Тақырып. Күштің түсінігі. Күштің оське проекциясы. Жазық жүйедегі жинақталатын күштер

Статика есептерін аналетикалық әдіспен шешу кезінде күштің оське проекциясы туралы ұғым кеңінен қолданылады. Денеге кез-келген күші әсер етсін делік. Осы күш векторының Х және Y осьтеріне проекцияларын анықтау үшін күш векторының басынан және ұшынан осьтерге перпендикулярлар жүргіземіз, осы Х және Y осьтерінің бойында пайда болған және кесінділері күшінің Х және Y осьтеріне проекциялары және деп аталады.

2.1-сурет. Күштің оське проекциясы.

ABC үшбұрышынан:

немесе

немесе

Ендеше, күштің оське проекциясының шамасы күштің шамасын күш пен осьтің арасындағы бұрыштың косинусының көбейтіндісіне тең, егер күш векторының бағыты координат жүйесінің оң бағытымен сәйкес келсе проекция оң шама, ал егер сәйкес келмесе теріс шама болады.

Бұл жағдайда күші, және күштерінің теңәсер етуші күші болып табылады және оның шамасы формуласымен анықталады.

Егер, күштер жүйесінің әсер ету түзулері бір нүктеде қиылысып және барлық күштер бір жазықтықта орналасса ондай күштер жазықтықтағы жинақталған күштер жүйесі деп аталады.

Жинақталатын күштер жүйесінің теңәсер етуші күшін аналитикалық және геометриялық тәсілдер бойынша анықтауға болады: