Па тэме “МЕТОДЫКА БІБЛІЯГРАФАВАННЯ Ў ДАПАМОЖНІКАХ АГУЛЬНАЙ І СПЕЦЫЯЛЬНАЙ БІБЛІЯГРАФІІ (ХІХ – перш. палова ХХ ст.)”, 4 гадзіны
Мэта: Пазнаёміцца знайбольш значнымі бібліяграфічнымі дапаможнікамі, вывучыць методыку бібліяграфавання, атрымаць уяўленне аб жанрава-тыпалагічным складзе бібліяграфічнай прадукцыі. Выкананне: Уважлівапрачытаць даныя на вокладках, тытульных лістах, уводзіны і прадмовы да паказальнікаў; праглядзець структуру бібліяграфічных запісаў, іх групоўку, склад даведачна-метадычнага апарату. Методыка ў некаторай ступені адрозніваецца ад сучасных патрабаванняў. Адказы, знойдзеныя па канктрэтных пнктах ніжэй прыведзенай схемы, запісваюцца ў сшытак. Кожны студэнт аналізуе крыніцы рэпертуарнай бібліяграфіі (№ 6), рэкамендацыйнай бібліяграфіі (№№ 1-4 – абавязкова), кнігагандлёвай бібліяграфіі (№№ 7-11 – адзін на выбар), замежнай бібліяграфіі(№№ 12-13 – адзін на выбар).
Бібліяграфічныя дапаможнікі: 1. Что читать народу?: Критический указатель книг для народного и детского чтения: [В 3-х т.т.] / сост.: Х. Д. Алчевская, Е. Д. Гордеева, А. П. Гришенко и др. – СПб., 1884. – Есть издания за другие годы и другие издания того же заглавия. 2. Рубакин Н. А. Среди книг: Опыт справочного пособия для самообразования и для систематизации и комплектования общеобразовательных библиотек, а также книжных магазинов: [В 2-х ч.]. – СПб., 1906. – Есть также 2-е изд., доп. и перераб. за 1912 г. в 2-х т.т. 3. Систематический указатель литературы за 1912 год: Классифицирован по десятичной системе. – М.: Наука, 1913. – (Библиографический ежегодник / ред. И. В. Владиславлев; Вып. 2). – Есть также выпуски за 1913, 1914 гг. 4. Владиславлев И. В. Что читать?: указатель систематического домашнего чтения для учащихся. – 2-е изд., перераб. и доп. – М.: Наука, 1914. – Вып. 1. – Есть также первый выпуск 3-го изд., доп. за 1917 г. 5. История русской и всеобщей словесности: библиографические материалы, расположенные в систематическом порядке и касающиеся литератур русской и др. славянских наречий, западноевропейских, североамериканской, классической и восточной и появившихся в свет на русском языке как отдельными сочинениями, так и статьями в периодических изданиях за последние 16 лет, т.е. с 1855 до 1870 года включительно / Сост. В. И. Межов. – СПб.: Рус. кн. торговля, 1872. 6. Опыт российской библиографии или Полный словарь сочинений и переводов, напечатанных на славянском и российском языках от начала заведения типографий до 1813 года / Сост. В. С. Сопиков. – СПб.: Тип. Импер. театра, 1813. – Есть 2-4 ч.ч. за разные годы. 7. Систематический каталог русских книг за 1877 и 1878 годы, продающихся в книжном магазине Я. А. Исакова: С указанием переводов, критических статей, рецензий, библиографических заметок и прибавлением азбучного указателя имен и предметов / Сост. В. И. Межов. – СПб.: Кн. магазин Я. А. Исакова, 1880. 8. Каталог изданий товарищества И. Д. Сытина: 1903 г. – М.: Сытин, 1903. 9. Систематический каталог русским книгам, продающимся в книжном магазине А. Ф. Базунова: С указанием 20000 критических статей, рецензий и библиографических заметок, касающихся книг, помещенных в каталоге и извлеченных из всех периодических изданий и сборников, вышедших в свет с 1825 вплоть до 1869 года, а также более 400 указаний переводов русских сочинений на иностранные языки, вышедших отдельными изданиями / Сост. В. И. Межов. – СПб.: Базунов, 1869. – Есть также продолжение данного каталога под заглавием «Первое прибавление к систематическому каталогу русских книг, продающихся в книжном магазине А. Ф. Базунова…». 10. Новый систематический каталог русского отделения книжного магазина М.О.Вольфа, 1830-1880: [В 2-х т.т.]. – СПб.; М.: Вольф, 1881-1882. 11. Каталог книгопродавца двора Его Императорского Величества А. Смирдина (сына) и К. – СПб.: Тип. Морск. Мин-ва, 1858. 12. Catalogue general de la librairie francaise: pendant 25 ans, 1840-1865 / Red. O. Lorenz. – Paris, 1867. – T. 1-4. 13. Catalogue general des livres imprimes de la Bibliotheque Nationale / Min. de l’Instruction Publique et des Beaux-Arts. – Paris: Impr. Nat., 1915. – T. 62. Схема аналіза: 1. Бібліяграфічнае апісанне дапаможніка. 1.1. Якія звесткі аб складальніку дапаможніка вы знайшлі? 2. Пры наяўнасці ўводзінаў ці прадмовы адзначце, якія пытанні ў ім асветлены? 3. Адзначце віды бібліяграфуемых дакументаў. 3.1. Ці адлюстраваны дакументы на замежных мовах? 3.2. Які храналагічны ахоп адлюстравання дакументаў у дапаможніку? 4. Назавіце асноўныя элементы бібліяграфічнага апісання. 4.1. Прывядзіце прыклад бібліяграфічнага апісання. 5. Ці выкарыстаны анатацыі або іншыя спосабы характарыстыкі дакументаў? 6. Якая групоўка бібліяграфічных запісаў у дапаможніку ў цэлым? Прывядзіце 2-3 першых раздзелы, з якіх пачынаецца схема, калі выкарыстана змястоўная групоўка бібліяграфічных запісаў. 7. Пералічыце дапаможныя паказальнікі. Пасля завяршэння работы студэнтам прапануецца арыентавацца на наступныя пытанні для самакантроля і гутаркі па тэме: 1. Ці вызначыў складальнік чытацкае прызначэнне дапаможніка, яго мэту, від і тып (жанр)? 2. Да якога віду магчыма аднесці дапаможнік па прымеце грамадскага прызначэння, функцыянальна-мэтавай прымеце, па зместу аб’ектаў бібліяграфавання? 3. Якія спосабы бібліяграфічнай характарыстыкі, на ваш погляд, найбольш эфектыўна характарызуюць адлюстраваныя дакументы (назавіце гэтыя спосабы). 4. Якія віды групоўкі бібліяграфічных запісаў былі найбольш распаўсюджанымі? 5. Як магчыма было задавальняць тэматычныя запыты, калі сярод паказальнікаў не было тэматычных, але пераважалі універсальныя і галіновыя? 6. З якога прыблізна часу замест біліяграфічнага апісання пад назвай пашыраецца бібліяграфічнае апісанне пад індывідуальным аўтарам? 7. Для якіх груп карыстальнікаў магчыма выкарыстоўваць сёння гэтыя дапаможнікі?
|
