Onlar bu hekayətə iman gətirməsələr, dallarınca kədərlənib özünü həlak edə bilərsən”.

Muhəmməd Peyğəmbər (ona Allahın salavatı və salamı olsun!) var qüvvəsi ilə insanları doğru yola gətirməyə can atırdı. O (s.ə.s.) bu məqsədə nail olmaq üçün bütün imkanlardan istifadə edirdi. İnsanlar haqq dinə gələndə sevinirdi və onlar küfrə və azğınlığa üstünlük verəndə kədərlənirdi. Bütün bunlar onun (s.ə.s.) insanlara qarşı nə qədər rəhmli və qayğıkeş olduğunu təsdiq edir. Belə olduqda, Allah ona (s.ə.s.) kədərlənməməyi və günahkarların Qurana iman gətirməkdən boyun qaçırmalarına görə qəm-qüssə çəkməməyi əmr edir. Fövqəluca buyurur: “Onla­rın iman gətirməməklərinə görə dərd çəkib özünü məhv edə bilərsən” (Şüəra, 26/3); “Onlara görə kədərlənib özünü üzmə!” (Fatir, 35/8).

Ey Muhəmməd! Sən onlardan ötrü qəm-qüssə çəkirsən, amma sən bunu etməməlisən. Allah artıq sənə böyük mükafat ve­rə­cəyini vəd etmişdir. Kafirlərə gəldikdə isə, əgər onların qəlbin­də zərrə qədər xeyirxahlıq olsaydı, Allah onları hökmən doğru yola yönəldərdi. Lakin Ona məlumdur ki, kafirlər Cəhənnəm sakini olmaqdan başqa heç nəyə layiq deyillər və buna görə O, onları Özünün yardımından məhrum edir və haqqı tapmaqda onlara kömək göstərmir. Bu isə o deməkdir ki, qəm-qüssə sənə heç bir fayda verməyəcək.

Bu və buna bənzər ayələrdən faydalı ibrət dərsi almaq lazımdır. Dəvətçi[28] insanları Rəbbin yoluna çağırmalı, onlara haq­qı öyrətməli və əllərindən gələn hər şeyi etməlidirlər ki, qarşıla­rına qoyduqları məqsədə çata bilsinlər. O həmçinin yoldan azmanın yayılmasına aparan yolu kəsməli və Allahın köməyinə ümid etməlidir. Əgər insanlar doğru yola gəlirlərsə, bu çox gözəl olur. Yox, əgər onlar boyun qaçırarlarsa, onda o, ruhdan düşmə­məli və narahat olmamalıdır, çünki ümidsizlik insana mənfi təsir göstərir, onun qüvvəsini tükəndirir və ona fayda gətirmir. Əksi­nə, o, başladığı dəvətini davam etdirməli və yadda saxlamalıdır ki, o bundan artıq etmək qüdrətinə malik deyildir.

Fövqəluca Peyğəmbəri Muhəmmədə (ona Allahın salavatı və salamı olsun!) buyurur: “Həqiqətən, sən sevdiyin adamı doğru yola gətirə bilməzsən” (Qəsəs, 28/56). Musa peyğəmbər (ə) isə demişdir: “Ey Rəbbim! Mən təkcə özümə və qardaşıma hökm edə bilirəm” (Maidə, 5/25). Belə olduqda, başqa insanlar haqqında nə demək olar?! Əgər Fövqəluca Özü buyurubsa ki: “Nəsihət ver, axı sən – nəsihətçisən və onların üzərində haki­miy­yətin yoxdur” (Ğaşiyə, 88/21-22).

ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ;

Həqiqətən, yer üzündə olan hər şeyi Biz onun üçün bəzəkli etdik ki, insanlardan hansının əməlinin daha yaxşı olduğunu sınayaq”.

Allah xəbər verir ki, ləzzətli yeməklər, iştahaçan içkilər, dəb­dəbəli geyimlər, ağaclar, çaylar, əkin sahələri, meyvələr, cazibədar mənzərələr, füsunkar bağçalar, məftunedici səslər, gözəl surətlər, qızıl və gümüş bəzəklər, at və dəvələr və həmçinin yerdə qalan yerə məxsus bütün digər nemətlər sadəcə dünya həyatının yaraşığıdır. Allah onları Öz qullarını tamahlandırıb sınaqdan keçirmək üçün yaratmışdır ki, onların arasından səmimiyyətlə düzgün əməllər işləyənləri üzə çıxarsın. Lakin vaxt gələcək bütün dünyəvi nemətlər yox olacaq, yer isə quru və bəhrəsiz düzənliyə çevriləcəkdir. Yerdə alınan ləzzətlər bitəcək, çaylar quruyacaq və bütün gözəlliklər qeybə çəkiləcəkdir. Fövqəluca buyurur:

ﭼ ﭽ ﭾ ﭿ ﮀ ﮁ ﮂ