, но её нужно беречь. 2. Бу нинди иярчен җөмлә? (Какое это предложение?) Абыем бу яңалыкны әйтсә, әни бик шатланачак. в) иярчен шарт 3.Как скажете, если: -любите отдыхать на природе; Мин табигатьтә ял итәргә яратам. -часто ходите в лес по грибы и ягоды; Мин урманга гөмбә һәм җиләк җыярга еш йөрим. -в лесу много лечебных трав; Урманда дару үләннәре күп. -бабушка часто заваривает чай с травами? Әбиең үләннәр белән чәй пешерәме? 4. Какие вопросы зададите, чтобы выяснить: -были ли летом в Татарстане пожары; Татарстанда янгыннар булдымы? -кто оставил мусор под деревом; кем агач төбендә чүп калдырган? -кто играет с огнем? Кем ут белән уйный? 5.Бу очракларда син нинди киңәшләр бирер идең? (Какой даш совет.) 1)Урамда бер малай агач сындыра. (На улице мальчик ломает дерево. Агачларны сындырырга ярамый, чөнки алар бик озак үсәләр. Ломать деревья нельзя, так как они очень долго растут) 2)Бер кыз конфет кәгазен җиргә ташлый. (Девочка выбросила фантик на землю. Конфет кәгазен җиргә ташларга ярамый, аның өчен чүп урналары бар.Фантики на землю бросать нельзя, для этого есть урны) 3)Бер бала клумбадан чәчәкләр өзә. (Один ребенок рвет цветы с клумбы. Клумбадан чәчәкләр өзмиләр, бу әдәпсезлек. Син аларны утыртмадың. Цветы с клумбы не рвут, это признак невоспитанности. Ты же их не сажал).
18 билет 1. "Татарстаннын табигате" дигән таблицаны тутыр: Заполни таблицу «Природа Татарстана»
1) Минем фикерем шундый: без татар телен яхшы белергә тиешбез. Мое мнение такое, мы должны хорошо знать татарский язык. (иярчен хәбәр җөмлә) 2) Әйтәсе килгән сүзем шул: үз сүзеңдә торырга кирәк. Я хотел сказать то, что нужно держать свое слово. (иярчен хәбәр җөмлә) 3)Проблема такова: не хватает книг. Проблема менә нәрсәдә: китаплар җитми. (иярчен хәбәр җөмлә) 4)Мой совет таков: здоровье надо беречь с малых лет. Киңәшем шул: сәламәтлекне яшьтән ук сакларга кирәк. (иярчен хәбәр җөмлә) 3. Г.Тукайның үзегез яраткан бер шигырен яттан сөйләгез. (Расскажите свое любимое стихотворение Г.Тукая) 4. Какие вопросы вы зададите, если хотите узнать: -сколько километров до Казани; Казанга хәтле ничә километр? -какие поэты и писатели жили в Татарстане; Татапрстанда нинди шагыйрьләр һәм язучылар яшәде. -знает ли ваш друг столицу Татарстана; Дустыгыз Татарстанның башкаласын беләме? -есть ли в библиотеке татарские газеты и журналы; Китапханәдә татар телендә газета һәм журналлар бармы? -был ли ваш друг в татарском театре? Дустым, син татар театрында булдыңмы? 5. Предложите другу: -поехать в Казань и посмотреть исторические места; Казанга барып, тарихи урыннарны карыйк. -побывать в Кремле, посмотреть башню Сююмбике, мечеть Кул Шариф. Кремльгә кереп, Сөембикә манарасын һәм Кол Шәриф мәчетен карап китик.
19 билет 1.Татарстан республикасының символикасы турында сөйләгез. (Рассказать о символике Татарстана)
|
