Координаталар шаршысын штангенциркуль арқылы сызу

 

 

Бұл жұмысты орындау барысында біз 3-әдісті қолдандық:А3 қағазының қырынан 2см өлшеп алып, масштабтық сызғыш және өлшегіш арқылы горизонталь түзу жүргіземіз,сосын геодезиялық транспортирмен шаршының 90° Оңтүстік-Батыс төбелерін белгілеп алып, вертикаль түзулер жүргіземіз.Содан кейін шаршыдағы дециметрлік түзулерге метр арқылы өрнектелетін мәндерін сандар арқылы көрсетіп қою керек.

Планның масштабы 1:1000 болғандықтан, шаршы түзулер әрбір 100 метр кейін белгіленуі тиіс.Шаршыны дұрыс белгілеу үшін Оңтүстік-Батыс бұрыш дәл анықталған дұрыс.Осы бұрыштың төбесіне Х,У координаталарының ең кіші мәнін бердім.

 

 

Мысалы ведомостағы координаталар

Х=600,46м У=-610,89м

сонда,Оңтүстік-Батыс төбесінің координаталары

Х=666,36м У=-524,41м

 

Нүктені координаталары бойынша салыстыру үшін алдымен сол координаталарға сәйкес келетін шаршыны табу керек.

Тауып алған соң қабылданған масштаб бойынша (1:1000) дециметрлік квадраттың екі жағынан Х шамасын өлшейміз.Содан кейін У шамасын белгілейміз.Осы Х және У осьтерінің қиылысқан жері бізге керек нүктені көрсетеді.Табылған нүктені тесіп,диаметрі 1 мм болатындай дөңгелекті қоямыз.

Дұрыстығын тексеру үшін, пландағы теодолиттік жүріс төбесінің арақашықтығын өлшеп, координаттық ведомостағы мәндерімен салыстыру керек. Сондыктан ауытқу 0,2 мм-ден аспау керек. Осы жерде нүктені түсірудің екінші тексерісін жасаймыз. Координаттар ведомосінен алынған мәндер арқылы салынған теодолиттік жүріс сызығының дирекциялық бұрыш және румб бойынша бағытын тексереді.

Бұл жағдайда теодолиттік түсіру абрисі арқылы салуға болады.Теодолиттік түсіру теодолиттік жүріс нүктелері және 20метрлік лента арқылы жасалған қолданған әдістер мынадай:

 

а)бұрыштық;

б)сызықтық белгілеулер;

в)перпендикулярлық;

г)жарма (створ);

 

Теодолиттік түсіру абрисінде көрсетілген.Абристік планға көшіру сызғышты пайдаланып осы әдістер арқылы жасалады.Планды карандаш арқылы жасау керек.