Сүт және сүт өнімдерінің биотехнологиясы» пәні бойынша 5В070100-Биотехнология мамандығының 3 курс студенттеріне арналғанАлматы технологиялық университеті Тағамдық биотехнология» кафедрасы Сүт және сүт өнімдерінің биотехнологиясы» пәні бойынша 5В070100-Биотехнология мамандығының 3 курс студенттеріне арналған Ауа көпіршіктері және плазма түйіршіктері біркелкі тең орналасатын сүт майын қалай атайды (!) сары май Ана сүтінде қанша % лактоза болады (!) 7 Ашыған сүт өнімдерін қалай өндіреді (!) таза сүт қышқылды бактерияларынан тұратын ашытқыларды пайдалану арқылы Ана сүтінің белсенді бифидогенді факторы -бұл... (!) лактулоза Антибиотиктерді қолданғаннан кейін сүтті қанша уақыт аралығында сүт зауытына жібереді (!) 2-5 күн Ашытқы дайындау үшін қандай сүтті қолданған пайдалы (!) майсыздандырылған пастерленген Ашытқан уақытта сүтте микроорганизмдердің қатысумен жүретін процесс (!) биохимиялық Ашытқы саңырауқұлақтарының өсуінің рН шекарасы (!) 3,0 – 7,0 Ашытқан сүтте болатын пайдалы зат (!) биологиялық белсенді заттар
Б Белоктардың ыдырауына септігін тигізетін фермент (!) протеаза Белоктардың, майдың, көмірсулардың үлкен бөлшектерін кішкентай бөлшектерге дейін ыдырауына септігін тигізетін заттар (!) ферменттер Балқытылған сыр сырдың қандай категориясына жатады (!) қайта өңделген Бактериофугирлеу не үшін қолданылады (!) микроорганизмдерді жою үшін Бие сүтіндегі казеиннің мөлшері (!) 50 % Бифидоөнімнің 1 см3 мөлшерінде шамамен қанша тірі клеткалар болады (!) 1 млрд. Биомолекулалар құрамына кіретін негізгі 6 элемент (!) C, H, O, N, P, S Бифидобактерияларқандай заттарды синтездейді (!) амин қышқылдарды, белоктарды, антотен қышқылы және В тобындағы витаминдерді Бифидобактериялар қай микроорганизмдердің өсуін тежейді (!) стафилококктардың
Галактоза мен фруктозаның қалдықтарынан құралған синтетикалық дисахаридті атаңыз (!) лактулаза Гидратацияға жоғары қабілеттілікке ие (!) казеин Гидролиз кезінде лактоза қандай моносахаридтерге ыдырайды (!) α,D-глюкоза және β,D-галактозаға
Ж Жаңа туған төлдердің организмінде уыз қандай иммунитет құрайды (!) тұрақты Жылулық өңдеудің температурасын 85С дейін өсіргенде сарысу белоктарының қанша пайызы ұйыиды (!) 15% Жоғары сұрыпты сүт қышқылдығы қандай (!) 16…180Т Жаңа сауылған сүтте 1 л шаққандағы еріген күйдегі газдың мөлшері қанша (!) 10мл З Зең саңырауқұлақтарының өсуінің рН шекарсы (!) 1,0 – 9,0
К Кілегей қышқылдығы қандай өлшем бірлікпен өрнектеледі (!) градус Тернер Казеин қандай тұз түрінде болады (!) кальций тұзы Кілегейдің майсыздандырылған бөлігі қалай аталады (!) пахта Келтірілген белоктардың қайсысының қорғау қасиеті бар (!) иммуноглобулин Қ Қазіргі кезде сиырлардың мастит ауруын емдеу үшін нені қолданылады (!) антибиотиктер Қазіргі кезде №1-ші бифидусфакторға жататын пребиотиктер түрі (!) лактулоза Құрамында пробиотиктер мен пребиотиктері бар аралас препаратты қалай атайды (!) синбиотиктер Қазіргі кезде пребиотиктерге қандай заттарды жатқызуға болады (!) барлық жауаптары дұрыс Қандай сүттен простокваша дайындайды (!) майы алынбаған сүттен немесе майсыздандырылған сүттен Қымызды қандай малдың сүтінен дайындайды (!) бие сүтінен Қай малдың сүтінің бактерицитдік қасиетті жоғары (!) түйе Қаймақты қандай категорияларға бөледі (!) А және В Қаймақ дегеніміз не (!) кілегейді ашыту арқылы алынатын өнім Қайнау температурасынан төмен температурада сүтті жылумен өңдеу қалай аталады (!) пастерлеу Қандай зат сүтке ақ түс береді (!) казеин Қандай фермент майларды ыдыратады (!) липаза Қандай фермент лактозаны ыдыратады (!) лактаза Қандай сырдан брынза дайындалады (!) жұмсақ, тұздалған сырдан Қандай тағамның құрамында 200-ден астам химиялық заттар табылған (!) сүтте
Л Лактулоза қандай бактериялардың өсуіне әсер етеді (!) бифидобактериялар+ Лактулоза қандай моносахаридтерден құралатын дисахарид (!) галактоза және фруктоза Лактулоза алғаш рет қандай сүттен бөлініп алынды (!) ана сүтінен Лактоза және функционалды тағам өндіруде алдыңғы қатардағы мемелекет (!) жапония Лактулозаны медицинада қай жылдан бастап қолдана бастады (!) 1951 ж Лактозаның құрамына кіретін моносахаридтер (!) глюкоза мен галактоза М Май қышқылды ашу лактозаны ыдыратады (!) 2 моль май қышқылына Микроағзаларды жою үшін арнайы аппараттарда қыздырылған сүт қалай аталады (!) пастерленген Минералдық заттар ағзадағы мөлшеріне байлынысты неше топқа бөлінеді (!) 2. Макроэлементтердің ағзадағы мөлшері (!) 0,01 % - тен асады Микроэлементтердің ағзадағы мөлшері (!) 0,01 % - тен аспайды Микробтардың біріге тіршілік ету әрекетнінің әсерінен олардың тіршілік ортасының өзгеруі (!) синергизм Май қышқылды бактериялардың өсуінің рН шекарасы (!) 4,5 – 8,5 Н Нитраттардың артық мөлшері сүттің органолептикалық көрсеткіштеріне әсері қандай (!) сүттің сапасын нашарлатады Негізі қанықпаған май қышқылы болатын витамин (!) F Нағыз белок (!) сүттің сарысу белоктары
О Организімдегі химиялық реакциялар жүрісін шапшаңдататын өздері өзгеріссіз қалатын заттар (!) ферменттер Организмнің дұрыс қалыптасып, одан арғы қалыпты тіршілігі үшін қажетті заттардың бірі (!) витаминдер Организмде лактоза қандай қызмет атқарады (!) энергия көзі ретінде П Пастеризацияның мақсаты (!) ферменттердің инактивациясы, токсин түзетін және патогенді микрофлораны жою Пастерленген сүт құрамындағы май мөлшеріне қарай қандай түрлерін өндіреді (% кем емес) (!) 2,5; 3,2; 6% және майсыздандырылған 1% «Претиобиттер» терминін кім ұсынды (!) Гибсон Пастеризация маркерлері болып табылатын заттар (!) ферменттер Пропин қышқылды ашу лактозаны ыдыратады (!) 4 моль пропион қышқылына
С Сары май алуға арналған шикізат қалай аталады (!) кілегей Сары май өндірісінде тұзды қандай мақсатта қолданады (!) микроағзалардың дамуын тежеу үшін Сәбилер тағамын сүттің қай категориясынан дайындайды (!) жоғарғы категориялы сүттен Сиыр сүтіндегі май мөлшері қандай (!) 2,8 дан 5% ға дейін Сүттің минералды заттар құрамы қандай (!) 1% ға дейін Сүтқышқылды және сыр өндірісі қандай ферменттер әсеріне негізделген (!) гидралаза, оксиредуктаза Сүтті сумен араластырғанда қандай көрсеткіші өзгереді (!) тығыздығы Сүттің тығыздығын қандай әдістермен анықтайды (!) ареометриялық және пикнометриялық Сүт тығыздығы қандай, кг/м3 (!) 1026 тен до 1032ге дейін Сүттің жалпы титрленетін қышқылдығы немен өрнектеледі (!) 0Т Сүтті титрлегенде қандай индикатор қолданылады (!) фенолфталеин Сүт ашуы кезінде қандай бактериялар қатыспайды Сыр өндірісінде сүтті іртіктелуі үшін не қолданады (!) мәйекті фермент және пепсин Сүтқышқылды өнімдер үшін штаммдарды таңдағанда қандай көрсеткіштері ескерілмейді (!) температура Сары май алуға арналған шикізат қалай аталады (!) кілегей
Сүттің құрамына қандай компоненттер кіреді (!) белоктар, майлар, көмірсулар, минералды заттар, витаминдер Сүт құрамында қандай қанттар болады (!) лактоза Сиыр сары майын өндірудің технологиялық процесстері (!) кілегейді пастерлеу, кілегейді жетілдіру, кілегейді бұлғау, майды өңдеу Сүтқышқылды өнім алуда қолданылатын микроорганизмдердің таза культураларын немесе олардың консорциумын қалай атайды (!) ұйытқы Сүт безіне жіберілген антибиотиктер қанша уақытта таралады (!) 48 сағат Сыр өндіруде сүттегі мәйектің жиналуын не бұзады (!) антибиотиктер Сүт арқылы ХОП организмге түскен соң, қай жерге жинақталады (!) сүт безінде Сүтте ХОП-дің саны қай уақытта төмендейді (!) сыр өндіруде Сүт қанша градуста қайнайды (!) 100,2 Сүттің ферменттік жүйесіне әсер ететін ауыр металл (!) кадмий Сынаптың 50%-артық мөлшері сүттің қандай бөлігімен байланысады (!) казеинмен Сүт құрамындағы қорғасынның рұқсат етілген мөлшері (!) 0,1 мг/кг Сүт құрамындағы мышьяктың рұқсат етілген мөлшері (!) 0,05 мг/кг Сүт құрамындағы кадмийдің рұқсат етілген мөлшері (!) 0,03 мг/кг Сүт құрамындағы сынаптың рұқсат етілген мөлшері (!) 0,005 мг/кг Сүт құрамындағы бөгде заттарды көрсетініз (!) пестицидтер Сүт құрамының негізгі сарысу белоктарына жатады (!) лактоальбумин, лактоглобулин Сүттің пастерлеу температурасын анықтау үшін және тотығу процесін жылдамдататын сүт ферменті (!) пероксидаза Сүттің құрамындағы сутегінің асқын тотығын су және оттегі молекуласына дейін ыдырататын фермент (!) каталаза Сүт майын май қышқылы мен глицеринге ыдырататын фермент (!) липаза Сүттегі фосфор қышқылы эфирлерін фосфор қышқылына дейін ыдырататын фермент (!) фосфотаза Сүттегі микроб санын білу үшін қай фермент пайдаланылады (!) редуктаза Сүт газдарында қанша % көмірқышқыл газы болады (!) 50-70 Сүттің газында қанша % оттегі болады (!) 5-10 Сүттің газында қанша % азотты газдар болады (!) 20-30 Сүтті қанша ºС температурада қыздыру пастерлеу деп аталады (!) +63ºС Сүт қанты неден тұрады (!) глюкоза мен галактозадан Сүт майы қандай заттардан тұрады (!) май қышқылдары мен глицериннен Сүт қышқылдық бактериялардың таза өнімдерін қандай өнімдерден бөліп алады (!) арнайы зертханаларда сүттен, сүтқышқылдық өнімдерден және өсімдіктерден Сүт қышқылды өнімдерді өндіргенде қандай ашытқылар қолданылады
(!) зертханалық немесе өндірістік ашытқылар Сүт сапасын қандай көрсеткіштермен анықтайды (!) химиялық құрамы және физика-химиялық көрстекіштері Сәбилер тағамын сүттің қай категориясынан дайындайды (!) жоғарғы категориялы сүттен Сүттегі су мөлшері (!) 85-89 % Сүттегі витаминдерді атаңыз (!) А, Д, Е, К, С, В тобындағы витаминдер Сүттегі ферменттерді атаңыз (!) редуктаза, пероксидаза, каталаза, липаза, фосфотаза, протеаза Сүттің физика-химиялық көрсеткіштерін атаңыз (!) тығыздық, қышқылдық, қайнау және қату температурасы Сүт лизоцимінің қандай қасиеттері бар (!) бактериоцидттік және бактериостатикалық Сүтті алғашқы өңдеуден өткізу процестеріне не жатады (!) сүзу және салқындату Сүтті термиялық өңдеудің мақсаты (!) инфекциялық аурулардың сүт арқылы таралуының алдын алу және сүттің сақтау уақытын ұзарту Сүт шикізатының пастеризациялаудың режим түрлерін атаңыз (!) ұзақ, қысқа мерзімді және лездік Сүт шикізатын стерильдеу дегеніміз не (!) 100оС дан жоғары температурада өңдеу Сүт-қышқылды ашу өнімдеріне қандай өнімдер жатады (!) ацидофилин, ацидофильді сүт, қаймақ, ірімшік Сүт-қышқылды және спиртті ашу өнімдеріне қандай өнімдер жатады (!) айран және қымыз Сырды технологиялық белгілері бойынша қалай бөледі (!) сүт қышқылды және ұлтабарлық (сычужный) Сырға қалай тауарлық баға беріледі (!) қатты, жұмсақ, тұзды және қыша дәмді Сырдағы ылғалдылық мөлшері (!) 50-60% аспауы керек Сүтқышқышқылды ашу лактозаны ыдыратады (!) 4 моль сүт қышқылына Сүттің белогы емес азотты зат, ол (!) мочевина Сүттің липидтерінің негізін құрайтын (!) триглицеридтер Сүттің түсі неге байланысты (!) каротин Сүттің триглициридтерінің биосинтезі қайда жүреді (!) секреторлы клеткалардың май түйіршіктерінде Сүт қышқылды стрептококктар қай микроорганизмдердің өсуін тежейді (!) стафилококктардың Сүттің химиялық құрамы неге байланысты (!) азықтандыруға, жасына, азық рационына, сүттену мезгіліне Сүт белоктарын құрайтын (!) казеиногендер, лактоальбуминдер, липопротеидтер, ферменттер Сүттің плазмасы, казеиноген бөлінген кейін қалай аталады (!) сүт сарысуы Сүттің рН көрсетіңіз (!) 6,5-7,0 Сүттің негізгі көмірсуы болып не табылады (!) лактоза Сүт майында кездеседі (!) витаминдер Сүттің қорғаныш белоктары болып.... табылады (!) сарысу белоктары Сүт, ол- (!) гомогенді полидисперсті жүйе Сүттегі белоктың саны негізінен мынаған байланысты (!) сүтқоректілердің түріне Сүттің казеин белоктары қандай белоктарға жатқызылады (!) фосфопротеидтар Сүттің сарысу белоктары қандай белоктарға жатады (!) глобулярлы Сиыр сүтіндегі казеиннің мөлшері (!) 80% Сүттің антимикробты белоктары (!) лизоцим Сүттің қорғаныш белоктары (!) иммуноглобулиндер Сүт құрамында κ (каппа) казеиннің болуы әсер етеді (!) белоктың концентрациясына Сиыр сүтіндегі κ (каппа) казеиннің мөлшері (!) 32% дейін Сүтқышқылды ашу кезінде лактозадан түзіледі (!) сүт қышқылы Спиртті ашу кезінде лактозадан түзіледі (!) этил спитрті Сүтті тазалау әдістері мынаған байланысты (!) сүт өндірісіне байланысты Спирттік ашу лактозаны ыдыратады (!) 4 моль этил спиртіне Сүт қышқылды стрептококктардың өсуінің рН шекарасы (!) 3,5 – 8,0 Сүт қышқылды таяқшаның өсуінің рН шекарасы (?) 4,5 – 8,5 (?) 3,5 – 8,0 (?) 3,3 – 8,0 (?) 4,5 – 8,5 (?) 5,0 – 8,0
Сүт майындағы алмастыруға келмейтін май қышқылы (!) арахидон Сүттің құрамында болатын майда еритін витаминдер (!) А,Д,Е Сиыр сүтіне қарағанда бие сүтінде қай заттың мөлшері көбірек (!) лактоза Сүттің құрамында ерітінде болатын сутегінің бос иондары қалай аталады (!) сүттің активтік қышқылдығы Сиырдың сүттінен жасалған негізінен сүт майынан тұратын тағам (!) сары май Сүттің қандай қасиеті арқылы табиғи қою-сұйықтығын білуге болады (!) тығыздылығы Сүтке су қосатын болсақ оның қай қасиетінде өзгеріс болады (!) тығыздығы төмендейді Сүттің құрамындағы жалпы белокты зертханада қандай әдіспен анықтайды (!) формолды титрлеу Сүттің құрамындағы лактозаны зертханада қандай әдіспен анықтайды (!) йодометриялық Сүттің қышқылдығын зертханада қандай әдіспен анықтайды (!) сілтімен титрлеу Сүттің тығыздығын анықтайтын құрал (!) ареометр Сүттің органолептикалық көрсеткіштеріне не жатады (!) түсі, иісі, консистенциясы, дәмі Сүт қанша пайызы ағзаға сіңеді (!) 95-98%
Сүтті қорыту үшін «болар болмас асқазан сөлі» керек деп твмдаған қай ғалым (!) И.П.Паволв Сүт және сүт өнімдері қандай жағдайда адамның денсаулығына өте қауіпті (!) өңдеу және тасымалдау кезінде санитарлық талаптар сақталмаса орындалмаса
Т Табиғатта тек сүттен басқа қосылыстарда болмайтын көмірсуды таңыз (!) лактоза Туғаннан кейін бірден алынатын сүт қалай аталады (!) уыз Табиғи сүттен қоюландырып және кептіріп алынатын өнім қалай аталады (!) сүт консервілері Табиғаттағы ең толық бағалы белок (!) сүт белогы Тотығу- тотықсыздану процесіне қатысатын витамин (!) С Түйе сүтіндегі κ (каппа) казеиннің мөлшері (!) 5% дейін Түйе сүтіндегі казеиннің мөлшері (!) 70%
Ф Ферментердің құрамына кіріп, клеткаларда жүретін реакциялардың жылдамдауына көмегін тигізетін зат (!) микроэлементер ФОП қандай ортада жақсы ериді (!) суда Ш Шірітетін бактериялардың өсуінің рН шекарасы (?) 4,5 – 8,5 (?) 3,5 – 8,0 (?) 3,3 – 8,0 (?) 4,5 – 8,5 (?) 5,0 – 8,0 І Ішекте шіріту және ауру тудырғыш микробтардың өсуін тежейді (!) бифидобактериялар Ішек таяқшасының өсуінің рН шекарасы (!) 5,0 – 8,0 Ішек қабырғалары арқылы кальцийдің, темірдің және Д витаминдерінің сіңірілуіне қандай бактериялар көмектеседі (!) бифидобактериялар Ірімшікті дайындауда қандай тәсілдер қолданылады (!) дәстүрлі және жеке
γ- казеин қай белоктың фрагменті болып табылады (!) β-казеиннің
100мл сүттегі қышқылдарды 0,1н натрий тотығы гидратымен бейтараптау арқылы қандай шаманы анықтауға болады (!) сүттің жалпы қышқылдығы
|
С
