Тақырып. Трансгенді ағзалар, медицинада қолданылуы

2. Мақ саты: Трансгенді ағ заларды алудың ә дістерін жә не олардың медицинадағ ы маң ызын зерттеу.

3. Тапсырмалар:

3.1.Геннік жә не жасушалық биотехнологиялар: жетістіктері мен болашағ ы.

3.2.Трансгенді ағ залар жасау ә дістері, гендерді тасмалдайтын векторлар.

3.3.Геномодификацияланғ ан ағ залардың (ГМА) биоқ ауіпсіздігі: мә селелері жә не шешімдері.

3.4. ГМА медицинада қ олданылуы.

4. Орындау тү рі: реферат

 

5. Орындалу критерийі:

а) тақ ырыбы бойынша негізгі ә дебиеттерді оқ у жә не жинау;

б) ақ паратты жү йелеу жә не ө ң деу;

в) реферат жоспарын қ ұ ру;

г) библиография қ ұ растыру;

д) рефератты жазу жә не бездендіру.

 

Рефераттың қ ұ рылымы:

1) беттік парақ (талапқ а сай безендіру);

2) мазмұ ны (рефераттың бө лімдерін, бетін ретімен орналастырып номерлеу);

3) кіріспе (талданатын мә селеннің мә нін, маң ыздылығ ы мен ө зектілігін кө рсету жә не рефераттың мақ саты мен тапсырмаларын анық тау);

4) негізгі бө лім (рефераттың ә р бір бө лімі жеке мә селені немесе оның бір жағ ын қ амту керек жә не алдың ғ ы бө лімдермен логикалық байланысты болуы қ ажет, бұ л бө лігіне кестелер, сызбалар, графиктер, суреттер жә не т.б. енгізуге болады);

5) қ ортынды (тұ жырым жасалынып, реферат тақ ырыбының жалпы қ орытындылары беріледі, ұ сыныстар жасалынады);

6) ә дебиеттер тізімі.

Рефератты безендірудегі қ ойылатын талаптар:

а) рефераттың кө лемі 10-15 бет болу керек (қ осымша беттер реферат кө леміне кірмейді);

б) реферат сауатты тү рде орындалу қ ажет, баяндау мә дениеті сақ талу керек;

в) баяндалу барысында қ олданғ ан ә дебиетке сілтеу болуы керек;

г) библиография дұ рыс қ ұ растырылуы қ ажет.

6. Тапсыру мерзімі: «Жасушалардың молекулалық биологиясы» тарауы бойынша рубеждік бақ ылауғ а дейін.

7. Бағ алау критерийлері: барлығ ы 100 баллмен бағ аланады, ол 100% сә йкес келеді.

8. Ә дебиеттер:

8.1. Глик Б., Пастернак Дж. «Молекулярная биотехнология», Мир, М., 2002. 8.2. Дудов В.И., Голиков А.Г., Потехин О.Е., Красовский О.А. Правовые вопросы 8.3. межграничного перемещения генетически измененных живых организмов. Биотехнология, 8.4. 1999, N6, с.80-85.8.5. Красовский О.А. Генетически модифицированная пища: возможности и риски. Человек, 8.6. 2002, № 5, с. 158–164.8.7. Рогачев В. Генетическая революция, первые шаги. Эхо планеты, 2000, № 28, с. 6–9.8.8. Свердлов Е. Что может генная инженерия. Здоровье, 2002, № 1, с.51–54.8.9. Статьи по проблеме трансгенности: http: //soyacenter.ru/transgen.html8.10. Спирин А.С., Современная биология и биологическая безопасность. Вестник РАН, 1997, 8.11. N7, c.579-588.8.12. Чечилова С. Трансгенная пища. Здоровье, 2000, № 6, с. 20–23.8.13. Интернет сайттар: http: //vivovoco.astronet.ru/VV/JOURNAL/NATURE/06_07/INST-4.HTMhttp: //www.medlinks.ru/article.php? sid=32744

9. Бақ ылау:

9.1. Генетикалық ө згерген ағ заларды алудың негізгі кезең дері.

9.2. Гендерді бө ліп алу.

9.3. Генетикалық векторлар.

9.4. Рекомбинативті ДНҚ алу ә дістері.

9.5. Рекомбинативті ДНҚ реципиент жасушаларғ а енгізу.

9.6. Трансгенді ағ залар адамғ а қ ауіпті ме?

Тақ ырып бойынша ү ш тілде тү сіндірме сө здер:

Қ азақ тілінде	Орыс тілінде	Ағ ылшын тілінде
Вектор – клондайтын ДНҚ кесіндісін бір ағ задан (донор) басқ а ағ зағ а (реципиент) тасымалдауғ а қ абілетті ДНҚ молекуласы	Вектор – молекула ДНК, способная переносить клонируемый фрагмент ДНК из клетки одного организма (донора) в клетку другого организма (реципиента)	Vector – DNA molecul capable of transferring the cloned DNA fragment from one cell (donor) to the cell body of another organism (recipient)
Трансгендік ағ залар –геномында бө где гендер бар ағ залар	Трансгенные организмы –организмы, содержащие в геноме чужеродные гены	Transgenic organisms –organisms containing foreign genes in the genom
Трансгеноз –геннің (гендердің) бір ағ задан екінші ағ зағ а тасымалдау ү дерісі	Трансгеноз –процесс переноса гена (генов) из одного организма в другой	Transgenic processof gene transfer from one organism to another

 

Қ ұ растырғ ан: Қ ашағ анова Ж.А.

1. № 23 тақ ырып. Геномика, протеомика жә не метаболономика

 

2. Мақ саты: Студенттерде қ азіргі кездегі тірі ағ залардың, соның ішінде адамның геномының структуралық -функциональдық қ ұ рылымы туралы, сонымен бірге геномика жә не оның бағ ыттары туралы кө зқ арас қ алыптастыру.

3. Тапсырмалар:

3.1. Эукариот геномының қ ұ рылымы. Геномның қ озғ алмалы элементтері.

3.2. Геномика - ген туралы ғ ылым.

3.3. Протеомика – ХХІ ғ асыр биологиясы мен медицинасындағ ы жаң а бағ ыт.

3.4. Метаболономика жә не жаң а дә рілерді дайындау.

3.5. Биоинформатика жә не оның болашағ ы.

 

4. Орындау тү рі – глоссария қ ұ растыру.