(Пәннің оқу бағдарламасы)
Пәннің аты: Санитария және гигиена
Мамандығы (шифр, аты) 5В050732 Стандарттау, метрология және сертификаттау
|
| Оқыту түрі
|
| Күндізгі
|
| Барлық кредит
|
|
| Курс
|
|
| Семестр
|
|
| Емтихан
|
|
| Дәріс
|
|
| Тәжірибелік
|
|
| СӨӨЖ сағат
|
|
| СӨЖ сағат
|
|
Алматы 2012
|
| | 1. Оқытушы туралы мәліметтер:
| Есенкулова Ж.Ж., «ТПЭ» кафедрасының доценті, ауыл шаруашылық ғылымдарының кандидаты
Молдағазыева Жанар Ыспанқызы х.ғ.к., «Экономика және табиғатты қорғау» кафедрасының аға оқытушысы.
| | 2. Пән пререквизиттері:
| пәнді толығымен меңгеру үшін физика, химия, стандарттау сертификаттау, өнімді сынау, бақылау және оның қауіпсіздігі,биобұзылу және өнімді сақтау сияқты пәндерді білу керек.
| | 3.Реквизиттен кейінгі пәндер:
| осы пәнді меңгергеннен кейін оқуға болатын пәндер тізімі – азық-түлік өнімдерінің тауартануы және технологиясы, өнім және қызмет сапасы.
| | 4.Пәннің сипаттамасы:
| «Санитария және гигиена» пәні білімгерлерге өнімнің, үрдістің және қызметтің санитарлы-гигиеналық қауіпсіздігі, микроорганизмдерді және олардың өндіріс технологиясында, өнімнің сапа мен қауіпсіздігін, шикізат пен материалдардағы қызметі, микроорганизмдердің өнуіне әсер ететін сыртқы орта факторлары; тамақ өнімдері, ішкі зат және материалдардың микробиологиялық бұзылуы
| | 5. Пәнді оқыту мақсаты:
| студенттердің мамандықтың базалық және арнайы пәндерді кейінгі микробиологиялық және өнімдердің, процестер мен қызметтердің санитарлық-гигиеналық қауіпсіздігін, тамақ өнімдерінің құндылығын және санитарлық объектілерді қадалауға техникалық регламенттер мен басқа да гигиеналық талаптарды нормалауын, сонымен қатар көрсетілген құжаттарға сараптау жүргізу тәртібін оқу үшін микробиология, санитария, гигиена саласында білім алуы.
| | 6. Пәнді оқыту міндеттері:
| Пәнді оқыту барысында студент келесіні білу керек:
- микроорганизмдерді және олардың өндіріс технологиясында, өнімнің сапа мен қауіпсіздігін, шикізат пен материалдардағы қызметі;
- микроорганизмдердің өнуіне әсер ететін сыртқы орта факторлары;
- тамақ өнімдері, шикі зат және материалдардың микробиологиялық бұзылуы;
- санитарлық-көрсеткіштік микроорганизмдер;
- тағам ауыруының, микробты және микробты емес табиғаттың улануының алдын алу;
- Қазақстан Республикасының санитарлық-гигиеналық заңнамасы;
- қоршаған орта объектілеріне, өндірістік кәсіпорындарға және саудаға, өнімнің өмірлік циклінің этаптарына, тұтыну тауарларына, тағам қоспаларына, сыртқы қораптармен қаптау материалдарына, ауылшаруашылық және генетикалық модификацияланған өнімдерге санитарлық-гигиеналық талаптар;
- балансты тамақтану теориясы;
Қолдана білу:
- санитарлық-гигиеналық сараптауды жүргізуде объекттер мен субъекттер бақылау және оның қауіпсіздігін тексерудегі сынақ әдістері;
- тамақ өнімдерінің құндылығы және санитарлық объектілерді қадағалауға техникалық регламенттер мен басқа да гигиеналық талаптардың нормалау тәртібі;
- гигиеналық талаптар бойынша техникалық регламенттер және басқа нормативтік құжаттарға сараптау жүргізу тәртібі;
- эссенциалды факторлар мен құндылығы бойынша балансты тамақтану рационы мен тәулік бойы қуат жұмсау бағалауында баланстанған тағамдану теориясы.
| | 7.Пән құзыреттігі
| Білу керек:
Осы пәнді оқу барысында студент санитария және гигиена бойынша теориялық және практикалық білімдерді, өнім, үрдіс және қызметтің санитарлық-гигиеналық қауіпсіздігі, ҚР-ның санитарлық-гигиеналық заңдарын білу керек.
игеру керек:
санитарлық қадағалау объектілеріне техникалық регламенттердегі гигиеналық талаптарды нормалау.
дағды:
санитарлық-гигиеналық сараптауды жүргізуде объекттер мен субъекттер бақылау және оның қауіпсіздігін тексерудегі сынақ әдістерін
|
|
|
|
|
8. Күнтізбелік-тақырыптық жоспар
| № п/п
| Тақырыптың аталуы
| Сағат саны
|
| Барлығы
| Дәріс
| Тәжірибеліік сабақ
| СОӨЖ
| СӨЖ
|
|
| Кіріспе. Санитария мен гигиена тарихы
|
|
|
|
|
|
|
| Санитарлы-гигиеналық өнім сапа аспектілері. Өнім классификациясы, фальсификатталуы
|
|
|
|
|
|
| 3-4
| Өнім токсфикациясы, қауіпсіздігі. Химиялық заттардың көрсеткіштер, олардың классификациясы, улану дәрежесі
|
|
|
|
|
|
|
| Минералды тыңайтқыш арқылы ауыл шаруашылық өнімінің өсірілуі, тұрлері
|
|
|
|
|
|
|
| Ауылшаруашылық және генетикалық модификацияланған өнімдердің санитарлық-гигиеналық қауіпсіздігі
|
|
|
|
|
|
|
| Өнім экспертизасы, ветеринарлық экспертиза
|
|
|
|
|
|
|
8-9
| ҚР гигиеналық-санитарлық заңнамасы
|
|
|
|
|
|
|
| ҚР Санитарлы-эпидемиологиялық бақылауы
|
|
|
|
|
|
| 11-12
| Өндіріс пен саудадағы санитария мен гигиена
|
|
|
|
|
|
|
| Дәрумендер және оның тапшылығы
|
|
|
|
|
|
| 14-15
| Балансты тамақтану теориясы
|
|
|
|
|
|
| Барлығы:
|
|
|
|
|
|
9. Дәріс (лекция), практикалық және зертханалық сабақтар жоспары
| №
темы
| Дәріс жоспары
| Тәжірибелік сабақтардың жоспары
|
|
| Кіріспе. Санитария мен гигиена тарихы
| Кіріспе. Санитария мен гигиена тарихы
|
|
| Санитарлы-гигиеналық өнім сапа аспектілері. Өнім классификациясы, фальсификатталуы
| Санитарлы-гигиеналық өнім сапа аспектілері. Өнім классификациясы, фальсификатталуы
|
| 3-4
| Өнім токсфикациясы, қауіпсіздігі. Химиялық заттардың көрсеткіштер, олардың классификациясы, улану дәрежесі
| Өнім токсфикациясы, қауіпсіздігі. Химиялық заттардың көрсеткіштер, олардың классификациясы, улану дәрежесі
|
|
| Минералды тыңайтқыш арқылы ауыл шаруашылық өнімінің өсірілуі, тұрлері
| Минералды тыңайтқыш арқылы ауыл шаруашылық өнімінің өсірілуі, тұрлері
|
|
| Ауылшаруашылық және генетикалық модификацияланған өнімдердің санитарлық-гигиеналық қауіпсіздігі
| Ауылшаруашылық және генетикалық модификацияланған өнімдердің санитарлық-гигиеналық қауіпсіздігі
|
|
| Өнім экспертизасы, ветеринарлық экспертиза
| Өнім экспертизасы, ветеринарлық экспертиза
|
| 8-9
| ҚР гигиеналық-санитарлық заңнамасы
| ҚР гигиеналық-санитарлық заңнамасы
|
|
| ҚР Санитарлы-эпидемиологиялық бақылауы
| ҚР Санитарлы-эпидемиологиялық бақылауы
|
| 11-12
| Өндіріс пен саудадағы санитария мен гигиена
| Өндіріс пен саудадағы санитария мен гигиена
|
|
| Дәрумендер және оның тапшылығы
| Дәрумендер және оның тапшылығы
|
|
| Балансты тамақтану теориясы
| Балансты тамақтану теориясы
|
| | | | |
10. СОӨЖ
| № п/п
| Тапсырма тақырыбы
| СОӨЖ өткізу түрі
|
| Күндізгі бөлім
|
|
| Кіріспе. Санитария мен гигиена тарихы
| Тест
|
|
| Санитарлы-гигиеналық өнім сапа аспектілері. Өнім классификациясы, фальсификатталуы
| Өзіндік жұмысты орындау
|
| 3-4
| Өнім токсфикациясы, қауіпсіздігі. Химиялық заттардың көрсеткіштер, олардың классификациясы, улану дәрежесі
| Кішігірім топтарда жұмыс істеу және өзіндік тапсырманы орындау
|
|
| Минералды тыңайтқыш арқылы ауыл шаруашылық өнімінің өсірілуі, тұрлері
| Ми шабуылы
|
|
| Ауылшаруашылық және генетикалық модификацияланған өнімдердің санитарлық-гигиеналық қауіпсіздігі
| презентация
|
|
| Өнім экспертизасы, ветеринарлық экспертиза
| Тест
|
| 8-9
| ҚР гигиеналық-санитарлық заңнамасы
| Өзіндік жұмысты орындау
|
|
| ҚР Санитарлы-эпидемиологиялық бақылауы
| Мини топтарда және өзіндік жұмыс
|
| 11-12
| Өндіріс пен саудадағы санитария мен гигиена
| Өзіндік жұмысты орындау
|
|
| Дәрумендер және оның тапшылығы
| презентация
|
|
| Балансты тамақтану теориясы
| Тест
|
СӨЖ-нан берілген тапсырмаларды орындау мен тапсыру кестесі
| №
| Тапсырманың тақырыбы
| Бақылау формасы
| Өткізу мерзімі
|
|
| Сыртқы ортаның микроорганизмдерге әсері
| тест
|
|
|
| Балансты тамақтану теориясы
| тест
|
|
13. Негізгі және қосымша әдебиеттер тізімі
Негізгі әдебиет
1. Мудрецова-Висс К.А., Кудряшева А.А., Ведюкина В.П. Микробиология, санитария и гигиена: Учебник для вузов. – М.: Деловая литература, 2000.*
2. Мудрецова-Висс К.А. Микробиология. – М.: Экономика, 1985.*
3. Педенко А.И., Лерина И.В., Белицкий Б.И. Гигиена и санитария общественного питания. – М.: Экономика, 1991.
Петровский К.С., Ванханен В.Д. Гигиена питания. – М.: Медиц
Қосымша әдебиет:
4. Агульник М.А., Корнеев И.П. Микробиология мяса, мясопродуктов и птицепродуктов. – М.: Пищевая промышленность, 1982.*
5. Азаров В.Н. Основы микробиологии и пищевой гигиены. – М.: Экономика, 1991.*
6. Воробьева Е.В. Санитария и гигиена в торговле. – М.: Экономика, 1988.*
7. Гурова А.И., Горлова О.Е. Практикум по общей гигиене. – М.: Изд-во Университета Дружбы народов, 1991.
8. Частная ветсанэкспертиза продуктов животноводства: Справочное пособие / Под ред. Н.Ф. Шуклина. – Алма-Ата: Кайнар, 1988.
Нормативті-құқықтық актілер:
9. Закон РК «О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения», 2002.*
10. Закон РК «О качестве и безопасности пищевых продуктов», 2004.*
11. Порядок по уничтожению или дальнейшей переработке продукции и товаров в случае признания их непригодными к реализации и употреблению, утвержденный Постановлением Правительства РК от 29 декабря 1995 г., № 1891.*
12. Правила организации деятельности торговых рынков, утвержденные постановлением Правительства РК от 5 февраля 2003 г., № 131.*
13. СанПиН 4.01.001–97 Гигиенические требования. Раздел I. Пищевые добавки в продуктах питания.*
14.
15. СанПиН 4.01.064.03 Санитарно-гигиенические и противоэпидемические требования к организациям по производству хлеба, хлебобулочных, макаронных и кондитерских изделий.*
16. СанПиН 4.01.071.03 Санитарные правила и нормы. Гигиенические требования к безопасности и пищевой ценности пищевых продуктов.*
17. СанПиН 4.01.060.02 Санитарно-гигиенические требования к условиям хранения и срокам реализации скоропортящихся пищевых продуктов.*
18. СанПиН 4.01.060.02 Санитарно-гигиенические требования к условиям хранения и срокам реализации скоропортящихся пищевых продуктов.*
Мерзімдік әдебиеттер:
18.«Микробиология» журналы
19.«Гигиена және санитария» журналы
Интернет-көздер
20.http://www.edu.ru/modules
21.http://www.dе.nwpi.ru
22.http://www.burinfo.ru/index.php
14. Студенттің оқу жетістіктерін бақылау үшін сұрақтар (өзін-өзі дайындау үшін, қорытынды бақылауға дайындалу үшін және тағы басқа сұрақтар тізімі)
1.Сәйкестікті қадағалайтын органның көлемімен өнім мен қызметтің қойылған талаптарды куәландыратын процедура:
2. Сертификаттаудағы «үшінші жақ» ролін орындайтын:
3. Өнімнің сәйкестігін растайтын қызметтің құқықтық негіздерін қамтамасыз ететін және базалық құжат болып табылатын заң:
4. Қазақстан Республикасында сертификаттау объектісі болып табылады:
5. Техникалық реттеу облысында нормативтік құқық актілермен құрылған талаптарға өнімнің, қызметтің сәйкестігін куәландыратын құжат:
6. Сәйкес емес сапаның қызмет көрсетуін тоқтатады.
7. Сертификаттау мақсаттары:
8. Қазақстан Республикасындағы міндетті сертификаттауға жатпайтын өнім немесе қызмет:
9. Қазақстан Республикасындағы аккредиттеу мен сертификаттау жұмыстарын өткізу тәртібін регламенттейтін құжаттар:
10. Қазақстан Республикасының МСЖ құрылымының ұйымдық құрамы:
11 «Сапа – объектінің маңыздылығын анықтайтын категория, осы арқылы ол объект болып табылады» бұл... сапаны анықтау.
12. «Тағамдық өнім сапасы бұл –...» Сапаның санитарлық – гигиеналық анықтамасы.
13. «Тұтынушы құқығын қорғау туралы» заңының негізгі мақсаттары.
14. Гарантиялық мерзімі жоқ тауарларда кемшілік тапқан жағдайда тұтынушының сатушыға қоятын наразылық қай уақыт арасында білдіру тиіс:
15. Қызметтер мен ресурстардың өзара байланысқан жиынтығы.
16. Өнім, үрдіс, қызмет қойылған талаптарға сай екендігін жазбаша кепілдейтін үшінші жақтың жасайтын қызметі:
17. Өнім, үрдіс, қызметтің талаптарға сай екенін үшінші жақ көрсететін жазбаша кепіл.
18. Сертификаттауда «бірінші жақтың» рөлін орындайтын:
19. ҚР «Техникалық ретту туралы» заңы қашан қабылданды?
20. ҚР-да қазіргі кезде сертификаттау объектісі болып табылмайды
15.1Студенттерге рейтинг қою шкаласы
| №
| Бақылау түрі
| 1-ші рейтинг бағалау критерийіки 1-го
| Апта
| 1-ші рейт. қорытын (Р1)
| 2 рейт.бағ.крит. (Р2, %)
| Апта
| 2-ші рейт.қорыт(Р2)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Сабаққа қатысу
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| СӨЖ тапсырмасын орындау
|
|
| |
| |
| |
|
|
|
|
|
| |
| |
|
|
|
|
| СОӨЖ тапсырмасын орындау
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Тәжірибелік жұмыс
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Барлығы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Қорытын-ды бағадағы үлесі
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| 30%
|
|
|
|
|
|
|
|
| 30%
|
15.2 Қорытынды бағаны есептеу
Пән бойынша қорытынды бағаның пайыздық құрылымы келесі формуламен есептеледі:
И% = Р1+Р2 х 0,6 + Э х 0,4
2
мұнда:
Р1 –1-ші рейтингті бағалаудың пайыздық құрылымы;
Р2 – 2-ші рейтингті бағалаудың пайыздық құрылымы;
Э – емтихан бағасының пайыздық құрылымы (тест-емтихан).
15.3 Білім алушылардың балдық-рейтингтік оқу жетістіктерінің бағасын дәстүрлік баға шкаласына ауыстыру
15.4
| Таңбалық жүйе бойынша баға
| Сандық эквивалент бойынша баға
| Оқу пәнін меңгерудің % мазмұны
| Дәстүрлі жүйе бойынша баға
|
| A
| 4,0
| 95-100
| Өте жақсы
|
| A-
| 3,67
| 90-94
|
| B+
| 3,33
| 85-89
| Жақсы
|
| B
| 3,0
| 80-84
|
| B-
| 2,67
| 75-79
|
| C+
| 2,33
| 70-74
| Қанағаттанарлық
|
| C
| 2,0
| 65-69
|
| C-
| 1,67
| 60-64
|
| D+
| 1,33
| 55-59
|
| D
| 1,0
| 50-54
|
| F
|
| 0-49
| Қанағаттанарлықсыз
|
15.4 Академиялық тәртіп саясаты
| №
| Мінез-құлықты бағалау шарттары
| Балл саны
|
| 1.
| Сабаққа кешігіп келу
| -10
|
| 2.
| Сабақ уақытысында ұялы телефонмен қолдануы
| -10
|
| 3.
| Практикалық (семинарлық) сабақтарға белсенді қатысуы
| +10
|
| 4.
| Басқа да шарттар
| +-10
|
Ескерту: студенттіңбалл рейтингін төмендету – минуспен, жоғарлату + плюспен.
