Оқшау сөздер. Қыстырма сөздер.

abstraction the process of formulating generalized ideas or concepts by extracting common qualities from specific examples

access obtain or retrieve information from a storage device.

algorithm a set of rules to be followed in calculations or other problem-solving operations, especially by a computer

application a computer program that is written and designed for a specific need or purpose

approximation the process or result of making a rough calculation, estimate, or guess

artificial language an invented language, esp. one intended as an international medium of communication or for use with computers

blend to mix or mingle components together thoroughly

browser – a software package that enables a user to find and read hypertext files, esp on the World Wide Web.

bug an error in a computer program or system

bus a distinct set of conductors carrying data and control signals within a computer system, to which pieces of equipment may be connected in parallel

central processing unit the part of a computer in which operations are controlled and executed

computer an electronic device which is used for storing data, organizing and finding words, numbers and pictures, for doing calculations and for controlling other machines

content information resources (entry) or filling of web servers

convergence the combining of different forms of electronic technology

debugging the process of identifying and removing errors from computer hardware or software

dimension a measurement of the size of something in a particular direction, such as the length, width, height, or diameter

discrete separate or distinct in form or concept

digitization the process of putting information into digital form, usually so that it can be processed by a digital computer

eliminate completely remove or get rid of something

encompass enclose within a circle

enhance intensify or increase in quality, value, power

exterior a part, surface, or region that is on the outside

extranet an intranet that is modified to allow outsiders access to it, esp. one belonging to a business that allows access to customers

flowchart a graphical representation of a computer program in relation to its sequence of functions

graphics the process or art of drawing in accordance with mathematical principles

haptic relating to or based on the sense of touch

hardware the machines, wiring, and other physical components of a computer or other electronic system

input device a piece of computer equipment such as a keyboard which enables you to put information into a computer

the Internet a worldwide network of computers and computer networks that can communicate with each other using the Internet Protocol

intranet an internal network that makes use of internet technology

mainframe a large high-speed computer, especially one supporting numerous workstations or peripherals

manipulate to handle or use something with some skill in a process or action

memory-storage devices the part of a computer in which data or program instructions can be stored for retrieval

modification a small change or adjustment

multitasking the simultaneous execution of more than one task by a single CPU

network a system of interconnected computer systems, terminals, and other equipment allowing information to be exchanged

networking the interconnection of two or more networks in different places

novice a person who is new to or inexperienced in a certain task or situation

operating system the system software thatallows all the hardware and software components to work together

output device a device which transmits or displays processed data

peer-to-peer a network designed so that computers can send information directly to one another without passing through a centralized server

Point-to-Point Protocol a data link protocol commonly used to establish a direct connection between two networking nodes

predictability the state of knowing what something is like or when something will happen

program a set of instructions that a computer follows in order to perform a particular task

programmer a person whose job involves writing programs for computers

programming language a simple language system designed to facilitate the writing of computer programs

sample a small part of anything, intended as representative of the whole

schedule a plan for carrying out a process or procedure, giving list of intended events and times

semiconductor a material, such as silicon, which allows electricity to move through it more easily when its temperature increases

server a computer or computer program which manages access to a centralized resource or service in a network

setting the surroundings in which something is set

software the programs that instruct the hardware to perform tasks

specification a detailed description of the criteria for the construction, appearance, performance, etc., of a material, apparatus, standard etc.

system a group or combination of interrelated, interdependent, or interacting elements forming a collective entity

standalone capable operating independently of any other device or system

volatile inconstant, unsteady, lasting only a short time

Оқшау сөздер. Қыстырма сөздер.

Әйтеуір, Біріншіден, Қысқасы, Әлбетте, Сірә. Меніңше, бәлкім, Әрине, рас, шынында Сөзсіз. Қорыта келгенде, Оның пікірінше. Қорыта айтқанда. Бақытына қарай.Екіншіден Мүмкін. Расында. Меніңше. Мүмкін Түрлері:Мақұлдау. Өкіну. Сендіру. Ой тәртібі.

1. Сөйлемнің ортасында келген қыстырма сөзді табыңыз. Мен, сірә, киноға бармайтын шығармын.

2. Қыстырма сөз қай сөйлемде екенін белгілеңіз. Қысқасы, сабақтан келген соң үй жинаймын.

3. Қыстырма сөзді табыңыз. Сірә.

4. Қыстырма сөзі бар сөйлемді табыңыз. Меніңше, бұл-өте мықты адам.

5. Сөйлемнің басында келген қыстырма сөзді табыңыз. Меніңше, сен кітапты көп оқисың.

6. Қыстырма сөзден кейін қандай тыныс белгісі қойылатынын белгілеңіз. Үтір

7. Қыстырма сөздің тыныс белгісі дұрыс қойылғанын табыңыз. Шіркін, озық техникаға еш нәрсе жетпейді.

8. Әрине, әлбетте, рас, шынында деген сөздердің сөз табын анықтаңыз. Оқшау сөздер.

9. Қыстырма сөзді табыңыз. Сөзсіз.

10. Қыстырма сөйлем қолданылған жай сөйлемді анықтаңыз. Шынында да, халіміз онша мәз емес.

11. Оқшау сөздердің белгісін көрсетіңіз. Сөйлем мүшесі бола алмайды.

12. Қыстырма сөзі бар сөйлемді табыңыз. Мен, шынымды айтайын, қорқудамын.

13. Үтірдің қойылу себебі, дұрысын белгілеңіз. Мүмкін, келіп қалар. Қыстырма.

14. Қыстырма сөзді табыңыз. Рас айтқанда, сенің ойын дұрыс.

15. Қыстырма сөзді табыңыз. Шынында.

16. Оқшау сөздердің түрлерін анықтаңыз. Қыстырма сөз, қаратпа сөз, одағай.

17. Қыстырма сөзді табыңыз. Қорыта келгенде, сабақ өте жақсы өтті.

18. Қыстырма сөзді сөйлемді көрсетіңіз. Әрине, адам өмірінде көп қиындықтар кездеседі.

19. «Біріншіден, екіншіден» деген қыстырма сөздердің мағынасын анықтаңыз. Ой тәртібі.

А) 20. Қыстырма сөзді табыңыз. Несін айтасың, біздің бақытымызға орай берілген жан ғой.

21. Ойдың кімнен шыққанын білдіретін қыстырма сөзді анықтаңыз. Оның пікірінше.

22. Ой тәртібін білдіретін қыстырма сөзді анықтаңыз. Біріншіден.

23. Қыстырма сөздердің түрлері. Көңіл-күйді білдіретін, сенер-сенбеушілік, кімнің ойынша.

24. Қыстырма сөзді табыңыз. Мен, сірә, киноға бармайтын шығармын.

25. Қыстырма сөзді табыңыз. Менің байқауымша.

 

Қаратпа сөз.

1-нұсқа.

1. Сөйлемнің басында тұрған қаратпа сөзді көрсетіңіз. Асқар, бүгін күн жылы ма?

2. Құрамында қаратпа сөзі бар сөйлемді табыңыз. Кел, балалар, оқылық!

3. Сөйлемнің ортасында келген қаратпа сөзді табыңыз. Үйге кір, балам, шай ішіп кет.

4. Қаратпа сөзі бар сөйлемді табыңыз. Алма, сен бізге келесің бе?

5. Қаратпа сөзі бар сөйлемді белгілеңіз. Жеңіс, келесің бе? В)

6. Қаратпа сөз қатысып тұрған сөйлемді табыңыз. Айман, сен келесің бе?

7. Қаратпа сөзді сөйлемді табыңыз. Балалар, кешке мектепте жиналыс болады, кешікпей келіңдер.

8. Қаратпа сөзді сөйлемді табыңыз. Арман, сен мұнда келші.

9. Қаратпа сөзді сөйлемді табыңыз. Ботагөз, сен бүгін киноға барасың ба?

10. Қаратпа сөз қатысып тұрған сөйлемді табыңыз. Дәмелі, бақшаға барайық,-деді Рахмет.

11. Қаратпа сөзді табыңыз. Балам, бері кел.

12. Қаратпа сөзі бар сөйлемді табыңыз. Жазғы демалыста, Раушан, қайда барасың?

13. Қаратпа сөз тұрған сөйлемді табыңыз. Тыңда, дала, Жамбылды!

14. Қаратпа сөзі бар сөйлемді табыңыз. Балалар, отырыңдар.

15. Қаратпа сөзге байланысты қойылып тұрған үтірді көрсетіңіз. Уа, туған жер, аша бер құшағынды.

16. Қаратпа сөзді анықтаңыз. Марат, бүгін кеш келесің бе?

17. Қаратпа сөзді табыңыз. Жолдастар, тынышталыңдар.

18. Қаратпа сөзді анықтаңыз. Балам қай көшеге келіп тұрмыз? Балам.

19. Қаратпа сөздің тыныс белгісін табыңыз. Үтір.

20. Қаратпа сөз бар сөйлемді анықтаңыз. Сәуле, кітапханаға барасың ба?

21. Қаратпа сөйлемді белгілеңіз. Балалар, музыканың дауысын жай қойыңдар.

22. Қаратпа сөз көбіне қай тұлғада тұратынын анықтаңыз. Атау септігінде.

23. Қаратпа сөзді табыңыз. Айна, алманы әкел.

24. Қаратпа сөзді табыңыз. Мейманым, жақсы жатып, жайлы тұрдың ба?

25. Қаратпа сөзді табыңыз. Алдарыңнан ақ жол болсын, ардагерлер.

 

Шылау.

1- нұсқа

1.Үшін, туралы, жайлы шылаулары қай септіктен кейін келетінін көрсетіңіз. Атау.

2. Септеулік шылауы бар сөйлемді көрсетіңіз. Ол Астанаға дейін пойызбен барады.

3. Сұраулық демеуліктерді көрсетіңіз. Ма, ме, ба, бе, па, пе.

4. Көп нүктенің орнына тиісті шылауды қойыңыз.

Маған өнер адамдары... кітаптар ұнайды. Туралы.

5. Сен де бір кірпіш дүниеге.

Сөйлемде «де» не болатынын анықтаңыз. Демеулік шылау.

6. Жалғаулық шылауларды көрсетіңіз. Да, де, та, те.

7. Сұраулық шылауды табыңыз. Ма, ме.

8. Септеулік шылауды белгілеңіз. Досым туралы жақсы хабар естідім.

9.Септеулік шылауды табыңыз. Соң.

10. Көп нүктенің орнына тиісті шылауды қойыңыз. Отан... от кешкендер. Үшін.

11. Жалғаулықтардың түрін анықтаңыз.

Я, яки, не, немесе. Талғаулықты

12. Қарсылық мәндегі жалғаулық шылауды көрсетіңіз. Бірақ, алайда.

13. Шылауы бар сөйлемді көрсетіңіз. Қарағым-ай, бұл өмір осындай болады екен.

14. Септеулік шылауы бар сөз тіркесін көрсетіңіз. Астана туралы

15. Жұмбақ құрамындағы қай сөз шылау екенін көрсетіңіз. түгілі.

Таңертең бар, кешке жоқ,

Кеш түгілі, түсте жоқ.

Мен әдемі моншақпын,

Ірі емеспін ұсақпын.

16. Синоним болып тұрған шылауды табыңыз. Сондықтан, сол себепті.

17. Септеулік шылауды белгілеңіз. Сабақтан соң біз театрға бардық.

18. Сөйлемді септеулік шылаумен толықтырыңыз. Бірге.

Саяхатқа оқушылармен... мұғалім шықты.

19.Демеулік шылауды табыңыз. Ма, ме.

20. Нақтылық мәндегі шылауды көрсетіңіз. Өмірден орын тапқан-ды.

21. Септеулік шылауды көрсетіңіз. Іле өзені Қапшағайдан кейін Балқашқа құяды.

22. Ма, ме, ба, бе, па, пе демеулік шылаудың қай түріне жататынын көрсетіңіз. Сұраулық.

23. Жалғаулықтардың түрін анықтаңыз. Себеп-салдар

Себебі, өйткені, сол себепті.

24. Демеулік шылауы бар сөйлемді көрсетіңіз. Енді таба аласыз ба?

25. Септеулік шылауды табыңыз. Үшін

 

 

Шылаулар.

2-нұсқа.

1.Сұраулық шылауды көрсетіңіз. Ма, ме.

2. Сөйлемде берілген шылаудың түрін көрсетіңіз. Жалғаулық.

Кітапта Жанкелдіқызы Ұлбике мен Көшерұлы Күдерінің айтыстарына орын берілген.

3. Септеулік шылауды анықтаңыз. кейін.

4. Көмектес септігіне қатысты септеулік шылауды анықтаңыз. Бірге.

5. Берілген сөйлемдегі септеулік шылауды табыңыз: Мен кітаптан той туралы оқыдым. Туралы.

6. Қажетті септеулікті көрсетіңіз. Үш ай қыстан... көктем келеді. Соң.

7. Көңіл-күй демеулікті анықтаңыз. –міс, -мыс

8. «Бірақ» жалғаулығының түрін анықтаңыз. Қарсылықты.

9. Берілген сөйлемді шылаумен толықтырыңыз.

Қыста... күзде күн суық болады. Және.

10. «Дейін, шейін, кейін» шылауларының түрін ажыратыңыз. Септеулік шылаулар.

11. Мына сөйлемге қай шылау лайық, көрсетіңіз.

Кейбір өсімдіктердің өзінен сүт бөліп шығаратыны ертеден-... белгілі. –ақ.

12. Ыңғаластық қатынасты білдіретін жалғаулық шылауды көрсетіңіз. Марат (пен) Қанат келді.

13. Жалғаулық шылау арқылы байланысып тұрған сөзді көрсетіңіз. Мал мен бас.

14. Септеулік шылаумен байланысып тұрған тіркесті көрсетіңіз. Жиналыстан кейін.

15. Жалғаулық шылауды көрсетіңіз. Қарыз бен парыз.

16. Шылау қатысқан сөйлемді белгілеңіз. Олар туралы бұдан кейін де еститін шығармыз.

17. Барыс септікпен келген шылаулы сөйлемді анықтаңыз. Қазақша жүзге дейін санайды.

18. Мына сөйлемге қай шылау лайық, көрсетіңіз.

Алтынсары қадалған..., оның кескіні құбыла бастады. Сайын.

19. Себеп –салдар салаластың шылауларын табыңыз. Өйткені, сондықтан, сол себепті.

20. Шылауды табыңыз. Үш-ақ нәрсе адамның қасиеті: ыстық қайрат, нұрлы ақыл, жылы жүрек.

21. Сұраулық шылау қатысып тұрған қатарды көрсетіңіз. Сенейін(бе), сенбейін(бе).

22. «Дейін, шейін, таман» шылаудың қай түрі екенін белгілеңіз Септеулік.

А) Жалғаулық. В) С) Болжалдық демеулік. Д) Демеулік. Е) Шектік демеулік.

23. Демеулік шылаулы тіркесті көрсетіңіз. Жүйрік-ақ екен.

24. Шылау сөздер қатарын табыңыз. Үшін, және, ғана, түгіл.

25. Мен, бен, пен тұлғасымен келген шылауды табыңыз. Қайрат(пен) ақыл жол табар, қашқанға да қуғанға.