Бухгалтерлік есеп шаруашылық есеп түрлерінің бірі болып табылады. Сондықтан бухгалтерлік есепті оңуға кіріспес бүрын жалпылама түрде шаруашылық есеп түсінігімен танысып алуымыз қажет. Бүл бухгалтерлік есептің ерекшеліктерін жаңсы білуге, оны толығымен жөне тереңірек меңгеруге мүмкіндік береді.Кең мағынасында алғанда шаруашылық есеп, өзінің аты да көрсетіп түрганындай, тагамга, киімге, түрғы-лықты жерге ңажеттіліктерді және т.б. ңанағаттандыру үшін аса қажет материалдың игіліктерді өндіру жөне таратуды түсіндіретін өндіріс орнының есебі, халық ша-руашылығының шаруашылық ңызметінің есебі.Шаруашылық есеп әр түрлі елде шаруашылың жүйесіне байланысты сан алуан сипатқа ие.Есептің сипаты шаруашылықтың жүйесіне байла-нысты болғандықтан, халың шаруашылығы туралы кейбір жалпы үғымдармен алдын ала танысып алуымыз керек.Халық шаруашылығының негізінде шаруашылықтың жүйесі жөне өндіріс құралдарына деген меншік үғымы жатыр.Халық шаруашылығы өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, құрылыс, сауда, көлік сияқты салалардан түрады.Әрбір сала жеке шаруашылық көсіпорындарынан түрады. Оларға зауыт, фабрика, кен орындары, шахталар, ауылшаруашылық, көлік, сауда жөне т.б. көсіп-орындары жатады. Әрбір көсіпорын халық шаруашы-лығының бір бөлігі бола отырып, өзінө жүктелген мін-деттерге сөйкес шаруашылық қызметті жүзеге асырады, яғни белгілі бір шаруашылық жүмысты жүзеге асырады. Мысалы, фабрикалар мен зауыттар өнеркөсіп өнімдерін өндіреді, ал сауда үйымдары өнімдермен жабдықтайды жөне т.б.Шаруашылық қызметті жүзеге асыру үшін әрбір көсіпорынның өз қарамагында қажетті шаруашылық құралдары болады. Оларға ғимарат, машиналар, материалдар, тауарлар, ақша қаражаттары және т.б. жатады.Шаруашылық қүралдарымен қоса еңбек шаруа-шылық ңызметтің негізгі шарты болып табылады. Еңбек шығындары материалдық шығындарымен және өндіріс ңүралдарымен бірге өндірілетін өнімнің қүнына кіреді, олардың заттық негізін қүрайды.Кәсіпорындардың шаруашылық
