Ріс №9 ЦТЖ регенераторлары
9.1 Жалпы мағ лұ маттар Регенераторлар бө гулік ә серін жә не амплитуда мен ұ зақ тылық ты жә не сызық тық сигнал импульсінің формасын жә не де байланыстырылғ ан символдар арасындағ ы уақ ыттық интервал кө лемін ө згертетін сызық тық трактідегі сызық тық бұ рмалануларды жою ү шін арналғ ан. Қ арапайым регенератордың қ ұ рылымдық схемасы 9.1-суретте кө рсетілген. 9.2-суретте осы схемадағ ы ә р тү йіндегі уақ ыттық диаграммалары келтірілген: а) таратушы ИКМ – сигнал УК-дан кейін; б) синхронизация сигналы (стробтаушы импульстар); в) алдың ғ ы ПУ-дың (пороговое устройство) шығ ысындағ ы сигналы; г) регенератор шығ ысындағ ы сигнал.
9.1 – сурет 9.2-сурет
9.1 жә не 9.2 суреттерден кө рініп тұ рғ андай ПУ импульсті (стробтаушы) режимде жұ мыс істейтін схемалардың салыстырылуы болып табылады. Стробтаушы импульс келіп тү скен кездегі (9.2, б-сурет) (t) таратушы сигналының лездік мә ні (9.2-сурет) кейбір анық талғ ан тә сілмен таң далғ ан пороговый кернеумен ПУдаа салыстырылады. Егер (t) > болса ПУ шығ ысында «1» импульсі қ алыптасады, егер (t) < онда «0» импульсі. (9.2, б-сурет) ПУ шығ ысындағ ы импульстер шығ ысында регенерацияланғ ан сигнал (9.2, г-сурет) қ алыптасатын импульс тү згішті іске қ осады. Мұ ндай схемада екі заң дылық ты белгілеуге болады: - Регенератор шығ ысындағ ы импульс формасы мен ұ зақ тығ ы ә рқ ашан тұ рақ ты жә не импульстер тү зуші жұ мысымен анық талады; - Импульс арасындағ ы уақ ыттық интервалдар синхронизация жү йесінің дұ рыс жұ мыс істеуіне байланысты жә не мінсіз жағ дайда тактілік импульс периоды қ ысқ а. Тактілік жиіліктің стробтаушы импульстерінің тү зілу блогының қ ұ рылымдық сұ лбасы 15.28, а-суретте кө рсетілген, ал осцилограммалар жә не жеке блоктардың жұ мысын тү сіндіретін схемалар 15.29-суретте кө рсетілген. 15, 28-суретте кө рсетілгендей 1-екіжартыпериодты тү зеткіш блоктың кірісіне квазиү штік кодты цифрлық сигналкеліп тү седі, 7 блок шығ ысында екілік кодтағ ы цифрлық сигнал қ алыптасады (15.29, а-сурет). 2 Жолақ тық сү згіден кейін тактілік жиілікті синусойдалы (15.29, б-сурет) сигнал бө лінеді, ол 3 жә не 4 блоктарында кү шейтіледі жә не шектеледі (15.29, в-сурет) жә не 5 блогында дифференциалданады (15.29, г-сурет). 6-шы Біржартыпериодты инерциялық емес тү зеткіштен кейін бір полярлы импульстар бө лінеді, мысалы 7 импульстерді қ алыптастыру блогына келіп (15.29, е-сурет) тү сетін жә не 8ары қ арай кідіріс сызыгы арқ ылы (пороговое устройство) ПУ –ның басқ ару кірісіне (15.29, ж-сурет) келіп тү сетін оң импульстер (15.29, д-сурет).
9.3 - сурет
Блокта кідіру уақ ыты строб-импульстердің пайда болуы таратылатын сигналдың максималды мә ніне сә йкес келетіндей етіп таң далады, ал ол ПУ-дың бірінші кірісіне келіп тү седі (9. 1-сурет). Тактілік синхронизацияның негізгі тү йіні (9.3-сурет) болып 2 таржолақ ты жогары сапалы фильтр болып табылады, ол кварцтік фильтрлері не ү стіртін (поверхностьный) акустикалық толқ ын фильтрлері негізінде жасалады.
9.4-сурет
Фильтрдің шыгыстық сигналы цифрлы сигнал спектрінің кездейсоқ қ ұ раушысының жиілікті компоненттерімен «ластанғ ан» болады, олар осы фильтрдің ө ткізу жолагына келіп тү седі, сондық тан Ө те тар жолақ ты таң дау осыган байланысты. Ө те тар жолақ ты таң даудың себебі, фильтрдың шығ ыс сигналы цифрлық сигнал спек-нің кездейсоқ қ ұ раушыларының компоненттерімен «былғ анғ ан», олар осы фильтрдің ө ткізу жолағ ына тү седі. Нә тижесінде сигнал кездейсоқ тү рде ампл мен фаза б/ша модулирленген болады. Паразитті амплитудалық модуляция шектегіш кө мегімен шешіледі, бірақ фаза бойынша мод-ция сақ талады, бұ л тактілік нү ктелерге қ атысты строб-имп-рдың уақ ыттық кү йлерінің кездейсоқ ө згерісіне ә келеді. Нә тижесінде регенерацияланғ ан циф-қ сигналдың уақ ыттық позициялары да ө згереді. Бұ ндай қ ұ былыс джиттер деп атайды. Жиілікті фазалы авторқ ұ рау жү йесі (ФАПЧ) негізінде тактілік жиілік тербелісін ерекшелеу схемалары кө п таралуда (15, 30-сур), мұ нда 1-4 жә не 7, 8 блоктары тағ айындалуы б/ша 15, 28 сур-гі аттас блоктармен сә йкес келеді, ал 9-12 блоктары жаң а болып табылады. Мұ нда тактілік жиілік сигналы шектегіш 4 шығ ысыннан фзалық детектор ФД9-ғ а келеді, оның екінші кірісіне жергілікті тактілік жиілік генераторынан (ГТЧ 10) тактілі жиілікті импульсті сигнал беріледі. ФД басқ арушы кернеу UY –ді ө ндіреді, ол ФД кірістеріндегі сигнал фазаларының айырмасына попорционал. УПТ12 тұ рақ ты ток кү шейткіш шығ ысынан кернеу жиілік б/ша // фильтрмен шектеліп, генератор 10-ң ФАПЧ басқ ару тізбегінің кірісіне тү седі.
9.4-сурет
ФАПЧ тізбек парам-нің ө згерісі, ГТЧ сигналының қ абылданатын цифрлық тізбек сигналының фаза айырымына жә не ГТЧ стробтаушы сигналына сә йкес ө згерісіне ә келеді. Процесс ФД кірістерінде сигналдар тү зетілгенше жалғ асады, бұ л кезде UY=0В. ГТЧ -те басқ арушы элемент ретінде ә детте варикап қ олданылады. ФАПЧ-ны қ олдану, жиілік жолағ ы екі еселенген ФНЧ 11 жиілік жолағ ына тең гипотетикалық жолақ тық фильтр 2-ні қ оданумен бірдей ә сер береді. Бұ л жиілік жолағ ы ө те тар жасалуы мү мкін(бірлік немесе жарты килогерц), ал ПФ 2 жиілік жолағ ы айтарлық тай кең деу, демек ФАПЧ жү йесін қ олдану айтарлық тай «таза» синхронизация сигналын қ амт ет. Сә йкес цифрлық сигнал джиттері тө мендейді.
|