Кіріспе3 Там же, с. 154. Кіріспе Жiктелген кабелдiк жүйе (ЖКЖ) деп мына кабелдiк жүйе аталады: · стандартты құрылымы және топологиясы болатын; · стандартты элементтері (кабелдер, тiркеуiштер, коммутацилық құрылымдар тағы сол сияқтылар)болатын; · стандартты параметрлерді қамтамасыз ететiн (деректердi беру жылдамдығы, басылуы және басқалары); · стандартты (басқарылатын) түрмен басқарылатын. Жiктелген кабелдiк жүйе (ЖКЖ) - құрастыру қағидасы үш негiзгi талаптарға жауап беретiн жүйе: 1) демек, әмбебап болып табылады негiзгi қазiргi және әр түрлi мақсатты (ЖЕЖ) торлық аппаратураның перспективалы түрлерiнiң сигналдарының берiлуi үшiн оны қолдануға мүмкiншiлiк бередi; 2) жылдам және ең төменгi шығындармен жаңа жұмыс орындарын ұйымдастырып және қосудың сызбасын ауыстыруға, ЖЕЖ қосымша кабель желілерiнiң төсемiсiз өзгертуге мүмкiндiк бередi; 3) пайдалануды бiртұтас қызметтi ұйымдастыруға мүмкiндiк бередi. Жоғарыда айтылған талаптардан тысқары жіктелген кабельдік желілер мынадай мүмкіндіктер береді: · желiнiң құрылысына биiк бастапқы салулары туралы жанында жiктелген кабелдiк жүйенiң арқасында ұзақ пайдалану мерзiмiнiң толық шығындары және аласа қолдану кезiндегi шығындардың маңызды үнемдеуiн қамтамасыз ету; · жiктелген кабелдiк жүйенiң сенiмдiлiгiн жоғарылату; · бiр уақытта әр түрлi торлық хаттамалар және торлық архитектуралар бiр қолданылсын жергiлiктi жүйедi; · сигналдардың берiлуiнiң оптикалық және электр тракттерi бiрыңғай жүйеге қиыстыру; · кабельді жол салу жергілікті жүйедесіндегі шатағын жою; · резервтегi сызықтарға ақаулықтарды тез оқшау бөлiгiнiң жеке модулдарынан желiнiң құрастыруы, жiктелген кабелдiк желiнiң қалпына келтiруi немесе өткелмен қағида есебiнен қамтамасыз ету. Жiктелген кабелдiк жүйе - кез келген кәсiпорынның ақпараттық инфрақұрылымының әртүрлi тағайындаудың ақпараттық сервистерiнiң жиын бiрыңғай жүйесiне түйiстiруге мүмкiндiк беретiн негiзi: (ЖЕЖ) жергiлiктi есептеуiш желiлер, телефон желi, қауiпсiздiктiң жүйесi, жергiлiктi компъютер желiлерi, видеобақылау және тағы басқалар. Сондықтан тап ЖКЖ бiрлескен ақпараттық жүйенiң құрастыруында рөлі өзгеше:қаншалықты жергiлiктi жүйе сауатты құрастырылған, мүмкiн емес қазiргi кәсiпорынның қызмет әр түрлi операциялардың сенiмдiлiк және қауiпсiздiгi тәуелдi болады.
1 Бастапқы деректер
Скс аражабындардың арасындағы қабаттың биiктiгi 3.5 м қабаттың жоспарында қабатты 53x16 м ғимаратта, өлшемдермен бекiтiледi жұмыс бөлмелерiнiң қолдану бiрөңкей коридор орналастыруы барлық қабаттарда ғимаратта тең 0.5 м молар, аражабынды ортақ жуандықты құрайды. Коридор ғимараттың ұзына бойына өсiнiң барлық ұзындығы бойынша өтедi. Коридорлардағы аспалы болады тоқпақтады, аспалы төбенiң ғимараты 0.35 м еркiн кеңiстiктi биiктiкпен баспанаға жоқ. Бөлмелердiң қабырғалары кәдiмгi кiрпiштен және жуандығын 1 құрайды қандай болмасын қосымша каналдар жартылай қарайтын және кабелдi төсеу үшiн қолдана алған қабырғалар ғимараттың құрылыс жобасымен ескерiлмеген жабулы сылақпен iстеп шығарған. Ғимараттың қабатының жоспары А-ның қосымшасында елестеткен. Құрылған Скс (Лвс) жергiлiктi есептеуiш желiнiң жабдығы және ғимараттың телефон желiнiң жұмыс жасауы қамтамасыз етуi керек. Те. әрбiр жұмыс орынында екi розетка модулдары бар ақпараттық розетка құрастырады. (ҚТБ) қалалық телефон желiнiң кiретiн булы кроссомымен (Уатс) автоматты телефон станциясының учережденческойы Қосу қосымша ескерiледi. Ақпараттық розеткалардан тысқары жұмыс орынында екi күш беретiн кепiлдiк берiлген электр жабдықтауын желi қосылған розеткалар және тұрмыстық электр жабдықтауын желi қосылған бiр розеткалар құрастырады. Күш кабелдерiнiң төсемi және күш беретiн таратушы жабдықтың қоюын жапсарлас мердiгерлiк ұйым iске асады. Розеткалардың блоктерi тапсырма берушiнiң талаптарымен сәйкес етектi деңгейдiң үстiнде 1 моларды биiктiкте бекiтiледi. Жұмыс бөлмелерiндегi кабелдiк таратуын орындау сәндiк қораптарда iске асады.
2 Жобалаудың архитекторлық фазасы
Ғимараттың әрбiр қабатында, жоспарға сәйкес, қолданушыларды орналастыру үшiн қолайлы 20 жұмыс үй-жайлары бойымен ие болады. Бұл үй-жайларды аудан бойымен мәлiмет 1 кестеде берілген. 1 блок бойынша жұмыс аумығының әрбір 6м2 розетка құрамыз. 3 блок бойынша қолайлылықты және эксплуатациялық иілгіштігін арттыру үшін розеткаларды ғимараттың қабаттардың техникалық бөлмелеріне орналастыру керек.
Кесте 1 – Ақпарттық розеткаларды орнату үшін арнлған бөлмелер
Қорыта келгенде, әрбiр қабатта розеткалардың 106 блоктерiнiң жұмыс үй-жайларында орнатуға керек, ғимаратта ал жинағы - 318 [2]
2.1 Аппарат және кросс бөлмелерін жобалау
Аппаратты (ЛЕЖ УАТС, серверлер, коммутатор және т.б.) ұжымдық пайдалану желiлiк жабдық орналасатын техникалық үй-жай болады. Орынның таңдауында аппаратты келесi қағидаттармен негiзге алу керек: - аппараттысы қатар қолдануы немесе жалғастыратын оның кабельдерiн ұзындықтың минимизациялауы үшiн кроссовка ғимаратына барынша жақындатуы керек; - рұқсат үй-жай бақылауының жеңiлдiгi үшiн есiк аузындағы болуы керек; - ол терезелер және тiптi болмаса ие болма сыртқы ғимараттың қабырғаларына қабаттастырып тұтасу үшiн дұрыс; -әсіресе ғимаратта жер асты бөлмесін салмаған абзал (су ағыны қарқындап кедергілер тудыруы мумкін); - жоғарғы қабаттарға белгілі кеңістік беруге де кепіл берілмейді,себебі ішкі коммуникацияларда кабельдің жүрісі ауыртпалық тудырады; -әсіресе ішкі құрылғылар ғимараттарының қасында аппараттық кеңістіктің жанына жақын тұрмағаны абзал; (табалдырықты марштар, лифтілік шахталар, вентиляциялық камералар) - және де аппараттық кеңістіктердің қасына өрт қауіпсіздігі құралдары мен химиялық материалдардың жанында сақтамаған абзал; - қуатты электр көздері мен магниттік өрістерден алшақ орналасқаны дұрыс,тағы да жоғарқы кедергілер мен дірілден сақтану керек; - жақын жерде жүк таситын лифті болғаны жөн [4]. Аппараттардың көлемі сол қоспаның оның ішіндегі өндірістің орналасқанын анықтайды. Егер ондай ақпарат борлмаса,қарапайым жобасында офис ғимаратында 0,7 % бүкіл жұмыс аумағын алуы тиіс. 14 м2 кем болмауы тиіс.Практика жүзінде аппарттық көп жерде кросстық қабаттар мен ішкі магистральдармен толықтырылады. Осындай жолмен тек ұжымдық өндірістерден басқа ақпараттық розеткалар көрші бөлмеде және сол қабатта қамтамасыз етеді [1]. Кросстық қабаттар қызметтік бөлме деп те атайды, сондай-ақ жүйеасты ішкі СКС магистральдар кабелі арқылы және көлденең жүйеасты кабельдерімен жалғанады. Кросстық қабаттарда коммутациялық жүйе мен тағы да басқа көмекші өндірістер өнделеді.Кросстық қабаттар орналасуына байланысты келесі мақсаттарға жіктеледі: -кросстық қабатты белгілі бір кросстық ғимараты бар сол қабатта орналастыруға болады; - кросстық қабаттар әр қабатта болуы тиіс; -кросстық қабаттар мүмкіндігінше тігінен тұрған стояктарға жақын орналасуы керек,себебі ішкі жүйеасты СКС магистраль кабелі өтеді; - кабельдердің ұзындықтарын кішірейту үшін кросстық қабатқа геометрикалық ортаның жұмыс зонасын орналастыру керек. Сол қабатта орналасады,әдетте коммутациялық өндіріске кросстық қабатта жұмыстық орындар қосылады. Сол жұмыс бөлмесінің ауданы кросстық қабатта қабылданып, және де 1000 м2 -ден аспауы керек немесе бір кросстық көп дегенде 150 - 250 жұмыс орнын қамтамасыз ету керек. Кросстық этаждың ауданы сол өндіріске қосылған құрамына байланысты болады, бірақ кей жағдайда 6 м2 –тан кем болмауы керек.Егер ақпарат жұмыс орнының санына байланысты болса, рұқсат етілген өндірістер қатыспаса, 2 кестені қолдануға болады [3].
2 кесте – Жұмыс бөлмесінің ауданының кросстық қабаттан тәуелділігі
Әрбір қабатта жұмыс ауданы берілгені бойынша 1 кесте 636 м2 құрайды. Аппараттық ауданы 4,452 м2 құрайды, бірақ берілген мөлшері бойынша 14 м2 –ден кем болмауы керек.Орын толтыру үшін аппараттық кепілденіп бөлінген бөлмеге 115, 2-ші кросстық қабаттың астындағы қабатқа-215 бөлінеді,ал 3-шісінде -315, 36 м2 ауданымен.Осы орналасқан аппараттықтар қабатаралық орын ауытыруы бойынша көлденең бөліктегі магистральді кабельдерден бір стояк арқылы жіктеуге болады.Осы бөлмелерде қосымша жүйелік өндірістер модернизациялық жүйелерін табуға болады.Ол үшін 3 кестеге берілгендерін қоямыз [5].
Таблица 3 – Кросстық және аппараттық
Жоспар бойынша берілген техникалық бөлменің алыс орналасқан разеткамен ара-қашықтығы 120,220,320 бөлменің орналасуы 37 м-ге тең, қамтамасыз етілген зонаның радиуысы 70м-ге де жетпейді және қабаттарда бірдеңгейлік орталықтандырылған СКС құрылғысы құрылады.Ғимараттың бірінші қабаттағындағы бөлмеде кросстық қабаттар үшін белгіленген кеңістік бөлінбейді және кабельдердің коммутациялық өндірістерінде көлденең жүйеасты СКС қабаты үшін аппараттық бөлмеде өңделеді. УАТС, серверлері және орталық өндірістік ЛВС аппараттық бөлмеге орын ауыстырады,СКС екідеңгейлік сызбада көпнүктелік әкімшіліктенген мақсатпен құрылады [7].
2.2 Iшкi магистральлердiң iшкi жүйесiнiң кабелдiк трассалары
Ішкі магистральді кабельдік трассалар жүйесі кабелдердің прокладкалары және кросстық жүйелер ғимаратында кросстық қабаттармен, аппараттық ішкі кросстық магистральдарын жақтаушылары үшін қажет. Осы жүйе үшін магистральді кабельдер тік және көлденең қойылады. Тiк бөлiмшелердiң өтуi үшiн тiк құбырлар немесе әр түрлi түрдiң шахталарын әдетте қолданады. Өлшемдердi байланыстан сүйене сайланады: 8000 мм2 қимасымен тiк құбыр 2500 м2 жұмыс аудандары қызмет көрсететiн магистралдiқ кабелдер салуға мүмкiндiк бередi. Көрcетiлген ауданға сонымен бiрге осы трасса бойынша өтетiн кабел қызмет көрсетiлетiн барлық қабаттар қосады. Пайдалы қиманың алған нәтижесi кеңейту астында резервтiң жасауы үшiн үш ретте келешек үлкейтуге ұсынылады. Барлық талаптарды есепке алумен қабат аралық аражабындарда ойықтың Sтың ойықтарының ауданын болып есептеймiз:
Алған мәлiметтерді 4-шi кестеге енгiземiз [6]. Магистралдiқ кабелдер үшiн функциялар стояк слоттар, жең және тұрбаның кепiлдеме қағаздары орындай алады. Слоттар - қабат аралық аражабындарда борттары бар тiк төртбұрышты ойықтар, қабырға бойлай кроссовка. Жеңдер - жанғыштық материалдан тұрбаларының кроссовка қысқа кесiндiлерi қабырға тiк қойылған аражабындарда бойлай. Тұрбалар - кроссовка от баған тұрбалары қабырға тiк қойылған.
4 - ші кесте Қабат аралық аражабындардағы ойықтар және слоттарының аудандары
Магистралдiқ кабелдердiң төсемi үшiн тұрбалар және жеңдердiң кеңес берiлетiн iшкi диаметрi 100 ммдi құрайды. Олардың толтыруын шаманы бұл элементтердiң қолдануында тексеруге керек, өйткенi шектi мәннiң асып кетуiн жағдайда үлкен үйкелiс артынан бойының мүмкiн күштерi бар мәселелерi пайда болады. Маңызды ықпалдың бойының күшiн шамаға тұрбалар және салатын кабелдердiң санының диаметрiнен басқа айналмалардың саны және олардың радиусы сонымен бiрге болады. Тұрбалардың әрбiр артық емес кепiлдеме қағаздары ешқайсы екi айналмадан 90 градустан астам бұрылу бұрышымен алуы керек [6]. Жобаланатын СКС-тiң iшкi магистральлерiнiң iшкi жүйесiнiң көлденең және магистралдiқ кабелдерiнiң төсемдерi үшiн кабель арналарының келесi түрлерiн қолданамыз: - жалғанға жабулы металлдық тартпалар - төбемен коридорлардағы көлденең iшкi жүйенiң кабелдi төсеуi үшiн қолайлы; - көлденең iшкi жүйенiң кабелдi төсеуi және қоректенудiң күш кабелдерi үшiн қолданылатын жанғыштық пластика жасалған сәндiк кабелдiк қабықтар; - арқылы фальге енгiзу өндiрiп алатын гильзалардың түрдiң тұрбасының кепiлдеме қағаздары - коридордағы тартпадан етiлетiн көлденең кабелдердiң қолданушыларының жұмыс бөлмелерi тоқпақтады;мм2 - жеңдердiң түрiнiң техникалық бөлменiң қабырғалары бойлай iшкi магистральлердiң iшкi жүйенiң кабелдi төсеуi үшiн қолданылатын орналасқан тiк түтiк тәрiздi элементтерi [9]. Кабель арналарының тиiмдi көлденең қимасының ауданы 650 мм2 әрбiр 10 м2 жұмыс ауданындағы есептеулерiнен сайланады. Жалғанға коридоры қабаттардағы көлденең iшкi жүйенiң кабелдi төсеуi үшiн бойлай - төбемен тартпалар орнатылған. Iргелi төбеге тартпаның кенерiнен қашықтық 25см тең Кроссовка қара баспанаға 115см орналасады, сондықтан тартпа сол жақта тартпаның сод жағында 288 м2 жұмыс аудан қызмет етушi кабелдер жатқызылады, ал оң жағынан 312 м2 қызмет етушi кабелдер жатқызылады. 2 розеткалардың әрбiр жұмыс орынындағы науалы бар болуды есепке алумен көлденең қиманың ауданын құрайды:
Мұндай аудандармен 200 х65 және 250 х 65-шi ЛМГ-нiң үйреншiктi кабелдiк тартпалар ЛМГ-нiң өлшемдерiмен ие болады. Алып тастаулар шара бойынша кiшiсi қима кроссовкадан тартпаларды пайдалана алады. Бекiткiш кабелдiк негiзгi схемаларға екi-екiдендердi iске асу науалы: - көмегiмен (қабырғаға бекiткiш) бүйiрлеу кронштейн; - (төбеге бекiткiш) трапеция тәрiздi п сияқты немесе г сияқты тұтқалары арқылы [8]. Тiреу элементтер 1,5 мге қарағанда сиректеу емес орнатуы керек. Каналдардың дайындығының тексерулерi және ерекше iлтипаттың кабелiнiң қалауына процессiнде сүйiр бұрыштар және кабелдiң қабығының бұзылуларында болған қабыршақтардың iшкi бетiндегi жоқтығының бақылауына бөлуге керек. Қабырғалардың арасындағы ұқсас пiкiрлер кабель арналары бөлуге рұқсат етiлмейдiден ойыққа. СКС күш кабел және кабелдер кабель арналарына лазым әр түрлi салсын және қолданыстағы нормалармен сәйкес олардың таратып жiберуi тексеру. Кабель арналарының металлдық элементтерi мiндеттi түрде жерге қосуды телекоммуникациялық шинаға кроссовка жерге қосуы керек. Каналмен және iргелi төбенiң аралығында еркiн кеңiстiктi биiктiк тең кемiнде 300 мм-дi сайланады, оған рұқсат ғимараттың басқа инженерлiк жүйелерiнiң конструкцияларымен шектелуi керек.
2.3 Көлденең iшкi жүйенiң кабелдiк трассалары
Көлденең iшкi жүйенiң кабелдiк трассалары трасса көбiнесе көлденең жағдайда болатын жұмыс орындарына кроссовка қабатынан кабелдi төсеуi үшiн арналған. Сонымен бiрге қабат аралық аражабын кесiп өтпейтiн тiк бөлiмшелер кездесе алады. Көлбеу iшкi жүйенiң кабельдерi етек құрылымда, төбемен және (кабелдiк қабықтар) қабырға арналарында салынады. Жалпы талап барлық металлдық элементтердi жерге тұйықтаудың қажеттiлiгi болып табылады: тұрбалар. Жобалаудың процессiнде түрiндегi телекоммуникациялық розеткалардың кроссовкаға, таңдауы, таңдау жеке жұмыс орындарының байлануы түрiндегi жүзеге асырылады және оның санының есептеуiмен кабельдiң санаты және (қажеттiлiктiң жанында) ауысудың нүктелерiнiң жобалауы. Көлбеу iшкi жүйе СКС ұйымы үшiн стандартқа сәйкес ISO/IES 11801 симметриялық электр және оптикалық кабельдер қолданылыла алады. Бұрама булардан симметриялық кәбiлдердi санат берiлетiн сигналдың ең жоғары жиiлiгiнен байланысады. Тәжiрибеде, көп жағдайда, санаттың екi кабелiн әрбiр жұмыс орынына дейiн 5 салады және тиiстi розетка модульдар орнатады. Көп жұпты кәбiл жұмыс орындарына дейiн тек қана 6 және 12-порттық розетка модульдардың қолдануында салынады. Барлық өңге жағдайларда ауысудың нүктесi жобалауға керек. Кiшiрек сыйымдылыққы розеткаларында мұндай кабельдердi қолдану мүмкiн емес, өйткенi стандарт розетка модульдарға сөзсiз барлық буларды қосу талап етедi. Бiрнеше модульдар бойымен көп жұпты кәбiлдiң бұрама буларын үлестiрiлу ауысудың нүктесiсiз мүмкiн емес, өйткенi бұралмалы жұп ережелер бойымен ақпараттық розетканың тұрқысы қабықсыз тыс бола алмайды. Қолдану да, электр кабелдердi бу параллелдеу де стандарт оның ұласуы үшiн жалғастырғыштарды тыйым салады [7].
2.3.1 Түр және магистралдiқ кабелдердiң дәрежесiнiң таңдауы
Таңдау түрiндегi және СКСтың магистральдары үшiн магистральдi кәбiлдердi санат эскиздiк жобаның әзiрлеуiнiң жанында берiлулердi ортаның түр анықтайтын қабылданған шешiмдермен анықталады Оптикалық кабельдi түр түрiндегi қолданылатын желiлiк жабдық және магистральдың ұзындығынан байланысады. Әр түрлi санаттардың iшкi магистральдарының ғимаратында қолдануға рұқсат етiледi. 100нен жоғары емес мбит/-шi берiлiс жылдамдығымен ЛЕТ желiлiк жабдық сызықтағы көп модалы оптикалық кабелi 2000 енен астам емес қолдануға жол бередi. Көп модалы оптикалық кабельдi стандарт Gigabyte Ethernet ең жоғары ұзындық ЛЕТ қолдану жағдайда 550 м аса алмайды.
2.3.2 Қабырға каналдарындағы кабелдi төсеуi
Қабырға арналары ақпараттық розеткаларға дейiн кабель төсеу үшiн арналған, биiктiкке қолдану үшiн үй-жай қабырғаға орнатылған ыңғайлыға. Кейбiр жағдайлардағы қабырға арналары таспа сияқты шығуда кроссовка бастайтын және ақпараттық розеткалармен бөлмеге кiрудi бiткен көлбеу кабельдер үшiн қолданылады. Қабырға кабель арналарының келесi түрлерi қолдана алады: - кабель арнасы, сәндiк қабықтар немесе iрге бастырғы тiркеме қағаздар; - қабырға жуан бетке тек қана ақпараттық розеткалар немесе күш беретiн розеткаларға шығу үшiн қорыта келгенде құрастыратын бүркеме кабель арналары. Әдетте қорап тәрiздi әр түрлi өткiзгiштермен толтыру оның көлденең қимасын 30-60% ауданды аспайды. Нақтылы мағына қоюдың орынында кеңейту СКС кабельдердi айналманың ықтимал ең төменгi радиусы, розеткалар және перспективаларының монтаждың әдiсiнен байланысады. Тәжiрибеде, қабық жинақталатын кабельдердi сан туралы мәлiметтiң жоқтығында толтырылу коэффициент тең 0, 5 әдетте қабылдайды. Сәндiк қораптарды тиiстi сыйымдылықты анықтау үшiн барлық салатын кабельдердiң қималарының ауданын жинақтайды және толтырылу коэффициенттерге бөлiнедi. Бүркеме кабель арналары көп жағдайда әр түрлi диаметрдiң иiлгiш пластмасса түтiкшелерiн негiздеуде жүзеге асырады және тұрбалардың кепiлдеме қағаз қатысты жағдайларды оның параметрлерiн анықтауда қолданылылады [12].
3 Телекоммуникациялық жобалау сатысы
Бұл жобалау сатысында кәбiлдiк жүйенiң жасауы үшiн қажеттi компоненттердiң есептеуiн орындайды. Жобалаудың жеңiлдiгi үшiн жеке iшкi жүйелерге СКС және одан тiкелей өзара iс-әрекеттi жабдықты бөлiну орынды қолдану: жұмыс орынының iшкi жүйесi; көлбеу iшкi жүйе; магистралдiқ кәбiлдiк жүйе; жабдықтың кабельдерiн iшкi жүйе; әкiмшiлiк iшкi жүйе. Жеке iшкi жүйелердiң жобалауын дәйектi түрде орындайды. Iшкi жүйелердiң әрқайсылары бойымен есептеулердiң нәтижелерi кестелiк пiшiнде елестеткен. Бұл кестелердiң мәлiметтерi келесi iшкi жүйелердiң жобалауы үшiн алғашқы информацияның сапасында қолданылады. Бұл құжаттар бойымен жобалау қорытынды кезеңдерде жабдықтың спецификациясын 3.1 құрам сайланады [11].
3.1 Жұмыс орындарында розеткалардың құрамы
Розеткалардың блоктерiн құрамда бола алады: симметриялық электр кабел қосылған ақпараттық розеткалар; талшықты-оптикалық кабель қосылған ақпараттық розеткалар; тұрмыстық жабдықтау қосылған розетка күш беретiн көлбеу жабдықтауларды жүйе қосылған күш беретiн розеткалар. ISO/IES 11801, әрбiр жұмыс орынында стандарты бар сәйкестiкте бiрден кем емес екi модулдi ақпараттық розетка орнату керек. Ақпараттық розетканың бiр модулы минимум 3 және одан жоғары, розетканың өңге модульдарын санаттың кабелiне қосуы керек 5 немесе оптикалық кабель санаттың кабельдерi қызмет көрсетедi. Кәбiлдiк жүйенiң әмбебаптығының жабдықтамасын мақсатпен санаттың ақпараттық розеткалары 5 қолданылуға ұсынылады [15].
3.2 Жұмыс орынының iшкi жүйесiнiң жобасы
Бұл деңгейдің негізгі мақсаты кабельдік жүйенің ақапараттық және күштік розеткаларының орналасу жоспарын жасау, және сондай-ақ бекітуші сымдардың, адептерлердің, жалғастырушылардың және тағы басқа элементтердің түрі мен санын анықтау болып табылады. Розеткалардың орнатылу орны ғимарат қабаттарының жоспарларында белгіленеді. Олар туралы негізгі ақпарат 5 кестенің сәйкес жолдарында көрсетіледі. Бұл кесте ғимарат жоспары болмаған кезде немесе ғимараттың жоспарында олардың нақты орналасуын белгілеу мүмкін болмаған жағдайда орындалады. Мұндай жағдайларда бұл кесте жұмыс орнының ішкі жүйесін сипаттайтын негізгі құжат болып есептеледі, және ол көлденең ішкі жүйені жобалауға мүмкіндік береді [10]. 5 – ші кесте. Жұмыс орындарының үлестiрiлуi
3.3 Көлденең iшкi жүйенiң жобалауы
Көлденең ішкі жүйені жобалау процессі КЖҚ құрылуының ең жауапты деңгейі болып табылады. Бұл деңгейде қабылданған шешімдер құрылатын жүйенің техникалық-экономикалық тиімділігін анықтайтын шешім болып табылады. Жобалау барысында келесі әрекеттер іске асырылады: - жеке жұмыс орындарын кросстық жұмыс орындарына байлау; - телекоммуникациондық розеткалар түрлерін таңдау; - ауысу нүктелерін (олардың қолданылуы қажет болса) жобалау. Есептеулердің нәтижелері 6 кестеге енгізілетін деректерге келтіріледі.
Кесте 6 – Көлденең қосылулар
3.4 Кабелдiң түрiнiң таңдауы және оның мөлшерінің есептеуi
Көлденең кабельдің ұзындығын есептеген кезде келесі жағдайлар ескеріледі: ақпараттық розеткалардың әрбір модулі қабаттың кросстық қосылуының коммутациялық құрылғысымен бір кабель арқылы жалғанады; Кабельдер каналдар бойынша ешқандай орам мен ілмексіз салынады; сондай-ақ бұл каналдардың еңіс жақтары мен бұрылыстары да ескеріледі. Көлденең ішкі желі үшін кабельдер санын анықтаудың екі әдісі бар: қосу және эмпирикалық[14]. Бірінші әдістің мағынасы әрбір көлденең кабель трассасының ұзындығын осы ұзындықтарды бірінен кейін бірін қосып отырудан тұрады. Алынған нәтижеге 10%-дан аспайтын мөлшерде технологиялық қорды қосады, сондай-ақ розеткалар мен кросстық панельдерде орындалуы үшін қажет қорды қосады. Бұл әдістің артықшылығы жоғары дәлдігі болап табылады, бірақ автоматтандыру құралдарының болмауы жағдайында және көппортты КЖҚ жобалау жағдайында бұл әдіс тым бейнетті болады. Бұл кабельдік жүйені ұйымдастыру варианттарын түгелдей жоққа шығарады. Эмприкиалық әдіс ықтимлдық теориясының орталық шектеулі теоремасының жағдайының практикасына негізделіп орындлады. Бұл әдіс жұмыс орны 30-дан асатын кабельдік жүйе үшін жақсы нәтижелермен жұмыс істейді. Оның негізі жалпыланған эмпирикалық формуларды қолданудн тұрды. Жалғыз шеткелген әдіс территория ауданы бойынша біркелкі бөлінген жаңдайды қарастырған кезде ғана мүмкін болады. Бұл жағдай бұзылған жағдайда жұмыс орындары топтарға бөлініп, сосын көп немесе аз мөлшерде сол топтардың біркелкі бөлу принципі қолданылады. Әрбір осындай топ үшін есептеулер жекеленіп орындалады [13]. Қарастырылған жағдайлар негізінде кабельдік трассалардың орташа ұзындығы Lav келесі мәнге тең деп есептеледі:
мұндағы Lmin, Lmax – кабельдік канлдардың кросстық панельге қосылу нүктесінен кабельдің салыну (еңіс, көлбеу, бұрылыстар) ерекешеліктерін ескере отырып ең жақын және ең алыс ақпараттық розеткаға дейінгі трасса ұзындығы; ks - 1,1 (10%)тең технологиялық қор коэффициенті; х = x1 + х2 – кабель өндеуін орындау үшін қажетті қор. x1 жұмыс орны жағынан 30 см тең, х2 параметрі – кросстық панель жақтан жинақталатын қор, оның өлшемдеріне байланысты және сандық мөлшерде көлденең кабельдердің кросстық панельге кіретін нүктесінен еңіс, көлбеу, иіліс және т.б. ескере отырып ең алыс орналасқан коммутациялық элементке дейінгі арақашықтыққа тең. Ncr – бір катушк кабель жететін барлық кабельдік трсслардың өлшемі:
мұндағы LCB – кабельдік катушка ұзындығы (305,500,1000 м). Нәтиже жағындағы толық санға қарай төмендеп айналдырылады. Соңғы қадамында кабелдік жүйені құру үшін қажетті жалпы кабельдер саны Lc анықтаймыз:
мұндағы Nto – КЖҚ ақпарттық розеткаларының розеткалық модульдерінің саны.
Әрбір жұмыс орнында 5-ші категориялы екі розеткалық модульден орнатылады. Жұмыс орнындағы розеткалардың саны жобалаудың архитектуралық фазасында анықталған болатын. 5–ші категориялы екі розеткалық модульдің қолданылуы әмбебаптылық негізде анықталған. Қарастырылып отырылған ғимаратта үлкен залдар мен қолданушылардың ерекшеленген топтары жоқ. Осының негізінде жекеленген аймақтар мен көпжұпты кабельдердің көлденең желілеріндегі кейбір трассаларын жүзеге асырудың қажеттілігі жоқ. Бұл КЖҚ ауысу түйіндерін қажет етпейді деген сөз. КЖҚ көлденең желісі әрбір розеткалар блогына екі-екіден қосымша тіркелген 5-ші категориялы экрандалмаған төрт жұпты кабельдердің негізінде құрылады. Кабельдің қажет мөлшері эмпирикалық әдістің қолданылуымен есептеледі, себебі әрбір қабатта 30-дан астам ақпараттық розеткалар бар және қызмет көрсетілетін ауданда розеткалардың тең бөліну талабы орындалған. Монтаждық шкафтың шығыстағы тетігінен дәліздердегі кабельдік орамдарға дейінгі өрлеу мен бөлмелердегі декоративтегі коробтағы еңіс келесі мәнге тең болады 3,25 + 2,25 = 5,5 м [9]. Жоспар бойынша кабель трассаларының кросстық панельден ең жақын және ең алыс орналасқан розеткалар болгына дейінгі арақашықтық сәйкесінше 4 м және 37 м құрайды. Сонымен, трассаның орташа ұзындығы келесі мәнге тең:
Кабельдің бір катушкасы жететін кабельдік трассалардың өлшемі тең:
Кабельдік жүйені құру үшін қажетті кабельдің жалпы саны тең:
(11)
Жұмыс орындарында кабельдің салынуы декоративті коробтарда орындалады. Орамнан қабыққа өту үшін дәліздің қабырғаларында кабель салынатын трубалар үшін тесіктер бұрғыланады. Дерокативті қабықтардың толтырылуы әдетте олардың қимасының ауданының 30 - 60% аспайды. Дәл мәндер кабельдердің иілуінің минимал радиусына, розетка монтаждарының әдісіне және қабық орналастырылған аумақтағы КЖҚ кеңейту әдістеріне тәуелді. Практикада, әдетте, қабықтың толтырылуы коэффициентін 0,5 тең деп алады, одан басқа, қабықта кем дегенде күштік кабельдерді орнату үшін бір бөлек секция қарастырылуы керек. 5-ші категориялы UTP (unishielded twisted pair) көлденең кабелінің есептік диаметрі 4,6 мм2 деп алынады. Кепілдік қоректендіру көзіндегі күштік кабельдер үшін - 8 мм2, тұрмыстық кабельдер үшін - 10 мм2. Кабельдің салынуы кезінде қажетті қамтамасыздандыруға жету үшін кабельдердің диаметрін 10% ұлғайтқан жөн [8]. Әрбір бөлмедегі жұмыс орындарының саны шамалап бірдей болғандықтан, салынған құбырлардың әмбебап диаметрін бөлмеге кабельдерді еңгізудің жұмыс орнының ең үлкн мәнімен салу мүмкін болатындай қабылдаймыз. Бір ғимараттағы жұмыс орындарының ең үлкен саны 8-ге тең, сәйкесінше, салынған құбырлар диаметрін 40,5 мм2 тең деп қабылдаймыз. Осындай әдіспен қабықтардың да өлшемдерін қабылдаймыз. Ғимаратқа кабельдерді еңгізу кезінде оларды әртүрлі қабырғалар бойынша жүретін екі бөлікке бөлуге болады, сондықтан қабырғалардың бірі бойынша жүретін кабельдердің ең үлкен мәні 10 те деп аламыз. Қабық арқылы өтетін барлық кабельдердің көлденең қимасының ауданың есептейік:
Мұндай аудандарға стандартты кабельдік қабықтар 35x20 мм ие.
3.5 Iшкi магистральлердiң iшкi жүйесiнiң жобалауы
Бұл жобалау кезеңінде екi негiзгi есептер ұйғарылады: - таңдау түрiндегi және кабельдiң санаты; - сыйымдылық және магистральдi кәбiлдiң санының есептеуi. Кәбілдің санаты және түрі шешімдермен анықталады,эскиздiк жобаның әзiрлеуiнiң жанында сигналдың берiлуiн ортаның түр анықтайтын қабылданған шешiмдермен анықталады. Симметриялық кәбiлдiң санаты берiлетiн сигналдың ең жоғары жиiлiгiнен тәуелдiлiкте анықталады. Оптикалық кәбілдің түрі (бiр модалы немесе көп модалы) қолданылатын желiлiк жабдық және магистральдың ұзындығына байланысты болады. 100 Мбит/с-тен жоғары емес берiлiс жылдамдығымен талшықты байланыстың сызықтары желiлiк жабдық 2000 метр артық емес ұзындығы бар сызықтардағы көп модалы оптикалық кабелдi қолдануға жол бередi. 802.3 стандартына сәйкес көп модалы оптикалық кәбілдің(Gigabit Ethernet үшiн) ұзындығы 550 метрден аса алмайды. Бұл жағдайды ескере отырып, мынадай шешім қабылдауға болады [7]: iшкi магистральдардың оптикалық iшкi жүйесi көп модалы оптикалық кабельде құрылуы керек, сонда негізгі сыртқы магистральдерде ұзындығы 550 метрден аса алатын бiр модалы кабель болып табылу тиiсті.Симметриялы көпжұпты кәбілдің түрін таңдаған кезде, қосымшалардың түрінің сипаттамаларының сәйкестiгiнiң тексеруiнен басқа түрiндегi қосымшалармен бұ
|
(6)
(7)
(8)
(9)
(10)
(12)
