ТЛУМАЧАЛЬНАЯ ЗАПІСКА. Згодна вучэбнага плана дысцыпліна “Бібліяграфазнаўства БЕЛАРУСКІ ДЗЯРЖАЎНЫ УНІВЕРСІТЭТ КУЛЬТУРЫ І МАСТАЦТВАЎ
Згодна вучэбнага плана дысцыпліна “Бібліяграфазнаўства. Раздзел 2. Гісторыя” вывучаецца студэнтамі ўсіх спецыялізацый факультэта інфармацыйна-дакументных камунікацый на другім курсе і студэнтамі другога і трэцяга курсаў факультэта завочнага навучання. Актуальнасць вывучэння дысцыпліны абумоўлена фундаментальнай роллю гісторыка-бібліяграфічных ведаў у фарміраванні прафесіянальнага светапогляду студэнтаў, неабходнасцю пераемнасці гістарычнага вопыту, накопленага сусветнай бібліяграфіяй у цэлым і беларускай бібліяграфіяй як яе неад’емнай часткай. Мэтай дысцыпліны “Бібліяграфаўзнаўства. Раздзел 2. Гісторыя” з’яўляецца вывучэнне студэнтамі зараджэння і эвалюцыі бібліяграфіі як грамадскай з’явы на розных гістарычных этапах. Мэтавая накіраванасць дысцыпліны абумоўлівае кола задач, вырашэнне якіх забяспечыць фарміраванне неабходных для спецыялістаў ведаў і ўменняў, а менавіта: – раскрыць прычыны ўзнікнення бібліяграфіі, яе ролю ў інфармацыйным забеспячэнні грамадства ў асобныя гістарычныя перыяды; – вызначыць асноўныя гістарычныя перыяды развіцця сусветнай бібліяграфіі; – вызначыць асноўныя гістарычныя перыяды развіцця беларускай бібліяграфіі ў кантэксце сусветнай бібліяграфіі; – прасачыць паэтапнае фарміраванне арганізацыйных структур беларускай бібліяграфіі; – паказаць дасягненні выдатных бібліёграфаў і бібліяграфічных арганізацый; – паказаць эвалюцыю метадычных падыходаў у фарміраванні бібліяграфічнай прадукцыі; – тлумачыць шляхі тэарэтычнага асэнсавання бібліяграфіі; – раскрываць значэнне і кірункі міжнароднага бібліяграфічнага супрацоўніцтва; – разумець змест і значэнне міжнародных бібліяграфічных і інфармацыйных праграм. У выніку засваення дысцыпліны студэнты павінны ведаць: – асноўныя тэарэтычныя палажэнні гісторыі бібліяграфіі; – інфармацыйныя бар’еры ў сістэме дакументных камунікацый, якія сталі фактарамі ўзнікнення бібліяграфічных з’яў; – кампанентную структуру бібліяграфічнай практычнай дзейнасці ў розныя гістарычныя перыяды; – асаблівасці фарміравання відавой структуры бібліяграфіі і бібліяграфічнай прадукцыі ў розныя гістарычныя перыяды; – развіццё прынцыпаў і функцый бібліяграфіі і бібліяграфічнай інфармацыі; – перыядызацыю гісторыі сусветнай і беларускай бібліяграфіі, выдатных дзеячоў; – асноўныя дасягненні сусветнай і беларускай бібліяграфіі; – кірункі міжнароднага бібліяграфічнага супрацоўніцтва; – змест і значэнне міжнародных бібліяграфічных і інфармацыйных праграм. У выніку вывучэння дысцыпліны студэнты павінны ўмець: – выкарыстоўваць гісторыка-бібліяграфічныя веды ў прафесійнай практычнай і навуковай дзейнасці для аналізу і ацэнкі бібліяграфіі як грамадскай з’явы; – аналізаваць і ацэньваць бібліяграфічную прадукцыю з мэтамі выяўлення каштоўнага метадычнага вопыту і выкарыстання яе ў бібліяграфічным абслугоўванні; – выяўляць і аналізаваць дакументальную гісторыка-бібліяграфічную спадчыну, – выкарыстоўваць вядомыя факты пры разглядзе прычынна-выніковых сувязей гісторыі бібліяграфіі; – карыстацца бібліяграфічнымі ведамі ў непрадбачаных прафесійных і жыццёвых абставінах.
Дысцыпліна “Бібліяграфазнаўства. Раздзел 2. Гісторыя” цесна звязана з вучэбнай дысцыплінай “Тэорыя інфармацыі і дакументалогія”. Іх аб’ядноўвае вывучэнне праблем перадачы інфармацыі ў грамадстве (раздзел “Тэорыя інфармацыі і камунікацыі”, феномена і спецыфікі дакументальных крыніц інфармацыі, гістарычнай абумоўленасці асобных відаў дакументаў (раздзел “Дакументалогія і гісторыя кнігі”). Для паспяховага засваення студэнтамі “Бібліяграфазнаўства. Раздзел 2. Гісторыя” неабходна вывучэнне дысцыплін “Бібліятэказнаўства. Раздзел 1. Тэорыя”, “Бібліятэказнаўства. Раздзел 2. Гісторыя”. З бібліятэчным сацыяльным інстытутам бібліяграфія мае самыя глыбокія гістарычныя сувязі, выразныя тэндэнцыі плённага ўзаемадзеяння на працягу ўсіх гістарычных эпох. “Бібліяграфаўзнаўства. Раздзел 2. Гісторыя” звязана і з агульнанавуковымі дысцыплінамі “Гісторыя Беларусі” і “Культуралогія”. “Гісторыя Беларусі” дапамагае асэнсаваць канкрэтна-гістарычную абумоўленасць і грамадскую запатрабаванасць айчыннай бібліяграфіі, даваць інтэрпрэтацыю канкрэтных гістарычных з’яў. Адметныя сувязі “Бібліяграфазнаўства. Раздзел 2. Гісторыі” з “Культуралогіяй”. Гісторыка-бібліяграфічныя веды раскрываюць асаблівасці захавання, перапрацоўкі і трансляцыі дакументальна-фіксаваных ведаў паміж пакаленнямі і ўваходзяць у культуру як яе частка на ўзроўні сусвету і асобных нацыянальных культур. Веды і ўменні, атрыманыя студэнтамі пры вывучэнні дысцыпліны “Бібліяграфаўзнаўства. Раздзел 2. Гісторыя”, неабходныя для засваення іншых дысцыпліны “Бібліятэчна-інфармацыйнае абслугоўванне”, галіновых бібліяграфічных курсаў. У ліку эфектыўных педагагічных методык і тэхналогій пры вывучэнні дысцыпліны “Бібліяграфаўзнаўства. Раздзел 2. Гісторыя”, якія садзейнічаюць удзелу студэнтаў у пошуку і ўпраўленні ведамі, набыццю вопыту самастойнага вырашэння разнастайных задач, неабходна выдзеліць: – тэхналогіі праблемна-модульнага навучання, – тэхналогія вучэбна-даследчай дзейнасці, – праектныя тэхналогіі, – камунікатыўныя тэхналогіі – практычныя бібліяграфічныя метады (пошуку, ідэнтыфікацыі і інш.) Для кіравання вучэбным працэсам і арганізацыі кантрольна-ацэначнай дзейнасці выкладчыкам рэкамендуецца выкарыстоўваць рэйтынгавую сістэму ацэнкі вучэбнай і даследчай дзейнасці студэнтаў, варыятыўныя мадэлі кіруемай самастойнай работы, вучэбна-метадычны комплекс па дысцыпліне. У мэтах фарміравання сучасных сацыяльна-асабовых і сацыяльна-прафесіянальных кампетэнцый будучых спецыялістаў мэтазгодна пры правядзенні семінарскіх і практычных заняткаў выкарыстоўваць методыкі актыўнага навучання, дыскусійныя формы. Вывучэнне дысцыпліны “Бібліяграфаўзнаўства. Раздзел 2. Гісторыя” максімальна разлічана на 118 гадзін, з якіх 70 гадзін аўдыторных заняткаў: 40 гадзін лекцый, 16 гадзін семінараў і 14 гадзін практычных заняткаў. Праводзіцца розныя віды кантроля за самастойнай працай студэнтаў (ацэнка пісьмовых прац, тэстаў, электронных прэзентацый, вуснае субяседаванне і інш.). Вывучэнне курса студэнтамі завяршаецца залікам. ПРЫКЛАДНЫ ТЭМАТЫЧНЫ ПЛАН ДЫСЦЫПЛІНЫ
|