A) Пуазейль

B)Франк

C) Эйнтховен

D)Эйнштейн

8). Түтікшелердегі қанның қозғалысы:

A. ламинарлы

B. турбулентті

C. көбінесе ламинарлы кейде турбулентті

D. көбінесе турбулентті және ламинарлы

E. түтіктің диаметріне және тұтқырлығына тәуелді

9). Түтікшенің қай бөлігінде қан айналымының сызықты жылдамдығы минималді болады?

A. аортада

B. артерияда

C. артериолда

D. капиллярда

E. венада

10. Қан айналымның негізгі қозғаушы күші:

А. статикалық қысым

B. трансмуралді қысым

C. гидростатикалық қысым

D. жүректің жұмысынан пайда болған қысым

E. ауырлық күші әсерінен пайда болған қысым

Глоссарий
Қазақ тілінде	Орыс тілінде	Ағылшын тілінде
Қанайналым мүшелері жүйесі	Система органов кровообращения	The system of the circulatory system
Франк моделі	Модель Франка	Model Frank
Ламинарлық ағыс	Ламинарное течение	Laminar flow
Қанның турбуленттік қозғалысы	Турбулентное движение крови	Turbulent blood flow
Пульс	Пульс	Pulse
Пуазейль заңы	Закон Пуазейля	Poiseuille's law
Систолдық қысым	Систолическое давление	Systolic pressure
Диастолалық қысым	Диастолическое давление	Diastolic pressure

1.Қанайналым мүшелері жүйесіне жүрек және қан тамырлары жатады.

2. Франк моделі - ірі қан тамырларында, олардың серпімділігін ескере отырып, қан ағысының көлемдік жылдамдығы мен қысымның арасындағы байланысты анықтайды.

3. Ламинарлық ағыс - сұйықтық қабаттары бір-бірімен араласпай, ағыс бағытына параллель болатын сұйықтың қозғалысы.

4. Қанның турбуленттік қозғалысы қанайналымның турбуленттілігінен туындайды.

5. Пульс – жүректің жиырылуымен синхронды, периодты түрде артерия қабырғаларының соққылық кеңуі.

6. Пуазейль заңы – сұйықтың көлемдік жылдамдығы қысым градиентіне тура пропорционал, ал тұтқырлыққа кері пропорционал болады.

7.Систолдық қысым - систола кезінде шығарылатын қосымша қан көлемі.

8. Диастолдық қысым – жүрек арқылы қан айдалмайтын кездегі артериалдық қысым.

 

Тақырыбы: Фотоэлектрлік түрлендіргіштер. Биологиялық объктілерді спектрлік сараптамасы бойынша зерттеу әдістері

Мақсаты:

1. Фотоэлектрлік түрлендіргіштердің негізгі түрлерін, жұмыс істеу принциптері мен қолданылу облыстарын оқып үйрену.

2. Биологиялық объектілердің құрамын жұтылу спектрлері бойынша анықтауга арналған зерттеу әдістерімен танысу.

3. Биологиялық объктілердің оптикалық тығыздығы бойынша заттың

концентрациясы туралы қортынды жасау.

Оқыту міндеттері:

1. Фотоэффект құбылысын, олардың фототүрлендіргіштерде қолданылуларын қарастыру.
2. Спектрофотометрлер көмегімен фотобиологиялық үрдістерді зерттеу.

 

Қалыптастыратын құзыреттілік түрлері:білімділік, практикалық дағдылар.

Тақырыптың негізгі сұрақтары:

1. Фотоэлектрлік эффект құбылысы

2. Жұмыс істеу принципі фотоэффект құбылысына негізделген фотоэлектрлік

приборлар.

3.Жұтылу спектрлерінің көмегімен фотобиологиялық үрдістерді зерттеу әдістері.

4. Жұтылу спектрлерін алуға арналған құралдар.

5. Фотобиологиялық үрдістердің энергетикасы.

6. Жүйенің жұту қабілеттілігін анықтаушы факторлар.

7. Жарық ағыны жұтылуының тәуелділіктері.

 

Оқыту мен үйрету әдістері:

1. негізгі және бақылау сұрақтарын талдау мен талқылау

2. зертханалық жұмысты орындау нәтижелерін талқылау

3. тестлеу

4. қателерді түзету

Сабақта қалыптастыратын құзыреттілікті бақылау әдістері:

- компьютерлерде тестлеу (студент өзінде төменгі деңгейдегі білімділік пен дағдыларды қалыптастыратын ұғымдары – берілген тақырыптың негізгі анықтамалары, теориялық сұрақтары бар «тестке» жауап беруі қажет);

- зертханалық жұмысты орындау, қателерді есептеу және өлшеулер нәтижелерін графиктік түрде көрсету

- оқыту материалдарын талдау кезінде пікір алмасу

- аппаратпен жұмыс істеу; құралдармен жұмыс істеу кезінде техника қауіпсіздігін сақтау.

 

Студенттердің өзіндік жұмыстары

«Фотоэлектрлік концентрациялық колориметр КФК-2» аппаратын баптау. Аппаратпен жұмыс істеу кезінде қауіпсіздік техникасын және пациенттің қауіпсіздігін сақтау, графиктер тұрғызу. Құралдың қарапайым ақауларын жөндеу: (сақтандырғыштарды, белгі шамдарын ауыстыру, жерге қосылғандығын тексеру).

 

І-тапсырма.