Химиялық құрамы

Химиялық құрамы

Brassica oleraceae - бақша орамжапырақжапырығында бойға тез сіңетін белок(15%),көміртегі(3,66%),майлар,әртүрлі ферменттер,минералдық тұздар(калий, фосфор, кальций, магнит, темір) бар.Капуста витаминдерге бай:Р,К,С,В1,В2,В6,В9.Капустада витаминдер жиынтығы жасайтын В 9 (фомет қышқылы) П,К,С, витаминдері(25,100мг. %),сондай-ақВ1,В2,В6, пантотен қышқылы,азоттық заттар,тиогликозид ж.т б.[ 6,7,10,11],(кесте №4.1, сурет 4.1).

Erysimum diffusum - шашыңқыақбасқурайөсімдіктің барлық мүшелерінде жүрек гликозоидтері болады. Ең көп мөлшері гүлдері мен тұқымдарында табылған 2-6%, сабағында 0,5-0,7, жапырағында 1-1,5%, тамырында 0,296%. Жүрек гликозидтері көп мөлшерде бүрлеу және гүлдеу кезеңінді болады.Ақбасқурай шөбі және тұқымынан жүрек гликозоиді эризин бөлінеді. Тұқымы құрамында эризомид, эризимин және басқа да жүрек гликозоидтері болады.Шыны майы (30-40%) құрамында олеин, эрук, пальмитин және басқа қышқылдар болады [ 4,11], (кесте №4.1,сурет 4.2).

Capsella bursa- кәдімгі жұмыршақшөптің құрамында дәрумендер бар. Оның мол мөлшері гүлдеу фазасына сәйкес келеді: аскорбин қышқылы,1050мг%, К дәрумені 11мг%. Өсімдік құрамында гиссопин рамногликозиді, белокты және илік заттар, көмірсулар бурс қышқылы, холин және ацетилхолин, сапониндер, фумарин, алма, лимон, вино қышқылдары, витаминдер – тиамин, рибофлавин, филлохинон,, аскорбин қышқылы, коротин болады.Тұқымында шыны майлары (20%)болады [ 4,11], (кесте №4.1, сурет 4.3).

Raphanus sativis - қара шомыр Еуропалық шешілетін сорттарында 14,4% дейін, қанттың құрамы 1,8-2,5% дейін, шонақатының негізгі глюкозаға, тамыр жемістеріндегі заттар 1,6-2,5% дейін 100гр-да. Мг-С =20, А-0,02, В1В2-0,03, В6-0,03, Р1Р-0,25, дәрумендері бар. Шомыр тұқымдарында майлы заттардың құрамдары 1% шырынды ақуыз -23,9, осының ішінде 7,3 альбулина талшықтары -8, экстра азоттық зат -12,8 және бұлардан басқа тұқымдарында 39-50% эфирлі майлы май бар. Шомыр тамырында 5-6 проценттей қант, лизоцим рафанол,клечатка,аскорбин қышқылы В витамині 100-200мг, 100 гр.,кальций,магний,холин,курин,негіздері эфирдің күкіртті майы болады [5,11 ], (кесте №4.1,сурет 4.4).