Эмпиеманы хирургиялық тәсілмен емдеудің негізгі түрлері

1. Кең торакотомиядан соң ғ ы жараны ашық, тампонды тә сілмен емдеу.

2. Кішкене торокотомия немесе торокоцентезде жара толық тігіледі. Дренажды тү тікшелер сорғ ышқ а жалғ анады.

3. Торакоцентез. Жабық дренаж.

4. Пункциямен экссудатты copy, плеврағ а антибиотик жіберу.

 

Торакотомия жасағ анда мыналарды орындау қ ажет:

1. Плевраны кесуден бұ рын қ айталап оның пункциясын жасап, ірің нің жиналғ ан орнын, торакотомияның дү рыс жасалатындығ ын анық тау.

2. Плевраны алдымен қ ысқ аша тіледі. Ұ зын тілінсе кө п жиналғ ан ірің зор қ ысыммен сыртқ а шашырап, жараны, аспапптар мен материалдарды бү лдіреді (" кірлетеді"), ауру қ атты жө теліп, ірің шашырауын кү шейтеді.

3. Плевраны кесуден бұ рын оны троакармен тесіп, ірің ді арнайы ыдысқ а ағ ызып алғ аннан соң, плевротомия жасалып ол арқ ылы саусақ пен плевра ішін тексереді.

4. Плевра ішіндегі фибрин саусақ пен, корнцангке қ ысылғ ан дә кемен тазартылады.

5. Плевра қ уысын дренаждау ү шін жуан резинкалы қ абырғ алары. Кө п тесікті тү тіктер пайдаланылады.

6. Дренажды тү тіктер эмпиеманың тү біне жеткізіліп бекітіледі.

Кең торакотомиядан соң ғ ы жараны тампондап, ашық тә сілмен емдеу ашық пневмотораксқ а ә келіп соғ ады да, онсыз да ауыр жағ дайдағ ы науқ астың халін одан ә рі нашарлатады. Кө кірек ығ ысады, оның онды - солды қ озғ алысы байқ алады. Эмпиема ұ зақ қ а созылады. Сондық тан бұ л бұ рынғ ы заманда жиі қ олданылатын тә сіл қ азіргі уақ ытта пайдаланылмайды.

Қ ысқ а торакотомия немесе торакоцентезден соң сифонды сорғ ыш пайдалану кеудені ірің нен босатуғ а қ оса, оғ ан сырттан бос ауа енуіне кедергі жасайды да, ө кпенің қ ысылуына жол бермейді.

Бос, толық эмпиеманы торакоцентезбен емдеу ү шін перкуссиямен, рентгенмен жиналғ ан ірің нің аумағ ын анық тайды. Анық талғ ан ірің діктің пункциясы жасалынып ірің шығ арылады. Ине салынғ ан жердің терісін 1-1, 5 см. ұ зындық та тіледі. Стерилъденген резина дренажын таза корнцангке қ ысып, плевра қ уысына енгізеді. Тү тікті теріге бекітеді де, оның сыртқ ы ұ шын вакуум системасына жалғ айды.

Эмпиеманы операциямен емдейтін хирургтің алдында келесі талаптар қ ойылады — ірің ді тоқ таусыз толық ағ ызу, ө кпені толық желдендіру жә не науқ астың жалпы жағ дайын кү шейту.

Плевра қ уысында ірің нің жиналуы - аурудың дене қ ызуы қ айта кө терілуімен, ағ заның улануы кү шейуіне соғ ады. Дренаж арқ ылы ірің нің шығ уы фибринмен трубканың " кө зі" бітеліп қ алуы ауруды сау қ ырына жатқ ызу себептерінен нашарлайды. Бұ л сә тте дренажды трубканы жуу, науқ асты дұ рыс қ ырына жатқ ызу қ олданылады. Тек плеврада бронх жыланкө зі ашылса плевра куысын жууғ а болмайды.

Ө йткені инфекцияланғ ан ерітінді жыланкө з арқ ылы сау ө кпеге дарып, оның қ абынуына себеп болады. Плевра қ уысын азғ ана қ ысыммен антисептиктердің ерітіндісімен - 3% борлы, 1% салицил қ ышқ ылы, фурациллин, болмаса антибиотик қ осылғ ан физиологиялық ерітіндімен жуады. Ерітінділер дене қ ызуына дейін жылытылып пайдаланылады.

Плевриттің барлық тү рінде қ ысылып кішірейген ө кпе бетіне фибрин жиналады.Уақ ыт ө ткен сайын фибрин қ атайып, ө кпе қ атты қ апшық пен жабылады. Бұ л ө кпенің демге қ атысып созылуын нашарлатып, ақ ыры ө кпені омыртқ ағ а жабыстырып, плевра қ уысын босатады. Бұ ның салдарынан плевра ірің деуі тоқ талмайды, науқ ас жазылмайды.

Бұ ғ ан қ оса ірің ді плевриттің ағ заның жалпы инфекциялы ауруы екендігін еске сақ тап, хирургиялық емге қ оса жалпы ем қ олдану қ ажет. Ағ заның улануы жә не кө п уақ ыт қ ызудың кө терілуі салдарынан ә лсіреген жү ректің, тағ ы баска ішкі мушелердің жұ мысын қ олдау қ ажет.

Жас балалар мен нә рестелерде эмпиема ө те ауыр болып олардың кө пшілігін ө лімге ұ шыратады.

Эмпиеманың 10%-ке жуығ ы ө кпе туберкулез ауруымен байланысты басталады. Сондық тан барлық эмпиемамен ауырғ ан адамды туберкулезге зерттеу қ ажет.