История развития анатомии как науки

Кун фуцзыдың үш парасаттылық категориясы: әдет-салт,адамгершілік,парыз

Кiм философияда идеалистiк диалектиканың атасы деп аталады: Гегель

Кiм индукцияны негiзгi әдiс ретiнде пайдаланған: Бэкон

Канттың философиясы қалай аталады? трансценденталдық;

К.Поппер «қайыршылық» деп атап, сынаған теория: фальцификация

К.Поппердің белгілі шығармаларының бірі – «Ашық қоғам және оның…»: жаулары

Карл Густав Юнгтың философиясындағы фундаменталды ұғымдар қатарына жататын ұғым…: ұжымдық санасыздық архетипі

Күн бойынша парадигма дегеніміз не? ғылыми қоғамдастықтың бірыңғай көзқарасы

Ксенафанның мына сөзінде қандай идея көрсетілген: «Егер өгіздер мен аттардың, адамдар сияқты мүсін жасап, сурет салатын қолдары болса, онда құдайларды және олардың денесін

Кімнің пікірі бойынша әлем – идеалдық мәндер мен заттардың, форма мен материяның бірілігі? Аристотель ілімі

Кеңістік пен уақыттын түжырымдамасының мәні неде? олар-объективтік шындық;

Кімнің түсінігінде болмысты алғашқы және абсолютті идея, таза ұғым ретінде қабылдаған? Гегель

К. Маркстiң негiзгi еңбегiн белгiлеңiздер: Капитал $$$ 53 Кiм адамның мәнiн қоғамдық қатынастардың жиынтығында – деп берген: Маркс
«Құдай дүниенiң бiрiншi қозғаушысы» - деген ойды кiм бiлдiрдi: Фома Аквинский

Қандай котегориялар құрылымдық байланысты айқындайды? бүтін және бөлік,мазмұн және форма

Қандай анықтама философия пәнінің мәнiн бiлдiредi: ф-я таби-ң,сананың және қоғамның даму Қай философ дүниенің өзгеруін “бәріміз өткінші” деген сөздермен білдірген: Гераклит

Қайта өрлеу дәуiрiнiң негiзгi сипаты:

«Құдайға сенудiң екi түрi бар, бiрi соқыр сенiм, екiншiсi бiлiмге негiздеген сенiм»-деген кiм :Абай

Қандай анықтама аңқау диалектиканы бiлдiредi: түгел судан п.б. да суға айналады

Қайсысы Әл-Фарабитанушыларға қосылады: Қандай сұрақ гносеология мәселелерiне жатады: дүниені тануға болама?

Қазақ даласында сот реформасын жүргізуші кім болады: Шоқан

Қайсы ұғым дүниенің алғашқы негізі ретінде алғашқы жалпы абстракция болып табылады? барлығы айпероннан басталады

Қай байланыс диалектикалық терiстеу деп аталады: тұқымнан жеміс өсуі

Қандай қарама-қарсылықты диалектикалық қарама-қарсылықтарға қосамыз: еркек пен ұрғашы

Қарама-қарсылықтар теңделуi принципi кiмдiкi: Н.Кузанский
Қарама-қарсылықтардың бiрлiгi мен күрес заңы дамудың қандай ерекшелiгiн көрсетедi: себебін

Қандай процесс диалектикалық секiрiстi көрсетедi: дәннен сабақтың шығуы
Қандай екi үлкен топтарға ғылыми бiлiмдi бөлуге болады: жаратылыстану,қоғамтану

Қайта өрлеу дәуiрiнде “секуляризация” терминi ненi бiлдiредi: діни мекемелерден және діннен құтылу
Қай пікірде философияның негізгі мәселесінің бірінші және екінші жағынан байланысы көрсетілген? егер философ агностик болса,онда ол идеалист болуы ықтимал

Құқықтың негізгі функциялары - …: жазалау

Қандай котегориялар болмыстың универсалдық байланысын айқындайды? дарлық және жалпыламалық,мән және құбылыс

Қай ойшыл ақиқатты шындық білімге сәйкес деп түсінді? Гегель

Қандай ұғымда табиғат пен қоғамның өзара әрекет процесі бейнеленеді, ғылым мен адам ақылының ролі атап корсетіледі? техносфера

Қандай құбылыстар материалды? электромагниттік өріс

Қоғамдық сана дегеніміз не? адамдардың қоғамдық басшылыққа алатын Жан-

Қоғамдық психология дегеніміз не? адамдардың сезімі,жан толғанысы,көңілі

Қайсысы философиялық категория? материя

Қоғамдық сананың бір формасы – объективтік шындықты образдар арқылы бейнелейді...өнер

Қозғалыстың ішкі өзіне қарама – қарсы бір сәті: тыныштық;

Қазақ философиясының өзгешелік ерекшеліктері немен анықталады? қазақ халқының вербалдық мәдениетімен

Қайсы ұғым алғашқы жалпы абстракция болып табылады? барлығы апейроннан п.б.

Қайта өрлеу дәуірінде бастапқы әлеуметтік утопияға философиялық көзқараспен деп қойған…: Т.Мор

Қай пікірде философияның негізгі мәселесің бірінші және екінші жағынын байланысты көрсетілген? егер философ матералист болса,онда ол агностық болуы ықтимал

Қоғамдық сананың формалалырының арасындағы айырмашылық неде? қоғамдық болмысты бейнелеу формасымен

Левкипп, Демокрит, Лукреций Кар… Олардың көзқарастары нені біріктіреді? атомизм

Л.Фейрбахтың философиясы? антропологиялық матерализм

«Ли туралы» еңбектiң авторы кiм: Кун фу цы

Лао цзыдың үш негiзгi категориялары: Цзы,жэнь,Дао,Дэ
Лао – цзы философиясындағы басты ұғым: дао жолы Материализм туралы көрсетілген “Материализм және эмприокритицизм” еңбегінің авторы: Ленинлім

Мына ойшылдардың қайсысы танымның мәні мен маңызын түсіну үшін үнгір туралы мифті мысалға келтіреді? Платон

Моральдың бірінші негізгі қызметі –: тәрбие

Материализм туралы көрсетілген пікірлердің қайсысы ақиқат? ол табиғаттық болмыстық рух пен санаға қарағанда алғашқылығын дәлелдейтін фил-қ ағыт

Мысалы философ былай дейді: дүние кеңістігі шекті. Оның философияның негізгі мәселесін. Шешуден көзқарасы туралы не айтуға болады? ол идаелист

Материя нақтамасының қай бөлігі философияның негізгі мәселесінің екінші жағымен байланысты? сол түйсіктер арқылы көшірмесі

Махаббат лирикасын Орта Азияда қалай түсiнген:

Мен және Ол» -деген еңбек кiмдiкi: З.Фрейд

Материалистiк диалектиканы кiм негiздедi: Маркс

Материалистер материяның қандай қасиетiн белгiлейдi: объективтілік реалдылық;
Материяның өмiр сүру формаларын белгiлеңдер: кеңістік пен уақыт
«Материализм және эмпириокритицизм» - кiмнiң негiзгi еңбегi: Ленин

Материяның негiзгi түрлерi: зат,жарық,толқын,өрістік

Материя анықтамасының қай бөлігі философияның негізгі мәселесінің екінші жағымен байланысты? сол түйсіктеріміз арқылы көшірмесі,суреті,сәулесі

Материяның қай анықтамасы ХХ ғасырдың басында физиканы дағдарысқа соқты: объективтік реалдылық;

Материаның өмiр сүру әдiсiн атаныз: қозғалыс

Милет мектебiнiң өкiлдерi, олар: Фалес,Анаксимандр,Анаксимон

«Мұсылманшылық тұтқасы» - атты еңбек кiмдiкi: Ыбырай

Ноосфера ілімін қалыптастырған ойшыл? Вернадский

Ницше жоғарғы адам теориясын философиялық негізде қалай құрады? күштемеу этикасы Неге болмыстың санаға қатысы филсофияның негізгі мәселесі болып табылады? дүниедегі заттар

Ницше философиясының тақырыбы: жігер туралы фильм

Өзгеріс, өшпелі заман деп қай философия тарихы кезенің белгілейді? қайта өрлеу «Өркениет» ұғымына деген ыңғайлардың қайсысы белгілі бір дәрежеде басым болып табылады? материалдық игіліктер мен жетістіктер жиынтығы

Өндіргіш күш дегеніміз не? адамдардың табиғи заттармен күштерге игеруге жұмсаған қабілеттерімен күштері,құралдары «Өзіңді өзің таны» деген философиялық көзқарас…: Сократтікі

«Өмір сүргендіктен ойлаймын» деген философиялық пайымдау…: Декарт

Осы ойшылдардың арасында кiм Гедонист:

Орта ғасырлар көзқарасын көрсететiн идея:

“Органон” атты еңбек кiмдiкi: Аристотель
Орта ғасырлар философиясының ерекшелiктерi: Теоорталық;
Орта Азия ойшылдарының екi ақиқаттығы идеясын қалай түсiнесiз: сенім және білім ақиқаты
Орта Азия ойшылдарының арасында кiм дүниенi 6 табиғи элементтерге бөлген? Әл-Фараби
Оракул (жаршы) Сократ туралы не айтты: одан дарынды адас жоқ;

Орта Азия ойшылдарының арасында кiм бiрiншi алгебра кiтабын жазған: Әл-Хорезми

Осылардың қайсысы эмпириомонистер: Авенариус

Онтологияның негізгі мәселелерің Хайдеггер қай кітапта қарастырады? Болмыс

Шекспир трагедиясындағы негізгі кейіпкердің онтологиялық сұрағы? бар болу немесе болмау

Ортағасыр Еуропа философиясының сипатты белгілеріне тән емес не? имморализм Орта ғасыр дәуірде ғылыми білімнің қандай формасы болады? алхимя

«Оқымаған жүреді, қараңғыны қармалап. Оқыс $$$ 110 Платонның таным теориясын белгілейтін тезис: білім-еске түсіру

Пәлсәпәлік дәптерлердің авторы: Ленин

Прогресс дегеніміз не? ол сапалы және саналы өзгеріс

Позивтивтiк философия қандай мағынаны бiлдiредi: әрбір ғылым өзіне-өзі фил-я

Позитивизмнің негізін салушы: О.Конт Психоанализ қандай мәселенi көтередi: психикалық құбылыстар

Пікірлердің қайсысы ақиқат: табиғаттың,болмыстың,рух пен санаға қарағанда алғашқылығын дәлелдейтін фил-қ і $$$ 42Перипатетизм бағыты қай философия тарихына тән? шығыс

Платон, Аристотель, Птоломей :Ежелгі грек даналары “Платон маған дос, бірақ ақиқат одан жоғары” деген пікір кімдікі: Сократ

Пантеизм бағытына кiмдi жатады: Б.Спиноза
“Принциптiк координация” идеясы кiмдiкi: Авенариустікі
Ренессанс дәуiрi адамға қандай қасиеттi дәрiптейдi: парсаттылық,білімді

Реализм және номенализм арасында пікір талас қандай мәселе бойынша болады? жалпы универсам Ренессанс философиясының маңызды белгісі болып табылатын…: антропоцентризм Рационалдық танымға келесі формалар жатады: ұғым,пікір,ой-тұжырым

Ренессанс қандай уақыт аралығын қамтиды: 17-18 ғ ғ;

Ренессанс дәуірінде “гуманизмнің атасы “әкесі” деген атқа лайық болған: Франческо Петрарко

Ренессанс” терминін ең алғаш қолданған: Дж.Вазари

Рационализм бағытына кiмдi қосамыз: Декарт

Рационализм бағытындағы танымның негiзi немен түсiндiрiледi: ақыл-ой

Ренессанс мәдениеті мен идеологиясында ойлаудың негізгі тенденциясы: дүниені түсінуде теоцентризмнен антропоцентризмге жету

Рационалдық танымның деңгейлерi: ұғым,пікір,ой тұжырым Ренессанс философиясындағы негізгі бағытты көрсетіңіз: гуманизм

Сократтың сүйiктi сөздерi: өзіңді өзің біл
«Сизиф туралы миф» - деген еңбек кiмдiкi: Камю

Сезiмдiк мүшелер арқылы танылатын дүние қалай аталады: сенсуализм

Сопылық ілімнің негізін салушы: А.Яссауи

” Сана объективтік дүниенің субъективтік бейнесі”,-деген кім? К.Маркс

Сан және сапа өзгерiстерiнiң өзара ауысу заңы дамудың қандай ерекшелiгiн көрсетедi: механизмін $$$ Субъективтiк реалдылықты белгiлеңiздер: сана
Себептiлiк дегенiмiз ғылыми түрде қалай аталады: каузальдық;

Субъективтiк идеалистер материяның қандай қасиетiн белгiлейдi; өмір сүру- ол қабылдану

Сезiмдiк танымнық деңгейлерi: түйсік,қабылдау,елестету

Сананың табиғатына не сәйкес: объ-к дүниенің суб-к бейнесі

Сана- сезiмнiң функциялары: өзін-өзі бақылау $$$ 22 Ғылыми бiлiмнiң екi деңгейiн т абыңыздар: эмпирикалық,теориялық; «Stienta» -деген ұғым ненi бiлдiредi: ғылым,білім

Субстанция дегеніміз не? барлық тірліктің жалпы негізі

«Сенімін, өйткені абсурдты» - өз уақытында осындай философиялық пікірді айтқан кім? Августин

Спиноза қандай бағытпен субстанция мәселесін шешеді? пантеизм

Сананың пайда болуы екі факторларға байланысты: еңбек,тіл

Саясат қоғамдық сана ретiнде: саяси партиялар...
Тарихи тұлға ұғымының жаңа аналогы болып табылатын ұғым: рухани лидер

«Тезис-антитезис-синтез» -триада кiмдiкi:

“Таза ақылға сын салу”-деген еңбектi кiм жазды? Кант
Теология - ол…;: Құдай туралы ілім

Танымның сезімдік деңгейінің үш негізгі формасы…: түйсік,қабылдау,көрініс

Танымның қандай деңгейлері бар? эмпирикалық,теориялық;

Тоталитарлық экономика мен саясаттың пайда болуы мен қалыптасуы үшін негізді төменде көрсетілген себептердің қайсысы құрайды? идеологиялық манипуляция

Тарих кезеңдерінің маркстік кслассикалық «бесмүшелік» схемасына кірмейтін ұғым: өндірістің азиялық тәсілі

Танымның қандай деңгейлері бар? эмпирикалық,теоретикалық;

Тарихты материалистік тұрғыдан түсіндіруді жасаған ойшылдар: к.Маркс,Ф.Энгельс

Трансцендентальдiк сала: адам ойынан тыс,танылмайтын мәндер

Текстi түсiндiру философиялық әдiс,ол: герменевтика

Төмендегі философтардың ішінен ең бірінші рет диалектика заңдарын ашқан кім? Гераклит $$$ 2 Тұтасты бөлшектеу арқылы зерттеу жолы: анализ

«Туған баланың миы таза тақта, оған өмiр өзiнiң шимақтарын салады»- деген кiм: Дж.Локк

Табиғи іріктеу ілімінің авторы: Ч.Дарвин

Терiстеудi терiстеу заңы дамудың қандай ерекшелiгiн көрсетедi: бағытын

Төмендегi Ежелгi грек философтардың iшiнен адамға “қоғамдық хайуан” деп түсiндiрген:Аристотель

«Табиғат диалектикасы» деген еңбек кiмдiкi: Ф.Энгельс

Қандай бағытта тиiс: «Дүниеде материя мен оның формаларынан басқа ешнәрсе жоқ» деген: матерализм

«Утопия» -еңбегiнiң авторы кiм: Т.Мор

«Христиан дiнiнiң мәнi»- деген еңбектi кiм жазды:

Хаттама сөйлемдерi» туралы идеяны кiм ұсынды: К.Леви-Стросс

Хайдеггер философиясындағы Dasein категориясының мәні неде? адам болмысында

“Хаттама сөйлемдер “ категориясын қандай бағыт пайдаланған: неопозитивизм

аныз

Ұлттық тарих пен халықтың дәстүрлерін сақтау мәселелері Н.Ә.Назарбаевтың қай кітабында аса тұтастыққа баяндалған? Тарих толқынында

Үндiлiрдiң әулие кiтабын атаңыздар: Веда

Утопиялық социализм теориясының негізін салушылар: Т.Мор,Н.Кузанский

Ы.Алтынсариннің көзқарасы бойынша: «Қазақ халқының әлемдік өркениетке жеткізетің негізгі жол ол»: ағартушылық,тәрбие

аттар аттарға, ал өгіздер ұқсатып жасайтын болар едеі...» антропоморфты құдай идеясы

Ш.Уәлихановтың философиялық көзқарасы қандай бөлімде көрініс табады? тарих фил-сы

Шығыс Орта ғасыр мусылман философиясының ерекшелігі: ғылымға шыдамды қатынас

Философия – деген сөз қандай екi грек сөзiнен құралған: phileo.sopia Фейербахтың есімімен байланыстыруға болады…: неміс класс-қ ф-ң соңын
Философияның негiзгi сұрағының екiншi жағы қандай: дүниені тануға болама?
Философтар қандай бiлiмдi мақсат ретiнде көздейдi: ақиқатты
Философияның қоғамдағы ролi: адамның рухани-пр-к іс-әрекетінің;

Философия қай рухани қасиеттен пайда болды: мифтен

Философияның пайда болуының экономикалық себептерi қандай: еңбектің ойға,қара жұм-қа бөл-і

Философияның негiзгi сұрағының бiрiншi жағын белгiлеңiздер: не бірінші материя әлде сана

Философия қай жерде пайда болды: Ежелгі Грек,Үнді,Қытай

Философияда Коперниктiң төңкерiсiн жасаған кiм: Кант

Фейербахтың материализміне тән сипаттама: антропологиялық;

Философия тарихында материализм және идеализм бағыттарын бөлушi кiм болып табылады: Платон

Ф. Энгельс өзiнiң “табиғат диалектикасы”-деген еңбегiнде қозғалыстың қанша түрiн белгiлейдi: 5
Философ сөзiн ең бiрiншi қолданған: Пифагор

Философиянық қалыптасуында қандай алғышарттарды бiлесiз: адамның өмірді тануға құштарлығы

Философияда И.Кантпен жасаған коперникалық төнкерістің мәні неде? танушы субъектінің белсенділігін корсету

Формальды логика заңдарын қасақана бұзуға негізделген ойдын тәсілі: эклектика

Ф.Бекон таным теориясында қандай бағытты қолдайды? эмпиризм

Философияның қай бөлімі адамгершілік және өнегесіздік мәселелерін зерттейді? этика

Философия қай елде пайда болады? Ежелгі Үнді,Грек,Қытай

Философияның ерекшелігі неде? әлемді оның жалпыға ортақтығы мен тұтастығында алып тануға тссіну

Фома Аквинскийдің негізгі философиялық шығармаларының бірі…: теология жинағы

Философияның пайда болуына ықпал еткен ислам әлеміндегі елдерге қатысты ілім: суфизм

Феноменология ол: бейнелерді құбылыс ретінде қарастыратын фил-қ ілім

Философиялық онтологияның іргелі алғы қатарында көрсетіліуі керек ұғымды келесілердің ішінен көрсетіңіз? болмыс

Фр. Гегельдiң категориясын белгiлеңiздер: әлемдәк ақыл,таза болмыс $$$ 31Философия қай кезеңде пайда болды: 8-7 ғғ;
Философияның “онтология” деген бөлiмi қандай мағынаны бiлдiредi: мән және болмыс туралы

Философиялық – социологиялық білімнің өсуіне деген өзенің көзқарасы мен оның мәселелерің ұғынуын тезистік түрде көрсеткен «Әлеуметтік ғылымның логикасы» еңбегі кімдікі? Рассе

Философия қашан пайда болды? мідениет тарихылық адам өзін дүниеден айыра бастаған

Философияның қай бөлімі адамгершілік және өнігесіздік мәселерін зерттейді? этика

Эфестік Гераклит, элейлік Зенон… Олардың философиялық көзқарастарын не жақындастырады? стихиялық диалектика

Экзистенциализм философиясы адамға қандай түсiнiк бередi: әр адам қайталанбас,ғажайып Эмпиризм бағытын негiздеушi кiм: Ф.Бэкон

«Эманация» -идеясының авторы кiм

«Экзистенциализм- ол гуманизм» -атты еңбек кiмдiкi: Сартр

Эмпириосыншылдық –ол: позитивизмнің дамуындағы кезең;

Этика мен эстетика философияның қай бөлiмiне жатады :аксиология

“Эдип комплексі” идеясы кімдікі:З.Фрейд

«Эксиликация универсам» дегеніміздің қызметі неде? дүниенің жалпы заңдарын айқындау

“Existentia” –дегендi қалай түсiнесiздер: өмір сүру
Эстетикалық сезімнің табиғаты мен оның шындыққа қатынасын не зерттейді? өнер фил-сы

Экзистенциализм қандай мәселенi көтередi: өмір және өлім
ХХ ғасырда философияның көрнекті өкілдері адам мәселесін қай тұрғыда қарастырды? экзистенциализм

ХХ ғасырдағы адам туралы мәселелермен ең көп шұғылданған ағым: экзистенцианализм

балалар, шамнан шырақ жағылар» - қай ойшылдың тұжырымдамасы? Ы.Алтынсарин

ХХ-да Қазақстанда қандай философия жақсы дамиды: диалектикалық логика

ХХ ғасырда философияның көрнекті өкілдері жаңа контекстіде танымның ғылыми әдістерінің мәселесін қалай қарастырды? неопозитивизм

 

История развития анатомии как науки

Из истории известно, как ведущее положение в развитии науки поочередно переходило от одной страны к другой в направлении Китая, Индии, Вавилонии к Египту, Древней Греции, Риму, Западной Европе, России. Это указывает на связь направления распространения науки по путям торгово-экономических сношений, т.е. вдоль берегов крупных рек, прибрежных областей, морей и океанов. Для того чтобы более четко представить себе историю развития анатомии как науки, предлагаю следующую хронологическую таблицу:

Основные этапы развития анатомии:

1. Начало исторической эры двадцатого тысячелетия до новой эры. Первобытно-общественный строй являлся периодом элементарных представлений о строении организма животных.
2. Китайская, индусская и вавилонская культура с двадцатого до десятого тысячелетия до новой эры- период рабовладельческого общества, когда происходило накопление фактов о строении организмов животных и человека.
3. Египетская культура с десятого по первое тысячелетие до новой эры представляло умозрительную натурфилософию. В этот период анатомия обогащается методиками бальзамирования.
4. В египетскую культуру включается и особый Александрийский период с третьего столетия до новой эры, для которого был характерным аналитический подход в естествознании, включающий возникновение экспериментальных методик исследований.
5. период греческой культуры – первое тысячелетие до новой эры – от Гиппократа до Аристотеля. В науке господствовала народная эмпирическая анатомия, которая характеризовалась натурфилософской целесообразностью.
6. Римская культура – первое столетие новой эры. Характеризуется натурфилософским периодом в науке.
7. Арабский период в науке привел к упадку культуры, но характерен накоплением и освоением арабскими учеными научных данных разных стран.
8. В середине IX – XV века при феодализме и натуральном хозяйстве отмечался упадок роли науки (в том числе и анатомии) в народном хозяйстве.
9. Начиная с XVI века наступила эпоха возрождения, процветания науки. Возникновение капитализма привело к повышению роли науки в общественной жизни. Анатомия в этот период известна по трудам от Везалия до Геккеля, характеризуется описательным подходом к изучению строения домашних животных.
10. В эпоху расцвета капитализма происходило обобщение научных фактов, развертывалась систематика животного и растительного мира.. результаты описательной анатомии начинают осмысливаться и приобретают характер механического материализма. В этот период появляется микроскоп, в связи с чем в анатомии выделяется микроскопическая анатомия - гистология.