Балалар жасындағы стоматология стоматологиялық аурулардың дамуының заңдылықтарын, олардың клиникалық ағымының және емінің әртүрлі кезеңдердегі ерекшеліктерін зерттейді. Ол балалар терапиялық стоматологиясын, хирургиялық стоматологиясын және бет-жақ сүйек хирургиясын, сондай-ақ ортонтияны және балалардың тістерін протездеуін бріктіреді. Стоматологияның бұл бөлімдерін оқу үшін студенттің жалпы педиатриялық білімдері болуы тиіс, соматикалық және стоматологиялық патологиялардың өзара байланысын анықтай алуы керек. Балалар жасындағы стоматология стоматологиялық аурулардың баланың соматикалық денсаулығымен өзара байланысын көрсетеді.
Қазіргі кезде тіс-жақ сүйек ауытқуларының пайда болуының себептерін, олардың нақтамалауын зерттеуді және медико-биологиялық және медико-генетикалық негізде емдеу әдістерін шығаруда мүмкінтер бар. Рентгенокинематографиялық әдістерін және голографиялық ортодонтиялық нақтамалауды жетілдірудің болашағы зор. Компьютерлі нақтамалау әдістерін өңдеудің ерекше мәні бар. Тіс-жақ сүйек ауытқуларының этиологиясы мен патогенезінде эндокринді жүйенің рөлін ары қарай зерттеу жақ сүйектердің өсуін басқару үшін ортодонтиялық және дәрілік терапия кешенді әдістерін құруға жағдай жасайды.
2. Пәннің мақсаты: тіс ауруларымен және тіс-жақ сүйек ауытқуларымен балаларға ортодонтиялық көмек көрсету үшін әртүрлі жастар кезеңінде тіс-жақ сүйек ауытқуларының даму заңдылықтарын ескере отырып, балалар жасындағы стоматология және ортодонтия негіздері бойынша білімдерін және тәжірибелік дағдыларын қалыптастыру.
3. Оқыту міндеттері:
- балалар стоматологиясы клиникасының ұйымдастырылуы мен жұмысы туралы білімді қалыптастыру;
- дәрігерлік деонтология, семиология, тіс ауруларымен және тіс-жақ сүйек ауытқуларымен балаларды нақтамалау, тексеру негіздері туралы түсінік беру;
- стоматологиялық емханада баланы қарап тексерудің білімі мен тәжірибелік дағдысын беру;
- балалар-дәрігер стоматологы және ортодонттың негізгі кәсіптік дағдыларына үйрету (фантомда);
4. Оқытудың соңғы нәтижелері:
Студент білуі тиіс:
- балалар стоматологиялық қызметінің ұйымдастырылуын, балалар жасындағы стоматологияның педиатриямен және басқа медициналық салалармен байланысын;
- әртүрлі жастар кезеңіндегі балалардың психофизиологиялық ерекшеліктерін;
- балалардағы пульпиттер мен периодонтиттердің клиникалық ағымының ерекшеліктерін;
- балалардағы пульпиттер мен периодонтиттердің емдеу қағидаларын;
- қазіргі жағдайда балалар жасындағы стоматологиялық науқастардың диспансеризациясын ұйымдастыру мен жүргізуін;
- балаларда жегінің дамуына жағдай жасайтын ықпалдарды;
- балалардағы жегінің жіктелуін;
- балаларда жегілік процесстің әртүрлі белсендігімен және әртүрлі жас кезеңдеріндегі жегінің клиникалық ағымының ерекшеліктерін;
- балалардағы тіс жегісін емдеудегі жалпы қағидаларын;
- балалар стоматологиялыұ тәжірибесінде қолданылатын пломбалық материалдарды;
- балаларда тіс жегісін алдын-алудың әдістерін;
- жегісіз зақымдардың жіктелуін;
- тіс-жақ сүйек ауытқуларының жіктелуін;
- балалар жасындағы тіс-жақ сүйек ауытқулары мен ақауларының клиникасы мен емделуінің ерекшеліктерін;
- балалар жасындағы тіс-жақ сүйек ауытқулары мен ақауларының емделуіне жасына қарай көрсеткіштерін;
- балаларда қолданылатын ортодонтиялық аспаптарды, олардың әсер етуін;
- әртүрлі ортодонтиялық аспаптарды құрастырудың және дайындау технологиясының ерекшеліктерін;
- ортодонтиялық кіріс кезіндегі тіс-жақ сүйек жүйесіндегі морфологиялық өзгерістерді (пародонт тіндерінің, сүйек тінінің қайта құрылуы, самай-шықшыт буынындағы өзгерістерді;
- әртүрлі жас кезеңдеріндегі балаларды протездеуге көрсеткіштерді;
- балалардағы тіс протездерін дайындаудың ерекшеліктерін;
- тіс-жақ сүйек ауытқулары мен ақауларының дамуын алдын-алуға шараларды.
Студент жасай алуы тиіс:
- баладан және оның ата-анасынан анамнезді жинауды, жегінің, жегісіз зақымның, тіс-жақ ауытқуларының дамуына жағдай жасайтын ықпалдарды анықтауды;
- тіс ауруларының, пародонт тіндерінің, тістесу патологиясының дамуына жергілікті қауіпті ықпалдарды анықтауды;
- баланы тексеріп қараудың визуальды және құралмен қараудың ықтималды әдісін таңдауды;
- нақтамалау индекстерін анықтауды (ауыз қуысы гигиенасының, пародонтальды, жегінің таралуының және жиілігінің);
- жегілік процесстің белсенділігін және баланың денсаулық тобын ескере отырып балалардың диспансерлік тобын қалыптастыруды;
- баланың диспансерлік тобына сай емдік-алдын-алу шараларын құрастыруды;
- стоматологиялық кірістер кезінде балаларға және жасөспірімдерге әртүрлі жергілікті жансыздандыруларды жасауды;
- балаларда тіс-жақ сүйек ауытқулары мен ақауларының белгілерін ерте анықтауды;
- баланың жоғары және төменгі жақ сүйектерінен қалыптарды алуды;
- есеп беру құжаттарын жүргізуді;
- науқаспен, оның туыстарымен, жұмыстастармен және басқа да медициналық қызметкерлермен сенімді байланысты жасауды;
- командада жұмыс жасауды.
Дағдылармен иемденуі тиіс:
- уақытша және тұрақты тістердегі жегіленген қуыстарды егеуді (фантомда);
- жергілікті жансыздандыруларды орындауды (фантомда);
- балаларда уақытша тістерді жұлу операциясымен (фантомда);
- стоматологиялық аурумен баланы тексеруді;
- индекстерді анықтауды: ГИ, РМА, КПИ, ПИ;
- пломбалық материалды дайындауды;
- Изар индексін анықтауды;
- нақтамалық үлгілерді биометриялық зерттеуді (Тон, Пон, Герлах, Коркхауз, Хаус-Снагина, Линдер-Харту бойынша, Хаулей-Гербер-Гербста диаграммасымен);
- механикалық, функциональды және қосарланған әсерлі ортодонтиялық аспаптарды орнықтыру;
- балаларда жақ сүйектерден қалыпты алу (фантомда);
- жақ сүйектердің үлгілерін құю;
- ортодонтиялық аспаптардың винтын белсендіру.
5. Пререквизиттер: бас пен мойынның клиникалық анатомиясы, жалпы хирургия, физиология, фармакология,араласпалы дағдылар, визуальды нақтамалау, стоматологиялық ауруларды алдын-алу, клиникаға кіріспе, балалар аурулары, тіс протездерін дайындаудың технологиясы.
Постреквизиттер: о ртопедиялық стоматолгия, терапиялық стоматология, стоматология детского возраста, хирургиялық стоматология.
6. Пәннің қысқаша мазмұны: Балалар жасындағы стоматология пропедевтикасы болашақ мамандардың басқа да медициналық және техникалық пәндермен өзара байланысына көңіл аударуына, балаларға стоматологиялық көмекті қамтамасыздандыруға және оның заман талабына сай дамуына бағыттайды. Ортодонтия болашақ мамандардың сүт және тұрақты тістердің дамуына, баланың туғаннан кейінгі және антенатальды кезеңде тістердің қатты тіндерінің қалыптасуымен минеразлизациясына әсер ететін факторларға көңіл аударуға бағыттайды. Балалар жасындағы стоматология пропедевтикасы және ортодонтияның мақсаттары біртұтас мәнді болып келеді. Болашақ стоматолог науқастарды тексеру мен нақтамалау әдістерін білу керек.
7. Тақырыпты жоспарлар:
