РОССИЙСКАЯ ФЕДЕРАЦИЯ 47 страницасарапшыдан бас тарту жјне сот сараптамасы органын сараптама жїргізуден шеттету туралы ґтініш мјлімдеу; ґздері атаєан адамдарды немесе наќты сот сараптамасы органдарыныѕ ќызметкерлерін сарапшы ретінде таєайындау туралы, сондай-аќ сараптаманы сарапшылар комиссиясыныѕ жїргізуі туралы ґтініш жасау; сарапшыныѕ алдына ќосымша мјселелер ќою туралы немесе ќойылєан мјселелерді наќтылау туралы ґтініш жасау; сараптама жїргізуге кедергі келтіретін жаєдайларды ќоспаєанда, сот сараптамасын таєайындаєан органныѕ (лауазымды адамныѕ) рўќсатымен сараптама жїргізу кезінде ќатысу, сарапшыєа тїсініктемелер беру; сот сараптамасын таєайындаєан органєа (лауазымды адамєа) келіп тїскеннен кейін сарапшыныѕ ќорытындысымен не ќорытынды берудіѕ мїмкін еместігі туралы хабарламамен танысу, ґз ескертпелерін ўсыну, ќосымша немесе ќайталама сараптама таєайындау, жаѕа сараптамалар таєайындау туралы ґтініштер мјлімдеу ќўќыќтарын тїсіндіруге міндетті. Жјбірленушілерге сараптама олардыѕ жазбаша келісімімен єана жїргізіледі. Егер осы адамдар кјмелетке толмаса немесе сот оларды јрекетке ќабілетсіз деп таныса, сараптама жїргізуге жазбаша келісімді олардыѕ заѕды ґкілдері береді. 9. Сарапшы (сарапшылар) ґздерiнiѕ атынан сараптама жїргiзу нјтижелерi бойынша осы Кодекстiѕ 612-бабыныѕ талаптарына сјйкес жасаєан ќорытындыны бередi жјне оны сараптама таєайындаєан судьяєа, органєа (лауазымды адамєа) жiбередi. 10. Ќорытынды жеткiлiктi дјрежеде айќын немесе толымды болмаєан, сондай-аќ алдыѕєы зерттеуге байланысты ќосымша мјселелерді шешу ќажеттілігі туындаєан жаєдайда ќосымша сараптама таєайындалуы мїмкiн, оны жїргiзу наќ сол немесе ґзге сарапшыєа (сарапшыларєа) тапсырылады. 11. Егер сарапшыныѕ ќорытындысы жеткiлiктi дјрежеде негiзделмесе не оныѕ ќорытындылары кїмјн туєызса немесе сараптаманы таєайындау жјне жїргізу туралы іс жїргізу нормалары елеулі тїрде бўзылса, сол объектiлердi зерттеу жјне сол мјселелердi шешу їшiн ќайтадан сараптама таєайындалуы мїмкiн, оны жїргiзу сарапшылар комиссиясына тапсырылады, оєан осыныѕ алдындаєы сараптаманы жїргiзген сарапшы (сарапшылар) кiрмейдi. 12. Судьяныѕ, органныѕ (лауазымды адамныѕ) ќосымша жјне ќайтадан сараптама таєайындау туралы ўйєарымы дјлелдi болуєа тиiс. Сарапшыєа (сарапшыларєа) ќосымша жјне ќайтадан сараптама жїргiзу тапсырылєан кезде осыныѕ алдындаєы сараптамалардыѕ нјтижелерi бойынша жасалєан ќорытындылар табыс етiлуге тиiс. 13. Егер сарапшы зерттеу жїргiзгенге дейiн ґзiнiѕ алдына ќойылєан мјселелер ґзiнiѕ арнаулы бiлiмiнiѕ шегiнен шыєып кететiнiне не ґзiне табыс етiлген материалдардыѕ ќорытынды беру їшiн жарамсыз немесе жеткiлiксiз екендiгiне, оны толыќтыру мїмкiн болмайтынына, не єылымныѕ жјне сараптама практикасыныѕ жай-кїйi ќойылєан мјселелерге жауап ќайтаруєа мїмкiндiк бермейтiнiне кґзi жетсе, ол ќорытынды берудiѕ мїмкiн еместiгi туралы дјлелдi хабарлама жасайды жјне оны судьяєа, органєа (лауазымды адамєа) жiбередi.
Ескерту. 611-бапќа ґзгерту енгізілді - ЌР 2010.01.20 № 241-IV (ќолданысќа енгізілу тјртібін 2-б. ќараѕыз) Заѕымен.
612-бап. Сарапшыныѕ ќорытындысы
1. Сарапшыныѕ ќорытындысы - арнаулы єылыми білімді пайдалана отырып жїргізілген іс материалдарын, оныѕ ішінде заттай дјлелдемелер мен їлгілерді зерттеу нјтижелеріне негізделген, оныѕ алдына јкімшілік ќўќыќ бўзушылыќ туралы істі жїргізетін судья, орган (лауазымды адам) ќойєан мјселелер бойынша жазбаша нысанда ўсынылєан ќорытындылар. Ќорытындыда сарапшыныѕ зерттеу кезінде ќолданєан јдістері, ќойылєан сўраќтарєа жауаптардыѕ негіздемесі жјне осы сарапшыныѕ бастамасымен аныќталєан, іс їшін маѕызы бар мјн-жайлар кґрсетіледі. 2. Ќорытындыны зерттеулер жїргізгеннен кейін оныѕ нјтижелерін ескере отырып ґз атынан сарапшы (сарапшылар) жасайды, оны ґз (ґздерініѕ) ќолымен жјне жеке мґрімен кујландырады. Сараптаманы сараптама органы жїргізген жаєдайда сарапшыныѕ ќолы аталєан органныѕ мґрімен расталады. 3. Сарапшыныѕ ќорытындысында: оныѕ ресімделген кїні, сараптаманыѕ жїргізілген мерзімдері жјне орны; сот сараптамасын жїргізудіѕ негіздері; јкімшілік ќўќыќ бўзушылыќ туралы істі жїргізетін судья туралы, орган (лауазымды адам) туралы мјліметтер; сараптама жїргізу тапсырылєан сот сараптамасы органы жјне (немесе) сарапшы (сарапшылар) туралы мјліметтер (тегі, аты, јкесініѕ аты, білімі, мамандыєы, мамандыєы бойынша жўмыс стажы, єылыми дјрежесі жјне єылыми атаєы, атќаратын ќызметі); сотта кґрінеу жалєан ќорытынды бергені їшін ќылмыстыќ жауаптылыќ туралы ґзініѕ ескертілгені туралы сарапшыныѕ ќолымен кујландырылєан белгі; сарапшыныѕ (сарапшылардыѕ) алдына ќойылєан мјселелер; сараптама жїргізу кезінде процеске ќатысќан ќатысушылар жјне олар берген тїсіндірмелер туралы мјліметтер; объектілер; пайдаланылєан јдістемелер кґрсетіле отырып, жїргізілген зерттеулердіѕ мазмўны мен нјтижелері; жїргізілген зерттеулердіѕ нјтижелерін баєалау, сарапшыныѕ (сарапшылардыѕ) алдына ќойылєан мјселелер бойынша ќорытындылардыѕ негіздемесі мен тўжырымы кґрсетілуге тиіс. 4. Егер осы Кодекстіѕ 611-бабыныѕ он їшінші бґлігінде кґрсетілген мјн-жайлар зерттеу барысында аныќталса, ќорытындыда ќойылєан мјселелердіѕ бјріне немесе кейбіреуіне жауап беру мїмкін еместігініѕ негіздемесі ќамтылуєа тиіс. 5. Осы баптыѕ екінші бґлігінде кґзделген тјртіппен кујландырылєан, сарапшыныѕ ќорытындысын кґрнекілейтін материалдар (фотокестелер, схемалар, графиктер, кестелер жјне басќа да материалдар) ќорытындыєа ќоса беріледі жјне оныѕ ќўрамдас бґлігі болып табылады. Сондай-аќ ќорытындыєа зерттеуден кейін ќалєан объектілер, оныѕ ішінде їлгілер ќоса берілуге тиіс. 6. Сарапшыныѕ ќорытындысы јкімшілік ќўќыќ бўзушылыќ туралы істі жїргізетін сот, орган (лауазымды адам) їшін міндетті болып табылмайды, алайда олардыѕ ќорытындымен келіспеуі дјлелді болуєа тиіс. Ескерту. 612-бап жаѕа редакцияда - ЌР 2010.01.20 № 241-IV (ќолданысќа енгізілу тјртібін 2-б. ќараѕыз) Заѕымен.
612-1-бап. Yлгiлердi алу
1. Судья, eгep їлгiлердi зерттеудiѕ iс їшiн маѕызы бар болса, оларды, оныѕ iшiнде адамныѕ, жануардыѕ, заттыѕ, нјрсенiѕ ќасиеттерiн бейнелейтiн їлгілердi алуєа ќўќылы. 2. Їлгiлерге материалдардыѕ, заттардыѕ, шикiзаттардыѕ, дайын ґнiмнiѕ сынамалары да жатады. 3. Yлгiлердi алу туралы дјлелдi ўйєарым шыєарылады, онда: їлгілердi алатын адам; їлгілер алынуы тиiс адам (ўйым); наќты ќандай їлгiлер жјне ќандай санда алынуы тиiс екенi; адам їлгiлердi алу їшiн ќашан жјне кiмге келуi тиiс екенi; їлгілер алынєаннан кейiн олардыѕ ќашан жјне кiмге табыс етiлуi тиiс екенi кґрсетiлуi ќажет. 4. Їлгiлердi судьяныѕ жеке ґзi алуы, ал ќажет болса, егер бўл јрекет їлгiлер алынатын жынысы басќа адамды жалаѕаштап шешiндiрумен байланысты болмаса жјне ерекше кјсiби даєдыны талап етпесе, дјрiгердiѕ немесе басќа маманныѕ ќатысуымен алуы мїмкiн. Ґзге жаєдайларда їлгiлердi судьяныѕ тапсырмасы бойынша дјрiгер немесе басќа маман алуы мїмкiн. 5. Їлгiлердi алу ќўќыєы судьяда, сарапшыда, дјрiгерде немесе басќа маманда болады. 6. Їлгiлердi алу сараптамалыќ зерттеудiѕ бiр бґлiгi болып табылатын жаєдайларда, оны сарапшы жїргiзуi мїмкiн. 7. Yлгiлер тараптардан, сондай-аќ їшiншi тўлєалардан алынуы мїмкiн. 8. Судья адамды ґзiне шаќырады, оны, ќолхат ала отырып, їлгiлердi алєаны туралы ўйєарыммен таныстырады, оєан жјне осы iс жїргiзу јрекеттерiне ќатысушы ґзге де адамдарєа олардыѕ ќўќыќтары мен мiндеттерiн тїсiндiредi. 9. Судьяныѕ жеке ґзi немесе маманныѕ ќатысуымен ќажеттi јрекеттердi жїргiзедi, їлгiлердi алады, оларды орайды жјне мґр басады. 10. Їлгiлердi алу нјтижелерi iс жїргізу јрекеттерiнiѕ (сот отырысыныѕ) хаттамасында тiркеледi, онда жїргiзiлу ретiнде саќтай отырып, їлгілердi алу їшiн жасалєан јрекеттер, бўл ретте ќолданылєан єылыми-зерттеу жјне басќа да јдiстер мен рјсiмдер, сондай-аќ їлгілердiѕ ґздерi жазылады. Ескерту. 612-1-баппен толыќтырылды - ЌР 2006.07.04 N 151 Заѕымен.
612-2-бап. Дјрiгердiѕ немесе басќа маманныѕ, сондай-аќ сарапшыныѕ їлгiлердi алуы
1. Судья ґзiнен їлгiлер алынуєа тиiс адамды, сондай-аќ тиiстi тапсырмасы бар ўйєарымды дјрiгерге немесе басќа маманєа жiбередi. Ўйєарымда осы iс жїргiзу јрекетiне барлыќ ќатысушылардыѕ ќўќыќтары мен міндеттері кґрсетілуі тиіс. 2. Дјрiгер немесе басќа маман судьяныѕ тапсырмасы бойынша ќажеттi јрекеттердi жїргiзедi жјне їлгiлердi алады. Їлгiлер оралады жјне мґр басылады, одан кейiн дјрiгер немесе басќа маман жасаєан ресми ќўжатпен бiрге судьяєа жiберiледi. 3. Сарапшы зерттеу процесiнде сынаќ їлгiлер дайындауы мїмкiн, бўл туралы ол ќорытындыда хабарлайды. 4. Судья мўндай їлгiлердi дайындау кезiнде ќатысуєа ќўќылы, оны ґзi жасайтын хаттамада кґрсетедi. 5. Сарапшы зерттеу жїргiзгеннен кейiн їлгiлердi оралєан жјне мґр басылєан тїрде ґзiнiѕ ќорытындысына ќоса тiркейдi. 6. Егер їлгiлердi судьяныѕ тапсырмасы бойынша маман немесе сарапшы алєан болса, онда ол ресми ќўжат жасап, оєан iс жїргiзу јрекетiне барлыќ ќатысушылар ќол ќояды жјне iс материалдарына ќоса тiркеу їшiн судьяєа беріледi. 7. Алынєан їлгiлер оралєан жјне мґр басылєан тїрде хаттамаєа ќоса тiркеледi. Ескерту. 612-2-баппен толыќтырылды - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2006.07.04. N 151 Заѕымен.
612-3-бап. Їлгiлердi алу кезiнде тўлєаныѕ ќўќыќтарын ќорєау
Їлгілердi алу јдiстерi мен єылыми-техникалыќ ќўралдары адамныѕ ґмiрi мен денсаулыєы їшiн ќауiпсiз болуєа тиiс. Ќатты ауыру сезiнуiн тудыратын кїрделi медициналыќ рјсiмдердi немесе јдiстердi ќолдануєа їлгiлер алынуєа тиiстi адам жазбаша келiсiм бергенде єана, ал егер ол кјмелетке толмаєан немесе психикалыќ аурумен ауыратын болса, оныѕ заѕды ґкілдерініѕ келісімімен єана жол беріледi. Ескерту. 612-3-баппен толыќтырылды - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2006.07.04. N 151 Заѕымен.
613-бап. Заттай дјлелдемелер
1. Јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы iс бойынша заттай дјлелдемелер ќўќыќ бўзушылыќтыѕ ќўралы не нысанасы болєан, не ґзiнде оныѕ iздерi ќалєан заттар болып табылады. 2. Ќажет болєан жаєдайларда заттай дјлелдемелер суретке тїсiрiледi немесе ґзге тјсiлмен тiркеледi жјне iске тiгiледi, ол жґнiнде јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы хаттамаєа немесе осы Кодекспен кґзделген ґзге хаттамаєа жазба жазылады. 3. Јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы iстi жїргiзiп жатќан судья, орган (лауазымды адам) iс мјнi бойынша шешiлгенге дейiн заттай дјлелдемелердiѕ саќталуын ќамтамасыз етуге ќажеттi шаралар ќолдануєа, сондай-аќ iстi ќарау аяќталысымен олар туралы шешiм ќабылдауєа мiндеттi. Ескерту. 613-бапќа ґзгерту енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2007.07.27. N 314 (2008 жылєы 1 ќаѕтардан бастап ќолданысќа енгізіледі) Заѕымен.
614-бап. Јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы хаттама
Јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы iс бойынша дјлелдемелер јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы осы Кодекстiѕ ережелерiне сјйкес жасалєан хаттамаларда жазылєан, јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы iстi жїргiзiп жатќан судья, орган (лауазымды адам) тiкелей ќабылдаєан мјн-жайларды кујландыратын наќты деректер болып табылады.
615-бап. Ќўжаттар
1. Егер ўйымдар, лауазымды адамдар мен жеке тўлєалар баяндаєан немесе кујландырєан мјлiметтердiѕ јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы iс їшiн маѕызы болса, ќўжаттар iс бойынша дјлелдемелер деп танылады. 2. Ќўжаттар жазбаша да, ґзге тїрде де тiркелген мјлiметтерден тўруы мїмкiн. Ќўжаттарєа соныѕ iшiнде осы Кодексте кґзделген тјртiппен алынєан, талап етiп алынєан немесе табыс етiлген компьютерлiк аќпараттан, фото- жјне кино тїсiрiлiмдерден, дыбыс- жјне бейне жазылымдарынан тўратын материалдар жатуы мїмкiн. 3. Јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы iстi жїргiзiп жатќан судья, орган (лауазымды адам) iс мјнi бойынша шешiлгенге дейiн ќўжаттардыѕ саќталуын ќамтамасыз етуге ќажеттi шаралар ќолдануєа, сондай-аќ iстi ќарау аяќталысымен олар туралы шешiм ќабылдауєа мiндеттi. 4. Ќўжаттарда осы Кодекстiѕ 613-бабында аталєан белгiлер болєан жаєдайларда олар заттай дјлелдемелер болып табылады. Ескерту. 615-бапќа ґзгерту енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 2006.01.20. N 123 (2006 жылєы 1 ќаѕтардан бастап ќолданысќа енгізілді) Заѕымен.
616-бап. Ќосымша мјлiметтер талап ету
1. Јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы iстi жїргiзiп жатќан судья, орган (лауазымды адам) ўйымдардан, ќоєамдыќ бiрлестiктерден iстiѕ шешiлуiне ќажеттi ќосымша мјлiметтер талап етiп алу туралы ўйєарым шыєаруєа ќўќылы. 2. Судьяныѕ, органныѕ (лауазымды адамныѕ) ќосымша мјлiметтер талап етiп алу туралы ўйєарымында ќаралып жатќан iстiѕ мјнi ќысќаша баяндалып, аныќтауєа жататын мјн-жайлар кґрсетiледi. Осы ўйєарым жiберiлiп отырєан сот їшiн мiндеттi болып табылады жјне белгiленген мерзiмде орындалуєа тиiс. 3. Талап етiп алынатын мјлiметтер талап алынєан кїнiнен бастап їш кїн мерзiмде, ал јкiмшiлiк ќамауєа алуєа јкеп соєатын ќўќыќ бўзушылыќ жасалєан жаєдайда кiдiрiссiз жiберiлуге тиiс. 4. Аталєан мјлiметтердi табыс ету мїмкiн болмаєан жаєдайда ўйым, ќоєамдыќ бiрлестiк ўйєарым шыєарєан судьяны, органды (лауазымды адамды) бўл туралы їш кїн мерзiмде хабардар етуге мiндеттi.
617-бап. Дјлелдемелердi баєалау
1. Јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы iстi жїргiзудi жїзеге асыратын судья, алќалы органныѕ мїшесi, лауазымды адам дјлелдемелердi заѕ мен ар-намысты басшылыќќа ала отырып, дјлелдемелердi ґз жиынтыєында жан-жаќты толыќ жјне объективтi ќарауєа негiзделген ґзiнiѕ iшкi сезiмi бойынша баєалайды. Ешбiр дјлелдеменiѕ алдын ала белгiленген кїшi болмайды. 2. Јрбiр дјлелдеме тиесiлiлiгi, жол берiлетiндiгi, дўрыстыєы, ал барлыќ жиналєан дјлелдемелер ґз жиынтыєында iстiѕ шешiлуi їшiн жеткiлiктiлiгi тўрєысынан баєалануєа тиiс. 3. Егер дјлелдеме iс їшiн маѕызы бар мјн-жайлардыѕ болуы туралы тўжырымды растайтын, жоќќа шыєаратын немесе оєан кїмјн келтiретiн наќты деректер болса, дјлелдеме iске ќатысты деп танылады. 4. Егер дјлелдеме Кодексте кґзделген тјртiппен алынса, ол жол беруге болатын дјлелдеме деп танылады. 5. Егер тексеру нјтижесiнде дјлелдеменiѕ шындыќќа сјйкес екендiгi аныќталса, ол дўрыс дјлелдеме деп танылады. 6. Егер дјлелденуге тиiс мјн-жайлардыѕ барлыєы жјне јрќайсысы туралы аќиќатты даусыз аныќтайтын, iске ќатысты жол берiлетiн жјне дўрыс дјлелдемелердiѕ бјрi жиналса, дјлелдемелердiѕ жиынтыєы iстiѕ шешiлуi їшiн жеткiлiктi деп танылады.
36-тарау. ЈКIМШIЛIК ЌЎЌЫЌ БЎЗУШЫЛЫЌ ТУРАЛЫ IС ЖЇРГIЗУДI ЌАМТАМАСЫЗ ЕТУ ШАРАЛАРЫН ЌОЛДАНУ
618-бап. Јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы iс жїргiзудi ќамтамасыз ету шаралары
1. Јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќтыѕ жолын кесу, оны жасауєа сезiктiнiѕ жеке басын аныќтау, јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ жасалєан жерде жасау мїмкiн болмаєанда, јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы хаттама жасау, iстiѕ уаќытылы жјне дўрыс ќаралуы мен iс жґнiнде ќабылданєан ќаулыныѕ орындалуын ќамтамасыз ету маќсатында ујкiлеттi лауазымды адам ґз ґкiлеттiгi шегiнде жеке адамєа ќатысты јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы iс жїргiзудi ќамтамасыз ететiн мынадай шараларды ќолдануєа ќўќылы: 1) јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы хаттама жасалатын жерге жеткiзу; 2) жеке адамды јкiмшiлiк тїрде ўстау; 3) алып келу; 4) жеке тексерiп шыєу жјне кґлiк ќўралын, шаєын кґлемдi кеменi жјне заттарды тексерiп шыєу; 5) ќўжаттар мен заттарды алып ќою; 6) кґлiк ќўралын немесе шаєын кґлемдi кеменi жїргiзуден шеттету жјне оныѕ алкогольмен, есiрткiмен, уытќўмарлыќпен масаю кїйiн кујландыру; 7) кґлiк ќўралын немесе шаєын кґлемдi кеменi ўстау, жеткiзу жјне пайдалануєа тыйым салу; 8) тексеру; 9) жеке адамныѕ алкогольмен, есiрткiмен немесе уытќўмарлыќпен масаю кїйiн медициналыќ кујландыру. 2. Заѕды тўлєаєа ќатысты јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы iс жїргiзудi ќамтамасыз ететiн мынадай шаралар ќолданылуы мїмкiн: 1) заѕды тўлєаєа тиесiлi їй-жайларды, аумаќтарды, сондаєы тауарларды, кґлiк ќўралдарын жјне ґзге де мїлiктi, сондай-аќ тиiстi ќўжаттарды ќарап шыєу; 2) заѕды тўлєаєа тиесiлi ќўжаттарды алып ќою; 3) заѕды тўлєаєа тиесiлi тауарларєа, кґлiк ќўралдарына жјне ґзге де мїлiкке тыйым салу немесе алып ќою. 3. Лауазымды адам јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы iс жїргiзудi ќамтамасыз ету шараларын заѕсыз ќолданудан келтiрген зиян їшiн жауап бередi. 4. Јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы iс жїргiзудi ќамтамасыз ету шараларын ќолдануєа осы Кодекстiѕ 633-бабыныѕ ережелерi бойынша шаєым жасалуы мїмкiн. Ескерту. 618-бапќа ґзгерту енгізілді - ЌР 2004.12.09 N 10, 2006.01.20 N 123 (2006 жылєы 1 ќаѕтардан бастап ќолданысќа енгізілді) Заѕдарымен.
619-бап. Жеткiзу
1. Ќўќыќ бўзушылыќтыѕ жолын кесу, ќўќыќ бўзушыныѕ жеке басын аныќтау, сондай-аќ јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы хаттаманыѕ жасалуы не ќорєау нўсќамасыныѕ шыєарылуы мiндеттi болып, оларды сол болєан жерiнде жасау мїмкiн болмаса, хаттама жасау не ќорєау нўсќамасын шыєару маќсатында жеке адамды, заѕды тўлєаныѕ заѕды ґкiлiн мына жаєдайларда: 1) кґлiк ќўралдарын пайдалану ережелерiн, жїрiс тјртiбi мен ќауiпсiздiгiн ќорєау жґнiндегi ережелердi, кґлiкте жїктiѕ саќталуын ќамтамасыз етуге баєытталєан ережелердi, ґрт ќауiпсiздiгi ережелерiн, кґлiкте санитариялыќ-гигиеналыќ жјне санитариялыќ эпидемиологияєа ќарсы ережелердi бўзєанда, егер оныѕ жеке басын кујландыратын ќўжаттары жјне ол туралы ќажеттi деректер хабарлауы мїмкiн кујгерлер жоќ болса, сондай-аќ оныѕ кґлiк ќўралына деген ќажеттi ќўжаттары болмаса, ујкiлдiк берiлген адам iшкi iстер органына (полицияєа); 1-1) осы Кодекстіѕ 79-1 жјне 79-5-баптарында кґзделген ќўќыќ бўзушылыќтар жасалєанда - ішкі істер органдары ќызметкерлері ішкі істер органына (полицияєа); 2) орман бўзылєанда немесе аѕ аулау ережелерi, балыќ аулау жјне балыќ ќорын ќорєау ережелерi бўзылєанда жјне жануарлар дїниесiн ќорєау мен пайдалану туралы заѕдар басќаша тїрде бўзылєанда - орман жјне аѕ шаруашылыєы мемлекеттiк жјне ведомстволыќ кїзетiнiѕ ќызметкерлерi аѕ аулау ережелерiнiѕ саќталуына мемлекеттiк ќадаєалауды жїзеге асыратын органдардыѕ, ујкiлдiк берiлген балыќ ќорєау органдарыныѕ ујкiлеттi лауазымды адамдары, жануарлар дїниесiнiѕ ќорєалуы мен пайдаланылуына мемлекеттiк жјне ведомстволыќ баќылауды жїзеге асыратын басќа органдардыѕ лауазымды адамдары, ќорыќтардыѕ жјне басќа да айрыќша ќорєалатын табиєи аумаќтардыѕ лауазымды адамдары, сондай-аќ iшкi iстер органдарыныѕ (полицияныѕ) ќызметкерлерi iшкi iстер органдарына (полицияєа) немесе жергiлiктi басќару органына; 3) ќорєалатын объектiлерге, басќа да бґтен мїлiкке ќол сўєушылыќпен байланысты јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ жасалєанда - јскерилендiрiлген кїзет ќызметкерлерi јскерилендiрiлген кїзеттiѕ ќызметтiк їй-жайына немесе iшкi iстер органына (полицияєа); 4) Ќазаќстан Республикасы Мемлекеттiк шекарасыныѕ режимi, шекара жјне кеден режимдері, Ќазаќстан Республикасыныѕ Мемлекеттік жјне кеден шекаралары арќылы ґту бекеттерiндегi режим бўзылєанда, Ќазаќстан Республикасы шекара ќызметi органдары јскери ќызметшiсiнiѕ, ґзге јскерлер, јскери ќўрамалар јскери ќызметшiлерiнiѕ, iшкi iстер органдары (полиция) ќызметкерiнiѕ заѕды ґкiмiне немесе талабына ќасаќана баєынбаєанда - јскери ќызметшi, iшкi iстер органдарыныѕ (полицияныѕ) ќызметкерi немесе Ќазаќстан Республикасыныѕ Мемлекеттiк шекарасын ќорєау жґнiндегi мiндеттi атќарушы басќа жеке тўлєа бґлiмшеге, јскери бґлiмге, Ќазаќстан Республикасы шекара ќызметi органына, iшкi iстер органына (полицияєа), жергiлiктi басќару органына; 5) кеден iсi саласында ќўќыќ бўзушылыќ жасалєанда - кеден органыныѕ, iшкi iстер органыныѕ (полицияныѕ) ќызметкерлерi кеден органыныѕ, iшкi iстер органыныѕ ќызметтiк їй-жайына (полицияєа); 5-1) кјсiпкерлiк ќызмет, сауда жјне ќаржы, салыќ салу саласында белгiленген басќару тјртiбiне жјне мемлекеттiк билiк институттарына ќол сўєатын ќўќыќ бўзушылыќ жасалєанда, сыбайлас жемќорлыќпен ќўќыќ бўзушылыќ жасалєанда - ќаржы полициясы органдарыныѕ ќызметкерлерi; 5-2) кїзетiлетiн адамдардыѕ ќауiпсiздiгiн ќамтамасыз ету жґнiндегi кїзет iс-шараларын жїргiзу кезiнде ќўќыќ бўзушылыќтар жасалєанда - Ќазаќстан Республикасы Президентiнiѕ Кїзет ќызметiнiѕ ќызметкерлерi; 6) ґзге де јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ жасалєанда прокурордыѕ тиiстi тапсырмалары немесе јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы хаттамалар толтыруєа ујкiлеттi лауазымды адамдар тарапынан тиiстi ґтiнiш болєан жаєдайда - iшкi iстер органдары ќызметкерлерi iшкi iстер органына (полицияєа) немесе ґзге де мемлекеттiк органєа жеткiзудi, яєни мјжбїрлеп келтiрудi жїзеге асырады. 2. Ќазаќстан Республикасыныѕ континенттiк ќайраѕында, аумаќтыќ суларында (теѕізінде) жјне ішкі суларында ќўќыќ бўзушылыќ жасалєан жаєдайда кiм екенi жергiлiктi жерде аныќталуы мїмкiн емес тјртiп бўзушы, сондай-аќ Ќазаќстан Республикасыныѕ континенттiк ќайраѕында заѕсыз јрекеттi жїзеге асыру їшiн пайдаланылатын, тексеру кезiнде кiмдiкi екенi аныќталуы мїмкiн емес кемелер мен јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ жасау ќўралдары ќўќыќ бўзушылыќтыѕ жолын кесу їшiн, сондай-аќ тјртiп бўзушыныѕ кiм екенiн жјне ўсталєан кемелердiѕ, ќўќыќ бўзушылыќ жасау ќўралдарыныѕ кiмдiкi екенiн аныќтау жјне јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ туралы хаттама жасау їшiн Ќазаќстан Республикасыныѕ портына (шетел кемелерi - шетел кемелерiнiѕ келiп кiруiне ашыќ Ќазаќстан Республикасы порттарыныѕ бiрiне) жеткiзiлуге тиiс. 3. Жеткiзу мїмкiндiгiнше ќысќа мерзiмде жїзеге асырылуєа тиiс. 4. Жеткiзу туралы хаттама жасалады не јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ немесе јкiмшiлiк ўстау туралы хаттамаєа тиiстi жазба жазылады. Ескерту. 5-1)-тармаќшамен толыќтырылды - ЌР 2001.07.12 N 240, ґзгерту енгізілді - 2002.08.09. N 346, 2003.12.05 N 506, 2006.01.20 N 123 (2006 жылєы 1 ќаѕтардан бастап ќолданысќа енгізілді), 2007.12.19 N 11 (ресми жарияланєан кїнінен бастап кїнтізбелік он кїн ґткеннен кейін ќолданысќа енгізіледі), 2009.12.04 N 215-IV (ќолданысќа енгізілу тјртібін 2-б. ќараѕыз) Заѕдарымен.
620-бап. Јкiмшiлiк ўстау
Јкiмшiлiк ўстауды, яєни жеке адамды жеке бас бостандыєынан, атап айтќанда, оныѕ ќўќыќќа ќарсы јрекеттерiн тыю маќсатында белгiлi бiр уаќыт iшiнде арнаулы орында мјжбїрлеп ўстай отырып, iс-јрекет жјне жїрiп-тўру бостандыєынан уаќытша айыруды: 1) ўсаќ бўзаќылыќ, ўрып-соєу, отбасы-тўрмыстыќ ќатынастар аясында ќўќыќ бўзушылыќтар жасаєан, iшкi iстер органдарыныѕ (полицияныѕ) ќызметкерi, ќоєамдыќ тјртіпті ќамтамасыз етуге ќатысатын адам, јскери ќызметшi ќоєамдыќ тјртiптi саќтау жґнiндегi ґз мiндеттерiн орындау кезiнде олардыѕ заѕды ґкiмiне немесе талабына ќасаќана баєынбаєан, сондай-аќ сотты сыйламаушылыќ танытќан, шетел валютасымен жјне тґлем ќўжаттарымен заѕсыз операциялар жасаєан, тауарларды немесе ґзге де заттарды заѕсыз сатќан, еркiн сатылуына тыйым салынєан немесе шек ќойылєан тауарлармен заѕсыз сауда жасаєан, авторлыќ ќўќыќ жјне (немесе) сабаќтас ќўќыќтар объектілерініѕ даналарын сатќан, жалєа берген жјне ґзге де жолмен заѕсыз пайдаланєан, тiркелмей немесе лицензия алмай кјсiпкерлiк ќызметтi жїзеге асырєан, ќоєамдыќ орындарда алкогольдік iшiмдiктер iшiп немесе ќоєамдыќ орындарда адамныѕ ќадiр-ќасиетi мен ќоєамдыќ јдептi ќорлайтын мас кїйде жїрген кезде iшкi iстер органдары (полиция) ќызметкерiне немесе ґзге де ујкiлеттi лауазымды адамєа баєынбаєан, ґрт ќауiпсiздiгi мен жол ќозєалысы ережелерi, аѕ аулау, балыќ аулау жјне балыќ ќорларын ќорєау ережелерi бўзылєан жјне жануарлар мен ґсiмдiктер дїниесiн ќорєау жјне пайдалану туралы заѕдар басќаша бўзылєан, жиналыстар, митингiлер, шерулер, пикеттер мен демонстрациялар ўйымдастыру мен ґткiзу тјртiбi бўзылєан, ќызметiне тыйым салынєан бiрлестiктер ќўру жґнiнде iс-јрекеттер жасалєан жјне оларєа белсендi ќатысќан, тґтенше жаєдай кезiнде режим бўзылєан жјне ќўќыќтыќ тјртiптi бўзуєа арандататын iс-јрекеттер жасалєан, ќаруды алып жїру мен саќтау ережелерi бўзылєан, нысанды киiм мен айырым белгiлерi заѕсыз киiлiп, таєылєан, бґлiмнен ґз бетiмен кеткен жаєдайда, сондай-аќ шетелдiктердiѕ жјне азаматтыєы жоќ адамдардыѕ Ќазаќстан Республикасында болу тјртiбiн бўзєан кезiнде - iшкi iстер органдары (полиция); 2) тґтенше жаєдай режимi бўзылєан жаєдайда жјне тґтенше жаєдай кезiнде ќўќыќтыќ тјртiптi бўзуєа арандататын iс-јрекеттер жасалєанда - тґтенше жаєдай жарияланєан жердiѕ комендатурасы мен јскери саќшылар; 2-1) терроризмге ќарсы операцияныѕ ќўќыќтыќ режимі бўзылєан немесе терроризмге ќарсы операцияныѕ жариялануына байланысты белгіленген талаптар орындалмаєан кезде - терроризмге ќарсы операцияєа белгіленген ќўзыреті шегінде ќатысатын лауазымды адамдар;
3) Мемлекеттік шекара режимі, шекара режимі, Мемлекеттік шекара арќылы ґткізу пункттеріндегі режим бўзылєан, Мемлекеттік шекара арќылы заѕсыз алып ґткен, Ќазаќстан Республикасыныѕ континенттік ќайраѕыныѕ, аумаќтыќ суларыныѕ (теѕізініѕ) жјне ішкі суларыныѕ минералдыќ жјне тірі ресурстарын заѕсыз берген, јскери ќызметшініѕ Мемлекеттік шекараны кїзету жґніндегі ґз міндетін орындауєа байланысты заѕды ґкіміне немесе талабына баєынбаєан жаєдайда - шекара ќызметініѕ органдары; 4) кїзетiлетiн объектiлерге, басќа да бґтен мїлiкке ќол сўєушылыќќа байланысты ќўќыќ бўзушылыќ жасалєан жаєдайда - кїзетiлетiн объект орналасќан жердегi аєа јскери ќызметшi, iшкi iстер органдарыныѕ ќызметкерi, јскерилендiрiлген кїзеттiѕ лауазымды адамы; 5) балыќ ќорєау органдары, аѕ аулау ережелерiнiѕ саќталуына мемлекеттiк ќадаєалауды жїзеге асыратын органдар мен орман жјне аѕ шаруашылыєы органдары саќталуын баќылауды жїзеге асыратын ережелер бўзылєан жаєдайда - осы органдар; 6) кґлік баќылау органдары саќталуын баќылауды жїзеге асыратын ережелер бўзылєан жаєдайда - осы органдар; 7) Ќазаќстан Республикасы Ќарулы Кїштерiнiѕ, Ќазаќстан Республикасыныѕ басќа да јскерлерi мен јскери ќўрамаларыныѕ кґлiк ќўралдарын жїргiзетiн жїргiзушiлер мен басќа да адамдар жол ќозєалысы ережелерiн бўзєан жаєдайда - јскери автомобиль полициясыныѕ лауазымды адамдары; 8) табиєат ќорєау заѕдары бўзылєан жаєдайда - ќоршаєан ортаны ќорєау жјне табиєи ресурстарды, ќорыќтар мен басќа да ерекше ќорєалатын табиєи аумаќтарды пайдалану саласындаєы мемлекеттiк баќылау органдары; 9) салыќтыќ ќўќыќ бўзушылыќ жаєдайында - салыќ ќызметi органдарыныѕ лауазымды адамдары; 9-1) белгіленген басќару тјртiбiне жјне мемлекеттiк билiк институттарына ќол сўєатын кјсiпкерлiк ќызмет, сауда жјне ќаржы, салыќ салу салаларындаєы ќўќыќ бўзушылыќтарды, сыбайлас жемќорлыќ ќўќыќ бўзушылыќтарын жасаєан кезде јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќтар туралы iстердiѕ ведомстволыќ баєыныстылыєына сјйкес - ќаржы полициясы органдарыныѕ лауазымды адамдары; 10) Ќазаќстан Республикасыныѕ континенттiк ќайраѕында, аумаќтыќ суларында (теѕізінде) жјне ішкі суларында рўќсат етiлген ќызметтi регламенттейтiн лицензия шарттарыныѕ бўзылуына байланысты континенттік ќайраѕында, аумаќтыќ суларында (теѕізінде) жјне ішкі суларында јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќтар жасалєан, ресурстыќ немесе теѕiз єылыми зерттеулерiн жїргiзу ережелерi бўзылєан, ќалдыќтар мен басќа да материалдарды кґму ережелерi бўзылєан, Ќазаќстан Республикасыныѕ континенттiк ќайраѕын, аумаќтыќ суларын (теѕізін) жјне ішкі суларын ќорєау органдары лауазымды адамдарыныѕ кемелердi тоќтату жґнiндегi заѕды талаптары орындалмаєан немесе оныѕ жїзеге асырылуына кедергi жасалєан жаєдайда - Ќазаќстан Республикасыныѕ мемлекеттiк тау-кен ќадаєалау органдарыныѕ, шекара ќызметi органдарыныѕ, геология жјне жер ќойнауын пайдалану жґнiндегi ујкiлеттi органныѕ, ќоршаєан ортаны жјне табиєи ресурстарды ќорєау жґнiндегi органдардыѕ, балыќ аулау жґнiндегi республикалыќ органныѕ лауазымды адамдары; 11) кеден заѕдары бўзылєан жаєдайда - кеден органдарыныѕ лауазымды адамдары; 12) егер ќўќыќ бўзушылыќ кїзетiлетiн адамдардыѕ ќауiпсiздiгiн ќамтамасыз ету жґнiндегi кїзет iс-шараларын жїргiзу кезiнде жасалса - Президенттiѕ Кїзет ќызметiнiѕ лауазымды адамдары; 13) сот отырысы кезiнде залда, сондай-аќ атќару ќўжаттарын мјжбїрлеп орындату барысында ќўќыќќа ќарсы iс-јрекеттердi тоќтату туралы талаптар орындалмаєан жаєдайда - сот приставтары жїзеге асыра алады. Ескерту. 620-бапќа ґзгерту енгізілді - ЌР 2001.07.12 N 240, 2003.07.03 N 464, 2003.12.05 N 506, 2004.12.09 N 10, 2006.01.20 N 123 (2006 жылєы 1 ќаѕтардан бастап ќолданысќа енгізілді), 2006.06.22 N 147, 2007.07.27 N 314 (2008 жылєы 1 ќаѕтардан бастап ќолданысќа енгізіледі), 2007.12.19 N 11 (ресми жарияланєан кїнінен бастап кїнтізбелік он кїн ґткеннен кейін ќолданысќа енгізіледі), 2009.07.10 N 176-IV, 2009.07.10 N 179-IV, 2009.12.04 N 215-IV (ќолданысќа енгізілу тјртібін 2-б. ќараѕыз), 2010.04.08 № 266-IV Заѕдарымен.
621-бап. Јкiмшiлiк ўстаудыѕ тјртiбi
1. Јкiмшiлiк ўстау жґнiнде хаттама жасалады. Хаттамада оныѕ жасалєан кїнi, уаќыты жјне орны; хаттама жасаєан адамныѕ лауазымы, аты-жґнi; ўсталєан адамныѕ кiм екенi туралы мјлiметтер; ўсталєан уаќыты, орны жјне негiзi кґрсетiледi. Хаттамаєа оны жасаєан лауазымды адам мен ўсталєан адам ќол ќояды. Ўсталєан адам хаттамаєа ќол ќоюдан бас тартќан жаєдайда бўл туралы хаттамада жазылады. Ўстау туралы хаттаманыѕ кґшiрмесi јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ жасаєаны їшiн ўсталєан адамєа тапсырылады. 2. Јкiмшiлiк ќўќыќ бўзушылыќ жасаєаны їшiн ўсталєан адамныѕ ґтiнiшi бойынша оныѕ ќайда екендiгi туралы туыстары, жўмыс немесе оќу орныныѕ јкiмшiлiгi, сондай-аќ ќорєаушысы хабардар етiледi. Кјмелетке толмаєан адамныѕ ўсталуы туралы оныѕ ата-анасына немесе олардыѕ орнындаєы адамдарєа мiндеттi тїрде хабарланады. Ескерту. 621-бапќа ґзгерту енгізілді - ЌР 2006.01.20 N 123 (2006 жылєы 1 ќаѕтардан бастап ќолданысќа енгізілді) Заѕымен.
622-бап. Јкiмшiлiк ўстау мерзiмдерi
|
