Оршаған орта және табиғи ресурстарды қорғау саласы бойынша заңдар

Ресурстар мен обьектілер	Заңдар:
Жер	«Жер туралы»
Жер қойнауы	«Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану», «Мұнай туралы»
Су	«Су кодексі»
Жердің озон қабаты, атмосфералық ауа және климат	«Атмосфералық ауаны қорғау туралы»
Ормандар	«Орман кодексі»
Жануарлар әлемі	«Жануарлар әлемін пайдалану, қайта өндіру және қорғау»
Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар	«Ерекше қорғалатын табиғи аумақтар туралы»

 

Оршаған ортаны қорғау және табиғи ресурстарды пайдалануды заңды түрде реттеуді талап ететін мемлекеттік басқару мәселелері

Мемлекеттік басқару мәселелері	Заңдар:
Экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету	«Азаматтар денсаулығын қорғау туралы»
Қоршаған ортаны қорғау және табиғи ресурстарды пайдалану саласында бақылаулар	«Қылмыстық кодекс», «Әкімшілік кодекс»
«Азаматтық кодекс», «Кедендік кодекс туралы», «Мемлекеттік шекара туралы»	Экологиялық сараптама, «Экологиялық сараптама туралы»
Қоршаған ортаны қорғау және табиғатты пайдалану саласы бойынша жұмыстарды лицензиялау	«Лицензиялау туралы»
Экологиялық білім және тәрбие, Басқару орғандары мен халықты нақты, анық экологиялық ақпараттармен қамтамасыз ету	«Білім беру туралы», «Мемлекеттік статистика туралы»
Төтенше экологиялық жағдай	«Табиғи және техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар туралы»

Негізгі терминдер

Әлеуметтік экология - ғылым, қоғам әрекеттестіктері шарттар және заңдылықтар оқитын және табиғаттың. Әлеуметтік экология подразделяется экономикалық, демографиялық, урбанистикалық, футулогиялық және заңға сүйінгенді экологияның.

Биологиялық экология

Греч. Oikos - пәтер-үй + Logos - ғылым

Экология - ғылым құрам туралы, құрылымға, қасиеттерде, функционал ерекшеліктерде және жүйелердің эволюциясының деңгей надорганизменного, экожүйелердің популяционных және биосфераның. Экология негізгі берік заңдылықтар оқиды: энергия сел, химиялық элементтердің айналып жүруін. Әдеттегі экология биология бөлімімен есептеледі.

Тақырып бойынша тестер.

1.«Экология» терминін қай ғалым ұсынған?

A) Ю. Либих.

B) Э. Геккель.

C) В. И. Вернадский.

D) В.Н.Сукачев.

E) К.Мебиус.

2. Тірі организмдердің бір-бірімен және олардың қоршаған ортамен байланыстысын зерттейтін ғылым:

А) Нооэкология.

B) Экология.

C) Адам экологиясы.

D) Анатомия.

E) Биология.

3. Тұрақты даму дегеніміз-бұл:

А) Келешекке ұрпақтың қажеттіліктерін шектеп, бүгінгі ұрпақтың қажеттіліктерін қанағаттандыру.

B) Бүгінгі ұрпақтың қажеттіліктерін қанағаттандыр.

C) Демографиялық, әлеуметтік дамудың жоғары көрсеткіші.

D) Келешек ұрпақтың қажеттіліктерін шектеместен, бүгінгі ұрпақтың қажеттіліктерін қанағаттандыру.

E) Экономикалық өркендейдің жоғары сатысы.

4.Экологиялық қауіпсіздікті, қоршаған ортаға тигізетін зиянды зардаптарын болжау және бағалау мен қоршаған орта мониторингін қамтамасыз ету міндетін сипаттайтын сала:

А) Химия.

B) География.

C) Теориялық экология.

D) Биология.

E) Колданбалы экология.

5. Тіршіліктің жалпы даму заңдылықтарын зерттейтін экологияның саласы:

А) Инженерлік экология.

B) Практикалық экология.C) Теориялық экология.

D) Қолданбалы экология.

E) Кеңістіктік экология.

6.Қоршаған табиғи орта мен тірі ағзалардың арасындағы қарым – қатынасты зерттейтін ғылым

А) Экология.

B) Генетика.

C) Психология.

D) Философия.

E) Этология.

7. Экология -... зерттейтін ғылым

А) Тірі организмдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен қарым-қатынасын.

B) Өсімдіктер мен жануарлардың өмір сүру заңдылықтарын.

C) Қоршаған орта заңдылықтарын.

D) Тірі организмдердің бір-бірімен қарым қатынасын.

E) Биологиялық жүйелердің өмір сүруін және қалыптасуын.

8. Табиғатты қорғау дегеніміз:

А) Тазалағыш аппараттарды қолдана отырып қоршаған ортаны қрғау.

B) Қоршаған ортаның тазалығын айтамыз.

C) Биосфера және атмосфераны ластанунан қорғау.

D) Экологиялық системада тепе-теңдікті сақтау.

E) Қоршаған ортаны ластанудан қорғауға арналған жұмыстар жиынтығы.

9.Экология ғылымының зерттеу нысаны:

А) Адамның қоршаған ортамен байланысы.

В) Биологиялық және географиялық микро және макрожүйелер мен оның уақыт пен кеңістікке қатысты тіршілік ырғағы.

С) Биоценоздағы өзгерістер.

Д) Организмдердің бір-бірімен және қоршаған ортамен қарым-қатынасы.

Е) Табиғи ресурстарды пайдалану.

10. «Экология» терминін ғылымға енгізген ғалым:

А) Э. Геккель.

В) Э. Макфедьен.

С) Т. Льюс.

Д) Н. Уебстер.

Е) Ю. Одум.

Сабақ № 2. Дара организмдер экологиясы. (1 сағат)