Объектінің тұрақтылығын жоғарылату жөніндегі негізгі іс-шаралар

Объектінің тұрақтылығын жоғарылату үшін ең нашар элементтерін алдын ала зерттеулер нәтижесінде үлкен көлемдегі жұмыстар, жоспарлар ұйымдастырушылық және инженерлік-техникалық іс-шаралар жүргізіледі. Сонымен қатар олардың экономикалық бағыттарын жан-жақты бақылаған да жөн. Егерде бейбітшілік кезіндегі объектінің жұмысы авариясыз шешілсе, еңбек шарты жақсарса, өндіріс процестері жетілдірілсе, іс-шаралары мақсаттарына жетеді. Бар объектілердегі іс-шараларды және олардың жұмыстарын тұрақтандыру үшін, қайта құру процестері, жөндеу жұмыстары нәтижелі түрде жүргізіліп отырғаны жөн.

Объектілердің тұрақтылығын жоғарылату мақсатында келесі негізде мәселелер шешіледі:

- барлық төтенше жағдайларды жұмыскерлерді және қызметкерлерді қорғау;

- объектінің негізгі элементтерінің тұрақтылығын жоғарылату және нақтылау;

- материалдық-техникалық құралдардың тұрақтылығын жоғарылату;

- объектіні басқару тұрақтылығын жоғарылату;

- объектіге зиян келтірілгеннен кейінгі өндірістегі қайта құру жұмыстарын дайындау.

Барлық іс-шаралар бейбітшілік кезінде немесе қауіп төнген кезде жүргізіледі.

Технологиялық құралдары, станоктарды, өлшеу аспаптарын, заң бойынша өндіріс мекемелерінде қолдану рұқсат етіледі, сондықтан оларға соқтығыс толқынынан ғана зиян келмейді, конструкция элементінің құлап жатқан сынықтарынан және басқа да факторлардан зиян тиеді.

Заң бойынша ауыр құралдары төменгі қабаттарда орналастырады, бірақ кейбір түрлерін мекеме сыртында орналастырады, ашық алаңда, ал қымбат құралдарды – жер асты немесе арнайы сақтау қасиеті жоғары, салынған бөлмелерде орналастырады.

Үлкен зардап шеккен кездерде технологиялық процестерді дұрыс қолданып, сақталған құралдар түрімен айырбасталуы қарастырылады.

Барлық объектілерде өндірісті авариясыз жедел тоқтату түрлері қарастырылады. Егер технологиялық процесс ережесі бойынша жеке өндіріс учаскелерін тоқтату мүмкін болмаса, онда оларды қысқартылған жұмыс тәртібіне көшіріледі. Осы элементтердің жұмысын бақылау үшін объектіде жауапты адам тағайындалады.

Тұрақтылық жүйесінің күш-қуатын жоғарылату жалпы қалалық, инженерлі-техникалық объектілердегі іс-шаралар арқылы қол жеткізіледі. Электроэнергияның, газдың, судың және будың бірнеше электрлі, газды және бу шығару жолдары және оларды сақиналау тәсілдері арқылы екінші түрлерін қамтамасыз етеді. Инженерлік және энергетика желілері жер асты коллекторларына немесе арнайы мықты салынған құрылыстарға ауыстырылады. Тоқпен және сумен қамтамасыз ететін автономды көздер резервілер алдын ала қарастырылады. Автоматты сөндіргілер орнатылады, қысқа тұйықталу, атом жарылысы кезіндегі электромагнитті толқындар әсерінен сымдар өшіріледі.

Бір-бірінен қауіпсіз арақашықтықта орналасқан тәуелсіз, бірнеше коректену жүйелері немесе екі-үш тәуелсіз су көздері арқылы тұрақты су қамтамасыз етілуіне қол жеткізіледі.

Тазартылған ғимараттарда суды зиянды су қоймаларынан кіретін радиоактивті және улы заттардан және де бактериялардан тазарту үшін қосымша шаралар қарастырылады.

Ауылды жерлердің қоныстанған бөлімдеріндегі құдықтар және басқа да су көздерін арнайы, өзгелер аша алмайтындай етіп ауырлатылған құрылғылармен жабылады.

Объектінің материалдық-техникалық тұрақтылығын жоғарылатып, жабдықтау үшін шикізат қорын, материалдарды, бөлшек жинақтарын, құрылғыларын және жағар майын шығаруымен қамтамасыз етіледі, олар тек қана өндірістік процестерге ғана қажет емес, объектіге зиян келген жағдайда оны қалпына келтіру үшін де қажет.

Шығару өнімінің қажеттілігіне қарай, азаймайтын қор өлшемі әр объекті үшін жеке анықталады. Оларды сенімді сақталуын қамтамасыз етіп отыру керек.

Резервілерді қорғау сенімділігі олардың жер астындағы арнайы дайындалған, тау жұмыстары жүргізілген табиғи қуыстарда немесе арнайы дайындалған қоймаларда орналасуымен жоғарыланады.

Дайын өнімді тұтынушыға жедел жіберілу жолдары үлкен мағына береді. Кері жағдайда оны зардап шегу жерінен алшақтап щығарады, қала сыртындағы сақтау базасы аймақтарына жіберіледі.

Объектілерде өртке, жарылысқа қауіпті, химиялық қауіпті заттарды қолданылу технологиялық процестермен байланысты, олардың керекті ең аз қоры жасалынады және муқият сақталуы ескеріледі.

Өндіріс басқару тұрақтылығын қамтамасыз ету іс-шараларын құрастыру, барлық қызметкерлерді 2 топқа бөлу арқылы орындалады:

1. Объект территориясындағы жұмыскерлер тобы.

2. Қала сыртындағы аймақтарда, демалыс орындарындағы топ.

Топтар санына қарай 2-3 басқару топтары ұйымдастырылады, олардың міндеттеріне құтқару және жедел авариялық қайта құру жұмыстарын жүргізу мен басқару жатады.

Ерекше кезендерде, паналардың беруінде басқару пункті орналастырылады, олар объектінің тұрақты басқарылу мақсаттары үшін қамтамасыз етіледі.

Диспетчерлік пункттер және радиобайланыстар мықты ғимараттарда және үй асты бөлмелерінде орналастырылады.

Қызметкерлер және жұмыскерлер орналасқан жерлерге объектіні басқару пункттері орналастырылады. Қалалық және қала сыртындағы басқару пункттері арасында үзіліссіз байланыс қадағаланады. АҚ –ның құрастырылуы штабының радиостанциясы арқылы қамтамасыз етіледі, және де жұмыс істеу тәртібін қадағалайды.

Әр қорғану панасында телефон және тікелей эфирлік торлар, немесе – радиостанциялар орналастырылады.

Ғимаратты қалпына келтіру есебіне қираған жері, қайта құру жұмыстарының түрі және көлемі (бағасы, қиындығы, мерзімі) анықталады.

Объектіні қайта құру, алдын ала құрастырылған проектілерді, құрылыстық және техникалық құжаттарды сақтау арқылы мүмкін: жоспарлар, схемалар, жобалар, техникалық жағдайлар, ғимаратарды және энергетикалық сымдарды, агрегаттарды, құралдарды, приборларды және тағы басқа сақталуы.

Сонымен қатар қосалқы өндірістердегі, әскери уақыттағы өндірістердегі өнімдерінің техникалық құжаттарын сақтау және құрастыруы қажет етіледі; қысқартылған технология бойынша өнімді дайындау үшін жергілікті шикізат ресурстары қолданылады.