Студопедия — Люблінская унія. Утварэнне Рэчы Паспалітай
Студопедия Главная Случайная страница Обратная связь

Разделы: Автомобили Астрономия Биология География Дом и сад Другие языки Другое Информатика История Культура Литература Логика Математика Медицина Металлургия Механика Образование Охрана труда Педагогика Политика Право Психология Религия Риторика Социология Спорт Строительство Технология Туризм Физика Философия Финансы Химия Черчение Экология Экономика Электроника

Люблінская унія. Утварэнне Рэчы Паспалітай






Люблінская унія паклала пачатак трагічнай старонкі айчыннай гісторыі. З гэтага часу незалежная краіна ВКЛ страціла сваю самастойнасць, увайшла ў склад новай дзяржавы – Рэчы Паспалітай. Чаму так здарылася? Першая спроба зліць ВКЛ з Польшчай была зроблена Ягайлам пасля заключэння ў 1385 г. Крэўскай уніі. Гэта была здрада Ягайлы. Ён абяцаў Польшчы вярнуць усе землі страчаныя ёй у час войнаў, перавесці сваіх падначаленных з праваслаўных у католікаў, далучыць ВКЛ да Польшчы. Гэта была дынастычная вунія. Амаль два стагоддзі паміж дзяржавамі звязанымі саюзнымі адносінамі ішла барацьба: з боку Польшчы за інкарпарацыю саюзніка, з боку ВКЛ за самастойнасць. Націск з боку Польшчы няспынна пашыраўся і паглыбляўся. К сярэдзіне ХVІ ВКЛ у эканамічным, дзяржаўным, грамадска-палітычным жыцці набліжалася да Польшчы. Пераймаліся польскія звычаі, абрады, з’явіліся ваяводствы, воласці, паветы. Паскорыць працэс інкарпарацыі прымушала польскія ўлады і тое, што Жыгімонт ІІ Аўгуст не меў нашчадкаў.

Важнае значэнне мелі знешнепалітычныя абставіны. На поўдні ВКЛ вымушана было абараняцца і весці неспынныя войны з крымскімі татарамі. З 1500 па 1569 гг. апошнія 45 разоў рабавалі беларускія землі, уводзячы палонных у рабства. У гэты ж час на ўсходзе ўзмацняецца Маскоўская дзяржава. Яна імкнулася да берагоў Балтыйскага мора і вяла вайну з Лівонскім ордэнам, які запрасіў дапамогі ў ВКЛ. Ордэн перайшоў пад працектарат княства. Расія пачала баявыя дзеянні на тэрыторыі ВКЛ. Над княствам навісла смяротная пагроза. Спробы заключыць мір з рускім царом Іванам Грозным не мелі поспеху. Адначасова з боку Польшчы ўзмацняліся дзеянні па ўключэнню ВКЛ у склад адзінай дзяржавы.

У такіх ўмовах 10 студзеня 1569 г. пачаў працаваць Люблінскі сейм. Кароль і яго прыхільнікі імкнуліся шляхам уніі ўключыць ВКЛ у склад Польшчы. Паслы ВКЛ вымушаны былі ісці на саюз з Польшчай, але імкнуліся захаваць незалежнасць сваёй краіны. Яны прапанавалі свае ўмовы аб’яднання: адзін кароль абіраецца роўнай колькасцю паслоў ад Польшчы і ВКЛ, карануецца ў Кракаве і Вільні, княства і карона будуць мець свае асобныя органы ўлады і кіравання, захоўваць сваю тэрытарыяльную цэласнасць і недатыкальнасць і інш. Гэтыя прапановы не знайшлі падтрымкі на сейме. Паслы ВКЛ ад’ехалі на месцы. Гэта выклікала абурэнне караля і польскіх паслоў. Пад іх уціскам, гвалтоўна, не маючы права без згоды рады і сейма прымаць рашэнне, Жыгімонт ІІ Аўгуст скасоўвае ўсе папярэднія дадзеныя ВКЛ і шляхце, далучае Падляшша, Валынь і Падолію да Польшчы. Пад пагрозай пазбаўлення маёнткаў, высылкі з краю ён прымушае паслоў гэтых зямель падпісаць унію. У складзе ВКЛ засталіся Літва і Беларусь. Нягледзячы на ўсё іх супрастаянне, яны вымушаны былі таксама падпісаць унію.

1 ліпеня 1569 г. згодна Люблінскай уніі ВКЛ і Польшча злучыліся ў адзіную дзяржаву – Рэч Паспалітую, феадальную Рэспубліку. Быў абраны адзіны гаспадар – кароль польскі і вялікі князь літоўскі, рускі, прускі, мазавецкі, жамойцкі, кіеўскі, валынскі, падляшскі, ліфляндскі. Спынілася абранне вялікага князя ВКЛ, яго пажыццёвае валоданне княствам. Выбіраўся адзіны сейм, які павінен быў склікацца толькі ў Польшчы. Уводзілася адзіная мытная прастора, грашовая адзінка, агульная знешняя палітыка. Усе жыхары РП мелі права набываць маёнткі і зямлю, уласнасць у любой частцы краіны. Скасоўваліся ўсе пастановы, законы, палажэнні якія супярэчылі уніі, а таксама асобны сейм ВКЛ. Прысягаць можна было аднаму Польскаму каралеўству. Такім чынам, Люблінская унія была гвалтам навязана ВКЛ палякамі на чале з Жыгімонтам ІІ, асабліва пасля анексіі і далучэння большасці тэрыторыі ВКЛ (Падляшша, Валынь, Падолля, Кіеўшчыны).

Унія – гэта анексія і інкарпарацыя ВКЛ у польскае каралеўства, пагроза поўнага акаталічвання і апалячвання, вынік цяжкага і складанага ўнутранага і знешнепалітычнага становішча ВКЛ у сярэдзіне ХVІ ст.: пагаршэння сацыяльна-эканамічнага стану, раскола грамадства па канфесійнай прыкмеце, пашырэння рэлігійнай барацьбы, здрады караля, аслаблення ВКЛ у выніку войнаў з крымскім ханствам і барацьбы ВКЛ за лівонскую спадчыну.

 








Дата добавления: 2015-04-19; просмотров: 616. Нарушение авторских прав; Мы поможем в написании вашей работы!



Важнейшие способы обработки и анализа рядов динамики Не во всех случаях эмпирические данные рядов динамики позволяют определить тенденцию изменения явления во времени...

ТЕОРЕТИЧЕСКАЯ МЕХАНИКА Статика является частью теоретической механики, изучающей условия, при ко­торых тело находится под действием заданной системы сил...

Теория усилителей. Схема Основная масса современных аналоговых и аналого-цифровых электронных устройств выполняется на специализированных микросхемах...

Логические цифровые микросхемы Более сложные элементы цифровой схемотехники (триггеры, мультиплексоры, декодеры и т.д.) не имеют...

ОСНОВНЫЕ ТИПЫ МОЗГА ПОЗВОНОЧНЫХ Ихтиопсидный тип мозга характерен для низших позвоночных - рыб и амфибий...

Принципы, критерии и методы оценки и аттестации персонала   Аттестация персонала является одной их важнейших функций управления персоналом...

Пункты решения командира взвода на организацию боя. уяснение полученной задачи; оценка обстановки; принятие решения; проведение рекогносцировки; отдача боевого приказа; организация взаимодействия...

Основные симптомы при заболеваниях органов кровообращения При болезнях органов кровообращения больные могут предъявлять различные жалобы: боли в области сердца и за грудиной, одышка, сердцебиение, перебои в сердце, удушье, отеки, цианоз головная боль, увеличение печени, слабость...

Вопрос 1. Коллективные средства защиты: вентиляция, освещение, защита от шума и вибрации Коллективные средства защиты: вентиляция, освещение, защита от шума и вибрации К коллективным средствам защиты относятся: вентиляция, отопление, освещение, защита от шума и вибрации...

Задержки и неисправности пистолета Макарова 1.Что может произойти при стрельбе из пистолета, если загрязнятся пазы на рамке...

Studopedia.info - Студопедия - 2014-2024 год . (0.012 сек.) русская версия | украинская версия