Архитектура моделдері

Жү йелік архитектураның моделдері жү йені қ ұ райтын класс объектлері мен объектлерді жә не бұ л объектлер арасындағ ы ө зара қ атынастарды кө рсетеді. Мұ ндай моделдер жү йенің талаптарына жә не оның жү зеге асуына қ ызмет етеді, яғ ни абстракті тү рде болу керек жә не бір уақ ыт ішінде жеткілікті ақ паратты санын қ ұ рау керек. Демек, жобалау ү рдісінде қ андай моделдер екрек жә не олардың деталдауының қ андай деректерә режеде екенін шешу маң ызды.

Жү йелік архитектураның объекті-бағ ытталғ ан моделдер типі екеу:

1. Класс объектлері жалпылау, тә уелділік жә не агрегаттау терминінде жү йенің статикалық қ ұ рылымын суреттейтін статикалық моделдер.

2. жү йенің динамикалық қ ұ рылымын жә не жү йе объектлері арасындағ ы ө зара ә рекеттер: сервиске сұ раныс объектлерінен қ ұ ралғ ан тізбек тү рінде суреттелетін динамикалық моделдер.

Жиыннан UML моделдеу тілін қ олдайтын моделдің ү ш типін қ арастырайық:

1. Ішкі жү йе моделдері – логикалық топталғ ан объектлерді кө рсетеді. Олар кластар диаграммасы кө мегімен ұ сынылғ ан, яғ ни ә рбір ішкі жү йе пакет тү рінде белгіленеді. Ішкі жү йе моделдері статикалық болып табылады.

2. Тізбектелген модел - объектлер арасындағ ы ө зара ә рекеттер тізбегін кө рсетеді. Олар UML-де тізбектелген диаграмма жә не кооперативті диаграмма кө мегімен кө рсетіледі. Бұ л динамикалық модел.

3. Ақ ырғ ы автомат моделі – айқ ын оқ иғ алар жауабына бө лек объектлер кү йінің ө згерісін кө рсетеді. UML-де олар кү й диаграммасы тү рінде кө рсетілген. Ақ ырғ ы автомат моделдері динамикалық болып табылады.

Басқ а моделдерге келесілер жатады: қ олдану тү рлерінің моделдері, объектлер моделі, жалпылау жә не мұ рагерлік моделдері, агрегаттау моделдері.

Объекті-бағ ытталғ ан жобалауда табу мен пә ндік облыстың қ ұ рылымдық жә не мінез-қ ұ лық ты нә зіктіктерді жү йелендіру ү лкен роль атқ арады. Бұ л мақ сат ү шін қ азіргі кезге сай тә ілдердің бірі болып, Дуг Розенберг пен Кендил Скотт жасағ ан ICoNIX ү рдісі қ ызмет етеді. Ү рдістің ә дістемесі кластар арасында мінез-қ ұ лық ты таратуғ а негізделген. Бұ л ү шін жобалаудың тө рт кезең і қ олданылады: пә ндік облысты моделдеу, қ олдану тү рлерінің моделдері, жарамдылық анализі жә не тізбектелген диаграмманың қ ұ рылуы.

Осылайша, жү йені жбалаудағ ы объекті-бағ ытталғ ан ә дістің басты артық шылығ ы, ө згерістерді жү йелік архитектурағ а енгізу тапсырмасын қ ысқ артуда.

 

Негізгі ә дебиеттер – 7[243-263], 2[384-400],

Бақ ылау сұ рақ тары жә не жаттығ улар:

1. Неге жү йені жобалау кезінде ә дісті қ олдану, жү йелік архитектураны қ ұ руғ а ә кеп соқ тырады?

2. Обект пен класс объектсінің айырмашылығ ын мысалдан кө рсетің із?

3. Қ андай шартпен объектлері паралелді орындалатын жү йені ө ң деуге болады?

4. “Университет курсына студенттерді тіркеу”, “Интернет-магазин” жү йелеріндегі мү мкін объектлерді анық таң ыз.

5. 4-жаттығ удағ ы анық талғ ан объектлер ү шін С#, C++ тіліндегі нақ ты интерфейс анық тамасын жазың ыз.

6. “Университет курсына студенттерді тіркеу” жү йесіне тізбектілік диаграммасын қ ұ рың ыз.

7. “Интернет-магазин” жү йесіне кластар диаграммасын қ ұ рың ыз.