Ход урока
На свете много разных стран, Но есть одна страна- Её мы Родиной зовём, А Родина одна. I. -Што такое Радзіма? - Як вы адносіцеся да свайго дома? - Як вы адносіцеся да сваёй краіны? - Як называецца наша краіна? (На дошцы- выявы бусла, кляновага ліста, васілька, кропелькі вады.) - Ці могуць гэтыя прадметы быць сімваламі Беларусі?Чаму?
II. Беларусь… Яе называюць зямлёю пад белымі крыламі. Наш край -край чароўны, як сівая легенда, светлы і юны, як першыя прамяні сонца. Гэта краіна таленавітых і працавітых людзей, продкі якіх славіліся мужнасцю, жыццёвай мудрасцю і сілай духу. Беларусы больш за ўсіх цэняць сваю зямлю, мову, а таксама свабоду, незалежнасць і шчырасць.
Шмат людзей жыве ў Беларусі, усе людзі розныя, але ўсе любяць сваю Радзіму і павінны старацца стаць сапраўднымі яе грамадзянамі. Сёння мы з вамі адправімся ў падарожжа юных грамадзян і правядзём яго ў выглядзе вуснага часопіса” “Жыву ў Беларусі, і тым ганаруся””
III. – Што значыць быць сапраўдным грамадзянінам? (Вучні прапануюць свае варыянты адказаў) На дошцы: ведаць… шанаваць… помніць… любіць… - Ці значыць, што грамадзянін толькі знакамітая асоба, напрыклад, палкаводзец, асветнік, паэт, вучоны, герой? - Ці могуць быць учынкамі сапраўднага грамадзяніна сваёй краіны, напрыклад, здаць кроў, дапамагчы чалавеку, шанаваць прыроду? Грамадзянін- чалавек, які здзяйсняе ўчынкі на карысць людзей і Радзімы.
IY.Першая старонка нашага часопіса“ Мая Радзіма- Беларусь” - Як і усе суверэнныя дзяржавы РБ мае свае дзяржаўныя сімвалы: герб, гімн, сцяг. (Чырвоны колер- смеласць, адвага, сімвал агню і вечнага жыцця. Зялёны колер- колер гаёў, дуброў, палёў, балот. Белы колер- святло, чысціня, гасціннасць, свабода(назва Белая Русь)
Віктарына 1. Як па- другому можна назваць нашу Беларусь? (Айчына, Радзіма, Бацькаўшчына, спадчына) 2. На якой мове размаўляюць беларусы? Якія нашы дзяржаўныя мовы? 3. Хто з’яўляецца Прэзідэнтам РБ? 4. Назавіце галоўны горад нашай краіны, сталіцу Беларусі. 5. Як называецца вёска, дзе знаходзіцца наша школа? 6. Як называецца наш калгас? 7. У якой вобласці мы жывём? У якім раёне? 8. Назавіце абласныя цэнтры РБ.
Дзеці разбіваюцца на 3 групы Заданне 1 групе: напісаць, да якой пары года адносіцца кожнае са свят, адказаць на пытанні. Саракі, Дзяды, Купалле, Масленіца, Каляды, Свята Перамогі, Вялікдзень,Дзень незалежнасці. 1) Як называецца веснавое свята ў гонар Сонца, абуджэння прыроды і надыходу “ вялікіх дзён” палявых работ? (Вялікдзень) 2) Ян называееца свята ў гонар нашых продкаў? (Дзяды) 3) Свята, калі распальвалі вогнішча, шукалі папараць-кветку.(Купалле) 4) Свята, якое адзначаюць на працягу 2 тыдняў, з 24 снежня да 6 студзеня. У гэтыя дні хадзілі па сяле пераапранутыя хлопцы і дзяўчаты, якія вадзілі з сабою “ казу”. Яны віталі гаспадароў, жадалі ім шчасця, спявалі, танцавалі? (Каляды)
Заданне 2 групе: запоўніце пропускі Францыск Скарына-…(першадрукар) У Нясвіжы помнік-…(Сымону Буднаму) Ефрасіння Полацкая-…(асветніца) Янка Купала, Якуб Колас, Эдзі Агняцвет, Уладзімір Караткевіч-… (пісьменнікі) Максім Мірны, Аксана Менькова-…(спартсмены) Пётр Клімук, Уладзімір Кавалёнак -…(касманаўты) Ксенія Сітнік, Аляксей Жыгалковіч -…(пераможцы Еўрабачання)
Заданне 3 групе: адказаць на пытанні віктарыны “ Знаўцы роднага краю” 1. Што з’яўляецца галоўным багаццем нашай краіны? (Лясы) 2. Які запаведнік на тэрыторыі Беларусі з’яўляецца самым старажытным у свеце? (Белавежская пушча) 3. Птушка-сімвал Беларусі.(Бусел) 4. Чаму Беларусь часта называюць сінявокай? (Шмат рэк і азёр) 5. Якая самая буйная рыба нашых вадаёмаў? (Сом, да 5 метраў) 6. Які караняплод беларусы ўжываюць у вялікай колькасці? (Бульба) 7. Назавіце самага магутнага звера- жыхара беларускіх лясоў.(Зубр, яго вага ад 1000 да 1200 кг) 8.Кветкі якіх раслін ёсць на дзяржаўным гербе РБ? (Лён, канюшына) 9.Назавіце колеры беларускага сцяга. (Зялёны, чырвоны, белы) 10. Самы высокі будынак у Беларусі? (Нацыянальная бібліятэка, вышыня 72,6 м. Тут сабраны каля 70 тыс. рэдкіх і старадрукаваных кніг, рукапісаў) 11. Самы блізкі і родны чалавек? (Мама) Прэзентацыя груп. Y. У. Караткевіч пісаў “ У падзеях мінулага нашы карані. А дрэва без кораня не можа існаваць, і тым больш прыносіць плады.” Сапраўдны грамадзянін павінен ведаць не толькі сімвалы свайго краю, але і яго гісторыю, славутых людзей Айчыны, таму наступная старонка нашага часопіса прысвечана людзям, якія ўнеслі вялікі ўклад у развіццё беларускага пісьменства “ Дзень беларускага пісьменства” Дзень беларускага пісьменства з’яўляецца нацыянальныя святам РБ і ладзіцца штогод, пачынаючы з 1994 года, у першую нядзелю верасня. Свята паспела стаць традыцыйным і ўжо прайшло па знакамітых цэнтрах беларускага асветніцтва, сярод якіх Полацк, Тураў, Навагрудак, Нясвіж, Орша, Пінск, Заслаўе, Мсціслаў, Мір, Камянец, Паставы. Сёлета эстафету прыняў горад Барысаў. Ля вытокаў беларускага друкаванага слова стаялі Францыск Скарына- беларускі першадрукар, Сымон Будны - заснаваў друкарню ў Нясвіжы, Сімяон Полацкі - паэт, асветнік, прапаведнік, заснавальнік рускага тэатра, Васіль Цяпінскі. Яны былі патрыётамі сваёй зямлі, разумелі, што мова- галоўная адметнасць народа, нацыі, і лічылі, што любоў да родных мясцін уласціва ўсяму жывому. Ефрасіння Полацкая - святая,якую здаўна шануюць як нябесную заступніцу беларускай зямлі. Не жадаючы выходзіць замуж, яна пасялілася ў келлі Сафійскага сабора.Тут яна перапісвала царкоўныя кнігі, пазней заснавала жаночы і мужчынскія манастыры. За развіццё беларускай мовы змагаліся Францішак Багушэвіч, Янка Купала, Якуб Колас. YI. Дзень Перамогі- адно з самых вялікіх свят нашай краіны. Аб той жудаснай вайне забыць нельга, таму наступная старонка нашага часопіса“ Мы павінны помніць” 63 гады прайшло з той пары, як адгрымелі апошнія залпы Вялікай Айчыннай вайны. І кожны год 9 мая над нашай Радзімай гучаць салюты ў гонар тых, хто абараняў сваю зямлю, хто заваяваў нам права на мірнае жыццё. - Колькі прайшло гадоў з Дня Перамогі? (63 гады) - Калі святкуецца Свята Перамогі? (9 мая) -Куды прыйшоўся першы ўдар ворага? (Брэст.Першымі сустрэлі гітлераўцаў абаронцы Брэсцкай крэпасці. Больш за месяц невялікі гарнізон, знаходзячыся ў акружэнні, адбіваў шалёныя атакі ворага. Нашы байцы стаялі насмерць. Крэпасць на граніцы стала сімвалам мужнасці і адвагі. Аднак у пачатку вайны сілы былі няроўныя. Фашысты акупіравалі Беларусь, яны рабавалі і забівалі мірных людзей-жанчын, дзяцей, старых. На барацьбу з ворагам узняўся увесь народ. Узялі ў рукі зброю нават дзеці. Усім вядома імя беларускага партызана Марата Казея) - Назавіце вёску, спаленую ў гады вайны разам з жыхарамі, на месцы якой знаходзіцца мемарыяльны комплекс. (Хатынь. 22 сакавіка 1943 года фашысцкія карнікі знішчылі вёску Хатынь. Яны зажыва спалілі яе жыхароў, у тым ліку і немаўлят. Зямля Хатыні… Жалобна і ўрачыста гучаць хатынскія званы, чарнеюць каміны спаленых хат. Зелянеюць тры пяшчотныя бярозкі-сімвалы жыцця, а на месцы чацвёртай- нязгаснае полымя. Вечны агонь на зямлі Хатыні- гэта вечная памяць народа.) - Назавіце імя лётчыка, які накіраваў ахоплены полымем самалёт на калону ваеннай тэхнікі ворага? (Мікалай Гастэла) -Калі была вызвалена Беларусь? (3 ліпеня 1944 года, 3 ліпеня- Дзень незалежнасці РБ. У наступным 2009 годзе – 65-годдзе вызвалення Беларусі ад нямецка- фашысцкіх захопнікаў)
Мы павінны помніць тых, хто загінуў, абараняючы мір ад фашызму, мы ўдзячны тым, хто, не шкадуючы жыцця, заваяваў для нас мір. У памяць аб іх узведзены мемарыялы славы, абеліскі, на брацкіх магілах не вянуць кветкі. - Як у мірны час можна абараніць сваю Радзіму? (Хлопчыкі будуць служыць у арміі) - Мы нарадзіліся ў мірны час, але павінны помніць тое, чаго ніколі не бачылі і не ведалі. “ Чалавек да тых пор чалавек, пакуль помніць”. Трэба помніць, што наша краіна панесла вялікія страты ў той вайне: 9200 спаленых вёсак разбураны амаль усе гарады загінуў кожны чацвёрты жыхар Победой кончилась война, Те годы позади. Горят медали, ордена У многих на груди. Кто носит орден боевой За подвиги в бою, А кто за подвиг трудовой В своём родном краю
YII.Наступная старонка нашага часопіса “ Беларусь сучасная” Дзеці разглядаюць карту Беларусі, вобласці. - Чым славіцца кожная з абласцей? Мінская вобласць: -сталіца; -Салігорск (калійная соль); -Нясвіж Магілёўская вобласць: - радзіма прэзідэнта; -гістарычныя помнікі Гомельская вобласць: -заводы(трактары, камбайны); -здабыча нафты Віцебская вобласць: - Славянскі базар (фестываль славянскай культуры); -радзіма Марка Шагала (вядомы мастак); -тэлевізары “ Віцязь” Брэсцкая вобласць: -Белавежская пушча; -Брэсцкая крэпасць Гродненская вобласць: -Старажытныя замкі: Мірскі, Лідскі, Навагрудскі, Крэўскі. У жніўні гэтага года ў кітайскім горадзе Пекіне прайшлі XXIX летнія алімпійскя гульні, у якіх удзельнічала каманда спартсменаў нашай краіны. Нашы спартсмены заваявалі 19 медалёў, сярод якіх 4 залатыя, 5 сярэбраных і 10 бронзавых. Я спадзяюся, што і вы пасябруеце са спортам і будзеце вынослівымі і здаровымі, тым больш, што гэты год у краіне аб’яўлены Годам Здароўя. X. -Спадзяюся, што тое, што вы сёння ўзгадалі, пачулі, закране вашы сэрцы, выкліча хвалю любві да роднага краю, да сваёй Радзімы. Жадаю, каб у вашых сэрцах ніколі не згасала любоў да роднай зямлі, яе мілагучнай мовы, гордасць за славутых землякоў. Праляцяць непрыкметна гады, Пераменіцца многае ў свеце, Толькі помніць мы будзем заўжды Той адзіны куток на планеце, Дзе матуля нам песні спявала, Дзе дарогу ў жыццё мы бяром Той куток,нам такі дарагі, Мы з маленства Радзімай завём.
|
