VIII-ІХ ғасырлар аралығында
VII-VIII ғғ салынған Тараз қаласынан 40 км жерде орналасқан: Ақыртас VI-IX ғасырларда қазақ жерінде салынған сардоба: Мырзарабат сардобасы VI-IX ғғ қазақ жерінде салынған сардоба: Мырзарабатсардобасы VI-IX ғғ отырықшылықмәдениеторталығы болғанОтырар,Йасы, Сығанаққалалары орналасқанаймақ: ОңтүстікҚазақстан VI-IX ғғ салығын Қазақстан мен Қарақалпақстан шекарасы арасында орналасқан ғимарат: Білеулі VI-IX ғғ Сырдария бойында Конгу Тарбан деген түрік бірлестіктерінің теңгелері табылды: Сырдария бойындағы қалалардан VI-IX ғғ түріктердің қалалық мәдениеті дамыған аймақ Оңтүстік Қазақстан VI-VIII ғғ;Бастау алған батырлық жырлары эпостық жырларға айналған кезі- 14-15ғ; VI-VIII ғғ Жетісуға қоныстанған ел: соғдылар V-XV ғғ Арал бойындағы көшпелі тайпалармен Сауда-саттық жүргізіп тұрған орталық: Отырар VІ ғ екінші жартысында сауда жолына байланысты дипломатиялық келісім жасағанелдер :Түрік қағанаты мен Византия VІ-VІІІ ғ жетісуға қоныстанған ел:Соғдылар VІІ ғ басында Батыс Түрік қағанатының одақтасы болған ел: Византия VІІ ғ басында Монголияның солт.батысын мекендеген түрік тайпасы: қимақ; VІ-ІХ ғғ қазақ жеріндесалынғансардоба: Мырзарабат сардобасы VІІІ ғ қарлұқ-қимақ қағанаттары дәуірінде кең тараған киіз үйге ұқсас діни құрылыс жүйесі: Дың ескерткіштері X ғ 2-ші жартысында қимақтардың жеріне шабуыл жасаған мемлекет Қарахан X ғ аяғы мен ХІ ғ басында Жетісу халқы жаппай мұсылмандыққа көше бастаған кезде салынған ғимарат- Боран мешіті X ғ аяғында Қарахан мемлекетінің билеушісі Хасан Боғра-хан жаулап алған Самани әулетінің астанасы: Бұхара X ғ бастап Қазақстанда әдеби және ғылыми шығармалар жазылған тіл: араб X ғ басында тоғыз ғұндардың Шығыс Түркістандағы Жамлекес қаласын басып алған тайпа: Қимақтар X ғ басында Шығыс Түркістандағы Жамлекес қаласын басып алған тайпа: Қимақтар X ғ дуалы екі қатар кірпіштен тұрғызылған қала: Баба-Ата X ғ екінші жартысында Саманилер астанасы Бұхараны, Самарқанды басып алған қархан ханы- Хасан Боғра хан X ғ жататын шыны ыдыстар табылған қала Иасы X ғ ислам дінін алғаш рет мемлекеттік дін деп жариялаған мемлекет: Қарахан X ғ қимақтарда тараған дін Ислам X ғ мұсылман деректерінде батысқа жылжыған қидандардың атауы- Қарақытайлар X ғ оңтүстік Қазақстан мен Жетісу қалаларында мешіттердіңкөптенсалына бастаған жазған :Әл-Мақдиси X ғ орта кезінде батысы Жетісудан, шығысы Қашғарға дейінгі аумақты алып жатқан мемлекет: Қарахан X ғ соңы мен ХІ ғ басында оғыздардың әлсіреуі осыжабғудың тұсында: Әли X ғ соңында Қарахандардың бүкіл Сырдария бойына билігін мойындаған- Газнеуилер X ғ соңында Оғыздар кімдермен одақтасып Хазар қағанаты мен Еділ бұлғарларын талқандады - Киев Русімен X ғ тоғыз-ғұздардың Шығыс Түркістандағы Жамлекес қаласын басып алған тайпа: Қимақтар XI ғ «Құтадғу білік» еңбегіалғаш ретосытілдежазылды: түрік XI ғ «Құтадғу білік» еңбегі алғаш рет осы тілде жазылды-түрік XI ғ «Соғдылардың арасында түрікше сөйлемейтіні жоқ» деп жазған ғалым: М. Қашқари XI ғ «Соғдылықтардың ішінде түрікше сөйлемейтіндері жоқ»- деп жазған ғалым- М.Қашғари XI ғ 2 ж артысында Керей, жыркиы, қоңқай,соқай, тутау, Албат, тунхай, қыркун атты 8 аймақ кірген хандық- Керейт XI ғ 40 жылдары Әли тегінің балаларына қарсы күресте жеңіп шығып таққа отырған- Тамғаш Бура хан(Ибрахим ибн Насыр) XI ғ II жартысында Керей хандығының құрамына кірген 8 аймақ? Керей,жиркиы, қоңқай, сақай, тутай, албат, тунхай,қыркун XI ғ аяғы-ХІІғ. басында керейттер мен монғол хандықтары жақсы қатынаста болғаны туралы дерек- Монғолдың құпия шежіресі XI ғ бастап Қазақстанның барлық жеріне иөлік еткен қыпшақтарға қарамады: Жетісу жері XI ғ екінші жартысында Керейт хандығының құрамындағы аймақ саны- 8 XI ғ қазіргіТүркістанқаласындасопылықілімніңнасихатшысыболғанғұлама: Қ.А.Йасауи XI ғ қыпшақ хандығының қолына толығымен көшкен қағанат жері: Қимақ; XI ғ қыпшақ хандығының қолына толығымен көшкен қағанат жері- Оғыз XI ғ қыпшақтар аталған тайпалардың көнтеген аумақтарын иеленді: оғыздар мен қимақтардың; XI ғ Қыпшақтар иелігіне өтпеген жер- Жетісу XI ғ оғыздар қай тайпаның соққысынан кейін талқандалды Қыпшақтардың; XI ғ Оғыздарды Сырдария, Арал бойынан біржола ығыстырған- Қыпшақтар XI ғ ортасында қыпшақтар қай өзеннен батысқа қарай жылжыды Еділ XI ғ сәулет өнерінде – терракота: Өрнектелген кірпіш XI ғ шығыста Алтай мен Ертістен басталып, батысында Еділ, Оралға дейін, солтүстігінде Құланды даласынан оңтүстікте Балхаш пен Жоңғар Алатауына дейінгі кең байтақ аймақты алып жатқан мемлекет- Қыпшақ хандығы XII ғ 2 жарт қыпшақтар арасында ислам діні кең түрде ене бастаған- Қыпшақ ақсүйектерінің Хорезммен жақындасуына байланысты XII ғ 40-жылдарынан бастап Қарахан мемлекетініңРпталық Азиядағы жерлерін басып ала бастаған мемлекет: Қарақытай XII ғ XIV ғасырғадейінҚазақстан жеріндеіріқұрылыстарсалынбауыныңсебебі: Моңғол шапқыншылығыныңсалдары XII ғ аяғында Долы өзенінен Завхан аймағындағы Қазақ тауына дейінгі жерді алып жатқан мемлекет: Керей XII ғ аяғында Керейттердің территориясы- Долы өзенінен Қазақ тауына дейінгі аралық; XII ғ бастап қаңлы, қарлұқ, жікіл тайпалары құрамына кірген мемлекет: Қыпшақ; XII ғ қазіргі Түркістан қаласында сопылық ілімінің насихатшысы болған ғұлама: Қ.А.Йасауи XII ғ қалалардағы тұрғын үйлерде қолданылған суды сыртқа шығаратын құбыр: Тапшау XII ғ Қыпшақтар Арал маңына билік жүргізгенде олардың құрамына енген тайпалар: Қарлұқ, қаңлы, жікіл XII ғ қыпшақтардың сүттен қалаймай алатынын,құртты,қымыздықалайжасайтындарынтаңданажазғандар: Еуропасаяхатшылары XII ғ лас суды ағызуға арналғанқұбыр- Ташнау XII ғ Оңтүстік Қазақстанда қалалардыңшоғырланған жері: Арыс өзенініңСырдарияға қосылатын тұсы XII ғ тұрғын үйлеріндегі тағы бір ерекшелік- Дөңгелек және тік бұрышты темір ошақтар XIII ғ 2 жартысынан бастап кірпіш күйдіру кәсібі өркендей бастаған аймақ- Сырдария бойы XIII ғ аяғы мен ХІҮғасырдың басында қалалық мәдениет жанданып, көркейе түскен- Талас пен Шу алқабында XIII ғ аяғы мен ХІҮғасырдың басында қалалық мәдениет мүлде құрып бітті- Іле алқабында XIII ғ басы Монғолдармен іргелес жатқан хандықтар- Найман, Керей, Жалайыр XIII ғ басында жасалған мәмлүктік Египет мемлекетінің «араб-қыпшақ» сөздігінде «қазақ» сөзіне берілген түсіндірме: Еркін, кезбе XIII ғ басында жасалған мәмлүктік Египет мемлекетінің сөздігінің атауы: Араб-қыпшақ; XIII ғ басындақарақытайлардыЖетісуөңіріненығыстарғантайпа: Найманда р XIII ғ басында Қарахан мемлекетінің Шығыс хандығын басып алған найман ханы: Күшлік XIII ғ басында Орталық Азияда құрылған әскери-феодалдық мемлекет: Моңғол империясы XIII ғ Басында Сыр бойындағықалалар үшінҚыпшақхандығыменкүресжүргізгенортағасырлықмемлекет: Хорезм шахы XIII ғ басында Сыр бойындағы қалалар үшін талас жүрді- Хорезм мен Қыпшақ хандығы арасында XIII ғ дейін «қазақ» атауының қолданып келген мағынасы: Еркін адамдар XIII ғ екінші жартысында Жайық өзенінің жағасындасалынған қала- Сарайшық; XIII ғ қола жебе табылған қорған Шілікті XIII ғ Қыпшақтар Арал маңында билік жүргізген тайпалары- Қаңлы, қарлұқ, жікіл XIII ғ қыпшақтардың сүттен қалай май алатынын, құртты, қымызды қалай жасайтындарын таңдана жазғандар: Еуропа саяхатшылары XIII ғ Монғолия аумағы әскери басқару жағынан бөлінді: 3 аймаққа XIII ғ Моңғол тайпаларыменкөршілесорналасқантүріктайпалары: Керей, найман,жалайыр XIII ғ;Оғызнаманы бірінші жазып қалдырған- Рашид-аддин XIII ғ соңындағы жазба деректерге қарағанда, пайдаланылған киіз үйдің түрлері: Арба үстіне тігілген, жылжымалы XIII ғ ІІ жартысынан бастап Сырдария бойындағы қалаларда өркендей бастаған кәсіп: кірпіш күйдіру XIII ғ ІІжартысындакірпішкүйдірукәсібідамығанаймақ: Сырдариябойындағықалаларда XIII ғғбасындаОрталықАзиядақұрылғанәскери-феодалдықмемлекет: Монғол империясы XIII-XIV ғғ жасалған құстар мен хайуанаттардың суреттері салынған керсендер табылды: Отырардан XIII-XV ғғ аттары бізге аңыз болып жеткен ауызша поэзия өкілдердің бірі: Асан қайғы, Кетбұға, Қотан, Сыпыра жырау XIII-XV ғғ аттары бізге аңыз болып жеткен ауызша поэзия өкілдердін бірі: Кетбұға XIII-XV ғғ ауызша поэзияның өкілі: Кетбұға XIII-XV ғғ мағынасы мен сюжеті көркемдік шеберлігі қайталанбас туындылар- Қотан ақынның баласы Ақжол биді жоқтау өлеңі, Кетбұғаның Шыңғыс ханмен жыр сұхбаты XIII-ХV ғғ басында Шығыс Дешті-Қыпшақта өмір сүрген- Ақ Орда XII-XIV ғғ Моңғол мемлекетінде кең таралған салық түрі: Құшыр
|