Гегель философиясы «бұрынғы жүйелермен салыстырғанда өте үлкен аймақты қамтиды, және бүгінге дейінгі таңқаларлық ойдың байлықтарын дамытты» (Энгельс)
| |

Канттың «Өзіндік зат» біздің санамыздан «тыс» деген тұжырымына қарсылық білдірді.
Яғни «өзіндік затты» танып-білуге болмайды деген идеясына сын айтты.
Гегель
Мән мен болмыстың диалектикалық бірлігін тұжырымдады.
Гегель философиясы – ойлау мен болмыстың тепе- теңдігі философиясы
| |
Табиғат пен қоғамнын барлық құбылыстарының негізі-абсолют, «абсолюттік идея», «дүниежүзілік ақыл-ой». Бұлар нақты әлем, табиғат пен қоғамнан бұрын да өмір сүрген.
| |
Абсолюттік идея барлық табиғи және руханилықтың нағыз жалпысы барлығынан тыс тұрады және солардың негізі болады.
| |
Сана бұл түпнегіз, осы сана арқылы барлық ақиқат өз болмысына ие болады.
| |
Гегель философиясының құрамды бөлігі:
- логика
- табиғат философиясы
- рух философиясы
| |
Идея 3 формада болады:
- таза логикалық мән түрінде
- табиғаттың басқа болмыс идеясы түрінде
- нақты рухтың әртүрлі формаларында
| |
Алдын-ала белгілеу – таным, табиғаттан идеяларды алу.
| |

Заттың рухтан туатыны туралы алдын-ала белгілеу
| |

Абсолюттік идеяның даму сатысы

Болмыс сапа-сан-мөлшер
Логика -Абсолюттік идея Мән мән-құбылыс-ақиқат
(«Логика» ғылымы)
Түсінік субъективті-объективті-идея
Механизм
Табиғат философиясы -Табиғат Химизм
(«Табиғат философиясы») Организм
Антропология
Рух феноменологиясы
Психология (сезіну-өзіндік сезіну-ақыл-ой)
Субъективті рух
құқық
Рух философиясы - Рух Объективті рух моральдық
(Рух феноменологиясы) (отбасы-азаматтық қоғам-мемлекет)
Абсолюттік рух Шығармашылық
Дін