Несие № 4

Тақ ырып 1. Ө ткір уланулардың аналитикалық диагностикасы. Ө ткір уланулардың аналитикалық диагностикасын жү ргізудің ерекшеліктері мен зерттеу нә тижелерін дұ рыс тә ржімалау.

Мақ сат: Студенттердің ө ткір уланулардың диагностикасының талдау ә дістемесін игеруі.

Оқ ыту мақ саттары: Ө ткір уланулардың аналитикалық диагностикасының ә дістемелеріне ү йрену.

Білім берудің жә не оқ ытудың ә дістері: семинар, аз топтарда жұ мыс жә не студенттер жұ птарының тапсырмаларды орындауы.

 

Тақ ырып бойынша тапсырмалар:

Тақ ырып 1 (сабақ тақ ырыбы бойынша теориялық сұ рақ тарды топпен талқ ылау)

1. Дә рілік заттармен ө ткір улануды диагностикалауда химия-токсикологиялық талдауғ а қ ойылатын талаптар.

2. Сынамалар дайындау.

3. Ә дістерді таң дау. Талдау ә дістемесі. Клиникалық мә ліметтерге байланысты талдаудың бағ ытталуы (клинико-токсикологиялық талдау).

4. Ә дістерді рационалды ү йлестіру принципі. Бағ ытталғ ан талдауды жү ргізу ерекшеліктері. Скрининг-талдау.

5. Биологиялық сұ йық тық тардың талдауында қ олданылатын ә дістердің тиімділігі.

6. Дә рілік заттармен ө ткір улану диагностикасында қ олданылатын сандық талдау ә дістері.

7. Химия-токсикологиялық талдау қ ұ жаттары. Қ орытынды қ ұ растыру.

Тапсырма 2 (2 студент ү шін). Ө ткір уланудың негізгі симптомдарын қ олдану арқ ылы дә рілік заттармен ө ткір уланулардың диагностикасының талдауының схемасын қ ұ растыру (метамфетамин, эфедрин, кофеин қ оспасы жә не метамфетаминнің синтезінің жанама улы ө німдері).

Дебиет

1. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие + СD/ под ред. Н.И. Калетиной. – М., 2008. – 1016 с. Переплет.

2. Токсикологическая химия: учебник / под ред. Т.В. Плетеневой. – 2-ое изд. – М., 2008. – 512 с. Переплет.

3. Лужников Е.А. Клиническая токсикология. - М., " Медицина", 1994. –189с.

4. Крамаренко В. Ф. Токсикологическая химия / В. Ф. Крамаренко. - Киев, «Высшая школа», 1989.- 272с.

 

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Ө ткір уланулардың аналитикалық диагностикасының талдау ерекшеліктері

2. Химия-токсикологиялық талдауғ а қ ойылатын талаптар.

3. Сынама дайындау. Ә діс таң дау. Талдау ә дістемесі.

4. Клиникалық мә ліметтерге байланысты талдаудың бағ ытталуы. Ә дістерді рационалды ү йлестіру принципі.

5. Бағ ытталғ ан талдауды жү ргізу ерекшеліктері. Скрининг-талдау.

6. Биологиялық сұ йық тық тар талдауынды қ олданылатын ә дістердің тиімділігі.

7. Химия-токсикологиялық талдау қ ұ жаттамасы. Қ орытынды қ ұ растыру.

Қ осымша

1. Улану кезіндегі химико-токсикологиялық талдау ерекшеліктері.

ХТТ негізгі талабы нә тижені тезірек алу. ХТТ объектілері қ ан, жұ лын сұ йық тығ ы, зә р, қ ұ сық массасы, асқ азан шайындысы жә не уланумен байланысты заттық дә лелдер: дә рілік препараттар, ө сімдік объектілері (мысалы кө кнә р талшығ ы), органикалық еріткіштер, тұ рмыстық химия заттары, тағ ам қ алдық тары, белгісіз сұ йық тық тар, т.б.

Аталғ ан объектілердің кейбірінде удың аз мө лшері болуы мү мкін. Кү шті ә сер ететін дә рілік заттар зақ ымданушының организмінде анық тау шегінен аз болуы мү мкін. Оларды анық тау ү шін арнайы оқ шаулау ә дістері жә не сезімталдығ ы жоғ ары физико-химиялық экспресс талдау ә дістері қ олданылады. ХТТ заманауи ә дістері дұ рыс клиникалық диагноз қ оюдың объективті негізі, детоксикация процессі кезінде организмнен улы заттардың шығ уын бақ ылауғ а мү мкіндік береді.

Алынғ ан нә тижелердің сенімділігі биосынаманы алу мерзіміне тә уелді болады. Ә ртү рлі химиялық қ ұ рылысты улар ү шін улану мен сынама алу арасында белгілі уақ ыттық интервал бар, ол тү су, таралу механизмдерімен жә не удың жартылай шығ арылу периодымен байланысты.

ХТТ жү ргізу кезінде мыналарды ескеру қ ажет:

• улану тү рі (ө ткір немесе созылмалы);

• қ абылданғ ан у мө лшері жә не дене массасы (доза масса бірлігіне);

• удың биожеткіліктілігі жә не оның белокпен байланысуы;

• ө зге химиялық заттармен ә рекеттесуі синергизм/антагонизм;

• зардап шегушінің жынысы;

• денсаулық жағ дайы (ілеспе аурулары). Осы аталғ ан факторлардың біреуін ескермеу талдау қ атесін тудырады жә не жалғ ан теріс, жалғ ан оң нә тижеге ә келеді.

2. Ө ткір улануларда жиі ХТТ келесі улар топтарына немесе олардың ө кілдеріне жү ргізіледі:

• Психотропты ә сері бар препараттар: барбитураттар, бензодиазепиндер, фенотиазиндер, лепонекс, тырысуғ а қ арсы жә не ө зге ү шциклді антидепрессанттар, наркотикалық анальгетиктер (опиаттар жә не опиоидтар).

• Кардиотоксикалық ә сері бар дә рілік препараттар: адреноблокаторлар, кальций каналының антагонисттері, жү рек гликозидтері. антиаритмиялық препараттар, клофелин.

• Тырысуғ а қ арсы ә сері бар дә рілік препараттар: тубазид, ү шциклді антидепрессанттар.

• Антихолинергиялық (холинолитикалық) ә сері бар дә рілік препараттар: антигистаминді заттар, паркинсонғ а қ арсы заттар, белладонна алкалоидтары.

• Алкоголь жә не алкоголь суррогаттары, ө зге спирттер: метил, этиленгликоль, изопропил.

• Органикалық еріткіштер: дихлорэтан, тө ртхлорлы кө міртек, ү шхлорэтилен, бензол.

• Кү йдіргіш сұ йық тық тар: қ ышқ ылдар, сілтілер, тотық тырғ ыштар.

• Метгемоглобин тү зуші ә сері бар заттар: анилин, нитраттар, нитриттер.

• Металл қ осылыстары (мыс, сынап, темір, қ орғ асын, т.б.), мышьяк жә не селен қ осылыстары.

• Улы саң ырауқ ұ лақ тар.

• Кө міртек (II) оксиді, улы тү тіндерді қ оса алғ анда улы газдар.

• Тітіркендіргіш, кү йдіргіш, тұ ншық тырғ ыш ә сері бар газдар: хлор, аммиак, азот жә не кү кірт оксидтері, кү кіртсутек.

• Антихолинэстеразды заттар: фосфорорганикалық инсектицидтер, карбаматтар, пиретроидтар, физостигмин.

• Ө сімдіктер мен жануар токсиндері.

• Есірткілер.

Егер клиникалық кө ріністері интоксикацияның алғ ашқ ы сатыларында улану себептерін анық тауғ а мү мкіндік бермесе, сапалық жә не сандық талдау ларды қ ысқ а мерзім ішінде жү ргізеді (науқ ас стационарғ а тү скеннен кейінгі максимум 1-2 сағ ат). Ө ткір уланулардың диагностикасында ХТТ жү ргізу нә тижесі жә не емдеу тиімділігі белгілі дең гейде клиницист пен химик арасындағ в ақ парат алмасу уақ ытына байланысты болады. ХТТ жү ргізу кө лемі жә не терең дегі кө п жағ дайда клиницисттер талаптарымен анық талады. Улардың ә ртү рімен улану симптомдарын уланудың клиникалық кө рінісін толық игеру ХТТ ә дістерін дұ рыс таң даудың негізгі шартының бірі болып табылады. Сондық тан химик-токсиколог ә р умен уланудың негізгі симптомдарын білу қ ажет

 

2. Кесте 1. Ө ткір уланулардың симптомдары (мысалдар)

Клиникалық кө ріністері	Симптомдар	Улар
Жалпы кү йдің бұ зылысы	Мазасыздық, қ озу     Қ озғ алмау, кома	Кокаин, ЛСД, ОЖЖ ынталандыратын заттар   Ұ йық татқ ыш заттар, органикалық еріткіштер, литий тұ здары
Неврологиялық бұ зылыстар	Электроэнцефалограммағ а тіркелген бұ зылыстар   Моторлы функциялардың бұ зылысы   Сө йлеудің бұ зылуы Қ имыл бұ зылысы	Орталық нейролептиктер   Бензодиазепиндер, алкоголь     Алкоголь, есірткі Есірткі, бутирофенондар, карбамазепин, литий тұ здары, этиленгликоль
Психиатриялық бұ зылыстар	Психоздар, дезориентация, ступор	Есірткілер, симпатомиметиктер алкоголь
Қ ан қ ысымының бұ зылуы	Гипотония   Гипертония	Ү шциклді антидепрессанттар Кортикостероидтар, ОЖЖ ынталандырғ ыштары
Дене температурасы ө згеруі	Гипертермия   Гипотермия	ЛСД, амфетаминдер, динитрокрезол Алкоголь, бензодиазепиндер
Тыныс жиілігінің бұ зылуы	Депрессия   Гипервентиляция	Опиаттар, барбитураттар, бензодиазепиндер Салицилаттар
Бұ лшық ет тонусының бұ зылуы	Спазм, тетанус	Стрихнин, ботулиндік токсин
Офтальмологиялық бұ зылыстар	Тарылғ ан қ арашық	Опиаттар, холинэстераза ингибиторлары

 

Кесте 2. Ө ткір улану кезіндегі тері тү сінің ө згеруі (мысалдар)

Тері тү сі	У немесе улану процессі
Кө герген (цианоз)	Гипоксия, метгемоглобинемия
Кө к	Амитриптиллин, хлоралгидрат таблеткасы
Сарғ аю	Бауыр бұ зылысы, алкоголь, бораттар, нитриттер, балық немесе саң ырауқ ұ лақ тармен улану, металдар, еріткіштер
Қ ызару	Кө міртек (II) оксиді
Қ араю (соң ынан некроз)	Қ ышқ ыл, сілті, заттарды венағ а енгізу

Кесте 3. Ө ткір улану кезіндегі зә рдің тү сі (мысалдар)

Зә р тү сі	У
Қ ызыл (қ ызғ ылт)	Ампициллин, анилин, кейбір жидектер, ибупрофен, қ орғ асын, сынап, фенитоин, хинин, рифампицин
Сарғ ыш	Варфарин, рифампицин, бұ рыш
Қ оң ыр татты	Хингамин, нитрофурантоин

Тақ ырып 2-3 – Кө пдең гейлі ситуациялық есептерді шешу:

- талданатын сынамағ а алдын-ала зерттеуді жү ргізу;

- сынама дайындау;

- химия-токсикологиялық талдау жү ргізу

Мақ сат: Ө ткір улануда студенттердің ХТТ схемасын игеруі.

Оқ ыту міндеттері: Ситуациялық есеп бойынша ақ параттық материалды жинауды жә не ХТТ схемасын қ ұ растыруды ү йрену.

Ө ткізу формасы: Теориялық материалды топпен талқ ылау жә не студенттер жұ птарының тапсырманы орындауы.

.

 

Тақ ырып бойынша тапсырма:

Тапсырма 1 (сабақ тақ ырыбы бойынша теориялық сұ рақ тарды топпен талқ ылау)

1. Клиникалық диагностика. Клинико-токсикологиялық талдау ерекшеліктері.

2. Дә рілік заттармен ө ткір улануда ХТТ қ ойылатын талаптар.

3. Сынама дайындау.

4. Ә дісті таң дау. Талдау ә дістемесі.

5. Клиникалық мә ліметтерге сә йкес талдаудың бағ ытталуы.

6. Ә дістердің рационалды ү йлесуі принципі. Бағ ытталғ ан талдау жү ргізудің ерекшеліктері.

7. Скрининг-талдау. Биологиялық сұ йық тық тарды талдауда қ олданылатын ә дістердің тиімділігі. Сандық талдау.

8. Химия-токсикологиялық талдау қ ұ жаттамасы. Қ орытынды қ ұ растыру

 

Тапсырма 2Кө пдең гейлі ситуациялық есептерді шешу:

1) Талданатын сынамағ а алдын ала зерттеу жү ргізу (қ осымшаны қ араң ыз ситуациялық есептерді шешу алгоритмі №1, 2)

2) Сынама дайындау(қ осымшаны қ араң ыз ситуациялық есептерді шешу алгоритмі №3);

Дебиет

1. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие + СD/ под ред. Н.И. Калетиной. – М., 2008. – 1016 с. Переплет.

2. Токсикологическая химия: учебник / под ред. Т.В. Плетеневой. – 2-ое изд. – М., 2008. – 512 с. Переплет.

3. Лужников Е.А. Клиническая токсикология. - М., " Медицина", 1994. –189с.

4. Крамаренко В. Ф. Токсикологическая химия / В. Ф. Крамаренко. - Киев, «Высшая школа», 1989.- 272с.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Клиникалық диагностика. Клинико-токсикологиялық талдау ерекшеліктері.

2. Дә рілік заттармен ө ткір улануда химия-токсикологиялық талдауғ а қ ойылатын талаптар.

3. Ә діс таң дау. Талдау ә дістемесі.

4. Ә дістерді рационалды ү йлестіру принципі.

5. Химия-токсикологиялық талдау қ ұ жаттамасы.

 

Қ осымша

1. У табиғ атын зертханада жылдам анық тау ү шін биосұ йық тық тарғ а бағ ытталғ ан талдау жү ргізу ү шін уланудың біріншілік клиникалық диагнозы керек.

У табиғ атын бағ ытталмағ ан зертханалық анық тау биоматериалда ә ртү рлі заттар класын (мысалы, барбитураттар, фенотиазиндер, хлорлы кө мірсутек, опиаттар) анық тау ұ зақ уақ ыт алады, сондық тан талдау нә тижесі ө зінің клиникалық маң ызын жоғ алтуы мү мкін. Зерттеуге тү сетін материалдарда іздеуге бағ ытталмағ ан сілтеу кө рсетіледі. Ілеспе қ ұ жаттарда, ереже бойынша былай жазады: «Улану табиғ аты белгісіз удан болды». Бұ л жағ дайда бағ ытталмағ ан ХТТ жү ргізу схемасы келесідей:

Ауруханағ а дейінгі кезең де жедел жә рдем бригадасы улануғ а себеп болатын заттық дә лелдерді жинайды. Тасымалдау ү шін сұ йық тық ты таза қ ұ тығ а қ ұ йып, бекітіп жабады. ХТТ жү ргізу ү шін тірі адамдардан зә р сынамасын жә не асқ азан шайындысын алады(алғ ашқ а порция 200 мл).

Зардап шегуші стационарғ а тү скен жағ дайда инфузионды терапия алдында қ ан жә не зә р сынамасын алады. Стационарда дә рігер-токсиколог клиникалық симптомдар жә не биосұ йық тық тарды алдын ала зерттеу нә тижелерінің жә не заттық дә лелдердің негізінде уды табу бағ ытын анық тайды. ХТТ алдын ала зә р сынамасын кейбір тамшылы химиялық реакцияларды, сілтілі, бейтарап, қ ышқ ыл сығ ындылардың, ұ шқ ыш заттардың хроматографиялық скринингін жү ргізу арқ ылы талдайды.

ХТТ алғ ашқ ы кезең інде улы затты биоматериалдан оқ шаулайды. Оқ шаулауды органикалық еріткіштермен ә ртү рлі рН ортасында, реэкстракция, дистилляция, сорбция немесе органикалық матрицаны минерализациялау (металл уларын анық тағ анда) арқ ылы жү ргізеді. Келесі кезең де уды химиялық реакциялар жә не инструменталды ә дістер арқ ылы сапалық анық тау жү реді. Уланудың себебін дә рігер-токсиколог ХТТ нә тижелері мен клиникалық бақ ылау кешенімен қ ояды.

2. Ситуациялық есептерді шешу алгоритмі

Ситуациялық есептерді шешу хаттамасында келесі сұ рақ тар кө рсетілуі керек:

1. Зерттеу объектілерін жіберу жә не қ абылдау ережелері.

1.1 Зерттеу объектілерін жіберу жә не қ абылдау ережелері.

1.2 Заттық дә лелдерді қ абылдау ережелері. Тіркеу.

1.3 Заттық дә лелдердің ілеспе қ ұ жаттары: ХТТ жү ргізуге негіз болатын қ ұ жат(сот-химиялық сараптамасы)

1.4 Қ аптаманың, зерттеу объектісінің сыртқ ы тү рін қ арау.

1.5 Объекттің консервіленгенін қ арау.

1.6 ХТТ жү ргізудегі қ ұ жаттама.

1.7 Заттық дә лелдерді, қ ұ жаттарды сақ тау.

2. Зерттелетін заттар - улардың физико-химиялық сипаттамасы, токсикокинетикасы, метаболизмі.

2.1. Сот-химиялық зерттеуге тү сетін заттар тізімі.

2.2. Улардың физико-химиялық қ асиеттері, табиғ аты

2.3. Улардың организмге ену жолдары

2.4. Улылық механизмі. Зақ ымдалу дең гейі: молекулалық, биохимиялық, жасушалық, тіндік, ағ залық дең гей.

2.5. Токсикокинетикалық параметрлер

2.6. Метаболизм.

2.7. Элимининациялану ә дістері.

Талдау ә дістерін таң дау жә не сынама дайындау, зертхана жұ мысын GLP принциптеріне сай ұ йымдастыру МАҢ ЫЗДЫ!

3. Сынама дайындау жә не оқ шаулау схемасын қ ұ растыру кезең дері.

3.1. Алдын-ала ө ң деу.

3.2. Конъюгирленген метаболиттер гидролизі (қ ажет жағ дайда).

3.3. Экстракция.

3.4. Тазалау.

3.5. Дериватизация (қ ажет жағ дайда).

4. Химия-токсикологиялық талдау ә дістері.

Кестеде ә ртү рлі топ улары ү шін талдау ә дістері кө рсетілген. Бірақ қ ажет жағ дайда улардың элементтік қ ұ рамына зерттеу жү ргізу «А» категориясына элементтік талдау ә дістерін: ИСП-МС, АЭС-ИСП, РФА, ААС, НАА кіргізуге болады.

 

Категория А	Категория В	Категория С
Масс спектрометрия	Жұ қ а қ абатты хроматография	Тү сті тесттер
ИҚ спектроскопия	Микрокристаллдық тесттер	Иммунные ә дістер
Ядролық магнитті резонанс спектроскопиясы	Газды хроматография	Балқ у нү ктесі
	Сұ йық хроматография	УК спектроскопия
	Ионды қ озғ алғ ыш спектрометриясы	Флуоресценция
	Капиллярлы электрофорез
	Тек конопли ү шін: ботаникалық зерттеу (макро жә не микро)

 

Қ олдану нұ сқ аулары:

· А + (А немесе В немесе С).

· В + В + (В немесе С).

· Жұ птасқ ан ә дістер (ГМ-МС)

4.1. Жұ қ а қ абатты хроматография ә дісі. Еріткіштердің жалпы жә не жеке жү йелерінде зерттеу (КАТЕГОРИЯ В).

4.1.1. Ә діс жетістіктері. Сезгіштігі. Анық тау шегі.

4.1.2. Хромагографиялау шарттары, сорбент таң дау, еріткіш жү йесін таң дау, ү лгілер таң дау, еріткіштің жү ріп ө ту ұ зындығ ы, камераның еріткіш буымен қ анығ у уақ ыты.

4.1.3. Заттарды хроматографиялық пластинада анық тау.

• Детектирлеуші реагенттерді таң дау.

• Зерттелетін заттардың КГ аймақ мә ні.

• ЖҚ Х – талдауды жү ргізу ә дістері.

4.1.4. Нә тижелер интерпретациясы.

4.2. Талдаудың иммунохимилық ә дістері (КАТЕГОРИЯ С).

4.2.1. Ә діс таң дау (мысалы, гетерогенді иммуноферментті ә діс немесе гомогенді талдау).

4.2.2. Заттарды анық тау принциптері.

4.2.3. Жалғ ан оң, жалғ ан теріс нә тижелер.

4.2.4. Ү лгілерді іріктеу жә не сақ тау.

4.2.5. Талдауды жү ргізу ә дістемесі.

4.2.6. Нә тижелеринтерпретациясы. Ә діс артық шылары, кемшіліктері (сезгіштігі, арнайлығ ы т.б.).

5. УК спектрометрия жіне спектрдің кө рінетін аймақ тарындағ ы спектрометрия (КАТЕГОРИЯ С).

• Зерттелетін зат қ ай топқ а жататынын анық тау — арнайы жұ тылуы бар немесе жоқ тығ ы, ә ртү рлі рН ортасында ө згеретін.

• Спектральді сипаттама келтіру.

• Сынаманы талдауғ а дайындау.

• Нә тижелер интерпретациясы. Артық шылық тары, кемшіліктері (сезгіштігі, арнайлығ ы т.б.).

6. ЖЭСХ талдау, ГХ талдау, т.б. КАТЕГОРИЯ «В» ә дістері.

• Заттарды бө лу шарттарын жә не анық тауды талдау.

• Хроматографтың градуирленген сипаттамасын анық тау жә не зерттелетін заттың анық тау шегін анық тау.

• Биообъектіні зерттеуге дайындау.

• Биосынамағ а сапалық талдау.

• Сандық талдау (сандық талдау ә дістерінің есептеулері).

• Нә тижелер интерпретациясы. Ә діс артық шылары, кемшіліктері (сезгіштігі, арнайлығ ы т.б.).

7. ГХМС, ИҚ С, ЯМР (ПМР) жә не т.б. КАТЕГОРИЯ «А» ә дістері.

• Биообъектіні талдауғ а дайындау.

• Биосынамағ а сапалық талдау (мысалы, масс-спектр, ПМР спектрдің библиотекасы).

• Сандық талдау (сандық талдау ә дістерінің есептеулері).

• Нә тижелеринтерпретациясы.

8. Микрокристаллоскопиялық ә дістер (КАТЕГОРИЯ В).

9. Талдаудың химиялық ә дістері (КАТЕГОРИЯ С).

10. Морфологиялық ә дістер (КАТЕГОРИЯ В).

11. Фармакологиялық ә дістер (КАТЕГОРИЯ В).

Талдау нә тижелерін, удың токсикокинетикасы жә не физико – химиялық параметрлерін, уланудың клиникалық немесе паталогоанатомиялық белгілерін жалпылап кө рсету МАҢ ЫЗДЫ жә не ХТТ нә тижелері интерпретацияларына кө шуге болады.

12. Талдау нә тижесінің интерпретациясы.

13. Биообъектіде (заттық дә лелдерде) уланудың анық талуы жә не сандық мө лшері жайлы қ орытынды.

Қ олы, кү ні.

 

Тақ ырып 4 – Кө п сатылы ситуациялық есептерді шешуді аяқ тау. Аналитикалық диагностика қ орытындысын рә сімдеу.

Мақ саты: Ө ткір уланудың ХТТ схемасын қ ұ растыруды жә не аналитикалық диагностика қ орытындысын жазуды студенттерге игеру.

 

Оқ ыту мақ саты: ХТТ схемасын қ ұ растыруды жә не аналитикалық диагностиканың қ орытындысын жазуды ү йрену.

Білім берудің жә не оқ ытудың ә дістері: Теориялық материалды топпен талқ ылау жә не студент жұ птарының тапсырмаларды орындауы.

 

Тақ ырып бойынша тапсырмалар:

Тапсырма 1 (сабақ тақ ырыбы бойынша теориялық сұ рақ тарды трппен талқ ылау)

1. Талдау ә дістемесі. Клиникалық мә ліметтерге байланысты талдаудың бағ ытталуы.

2. Ә дістерді рациональды ү йлестіру приципі.

3. Бағ ытталғ ан анализ жү ргізу ерекшеліктері. Скрининг – талдау.

4. Биологиялық сұ йық тарды талдауда қ олданылатын ә дістер тиімділігі.

5. Сандық талдау.

6. ХТТ қ ұ жаттамасы. Қ орытынды қ ұ растыру.

Дебиет

1. Токсикологическая химия: метаболизм и анализ токсикантов: учебное пособие + СD/ под ред. Н.И. Калетиной. – М., 2008. – 1016 с. Переплет.

2. Токсикологическая химия: учебник / под ред. Т.В. Плетеневой. – 2-ое изд. – М., 2008. – 512 с. Переплет.

3. Лужников Е.А. Клиническая токсикология. - М., " Медицина", 1994. –189с.

4. Крамаренко В. Ф. Токсикологическая химия / В. Ф. Крамаренко. - Киев, «Высшая школа», 1989.- 272с.

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Клинико-токсикологиялық талдау ерекшеліктері.

2. ДЗ ө ткір улану кезінде ХТТ қ ойылатын талаптар.

3. Талдау ә дістемесі.

4. Ә дістерді рациональды ү йлестіру принципі.

5. ХТТ қ орытындысын қ ұ растыру.

Қ осымша

1. Ситуациялық есептерді орындауғ а жә не безендіруге қ ойылатын талаптар.

Химия – токсикологиялық зертханада талдауды тіркеу журналы жү ргізіледі. Бұ л заң ды қ ұ жат. Журнал байланғ ан жә не номерленген беттері болуы қ ажет. Журналғ а енгізеді:

• бө лім аты, кү ні, талдау номері, зардап шегушінің фамилиясы мен инициалдары, ауру тарихы номері, диагноз (алдын ала жә не шешуші);

• зерттеу объектісі (қ ан, зә р, шаштар);

• биологиялық сынаманы іріктеу жә не жеткізу уақ ыты;

• зерттеуге таң далғ ан ә діс жә не жү ргізілген талдау нә тижесі. Тіркеуді клиникалық зертхана маманының қ олтаң басы аяқ тайды.