Милли дивизияның фиҙакәр йылъяҙмасыһы
Что нужно: - теплая вода - 200 мл - гречневая мука - 100 г - яйцо – 1 шт. - мед – 1 ст.л. - растительное масло – 1 ч.л. - сода - на кончике ножа - растительное масло – 1 ст.л. в тесто.
Готовим тесто традиционно, выпекаем без масла на раскаленной сковороде.
Овощи гриль 200 гр. 119-00 (перец бол.,кабачки,баклажан,лук) Картофель фри 100 гр. 55-00 Картофельное пюре 150 гр. 30-00 Рагу из овощей 150 гр. 65-00 (цукини, помидоры, перец болгарский, лук репч., чеснок) Картофель, жареный со сметаной 150/15 гр. 45-00 Картофельные «гнезда» 150 гр. 55-00 (картофель жаренный, яйцо, зелень) Крокеты картофельные с грибами 100 гр. 45-00 Картофель запеченный 150 гр. 65-00 Драники 240 гр. 59-00 Соусы: Тар-тар 30 гр. 17-00 (майонез, маргарин, огурцы, специи, масло раст.) Соевый 25 гр. 27-00 Кетчуп 50 гр. 16-00 Майонез 50 гр. 15-00 Горчица 30 гр. 17-00 Островов» 30 гр. 42-00 (овощи, специи, чеснок, зелень, раст.масло, мар.огурцы, орегано) Рамалат 50 гр. 22-00 (майонез, кетчуп, огурец марин., чеснок) Маслины б/к 113-00 Оливки б/к 158-00 Маслины с/к 124-00 Оливки с/к 86-00 Хрен 30 гр. 15-00
Милли дивизияның фиҙакәр йылъяҙмасыһы
Миллион-миллион ҡорбандар биреп көрәшеп алған Бөйөк Еңеүебеҙҙең 70 йыллығы айҡанлы тәрән кисерештәр менән ғәмләнеп, данлы Башҡорт дивизияһының 1943 йыл февралендә дошман тылына фажиғәле тәрән рейды тураһында “Башҡорттар” тигән драма, урыҫ телендә “Катастрофа” тигән мәҡәлә яҙҙым. Әммә Рәсәй Федерацияһы һәм Башҡортостан Республикаһы Яҙыусылар берлектәре ағзаһы, республикабыҙҙың атҡаҙанған мәҙәниәт хеҙмәткәре һәм Мөхәммәтша Буранғолов исемендәге әҙәбиәт бүләге уҙаманына әлеге Башҡортостан матбуғатында ишектәр бикле торғанлыҡтан, ул әҫәрҙәремде, күптәр беләлер, интернеттағы сайтымда һәм ошо ВК-теркәлештә генә урынлаштырырға мөмкин булды. Генерал Шайморатовтың иң яҡын ҡорҙаштарының береһе Сабир Рәхим улы Ҡадировтың яҡты иҫтәлегенә бағышланған 9 битлек кенә мәҡәләмде “Башҡортостан” гәзитенә тәҡдим итеп ҡараһам да, ундағы башҡа нәмәләрем һымаҡ уҡ, уҡымышлы мөхәррирҙең сүплегенә дусар ителде, буғай. Шуға күрә ошонда теркәйем
СПРАВКА Дана настоящая тов. Кадырову Сабиру Рахимовичу в том, что он действительно с первых же дней Великой Отечественной войны 1941 года был одним из первых организаторов 112-й Башкирской кавалерийской дивизии на территории Республики. Был членом оргкомитета по формированию этой дивизии. По районам Башкирии и военным частям он разъяснял цели и задачи этой дивизии. После формирования дивизии он стал заместителем начальника политотдела этой дивизии, где он прослужил до конца войны. За период войны он честью оправдал доверие партийной организации и правительства Башкирии.
Председатель Президиума Верховного Совета Башкирской АССР и член правительственной тройки по организации 112-й кав. дивизии депутат Верховного Совета СССР – Р. Ибрагимов.
Сабир Рәхим улы Ҡадиров 1906 йылдың 7 мартында хәҙерге Башҡортостан Республикаһы Бәләбәй районының Туҙлыҡыуыш ауылында, һуңынан үҙе яҙыуынса, “фәҡир ерекмән ғаиләһендә тыуып үҫә -- һабан һөрә, иген игә”. Беҙ белмәгән замандарҙа уҡ аҫаба башҡорттар төйәкләнмеш йәмле Өсән йылғаһының ул саҡтарҙа әле әҙәм аяғы баҫмаған бер төбәгенә хәҙерге Бәләбәй башҡорттарының ҡайһылыр бер бабаһы барып сығып, әйләнәһендәге йомарт ер-һыуҙарҙан хушһынып, шундағы ағас туҙҙарынан (йәғни ҡабығынан) буласаҡ ауылдың беренсе ҡыуышын ҡора һәм был ауылды Туҙлыҡыуыш тип атайҙар (хәҙер иһә рәсми ҡағыҙҙарға Тоҙлоғош тип яҙылған). Ғәбдрәхим бабайҙың береһенән береһе мыҡты һәм уңған дүрт малай, бер ҡыҙ балаһы буйға етеп, барыһы тиң илдең алтын ҡаҙыҡтарына әйләнә. Урта бармаҡтай уландарҙың дүртеһе тиң юғары белем алып, Бөйөк Ватан һуғышында командирҙар рәүешендә ҡатнаша, әммә береһе, Сабир ағайҙың яратҡан ҡустыһы Хәбир, бөйөк Еңеүгә ни бары бер ай ҡалғас ҡына, 1945 йылдың мартында Берлин йүнәлешендәге алыштарҙа батырҙарса һәләк була. Уның етем ҡалған улын, Ревты, Ғәбдрәхим бабайҙың ҡушыуынса, һуғыштан һуң Сабир ағаһы үҙенең улы һымаҡ итеп тәрбиәләп үҫтерә, уҡытып ҙур юлға сығара. Башҡа туғандарына ла йәлләмәй мәрхәмәтен. Ғөмүмән, Сабир Рәхим улы һәр кемгә лә игелекле, итәғәтле, изге күңелле ине; һуғышта ла, моғайын, шулай булғандыр (быны яуҙаштарының уға яҙған хаттары ла дөрөҫләй). Ветерандың тормош юлын ҡыҫҡаса һәм асығыраҡ күҙ алдына килтерер өсөн, үҙ ҡулы менән сыбарлаған мәғлүмәтнамәһен күсерәм:
“1917 йылда ауылыбыҙҙағы земство башҡорт-урыҫ мәктәбен тамамланым. 1925 йылдың яҙында – Бәләбәй педтехникумын. 1925-26 – мәктәптә уҡытыусы. 1927-29 – Бәләбәйҙә ШКМ (школа крестьянской молодежи) директоры. 1929-31 – Туймазы РОНО мөдире. 1931-38 -- Өфө Сәнғәт техникумы директоры. Бер үк ваҡытта Тимирязев исемендәге пединституттың киске бүлегендә уҡып, 1933 йылда уның тарих факультетын тамамланым. 1924-31 – ВЛКСМ ағзаһы, 1926 – ВКП(б) ағзалығына кандидат, ә 1931 йылдан башлап ағза. 1938-39 – партия өлкә комитетының штаттағы лекторы. 1939-41 – Башҡорт опера театры директоры. 1941 йылдың 23 июненән башлап – армияла, аҙаҡҡа табан 17-нсе бригада политбүлегенең өлкән инструкторы. 1941 йылдың 20 ноябрендә -- 112-нсе Башҡорт атлы дивизияһының политбүлек башлығы урынбаҫары. Һуғышты Эльба ярында Америка ғәскәрҙәре менән осрашып тамамланым.
Һуңғыһын аңлатыу кәрәк: һуғыш арҡаһында депутаттар сафы һирәгәйеп, яңы һайлауҙар үткәрергә лә форсат булмағас, республикабыҙ етәкселеге Сабир Рәхим улын кооптация ысулы менән депутат итеп тәғәйенләп, армиянан саҡыртып ала. Әйткәндәй, Сабир ағайҙың яҙыу өҫтәле тартмаһында уның “БАССР Верховный Советы депутаты” тип ташҡа баҫып яҙыулы блокноты (миңә һуғыш эпизодын яҙып биргән бер бите үҙемдә һаҡлана) һәм ҡиммәтле тарихи ҡомартҡы – Эльбалағы осрашыуҙың билдәһе итеп шундағы яр башына ҡоролған, инглизса һәм урыҫса яҙылған стеланың макеты һаҡлана ине — Башҡортостанға ҡайтҡан берҙән-бер дана булғандыр ул, моғайын (инде ҡайҙа икәнлеге билдәһеҙ). 1984 йылдың 13 декабрендә Өфөлә вафат булып, баяғы Рев ҡустыһы хәстәрлегендә тыуған Туҙлыҡыуышына ҡайтарып ерләнгән яугиребеҙҙең яҫы түшен юғары батырлыҡ билдәләре – бер түгел өс Ҡыҙыл Байраҡ ордены, беренсе һәм икенсе дәрәжә Ватан Һуғышы һәм Ҡыҙыл Йондоҙ ордендары, тиҫтәнән ашыу миҙалдар биҙәй ине. Шулар араһында бер-нисәһе батырҙың һәм ул батырҙарса һуғышҡан дивизиябыҙҙың данлы юлын туранан-тура билдәләй: “За оборону Сталинграда”, “За освобождение Варшавы”, “За взятие Берлина”, “За победу над Германией”... Бөйөк Ватан һуғышы ҡаһарманының яҡты образы әлеге Рев ҡустыһының халыҡсан ябай ғына, ләкин хисле йөрәк тибешле шиғыр юлдарында сағыла:
|
Бөйөк Ватан һуғышы ҡаһармандарының данлы исемлегендә 112-нсе (16-нсы гвардия) Башҡорт атлы дивизияһының элекке политбүлек башлығы урынбаҫары отставкалағы гвардия подполковнигы Сабир Рәхим улы Ҡадиров та (07.03.1906., Бәләбәй районы Туҙлыҡыуыш ауылы. — 13.12.1984., Өфө) лайыҡлы урын алып тора. Сөнки ул, тәүге көндәрҙән үк башлап, дивизияны арымай-талмай ең һыҙғанып төҙөүселәрҙең береһе, был хаҡта шул осорҙағы БАССР Верховный Советы Презилиумының рәйесе Р. Ибраһимов үҙе ҡул ҡуйған документ асыҡ һөйләй:
Справка дана для представления в органы социального обеспечения.
Яраландым, контузия алдым. 1945 йылдың авгусында хөкүмәтебеҙ тарафынан Өфөгә БАССР Верховный Советы депутаты рәүешендә саҡырып ҡайтарылдым”.
