г) аминкышкылдарынд) ферменттерді 26. Ақуыздың синтезіне матрица болады: (1) а) р-РНК б) т-РНК +в) а-РНК г)ДНК д)ген 27. Прокариот жасушаларының генетикалық материалы: (1) а) нуклеозид +б) нуклеоид в) нуклеосомалар г) нуклеотид д) нуклеозимдер 28.РНК-полимеразының ДНҚ -мен байланыс түзетін бөлігі:(1) а) атенюатор б) регулятор +в) промотор г) оператор д) терминатор 29. Гендердің экспрессиясы жүретін процесс: (2) +а) транскрипция +б)трансляция в) репликация г) рекомбинация д)редупликация ЗО.Репрессора-белогын кодтайтын ДНК бөлігі: (1) а) атенюатор +б) реттеуші в) промотор г) оператор д) терминатор 31. Прокариот генінің активтілігінің реттелетін деңгей: (1) +а) транскрипцииялық б)трансляциялық в) репликациялық г) рекомбинациялық д)редупликациялық 32. Репликациялық айырдың пайда болуына қажет фермент: (2) +а) геликаза +б)топоизомераза в) праймаза г) полимераза д) праймерлер 33. Тіршіліктің негізгі белгісі болып саналатын процесс: (1) а) транскрипция б)трансляция +в)репликация г) рекомбинация д)редупликация 34.Тірі ағзалардың бірлігін дәлелдейтін генетикалық кодтың қасиеті: (1) а) триплеітілігі +б) универсалдылыгы в) артықшылығы г) коллинеарлылығы д) консервативтілігі 35. Транкрипция этаптары: (3) +а) инициация +б)элонгация +в) терминация /х) аминкышқылдарының активтенуі д) нуклеотидтердің активтенуі 36. Оперон - бұл: (2) +а) транскрипция бірлігі +б) промотор,оператор жэне құрылымдық гендер в) оператордың реттеуші бөлігі г) оперонның іске қосылуын бақылайды д) оперонның іске шығарылуын бақылайды 37. м-РНҚ синтезделу процессі: (1) а)репликация б)репарация в) рекогница +г) транскрипция д)трансляция 38. Полипептид молекуласы - бұл: (2) +а) ақуыз б) аминқышқылдар в)РНҚ г)ДНҚ +д) протеин 39.Полипептидтік тізбектің синтезделу процессі: (1) а) репликация б)репарация в) рекогница г) транскрипция +д)трансляция 40. Тұқым қуалау ақпаратының ДНҚ-дан ДНҚ-ға көшірілуі: (1) а) транскрипция б)трансляция +в)репликация г) репарация д) рекогница 41. РНҚ компоненттері (3): +а) рибоза б) амин қышқылы в) дезоксирибоза +г) азоттық негіз +д) фосфор қышқылының қалдығы 42. ДНҚ молекуласына тән (2): а) бір полинуклеотидтік тізбектен тұрады +б) екі полинуклеотидтік тізбектен тұрады в) екі полипептидтік тізбектен тұрады +г) нуклеотид құрамында тимин бар д) нуклеотид құрамында урацил бар 43. тРНҚ тән (3): а) белок синтезінде қалып ретінде қолданылады +б) амин қышкылдарын тасымалдайды +в) жасушадағы барлық РНҚ-ның 10% қүрайды г) жасушадағы барлық РНҚ-ның 90% қүрайды +д) шамамен 80-100 нуклеотидтен тұрады 44. АГГЦГУААГЦУУААГ бөлік нуклеин қышқылының қандай түріне жатады (4) а)ДНҚ +б) РНҚ +в) а-РНҚ +г) т-РНҚ +д) р-РНҚ 45. Сутектік байланыс ненің арасында пайда болады? (1) +а) пурин мен пиримидиннің б) пурин мен пуриннің в) пиримидин мен пиримидиннің г) бір түрлі пуриндер арасына д) бір түрлі пиримидиндер арасына 46. ДНҚ тізбектерінің бағыты ненің бос 5' и 3'үштарына байланысты(2) а) фосфор қышқыл қалдығының +б) пентозаның в) азоттық негіздің +г) нуклеотидтің д) су тектік байланыстың 47. А-Т көп ДНҚ бөліктері жылдам денатурацияға ұшырайды, өйткені (1) а) алардың арасында су тектік байланыс көбірек +б) алардың арасында су тектік байланыс азырақ в) олар коваленттік баланыс арқылы байланысқан г) олар пептидтік баланыс аркылы байланысқан д) олардың мөлшері бірдей 48. ДНҚ-ын жасыту деп аталады (2): а) денатурация процесі +б) ренатурация процесі в) ДНҚ тізбектерінің ажырау процесі +г) екі тізбектік қүрылымның қайта қалыптасу процесі д) бір тізбектік қүрылымның қайта қалыптасу процесі 49. ДНҚ балқу температурасы неге байланысты? (1) +а) А-Т нуклеотидтік жұптар санына б) Г-Ц нуклеотидтік жүптар санына в) пуриндер санына г) пиримидиндер санына д) фосфор қышқыл қалдыгының санына 50. Бір түрге жататын дараларда а) А+Г/Т+Ц ара қатынасы бірдей б) А+Г/Т+Ц ара қатынасы бірдей емес в) А+Т/Г+Ц ара қатынасы бірдей г) А+Т/Г+Ц ара қатынасы бірдей емес д) А+Т/Г+Ц = А+Г/Т+Ц «Т¥ҚЫМ ҚУАЛАУШЫЛЫҚТЫҢ МОЛЕКУЛАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ" 51. ДНҚ компоненттері (3): +а) дезокирибоза б) амин қышқылы в) дезоксирибоза +г) азоттық негіз +д) фосфор қышқылының қалдығы 52. РНҚ компоненттері (3): +а) рибоза б) амин қышқылы в) дезоксирибоза +г) азоттық негіз +д) фосфор қышқылының қалдығы 53. тРНҚ тэн (3): а) белок синтезінде қалып ретінде қолданылады +б) амин қышқылдарын тасымалдайды +в) жасушадағы барлық РНҚ-ның 10% кұрайды г) жасушадағы барлық РНҚ-ның 90% құрайды +д) шамамен 80-100 нуклеотидтен тұрады 54. АГГЦГТААГЦТТААГ бөлік нуклеин қышқылының қандай түріне жатады (1) +а)ДНҚ б)РНҚ в) тРНҚ г) рРНҚ д) аРНҚ 55. Сутектік байланыс ненің арасында пайда болады (1)? +а) пурин мен пиримидиннің б) пурин мен пуриннің в) пиримидин мен пиримидиннің г) бір түрлі пуриндер арасына д) бір түрлі пиримидиндер арасына 56. ДНҚ молекуласына тэн (2): а) бір полинуклеотидтік тізбектен тұрады +б) екі полинуклеотидтік тізбектен тұрады в) екі полипептидтік тізбектен тұрады +г) нуклеотид кұрамында тимин бар д) нуклеотид кұрамында урацил бар 57. РНҚ молекуласына тән (2): +а) бір полинуклеотидтік тізбектен тұрады б) екі полинуклеотидтік тізбектен тұрады в) екі полипептидтік тізбектен тұрады г) нуклеотид кұрамында тимин бар +д) нуклеотид кұрамында урацил бар 58. аРНҚ тэн (1): +а) белок синтезінде қалып ретінде қолданылады б) амин қышқылдарын тасымалдайды в) жасушадағы барлық РНҚ-ның 10% құрайды г) жасушадағы барлық РНҚ-ның 90% құрайды д) шамамен 80-100 нуклеотидтен тұрады 59. рРНҚ тэн (1): а) белок синтезінде қалып ретінде қолданылады б) амин қышқылдарын тасымалдайды в) жасушадағы барлық РНҚ-ның 10% құрайды +г) жасушадағы барлық РНҚ-ның 90% құрайды д) шамамен 80-100 нуклеотидтен тұрады 60. Сутектік байланыс ненің арасында пайда болады (2)? а) А мен Ц б) А мен Г в) Ц мен Ц +г) А мен Т +д) Ц мен Г 61. Бір түрге жататын дараларда (2) +а) А+Г/Т+Ц ара қатынасы бірдей б) А+Г/Т+Ц ара қатынасы эртүрлі в) А+Т/Г+Ц ара қатынасы бірдей +г) А+Т/Г+Ц ара қатынасы эртүрлі д) А+Т/Г+Ц - А+Г/Т+Ц «Жасушаның генетикалық аппараты» 62. Ядроның компонентерін көрсет (4): +а) ядро мембранасы б) түқым қуалайтын информацияны сақтау +в) ядрошық +г) хромосома +д) кариоплазма 63. Ядроның функциясын көрсетіңдер (1): а) ядеро мембранасы +б) тұқым қуалайтын информацияны сақтау в) ядрошық г) хромосома д) кариоплазма 64. Метацентрлік хромосоманың сипаттамасы: (1) +а) центромера хромосоманың ортасына орналасқан, екі иығы тең б) центромера хромосоманың ортасынан ығысқан, екі иығы тең емес в) центромера хромосоманың ортасынан өте ығысқан, екінші иығы кішкентай г) центромера хромосоманың соңғы шетінде орналасқан, бір ғана иығы бар д) хромосомада екінші тартылыс бар, тартылыстан кейін орналасқан бөлігін спутник дейді 65. Акроцентрлік хромосоманың сипаттамасы: (1) а) центромера хромосоманың ортасына орналасқан, екі иығы тең б) центромера хромосоманың ортасынан ығысқан екі иығы, тең емес +в) центромера хромосоманың ортасынан өте ығысқан, екінші иығы кішкентай г) центромера хромосоманың соңғы шетінде орналасқан, бір ғана иығы бар д) хромосомада екінші тартылыс бар, тартылыстан кейін орналасқан бөлігін спутник дейді 66. Хромосоманың үйымдасу қүрылысының деңгейі (3): + а) микрофибриллдер +б) хромонемалар + в) хроматидтер г) теломерлер д) центромерлер 67.Хромосоманың қүрылымдық-функционалдық жағдайы: бөліну процесі жүрмеген жасушада (2) а) ширатылған +б) ширатылмаған в) спиралданған +г)деспиралданған д) таяқша тэрізді 68. Хромосоманың қүрылымдық-функционалдық жағдайы бөліну процесі жүріп жатқан жасушада (3) +а) ширатылған б) ширатылмаған +в) спиралданған г)деспиралданған + д) таяқша тэрізді 69. Хромосоманың химиялық қүрамын аныктаңдар (3): +а) ДНҚ 40% +б) гистонды ақуыз 40% +в) гистонды емес ақуыз 20% г) гистонды ақуыз 20% д) гистонды емес ақуыз 40% 70. Нуклеосома ядросының қүрамында (2): + а) гистонды ақуыздар б) гистонды емес ақуыздар + в) негізгі ақуыздар г) қышқылды ақуыздар д)ДНҚ 71. Эухроматинде қандай нуклеотидтер көбірек кездеседі: (1) +а)Г-Ц б)А-Т в)Ц-Т г)А-Г Д)Ц-А 72. Гетерохроматинде қандай нуклеотидтер көбірек кездеседі: (1) а)Г-Ц +б) А-Т в)Ц-Т г)А-Г Д)Ц-А 73. Кариотипке анықтама беріңдер: (1) а) санымен сипатталатын жасушадағы хромосомалардың гаплоидты жиынтығы + б) санымен, пішінімен жэне мөлшерімен сипатталатын жасушадагы хромосомалардың диплоидты жиынтығы в) мөлшерінің кішіреюіне қарай жұп хромосомаларды рет-ретімен орналастыру г) метафазалық пластинка алу д) хромосомалардың сызықты дифференциацияланған картасы 74. Идиограммаға анықтама беріңдер: (1) а) санымен сипатталатын жасушадағы хромосомалардың гаплоидты жиынтығы б) санымен, пішінімен жэне мөлшерімен сипатталатын жасушадағы хромосомалардың диплоидты жиынтығы + в) мөлшерінің кішіреюіне қарай жұп хромосомаларды рет-ретімен орналастыру г) метафазалық пластинка алу д) хромосомалардың сызықты дифференциацияланған картасы 75. Денверлік классификацияда хромосомалардың идентификациясы қандай белгілер арқылы жүргізіледі: (3) +а) мөлшері +б) пішіні +в) центромераның орналасуы г) хромосома бойында жолақтардың орналасу сипаты д) дифференциалды бояу кезіндегі хромосомалардың боялу ерекшелігі 76. Париждік классификацияда хромосомалардың идентификациясы қандай белгілер арқылы жүргізіледі: (2) а) мөлшері б) пішіні в) центромераның орналасуы +г) хромосома бойында жолақтардың орналасу сипаты +д) дифференциалды бояу кезіндегі хромосомалардың боялу ерекшелігі 77. Эукариоттарға жатады: (3) + а) қарапайымдылар + б) жануарлар + в) адам г) бактериялар д) көк-жасыл балдырлар 78. Прокариоттарға жатады: (2) а) қарапайымдылар б) жануарлар в)адам + г) бактериялар +д) көк-жасыл балдырлар 79. Эукариоттарда генетикалық материал неден түрады: (3) а) сақина тэрізді ДНҚ жіпшесінен +б) хромосомалардан в) генофоромнан +г) ДНҚ жіпшесінен жэне ақуыз молекулаларынан +д) ДНҚ жіпшесінен және гистонды, гистонды емес ақуыздардан 80. Прокариоттарда генетикалық материал неден түрады: (2) +а) сақина тэрізді ДНҚ жіпшесінен б) хромосомалардан +в) геноформнан г) ДНҚ жіпшесінен жэне ақуыз молекулаларынан д) ДНҚ жіпшесінен жэне гистонды, гистонды емес ақуыздардан 81. Субметацентрлік хромосоманыц сипаттамасы: (1) а) центромера хромосоманың ортасына орналасқан, екі иығы тең +б) центромера хромосоманың ортасынан ығысқан, екі иығы тең емес в) центромера хромосоманың ортасынан өте ығысқан, екінші иығы кішкентай г) центромера хромосоманың соңғы шетінде орналасқан, бір ғана иығы бар д) хромосомада екінші тартылыс бар, тартылыстан кейін орналасқан бөлігін спутник дейді 82. Телоцентрлік хромосоманың сипаттамасы: (1) а) центромера хромосоманың ортасына орналасқан, екі иығы тең б) центромера хромосоманың ортасынан ығысқан, екі иығы тең емес в) центромера хромосоманың ортасынан өте ығысқан, екінші иығы кішкентай +г) центромера хромосоманың соңғы шетінде орналасқан, бір ғана иығы Бар д) хромосомада екінші тартылыс бар, тартылыстан кейін орналасқан бөлігін спутник дейді 83. Жасушалық циклдағы хромосомалардың ү_йымдасу қүрылымының түрлері (2): +а) митоздық б) синтетикалық в) реконструктивтік + г) интерфазалық д) реорганизациялық 84. Эухроматинге тән (3): а) құрылымдық гендер жоқ +б) құрылымдық гендер көп +в) интерфазада активті г) интерфазада активті емес +д) боялуы ақшыл түсті 85. Гетерохроматинге тән (2): +а) қүрылымдық гендер жоқ б) қүрылымдық гендер көп в) интерфазада активті +г) интерфазада активті емес д) боялуы ақшыл түсті 86. Политенді хромосомалар қолданылады (2): а) кариотипті зерттеу үшін б) идиограмманы қүрастыру үшін +в) хромосомадағы гендердің цитологиялық картасын құру үшін +г) мутациялық өзгергіштікті зерттеу үшін д) метафазалық пластинканы алу үшін 87. Кариотипті зерттеу үшін қолданылады (4): а) интерфазалық пластинкалар +б) метафазалық пластинкалар +в) идиограммалар +г) хромосомалардың суреттері +д)бояулар 88. Денверлік классификация бойынша хромосомаларды біріктіреді (1): а) 4 топқа б) 6 топқа + в) 7 топқа г) аудандарга д) сегменттерге 89. Париждік классификация бойынша хромосомалардың ұзын және қысқа иықтары белгіленеді: (2) А) А Б) К + в) q Г) С +д) р 90. Спутниктік хромосоманы сипаттаңдар: (I) а) центромера хромосоманың ортасына орналасқан, екі иығы тең б) центромера хромосоманың ортасынан ығысқан, екі иығы тең емес в) центромера хромосоманың ортасынан өте ығысқан, екінші иығы кішкентай г) центромера хромосоманың соңғы шетінде орналасқан, бір ғана иығы бар +д) хромосомада екінші тартылыс бар, тартылыстан кейін орналаскан бөлігін дейді
Жасушалық цикл 91. Жасушаның митоздық циклына кіреді (2): +1. жасушаның бөлінуге дайындық кезең 2. тыныштық кезең 3. жасушаның арнайы қызмет атқаратын кезеңі +4. митоз 5. жасушаның пайда боуынан бастап оның жойылуына дейінгі кезең 92. Пресинтетикалық кезеңге тән (2): +1. РНҚ синтезі +2. ақуыздар синтезі 3. энергия қоры АТФ түрінде жиналады 4. ДНҚ репликациясы 5. гистондық ақуыздардың екі еселенуі 93. 2п2С келесі кезеңдерге тән (2): 1.синтетикалық 2. постсинтетикалық +3. пресинтетикалық 4. митозға (метафазага) +5. митозға (телофазаға) 94. Хромосомалардың спирализациянуы мен конденсациясы журеді (1): 1. интерфазада +2. профазада 3. метафазада 4. анафазада 5. телофазада 95. Митоздың метафазасында (1): 1. хроматидтер жасушаның полюстеріне ажырайды 2. хромосомалар спиральданады 3. хромосомы деспиральданады +4. хромосомалар жасушаның экваторында орналасады 5. цитотомия пайда болады 96. Митозды жылдамдататын факторлар (3): 1.колхицин +2. иондаушы радиацияның элсіз дозалар +3. фитогемагглютинин 4.кейлондар +5. өсу факторлар 97. Сомалық жасушалар бөлінеді (1): 1. амитоз арқылы 2. мейоз арқылы 3. эндомитоз арқылы +4. митоз арқылы 5. апоптоз арқылы 98. Митозға дайындық кезеңді көрсет (1): +1. интерфаза 2. профаза 3. метафаза 4. анафаза 5. телофаза 99. Интерфазаға кіреді (3): +1. синтетикалық кезең 2. тыныштық кезең 3. жасушаның арнайы қызмет атқаратын кезең +4. постсинтетикалық кезең +5. пресинтетикалық кезең 100. Постсинтетикалық кезеңге тэн (3): +1. РНҚ синтезі +2. ақуыздар синтезі +3. энергия қоры АТФ түрінде жиналады 4. ДНҚ репликациясы 5. гистондық ақуыздардың екі еселенуі 101. 2п4С келесі кезеңдерге тән (3): +1. синтетикалық +2. постсинтетикалық 3. пресинтетикалық +4. митозға (метафазаға) 5. митозға (телофазаға) 102. Митоздың профазасында (2): 1. хроматидтер жасушаның полюстеріне ажырайды +2. хромосомалар спиральданады 3. хромосомы деспиральданады 4. хромосомалар жасушаның экваторында орналасады +5. ядролық қабығы ериді 103. Митозды тежейтін факторлар (2): +1. колхицин 2. иондаушы радиацияның элсіз дозалар 3. фитогемагглютинин +4. кейлондар 5. өсу факторлар 104. Митоздың нәтижесінде пайда болады (3): 1. комбинативтік өзгергіштік +2. эукариоттардың жыныссыз көбею мен өсуі +3. жас жасушалардың арасында генетикалық материалдың тең бөлінуі 4. генетикалық материалдың рекомбинациясы +5. біржасушалы ағзалардың у_рпақтарының ұқсастығы
«Адам белгілерінің тұқым қуалау типтері» 105. Генетика зерттейді (2): а) даралардың жеке даму барысын +б) тұқым қуалаушылық туралы заңдылықты +в) өзгергіштік туралы заңдылықты г) ағзаның құрылысы мен функциясын д) тіршіліктің жерде пайда болуын 106. Гибридологиялық әдістің негізгі ережелері (3): а) ата-аналарының жэне олардың ұрпақтарының барлық белгілері есепке алынады +б) ата-аналарының жэне олардың ұрпақтарының барлық белгілері есепке алынбайды. тек ғана жеке альтернативті белгілердің тұқым қуалауы талданады +в) бірқатар ұрпақ бойында эрбір альтернативті белгілердің тұқым қуалауына накты сандық есеп жүргізіліп отырады +г) эрбір гибридтердің үрпақтарының сипатына жеке талдау жүргізіледі д) белгінің дамуына орта мен түқым қуалаушылықтың салыстырмалы рөлін бағала 107. Аллельді гендерге тэн: (2) +а) гомологтық хромосомалардың бірдей локусында орналасқан б) гомологтық хромосомалардың әртүрлі локусында орналасқан в) эртүрлі гомологтық хромосомаларда орналасқан +г) альтернативті белгілердің дамуын анықтайды д) эртүрлі белгілердің дамуын анықтайды 108. Аллельді емес гендерге тән: (3) а) гомологтық хромосомалардың бірдей локусында орналасқан +б) гомологтық хромосомалардың эртүрлі локусында орналасқан +в) әртүрлі гомологтық хромосомаларда орналасқан г) альтернативті белгілердің дамуын анықтайды +д) эртүрлі белгілердің дамуын анықтайды 109. Гомозиготалы ағзаларға жатады (2): +а) аллельді гендері гомологтық хромосомаларда бірдей +б) аллельді гендері бірдей белгілердің дамуына жауап береді в) аллельді гендері гомологтық хромосомаларда альтернативті г) аллельді гендері эртүрлі белгілердің дамуына жауап береді д) аллельді гендері альтернативті белгілердің дамуына жауап береді 110. Гетерозиготалы ағзаларға жатады (2): а) аллельді гендері гомологтық хромосомаларда бірдей б) аллельді гендері бірдей белгілердің дамуына жауап береді +в) аллельді гендері гомологтық хромосомаларда альтернативті г) аллельді гендері эртүрлі белгілердің дамуына жауап береді +д) аллельді гендері альтернативті белгілердің дамуына жауап береді 111. Моногибридті жэне дигибридті шағылыстырулардың анықтамасы (2): а) ата-аналық даралар альтернативті көп жүп белгі бойынша талданады б) генотипі белгісіз дараны, рецессивті аллель бойынша гомозиготалы дарамен шагылыстыру +в) ата-аналық даралар альтернативті бір жү_п белгі бойынша талданады +г) ата-аналық даралар альтернативті екі жүп белгі бойынша талданады д) ата-аналық даралар альтернативті үш жүл белгі бойынша талданады 112. Толымсыз доминанттылыққа анықтама беріңдер: (1) а) белгі, гетерозиготалық жағдайда альтернативті аллелге басымдылық көрсетеді б) белгі, гетерозиготалық жагдайда өз эсерін көрсетпейді в) белгі, бірінші үрпақта көрініс береді г) белгі, тек ғана гомозиготалы жағдайда көрініс береді +д) аралық белгі, гетерозиготалы жағдайда көрініс береді 113. Доминанттылыққа анықтама беріңдер: (2) +а) белгі, гетерозиготалық жағдайда альтернативті аллелге басымдылық көрсетеді б) белгі, гетерозиготалық жағдайда өз эсерін көрсетпейді +в) белгі, бірінші үрпақта көрініс береді г) белгі, тек ғана гомозиготалы жагдайда көрініс береді д) аралық белгі, гетерозиготалы жағдайда көрініс береді 114. Ата-анасының генотипін анықтаңдар, егер олардың урнақтарында Ғі біркелкілік байқалса (2): +а) АА х аа б) Аа х аа +в) ААВВ х аавв г) Аа х Аа д) АаВв х АаВв 115. Ата-анасының генотипін анықтаңдар, егер олардың үрпақтарында Ғ; фенотипі бойынша ажырау 9:3:3:1 жүрсе (1) а) АА х аа б) Аа х аа в) ААВВ х аавв г) Аа х Аа +д) АаВв х АаВв 116. Генотипі АаВвСс дарада қанша типті және қандай гаметалар түзіледі (2) а)2 6)4 +в)8 г) АВ, Ав, аВ, ав +д) АВС, АВс, АвС, Авс, аВС, аВс, авС, авс 117. Менделдену жағдайлары (2): +а) дискреттілік б) полигендік в) полимерлік г) өзгергіштік + д) моногендік 118. Генетиканың негізін салушы (1): а) Т. Морган б) И. Иоганнсен + в) Г. Мендель г) У.Бэтсон д) Г. де Фриз 119. Тұқым қуалаушылыққа анықгама беріңдер (1): а) тұқым қуалайтын ақпараттың көбею түрінің берілу әдісіне тэуелді өзгеруі +б) үрпақтар арасындағы үқсастықты жэне түқым қуалайтын ақпараттың берілуі мен сақталуын қамтамасыз ететін, барлық ағзаларда бірдей көрініс беретін, жалпы қасиет в) даралардың жеке дамуы барысының негізінде түқым қуалайтын информацияның іс жүзіне асырылуы жатыр г) түқым қуалайтын бастаманың өзгеруіне байланысты, ағзаның даму барысында белгінің көрініс беруінің, сыртқы ортамен эсерлесу нэтижесінде ауытқуы. д) жасушаның бір бөлінуден екінші бөлінуге дейінгі кезеңі 120. Тұқым қуалауға анықтама беріңдер (1): +а) түқым қуалайтын ақпараттың көбею түрінің берілу эдісіне тэуелді өзгеруі б) үрпақтар арасындағы ұқсастықты жэне тұқым қуалайтын ақпараттың берілуі мен сакталуын қамтамасыз ететін, барлық ағзаларда бірдей көрініс беретін, жалпы қасиет в) даралардың жеке дамуы барысының негізінде тұқым қуалайтын информацияның іс жүзіне асырылуы жатыр г) тұқым қуалайтын бастаманың өзгеруіне байланысты, ағзаның даму барысында белгінің көрініс беруінің, сыртқы ортамен эсерлесу нэтижесінде ауытқуы. д) жасушаның бір бөлінуден екінші бөлінуге дейінгі кезеңі 121. Өзгергіштікке анықтама беріңдер (1): а) түқым қуалайтын ақпараттың көбею түрінің берілу эдісіне тэуелді өзгеруі б) ұрпақтар арасындағы ұқсастықты және түқым қуалайтын ақпараттың берілуі мен сақталуын қамтамасыз ететін, барлық агзаларда бірдей көрініс беретін, жалпы қасиет в) даралардың жеке дамуы барысының негізінде тұқым қуалайтын информацияның іс жүзіне асырылуы жатыр +г) тұкым қуалайтын бастаманың өзгеруіне байланысты, ағзаның даму барысында белгінің көрініс беруінің, сыртқы ортамен эсерлесу нэтижесінде ауытқуы. д) жасушаның бір бөлінуден екінші бөлінуге дейінгі кезеңі 122. Фенотип (2): а) ағзаның барлық қасиеттері мен белгілерінің жиынтығы в) барлык тұқым куалайтын факторіирлын жиынтыгы г) ата-анал ардан алган барлык генлерлш жнынтығы д) санымен. пішінімен жэне мөлшерімен сипатталатын хромосомалардын диплоидты жиынтығы 123. Генотнп (2): а) ағзанын барлык касиеттері мен белгілерінің жиынтығы б) ағзаньщ ішкі жэне сырткы белгілерінің жиынтығы -в) барлык тұқым куалайтын факторлардың жиынтығы -г> ата-аналардан алған барлық гендердің жиынтығы д) санымен, пішінімен жэне мөлшерімен сипатталатын хромосомалардың диплоидты жиынтыгы 124. Полигибридті шағылыстыруға сипаттама беріңдер (2): -а) ата-аналық даралар альтернативті көп жұп белгі бойынша талданады і) генотипі белгісіз дараны, рецессивті аллель бойынша гомозиготалы дарамен шагылыстыру в) ата-аналық даралар альтернативті бір жұп белгі бойынша талданады г) ата-аналық даралар альтернативті екі жұп белгі бойынша талданады -д) ата-аналық даралар альтернативті үш жұп белгі бойынша талданады 125. Талдаушы шағылыстыруға сипаттама беріңдер (1) а) ата-аналық даралар альтернативті көп жұп белгі бойынша талданады -б) генотипі белгісіз дараны, рецессивті аллель бойынша гомозиготалы дарамен шағылыстыру в) ата-аналық даралар альтернативті бір жұп белгі бойынша талданады г) ата-аналық даралар альтернативті екі жұп белгі бойынша талданады д) ата-аналық даралар альтернативті үш жұп белгі бойынша талданады 126. Ата-анасының генотипін анықтаңдар, егер олардың ұрпақтарында фенотипі бойынша белгілердің ажырауы 1: 1 қатысында жүрсе (1): а) АА х аа +б) Аа х аа в) ААВВ х аавв г) Аа х Аа д) АаВв х АаВв 127. Ата-анасының генотипін анықтаңдар, егер олардың үрпақтарында фенотипі бойынша белгілердің ажырауы 3: 1 қатысында жүрсе (1): а) АА х аа б) Аа х аа в) ААВВ х аавв + г) Аа х Аа д) АаВв х АаВв 128. Толымсыз доминанттылық кезіндегі Ғ2 белгілердің фенотип бойынша ажырауы (2): а)3:1 + 6)1:2:1 в) 1:1 г) 75%: 25% +д) 25%: 50%: 25% 129. Толымсыз доминанттылық кезіндегі Ғ2 белгілердің генотип бойынша ажырауы (2): а)3:1 + 6)1:2:1 в) 1:1 г) 75%: 25% +д) 25%: 50%: 25% 130. Дені сау ата-аналардан галактоземиямен ауру бала туылды. Бала ауруының пайда болуының негізгі молекулалық механизмін көрсет. Нақты диагностика әдісін, клиникаға дейінгі профилактикасын және аурудың емін көрсет (4): 1. хромосомалық аберрация; +2. гендік мутация; +3. ферменттің жетспеуі, көмірсу ыдырауының қышқыл заттарның жиналуы; +4. қанға, несепке биохимиялық анализ жасау; +5. диетотерапия. 131. Нерв түтіктерінің қалыптасуындағы маңызды роль атқаратын жасушалық молекулалық механизмдер (2): +1. миграция; 2. апоптоз; +3. пролиферация; 4. тотипотенттік; 5. ооплазмалық сегрегация. 132. Тіркес тұқым қуалауға түсінік беріңдер (1): 1. эртүрлі хромосомада орналаскан гендер 2. эртүрлі жүп гомологтық хромосомада орналасқан гендердің түқым қуалауы 3. бір хромосомада орналасқан гендер +4. бір хромосомада орналасқан гендер бірігіп түқым қуалайды 5. хромосомадағы альтернативті гендер 133. Тіркесу топтарына түсінік беріндер (1): 1. әртүрлі хромосомада орналасқан гендер 2. эртүрлі жүп гомологтық хромосомада орналасқан гендердің түқым қуалауы +3. бір хромосомада орналасқан гендер 4. бір хромосомада орналасқан гендер бірігіп түқым қуалайды 5. хромосомадағы альтернативті гендер 134. Кариотиптегі тіркесу топтарын көрсет: ер адамдағы жэне әйел адамдағы (2) 1.22 2.21 +3.23 +4.24 5.46 135. Х-хромосомасымен тіркес түқым қуалайтын доминанты белгілер (2) 1. полидактилия 2. гемофилия 3. дальтонизм -4. гипоплазия -5. витаминге түрақты рахит 136. Х-хромосомасымен тіркес түқым қуалайтын рецессивті белгілер (2) 1. полидактилия -2. гемофилия '3. дальтонизм 4. гипоплазия 5. витаминге түрақты рахит 137. Егер шешесі гемофилияны (XX) тасымалдаушы болса, онда гемофилияньщ көрініс беруі үлдарында қандай (1): 1. 25% +2. 50% 3. 100% 4. 0% 5. 75% 138. Егер шешесі гемофилияны (XX) тасымалдаушы болса, онда гемофилияның көрініс беруі қандай қыздарында (1) 1.25% 2. 50% 3. 100% +4. 0% 5. 75% 139. Берілген әйелдер генотипінен анықтандар: гемофилияны тасымалдаушыны (1): 1.46 ХҺҮ 2.46ХНХН 3.46ХУ -4. 46ХНХҺ 5.46 ХҺХҺ 140. Қанша аутосомдық тіркесу топтары бар: эйелде, ер адамдарда (1): 1.20 2.21 +3.22 4.23 5.24 6.46 141. Голандриялық белгілерді анықта: (1) 1. гемофилия, синдактилия 2. синдактилия, дальтонизм -3.гипертрихоз, синдактилия 4. брахидактилия, ФКУ 5. полидактилия 142. Ғі-ден алынған будандарды өзара шағылыстырғанда, Ғ2-де белгілердің аралық сипаты байқалады. Тұқым қуалаушылық типін және фенотиптердің қатынасын анықтаңыз (2): 1.толық доминанттылық; +2. толымсыз доминанттылық; 3. аса жоғары доминанттық; +4. 2Аа: АА: аа; 5. Аа: Аа: Аа: Аа. 143. Гомозиготалық дараларды дигибридтті будандастырған кезде Ғі-де байқалады (3): +1. доминанттылық; +2. біркелкілік; 3. ажырау; 4. 2АаВв; ААвв; ааВВ; +5. АаВв; АаВв; АаВв; АаВв; 6.9:3:3:1. 144. Хромосомалық теорияның негізгі қағидалары кіммен жэне қашан к^растырылған (2) 1. Г. Мендель 2. Иоганнсенмен 1909 ж. – 3. Т. Морган жэне оның мектебі +4. 1910 -16 ж. Ж. 145. Хромосомалық теорияның негізгі қағидалары: (4) + 1. гендер хромосомаларда орналасқан, бір хромосомада орналасқан гендер тіркесу топтарын құрайды, тіркесу топтарының саны хромосомалардың гаплоидтық жиынтығына тең 2. хромосомалар хроматидтерден, хроматидтер хромонемалардан, хромонемалар микрофибрилдерден тұрады +3. әрбір геннің хромосомада локусы бар жэне бір сызық бойымен тізіле орналасқан +4. гомологтық хромосомалар арасында кроссинговер жүреді +5. кроссинговер жиілігі хромосомалардағы гендер ара қашықтығына тура пропорционалды 146. Тіркес түқым қуалайтын белгілерді анықта, Х-хромосомасымен (2); 1. брахидактилия 2. гипертрихоз -3. гемофилия 4. синдактилия +5. дальтонизм 147. Тіркес туқым қуалайтын белгілерді анықта, У-хромосомасымен (2) 1. брахидактилия +2.гипертрихоз 3. гемофилия +4. синдактилия 5. дальтонизм 148. Диплоидтық жиынтықта дальтонизмнің қанша аллелді гені бар әйел адамдарда (1) 1.4 -2.2 3. 1 4.0 5.3 6.5 149. Төменде келтірілген кариотиптерден гемофилиямен ауру адамдарды анықтаңдар (2): -1.46,ХҺУ 2. 46,ХНУ -3.46,ХҺХҺ 4. А6,Хй X" 5. 46, Ха У 150. Төменде келтірілген кариотиптерден дальтонизммен ауру адамдарды анықтаңдар (2): 1.46,ХҺУ 2.46,ХНУ 3.46,ХҺХҺ 44. 46,Ха Хё +5. 46, X" У 151. Жыныс хромосомаларымен тіркесу топтарының санын көрсет: ер адамдардағы жэне эйел адамдардағы (2) +1. 1 -2.2 3.23 4.46 5.4 152. Егер шешесі дальтонизмді тасымалдаушы (Х° Ха) болса, онда дальтонизм үл балаларының қаншасында көрініс береді: 1. 25% -2. 50% 3. 100% 4. 0% 5. 75% 153. Егер әкесі гемофилиямен ауырса, онда гемофилияның көрініс беруі үлдарында кандай: (1) (ХНХН х ХҺУ): 1.25% 2. 50% 3. 100% -4. 0% 5. 75%
Молекулалық биология жэне генетикаға кіріспе. 154.. Гендік инженерия зерттейді: (3) 1. түр түзілуді +2. алдын-ала жоспарланған генетикалық қүрылымды қалыптастыруды -3. жаңа генетикалық бағдарламасы бар ағза қүрастыру 4. жануарлар мен өсімдіктердің жаңа түрлерін алу +5. гендік терапияның жаңа жолдарын қарастыру 155. Гендерді тәжірбие жүзінде басқа геномға енгізу: (1) 1. трансформация 2. транскрипция 3. трансдукция +4. трансгенез 5. трансверсия 156. Жасанды генді алғаш синтездеген ғалым (жылы): (2) 1. 1865 2. Мендель +3.1970 4. Морган +5. Корана 157. Гендік-инженериялық жүмыстардың кезеңдері: (4) +1. генді донар жасушасынан бөліп алу немесе синтездеу +2. векторды таңдау +3. рекомбинантты ДНҚ алу +4. рекомбинантты ДНҚ-ны реципиент-жасушаның геномына енгізу 5. генді арнайы қоректік ортада өсіру 158.Тіршіліктің қүрылым деңгейлері (4): +а. биосфералық; б. ионосфералық
|
