Алматы, 2014 5 страница

4.Антидене немесе антигендi изотоппен таңбалау

5.Нәтижесi гемагглютинация бойынша ескерiледi

 

52. РИА-МЕН САЛЫСТЫРҒАНДА ТӨМЕНДЕГIЛЕРДIҢ ҚАЙСЫСЫ ИФА –НЫҢ АРТЫҚШЫЛЫҒЫНА ЖАТПАЙДЫ:

1.Каньюгат тұрақтылығы

2.Радиоактивтi изотоп қолдану

3.Нәтижесiн аппаратура көмегiнсiз бағалауға болады

4.Автомотизацияға оңай берiледi

5.Радиоактивтi изотоп қолданбайды

53. ИММУНДЫФЕРМЕНТТI АНАЛИЗ МЫНАҒАН НЕГIЗДЕЛГЕН:

1.Сарысу глобулинiнiң дисперстiлiгiн өзгертуге

2.Таңбалы (пероксидаза) спецификалық антидененiң антигенмен бiрiгуiне

3.Клетка мембранасының өткiзгiштiгiне

4.Антигеннiң әсерiнен макрофаг ядросының соматикалық мутациясына

5.Осмос және диффузия процесiне

 

54. БАКТЕРИЯНЫ ИММОБИЛИЗАЦИЯЛАУ РЕАКЦИЯСЫ:

1. Активтi қозғалғыштың гомологиялық сарысумен өзара әсерi.

2. Антиген – антидене комплексiнiң тұнбаға түсуi.

3. Организм клеткаларымен бактерияның активтi жұтылу процесi.

4. Инфекциялыє ауруды диагностикалауда қолданбайды.

5. Бактерияның токсигендiгiн анықтау үшiн қолданылады.

 

55. АНТИДЕНЕ АНЫҚТАУ ҮШIН ЕҢ СЕЗIМТАЛ РЕАКЦИЯ:

1.Преципитациялыє реакция

2.Иммуныферментi талдау реакциясы

3.Токсин нейтрализациялау реакция

4.Бактерия агглютинациялаушы реакция

5.Иммунды электрофорез

56. ИММОБИЛИЗАЦИЯ РЕАКЦИЯСЫНА ТӘН ЕМЕС:

1.Антисарысудың қозғалатын микробтарды иммобилизациялау қабiлетi

2.Микроб антигенi және антидене арасындағы реакциямен байланысты

3.Тырысқақ, мерез кезiнде қолданады

4.Лайлану, артынан борпылдақ тұнба түзедi

5.Комплемент қатысуымен ғана жүредi

 

57. РАДИОИММУНДЫ АНАЛИЗГЕ ТЈМЕНДЕГIЛЕРДIҢ ҚАЙСЫСЫ ЖАТПАЙДЫ:

1.Жоғары спецификалығы

2.Орындалу қарапайымдылығы

3.Жоғары сезiмталдық

4.Антидене немесе антигендi изотоппен таңбалау

5.Нәтижесi гемагглютинация бойынша ескерiледi

 

58. РИА -МЕН САЛЫСТЫРҒАНДА ТӨМЕНДЕГIЛЕРДIҢ ҚАЙСЫСЫ ИФА –НЫҢ АРТЫҚШЫЛЫҒЫНА ЖАТПАЙДЫ:

1.Каньюгат тұрақтылығы

2.Радиоактивтi изотоп қолдану

3.Нәтижесiн аппаратура көмегiнсiз бағалауға болады

4.Автомотизацияға оңай берiледi

5.Радиоактивтi изотоп қолданбайды

59. РЕСПИРАТОРЛЫ ИНФЕКЦИЯМЕН АУЫРҒАН НАУҚАСТЫҢ МҰРЫН ҚУЫСЫНАН ТАҢБАЛЫ ЖАҒЫНДА ДАЙЫНДАЛЫП, АЦЕТОНДА ФИКСАЦИЯЛАНДЫ, АНТИГРИППТIК САРЫСУМЕН ӨҢДЕЛIП, ШАЙЫЛЫП ТАСТАЛДЫ ДА ЛЮМИНИЦЕНТТI САРЫСУМЕН ӨҢДЕЛДI. ҚАНДАЙ ӘДIС ҚОЛДАНДЫ?

1.Кумбс

2.ИФТ (ИФА)

3.РИТ(РИА)

4.ИФР (РИФ)

5.КБР(РСК)

 

60. БАКТЕРИОЛОГИЯЛЫЄ ЖҮЙЕЛI ПРОБИРКАҒА ГЕМОЛИТИКАЛЫҚ ЖҮЙЕНI ҚОСЄАНДА БАСЫНДА ГЕМОЛИЗ ЖҮРДI. ҚАНДАЙ РЕАКЦИЯ ЕКЕНIН АНЫЄТАҢЫЗ:

1.Иммунды лизис

2.Бактериолиз

3.КБР (РСК)

4.Флокулляция

5.ИФТ (ИФА)

Жағдайлық есептер:

1.Аң терісін қабылдайтын орыннан лабораторияға жеткізілген терінің бөлшегімен преципитациялық күйдіргі сарысуымен Асколи реакциясын қойды. 5 минуттан кейін екі сұйықтықтың жанасқан жерінде дөңгелек түтін тәрізді сақина пайда болды. Бұл қандай феномен? Сақиналық преципитация реакциясын не үшін қолданады?

Жедел респираторлы инфекцияға күмәнді науқастың мұрнының төменгі қуысынан таңбалы жағынды дайындап, ацетонда фиксациялап антигрипптік сарысумен өңдеді. Шайып тастап, оған люминисцентті сарысу құяды. Зерттеу қандай мақсатта жүргізілді, қандай әдіс қолданылды, микроскопта не көресіз, қандай микроскопты пайдаланасыз?

3.Күйеуі резус – оң, өзі резус – теріс әйел екінші рет жүкті болғанда әйелдер кеңесіне қаралды. Әйелдің қан сарысуында антирезустық толықсыз қарсыденелердің бар – жоғын қалай анықтауға болады?

Жауабы: Толықсыз антиденелерді анықтау үшін Кумбс реакциясын төмендегідей қояды:

1. Әйелдің қан сарысуынан сұйылту дайындаймыз

2. Резус – антигенмен міңгескен эритроциттерді қосамыз

3. Термостатқа 37 ˚С температураға – 1 сағатқа қою

4.Эритроциттерді сарысудан бөлектейміз (эритроциттердің бетінде резус – антигенмен фиксацияланған толықсыз антиденелер қалады)

5.Адамның гамма – глобулинімен қоянды иммунизациялау арқылы алынған антиглобулинді сарысуды қосамыз

6. Термостатта 30 мин. Инкубациялаймыз

7. Гемагглютинация бойынша реакцияның нәтижесін қортындылау

Бақылау сұрақтары:

1.«антиген» және «антидене» түсінігі, химиялық құрамы, қасиеттері.

2. Серологиялық реакциялар түрлері, медицинадағы ролі.

3. Агглютинация реакциясын түзілу схемасын, ингридиенттерін, механизмі. Тәжірибеде қолданылуы, жетістіктері және кемшіліктері бойынша жазу

5. Комплемент байланыстыру реакциясының түзілу схемасын, ингридиенттерін, механизмі. Тәжірибеде қолданылуы, жетістіктері және кемшіліктері бойынша жазу

6. «Комплемент» түсінігі. Компоненттері, иммунологиялық реакциялардағы ролі.

7. Комлементтің белсендіру үшін классикалық және альтернативті түрінің жолы

8. Бейтараптау реакциясының түзілу схемасын, ингридиенттерін, механизмі. Тәжірибеде қолданылуы, жетістіктері және кемшіліктері бойынша жазу

9. Кумбс реакциясын түзілу схемасын, ингридиенттерін, механизмі. Тәжірибеде қолданылуы, жетістіктері және кемшіліктері бойынша жазу.

10.ИФА ингредиенттері, механизмі, түрлері, тәжірибеде қолданылуы.

11.КБР ингредиенттері, механизмі, түрлері, тәжірибеде қолданылуы.

12.ИФР ингредиенттері, механизмі, түрлері, тәжірибеде қолданылуы.

13.РИА ингредиенттері, механизмі, түрлері, тәжірибеде қолданылуы.

14.ПЦР ингредиенттері, механизмі, түрлері, тәжірибеде қолданылуы.

15.Люминесцентті сарысулар дегеніміз не?

Тақырып 6. Аралық бақылау. Экология. Микрофлора. Антибиотиктер. Дезинфекция. Стерилизация. Инфекция. Иммунитет. Иммунологиялық реакциялар. Иммунды профилактика. Биопрепараттар: вакциналар, сарысулар, диагностикумдар, аллергендер.

 

2.Мақсаты: Студенттердің білімін микроорганизмдердің экологиясы, адам денесінің қалыпты микрофлорасы (дисбактериоз), оны алдын-алуы және емі, емдеу принциптері туралы, антибиотиктер, стерилизация және дезинфекция, инфекция және иммунитет, инрфекциялық аурулардың емі және алдын-алуы, инфекциялық процесс және серологиялық реакциялардың қорытындысын интерпретациялау жайлы білімін жетілдіру. Активті және пассивті жасанды иммунитет түзу үшін қолданылатын биологиялық препараттырдың негізгі түрлерін танып – білу.

 

3.Оқыту міндеттері:

1. Плазмидалар, түрлері, сипаттамасы, маңызы

2. Дисбактериозға зерттеудің маңызы.

3. Адам организмінің қалыпты микрофлорасының маңызы, дисбактериоз туындатушы факторлар.

4. Дисбактериоз түсінігі. Фазалары және дәрежесі.

5. дезинфекция мен стерилизацияның микробиологиялық негізі

6. дезинфекция мен стерилизацияны бақылаудың әдістері

7.дезинфектанттармен қоршаған ортаның объектілерін зарарсыздандыру әдістері

8.антибиотикограмма жүргізудің микробиологиялық негізі

9.антибиотикорезистенттілік/сезімталдыққа сараптама нәтижелерін интерпретациялау негізі микроорганизмдердің патогенді факторлары.

10.Организмнің қорғаныс арнайы емес факторлары

11. профилактикалық және емдеу мақсаттарында қолданылтын вакциналар мен сарысуларды, олардың дайындау әдістерін.

12.иммунды патологиялық реакциялардың пайда болу механизмін, клиникалық белгілерін және сақтану жолдарын.

13. тері - аллергиялық сынамалардың диагностикалық мәнісін.

4.Өту ағымы:

Активті әдіс – портфолио қорғау

5.Бақылау:

Сұрақтар:

Тәжірибелік сабақтар сұрақтар № 5-11 және СОӨЖ № 5-10

Қосымша:

1. Бактерияларда тұқымқуалаушылықтың материалды негізі. Генетикалық материалдың ұйымдастырылуы.

2. Фенотипті және генотипті өзгергіштік.

3. Бактерия трансформациясы және оның маңыз

4. Бактерия трансдукциясы, оның маңызы

5. Бактерия конъюгациясы, оның кезеңдері, маңызы. Жыныстық фактор F+, оның қасиеттері

6. Плазмидалар, түрлері, сипаттамасы, маңызы

7. Су микрофлорасы.Санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістері. Су микрофлорасының санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістері. Су микрофлорасының санитарлық-көрсеткіш микроорганизмдері.

8. Судың коли-титры және коли-индексы. Тәжірибелік медицинадағы ролі.

9. Ауа микрофлорасы. Санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістері. Ауа микрофлорасының санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістері. Ауа микрофлорасының санитарлық-көрсеткіш микроорганизмдері.

10. Топырақ микрофлорасы. Санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістері. Топырақ микрофлорасының санитарлық-бактериологиялық зерттеу әдістері. Топырақ микрофлорасының санитарлық-көрсеткіш микроорганизмдері.

11. Микроорганизмдердің патогенді факторлары.

12. Организмнің қорғаныс арнайы емес факторлары

13. Адам организмінің қалыпты микрофлорасы

14. адам организмі үшін қалыпты микрофлораның маңызы

15. Дисбактериоз анықтамасы және оны дамытатын факторлар

16. Дисбактериоздың зертханалық диагностикасы

17. Адам организмінің қалыпты микрофлорасының маңызы, дисбактериоз туындатушы факторлар.

18. Стерилизацияның әдістері мен құралдары, қолданылатын аппаратура.

19. Дезинфекцияның әдістері мен құралдары, қолданылатын аппаратура.

20. Автоклав әсерінің принципі, құрғақ булы шкаф.

21. Дезинфекция мен и стерилизацияны бақылау әдістері. Тәжірибелік қолданысы.

22. Антибиотиктерге бактерия сезімталдығын анықтаудың сандық және сапалық әдістері.

23. Қанда, зәрде, адам тінінде антибиотиктерді анықтау әдістері.

24. Дезинфекцияны бактериологиялық бақылау үшін сынамаларды таңдау әдістемесі.

25. Стерилизацияға ыдысты қалай дайындайды.

26. Стерилизация тәртібі мен әдісінің таңдау көрсеткіші. Стерилизация режимін бақылау

27. Медициналық инструментарияны, киім және өзге заттарды деконтаминациялауда қолданылатын әдістер.

28. Антибиотиктерге бактериялардың сезімталдығының анықтамасы.

29. Биоценоз түсінігі, биотоп, экожүйе.

30. Қынап микрофлорасы.

31. Ішек микрофлорасы

32. Ауыз қуысының микрофлорасы.

33. Жоғарғы тыныс жоларының микрофлорасы.

34. Асептика және антисептика. Маңызы.

35. Студенттерде дезинфекция және стерилизацияны оқытудың негізі; оны бағалаудың микробиологиялық әдісі бойынша білімін қалыптастыру;

36. Студенттерге стерилизация және дезинфекция сапасын бағалаудың қажетті әдістерін үйрету;

37. Медицинада қолданылатын дезинфекция және стерилизация әдістерін зерттеу;

38. Стерилизация және дезинфекция сапасын бақылаудың әдістерін зерттеу;

39. Қанда, зәрде, адам тінінде антибиотиктерді анықтаудың әдістерін меңгеру;

40. Антибиотикограмманы жүргізу мен оның нәтижелерін интерпретациялау әдістерін меңгеру.

41. Иммундыкомпетентті жасушалар және оның қызметтері.

42. Иммунды жүйе мүшелері.

43. Иммунитет. Түрлері.

44. Туа және жүре пайда болған иммунитет. Сипаттама.Табиғи және жасанды. Сипаттама.

45. Табиғи белсенді және енжар иммунитет. Сипаттама.

46. Жасанды белсенді және енжар иммунитет. Сипаттама.

47. Иммунды жауап. Түрлері. Сипаттама.

48. Антигендер. Құрылымы. Классификациясы.

49. Бактериялық жасушаның антигендері. Жасушалар антигендері.

50. Антигендер қасиеттері.

51. Изо- және гетероантигендер. Сипаттама.

52. Аутоантигендер. Сипаттама..

53. Гистологиялық байланысу антигендер. HLA жүйесі. Сипаттама.

54. Антиденелер. антидене түзу жағдайлары. Құрылымы.

55. Антиденелер. Классификациясы. Сипаттама.

56. Иммунды профилактика, түсінік, түрлері.

57. Жұқпалы аурулардың иммунды профилактикасы мен иммунды терапиясына қолданылаты биологиялық заттардың жіктелуі.

58. Вакциналар, олардың түрлері. Вакциналарға қойылатын негізгі шарттар. Вакциналық препараттардың жағымсыз әсерлері.

59. Тірі вакциналар. Вакциналық штаммдар алудың принципі. Антибактериалы, антивирусты мақсатта қолданылатын тірі вакциналардан мысыл келтіру.

60. Корпускулалық және химиялық өлі вакциналар: дайындау, пайдалану принциптері.

61. Ассоциацияланған (қосынды, аралас) вакциналар.

62. Қазіргі кездегі вакциналар.

63. Вакцинамен емдеу. Аутовакциналар.

64. Анатоксиндер: дайындау және қолдану принциптері. Мысал келтіру.

65. Диагностикалық сарысулар, олардың дайындалуы (поливалентті сарысулар, моновалентті сарысулар). Моноклональді антиденелер.

66. Емдеу - профилактикалық сарысулар, түрлері, дайындау принципі. Антитоксиндік сарысулар, оларды дайындау, титрін анықтау, қолданылуы.

67. Токсинге қарсы сарысулар, оларды қолдану әдістері, алу әдістері, титрлеу, мысалы.

68. Серотерапия және серопрофилактика.

69. Иммунды - глобулиндер, дайындау принципі. Олардың қарапайым сарысуларға қарағандағы артықшылығы.

70. Гомологиялық және гетерологиялық сарысулардан мысал келтіру.

71. Тері аллергиялық сынамалар, олардың диагностикалық маңызы. Қолданылатын аллергендер.

72. Вакциналар дегеніміз не?

73. Вакциналардың бөлінуі.

74. Өлі вакцина дайындауға қажетті микроб штаммдарының қандай қасиеті болуы керек?

75. Өлі вакциналарды дайындау үшін микробтарды инактивациялауға қандай факторлармен әсер етеді?

76. Профилактикалық мақсатта корпускулярлы вакцина қолданатын жұқпалы аурулардан мысал келтіріңіз.

77. Аутовакцина дегеніміз не?

78. Анатоксинді профилактикалық мақсатта қолданатын инфекцияларды атаңыз

79. Химиялық вакциналарды қалай дайындайды? Мысал келтіріңіздер.

80. Тірі вакциналардың өлі вакциналардан қандай айырмашылығы бар?

81. Емдеу - профилактикалық сарысуларды қалай дайындайды?

82. Емдеу - профилактикалық сарысуларды қандай топтарға бөледі?

83. Иммунды - глобулиндерді қалай алады? Адам қанынан дайындалатын иммунды глобулиндерден мысал келтір.

84. Диагностикалық сарысуларды қандай мақсатта қолданады?

85. Диагностикалық сарысуларды қандай топтарға бөледі?

86. Инфекциялық аллергия дегеніміз не?

87. Тері - аллергиялық сынамаға қолданылатын биопрепараттар дегеніміз не? Мысал келтір.

88. Аллерген енгізген жерде оң нәтижелі реакция болғанда не нәрсе байқалады?

Тест тапсырмалар № 5-11 және СОӨЖ № 6-10

Қосымша тесттер:

1.МИКРООРГАНИЗМДЕРДІҢ ТҰҚЫМ ҚУАЛАУ МАТЕРИАЛЫ

6. ДНК

7. Плазмакоагулаза

8. Мукополисахаорид

9. Дезоксирибоза

10. Тимин

2.МИКРООРГАНИЗМДЕРДЕГІ РНК РӨЛІ:

6. Тұқым қуалау материалын тасмалдаушы

7. Белок синтезіне қатыспайды

8. Рибосаманың негізгі бөлімі

9. Ақпараттық маңызы бар

10. ДНК дағы амин қышқылдарын тасымалдайды

3.ГЕНЕТИКАЛЫҚ АҚПАРАТЫ БАР ДНК ОРНАЛАСҚАН:

6. Митохондрияда

7. Нулеотидте

8. Аминқышқылдарында

9. Дезоксирибозада

10. Плазмидада

4.ТҰҚЫМ ҚУАЛАУ АҚПАРАТЫ БАР ЖАСУША БАКТЕРИЯСЫНЫҢ ОРНАЛАСҚАН ЖЕРІ:

6. Цитоплазматикалық мембрана

7. Митохондрия

8. Плазмида

9. Лизосома

10. Рибосома

5.ГЕН БҰЛ:

6. Бір жасушаның көбеюі

7. Белок пен полипептидтің синтезін бақылайтын ДНК молекуласының фрагменті

8. ДНК ның бір учаскасынан екіншісіне ауыса алатын анықталған днк фрагменті

9. Нулеотидтік қатарының өзгеруі

10. Тұқым қуалайтын біржасушалы дақыл

6.МИКРООРГАНИЗМДЕРДІҢ ГЕНІ:

6. Обладает самовоспрозведением

7. Фенотиптің өзгерісімен жұмсалады

8. Қарапайым белсенді бихимиялық белсенділікке ие

9. Сызықтық орналасуы жоқ

10. Өзгеріске ұшырамайды

 

7.ГЕНЕТИКАЛЫҚ РЕКОМБИНАЦИЯ НЕГІЗДЕЛЕДІ:

5. Ата ана жасушасын тасымалдайтын геннің комбинациясы,екі жасуша аралығындағы генетикалық материалдың алмасуы

6. Хромасома учасксінің 180 градусқа бұрылуы

7. Нулеотидтік қатарының өзгеруі

8. Микробтардың құрамының өзгеруі микробтардың генетикалық ақпаратының бұзылуын қамтамасыз етпейді

8.ХРОМАСОМА УЧАСКАСЫНЫҢ БАСҚА АЙМАҚҚА ОРЫН АУЫСТЫРУЫ:

7. Генетикалық рекомбинация

8. Диссоцация

9. Трансформация

10. Мутация

11. Коньюгация

12. Трансдукция

9.ТРАНСФОРМАЦИЯ:

6. Бактериялық хромасомаға ДНК –ның шоғырлануы

7. Донордан реципиентке плазмиданың ауысуы

8. Днк учаскасындағы бір геннің екінші жерге ауысуы

9. Донордың днк бактериясы рецепиент

10. Рецепиент жасушасына донордың ДНК фрагментімен ДНК фагы кіреді

10.Спецификалық продукцияға жатпайды

5. Процесс өлі фагтармен жүреді

6. Генетикалық материалды рецепиент жасушасына енгізу арқылы анықталады

7. Донордың анықталған бактерия гендерінің рецепиент жасушасына ауысуы

8. Рецепиент жасушасына донордың днк фрагменттерімен днк фагы кіреді

11.HFR ШТАММЫНЫҢ F ФАКТОРЫ ОРНАЛАСҚАН:

6. Цитоплазмада

7. РНК

8. Хромасомада интеграцияланған

9. нуклеотидте

10. өлі фагта

12.ПЛАЗМИДАҒА НЕГІЗДЕЛГЕН АНТИБИОТИКТІҢ ТҰРАҚТЫЛЫҒЫ:

6. Пенициллин

7. Стрептомицин

8. Эритрин

9. Экмолин

10. Тетрацциклин

13. ТРАНСФОРМАЦИЯ:

5. Донордан рецепиентке плазмиданың ауысуы

6. Днк учаскасындағы бір геннің екінші жерге ауысуы

7. Донордың днк бактериясы рецепиент

8. Рецепиент жасушасына донордың Днк фрагментімен Днк фагы кіреді

14.ГЕНЕТИКАЛЫҚ РЕКОМБИНАЦИЯ НЕГІЗДЕЛЕДІ:

5. Ата ана жасушасын тасымалдайтын геннің комбинациясы,екі жасуша аралығындағы генетикалық материалдың алмасуы

6. Хромасома учасксінің 180 градусқа бұрылуы

7. Нулеотидтік қатарының өзгеруі

8. Микробтардың қурамының өзгеруі микробтардың генетикалық ақпаратының бұзылуын қамтамасыз етпейді

15.КОНЬЮГАЦИЯНЫҢ ТРАНСФОРМАЦИЯДАН АЙЫРМАШЫЛЫҒЫ:

6. Генетикалық рекомбинацияға жатады

7. Hfr жасушалары рекомбинацияны жиі шақырады

8. Днк донердің рецепиент жасушасына берілуі

9. Фенотиптік өзгерісімен қоса беріледі

10. Жақын туысты бактериялар арасында болады

16.ӨЛІ БАКТЕРИАФАГТЫҢ ҚАТЫСЫМЕН ДОНОР БАКТЕРИЯСЫНАН РЕЦЕПИЕНТ БАКТЕРИЯСЫНА ГЕНЕТИКАЛЫҚ МАТЕРИАЛДЫҢ БЕРІЛУІ АТАЛАДЫ:

6. Трансформация

7. Коньюгация

8. Трансдукция

9. Трансфекция

10. Мутация

17.БАКТЕРИЯЛАРДАҒЫ ТРАНСФОРМАЦИЯ БҰЛ:

6. Генетикалық материалының донор жасушасынан рецепиент жасушасына алмасуы

7. Фагтың көмегімен донордан рецепиентке генетикалық материалдың алмасуы

8. Фагтың көмегімен нақ анықталған гендердің донордан рецепиентк берілуі

9. Непосредственная передача

10. Донордан рецепиентке плазмиданың ауысуы

18.МИКРООРГАНИЗМДЕРДІҢ ТУҚЫМ ҚУАЛАУ МАТЕРИАЛЫ;

6. ДНК

7. Плазмакоагулаза

8. Мукополисахаорид

9. Дезоксирибоза

10. Тимин

19.МИКРООРГАНИЗМДЕРДЕГІ РНК РОЛІ:

6. Туқым құалау материалын тасмалдаушы

7. Белок синтезіне қатыспайды

8. Рибосаманың негізгі бөлімі

9. Ақпараттық маңызы бар

10. ДНК дағы амин қышқылдарын тасмалдайды

20.ГЕНЕТИКАЛЫҚ АҚПАРАТЫ БАР ДНК ОРНАЛАСҚАН:

6. Митохондрияда

7. Нулеотидте

8. Аминқышқылдарында

9. Дезоксирибозада

10. Плазмидада

21.ТУҚЫМ ҚУАЛАУ АҚПАРАТЫ БАР ЖАСУША БАКТЕРИЯСЫНЫҢ ОРНАЛАСҚАН ЖЕРІ:

6. Цитоплазматикалық мембрана

7. Митохондрия

8. Плазмида

9. Лизосома

10. Рибосома

22.ГЕН БҰЛ:

6. Бір жасушаның көбеюі

7. Белок пен полипептидтің синтезін бақылайтын ДНК молекуласының фрагменті

8. ДНК ның бір учаскасынан екіншісіне ауыса алатын анықталған днк фрагменті

9. Нулеотидтік қатарының өзгеруі

10. Тұқым қуалайтын біржасушалы дақыл

 

23.МИКРООРГАНИЗМДЕРДІҢ ГЕНІ:

6. Обладает самовоспрозведением

7. Фенотиптің өзгерісімен жумсалады

8. Қарапайым белсенді бихимиялық белсенділікке ие

9. Сызықтық орналасуы жоқ

10. Өзгеріске ұшырамайды

 

24. ӨМІРГЕ ҚАЖЕТТІ ГЕНЕТИКАЛЫҚ ҚҰРЫЛЫМ БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ:

6. Плазмида

7. Транспозоны

8. IS тізбектілік

9. Бактериалық хромасома

10. Tox гендер

25. МИКРООРГАНИЗМДЕР ГЕНОТИПІ:

6. Өзгеріске ұшырамайды

7. Самовоспроиз

8. Жасушаның биохимиялық белсенділігімен байланысты емес

9. Фенотипті бақыламайды

10. Тұқым қуалау белсенділігін қамтамасыз етеді

26.ХРОМАСОМАЛЫҚ МУТАЦИЯНЫҢ МОЛЕКУЛЯРЛЫҚ МЕХАНИЗМІНЕ ЖАТАДЫ:

6. Делеция

7. Транслокация

8. Дубликация

9. Коньюгация

10. Трансформация

27.МУТАЦИЯ СИППАТТТАЛАДЫ:

6. Фенотиптік өзгерісімен

7. Днк дағы нуктелік өзгерістермен

8. Днк учаскаларының өзгерісімен

9. Көп жасушаларындағы өзгерістермен

10. Генетикалық материалдың тікелей емес берілуі

28.ДЕЛЕЦИЯ:

6. Хромасома учаскаларының қайталануы

7. Нулеотидтерінің көп санының түсіп қалуы

8. 180 градусқа бұрылуы

9. Хромасома учасксінің басқа аймаққа ауысуы

10. Храмасоманың өзгеруі

29.ДУПЛИКАЦИЯ:

6. Хромасома учаскаларының қайталануы

7. Нулеотидтерінің көп санының түсіп қалуы

8. 180 градусқа бұрылуы

9. Хромасома учасксінің басқа аймаққа ауысуы

10. Хромасоманың өзгеруі

30.ШЫҒУ ТЕГІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ МУТАЦИЯ БӨЛІНЕДІ:

6. Спонтанды

7. Индуцебильді

8. Шынайы

9. Спрессорлы

10. Қайтымды

31.БАКТЕРИЯЛАРДАҒЫ МУТАЦИЯЛЫҚ ӨЗГЕРІСТЕРДІ АТАҢЫЗ

6. Генетикалық

7. Фенотиптік

8. Рекомбинациялық

9. Сочетанный

10. Модификациялық

32.ТРАНСЛОКАЦИЯ:

6. Хромасома учаскаларының қайталануы

7. Нулеотидтерінің көп санының түсіп қалуы

8. 180 градусқа бұрылуы

9. Хромасома учасксінің басқа аймаққа ауысуы

10. Хромасоманың өзгеруі

33.МУТАЦИЯ:

6. Генетикалық материалының донор жасушасынан рецепиент жасушасына алмасуы

7. Бактериялық хромасомадағы плазмиданың интеграциялануы

8. Мутагендік әсерге байланысты тұқымқуалаушылық өзгергіштері

9. Прокариот жасушасындағы генотип өзгерісі

10. Белок биосинтезін күшейтеді

34.МУТАЦИЯ ПАЙДА БОЛАДЫ:

5. Рентген сәулесі әсерінен

6. Ультракульгін сәуле

7. Жарық спектрының көрінетін бөлігі ферменттер

8. Сары су

35.МИКРООРГАНИЗМДЕРДІҢ ШТАММДАРЫН ҚОЛДАНАДЫ:

6. Фермент

7. Витамин

8. Вакцина

9. Бактериофаг

10. Сары су

36.ФЕНОТИПТІК ӨЗГЕРГІШТІККЕ ЖАТАДЫ:

6. Вакцина штаммын алу

7. Фенолды ортада бактериялар қылшасынан айырылу

8. Эписомды жұмсау

9. Спецификалық емес

10. Спецификалық трансформация

37.ФЕНОТИПТІК ӨЗГЕРГІШТІКТІҢ ПАЙДА БОЛУЫ:

5. Полиморфизм

6. Дииссосация

7. Трансдукция

8. L пішінді трансформация

38. ГЕНЕТИКАЛЫҚ РЕКОМБИНАЦИЯ НЕГІЗДЕЛЕДІ:

5. Ата ана жасушасын тасымалдайтын геннің комбинациясы,екі жасуша аралығындағы генетикалық материалдың алмасуы

6. Хромасома учасксінің 180 градусқа бұрылуы

7. Нулеотидтік қатарының өзгеруі