Азақ халқының құрамына енген ірі тайпалардың бірі және Орта жүздің руы: Керей 9 страницаҚарахандарды 1089 ж. басып алды:Селжұқтар Қарахандардың; жылқы малына ерекше көңіл бөлетінін айтқан ғұлама:Ж.Баласағұн Қараханидте р дәуірінің жаңа қалыптаса бастаған әдебиетінің өкілдерінің бірі, көрнекті ақыны:Жүсіп Баласағұн Қараханидтер мен Қарлұқтар тұсында ең бай Қала:Тараз Қарғалы тау шатқалынан табылған диадема тайпасына тән тәж тәрізді әшекейлі әйел бас киімі кімге тән болды:Үйсін Қарғалы Диадемасындағы қанатты аттар нені бейнелейді: Күн құдайын Қасиетті бұлақ; басына ақ құйып көктен жаңбыр сұрау ырымының атауы:Тасаттық Қаскелең; өзені бойындағы Қоқан хандығының бекінісі:Таушүбек Қасым хан тұсындағы бастапқы астана Сығанақ қаласы болды, одан кейін көшірілді:Түркістан қаласына Қасым ханның билігі жүрген жоқ:Қырғыздарға Қасым ханның Сырдария бойындағықалаларға билік орнатуға бөгет жасаған билеуші: Мұхамед Шайбани Қатардағы жұмысшыдан, Түркісіб темір жолының бастығына дейін көтерілді: Д.Омаров. Қимақтар құрамында болған ең ірі және күшті тайпа:Қыпшақтар Қимақтардың; екінші астанасы орналасқан көлдің жағасы:Алакөл Қоғамда алғашқы ірі еңбек бөлінісін туғызған жағдай: шаруашылықтың егіншілік пен мал шаруашылығы болып бөлінуі. Қоғамдық; еңбек бөлінісі пайда болған дәуір: Энеолит Қожа Ахмет Иассауи кесенесі орналасқан қала: Түркістан Қожа А хмет Иассауи кесенесін салуға Әмір Темір бұйрық берген жыл: 1397 ж Қожа Ахмет Иассауи кесенесінде залдың ортасында тұрған үлкен тайқазан жасалған жыл: 1399 ж Қожа Ахмет Иассауи кесенесіндегі ең негізгі бөлме: Кітапхана Қожа Ахмет Иассауи кесенесінің биіктігі: 37,5 м «Қозы Көрпеш – Баян Сұлу» поэмасының ерекше бір нұсқасының авторы, XVIIІ ғасырдың суырып салма ақындардың бірі: Жанақ Қозы к өш дегеніміз: Жас төлдерді аман сақтау үшін күніне 8-10 шақырым көшіп отыру Қоқан астанасы болған автономия: Түркістан автономиясы Қозылард ың жүнін қырқатын мезгіл: «Қозы күзем» Қоқан билеушілері Оңтүстік Қазақстан мен Жетісуда 1858 жылы болған көтерілісті басты: Қазақ феодалдарымен ымыраға келу арқылы Қола дәуірінде 1100 тонна қалайы шығарылған кен орны: Нарым, Қалба Қола дәуірінде Жезқазған өңірінен 1 млн тоннадай кен өндірілгенін айтқан белгілі ғалым: Сатпаев Қола дәуірінде кенді қорыту үшін салынған күрделі құрылыста: Қазандықтар Қола дәуірінде Қазақстан аумағын мекендеген тайпалар: Андроновтықтар Қола дәуірінде Қазақстан жерінде өмір сүрген адамдардың қоғамдық құрылысы: Рулық-тайпалық құрылым Қола дәуірінде не күйреді: Аналық ру Қола дәуірінде тебіндеп жайылуға байланысты саны көбейген мал: қой мен жылқы Қола дәуіріндегі қоланың алыну қосындысы: Мыс пен қалайы Қола дәуіріндегі ыдыс жасаудың ең бір өрістеген түрі: Көзе құмыралар Қола дәуіріне жататын Солтүстік Қазақстандағы қоныстар: Петровка, Боголюбов Қола дәуіріне тән 30 қоныс, 150 оба зерттелген аймақ: Орталық Қазақстан Қола дәуірінің ең алғашқы ескерткіштері табылған жер: Андронов Қолданбал ы өнердің ғажайып үлгілері қолданылған ғимараттар: Қожа Ахмет Иассауи кесенесі «Қорқыт ата» кітабы мен «Оғызнама» дастанының қағазға түсе бастаған уақыты: ХІ ғ. «Қорқыт ата» кітабы неше жырдың қосындысынан тұрады: 12 Қорқы т атаның туған жері: Қазақстан Қостанай округінде Батпаққара көтерілісінің басталған уақыты: 1929ж. 1-қараша Қостанай жеріндегі Алексеев қорымынан табылған адамның бет пішінін жасаған антрополог: М.Герасимов ҚР 2015 ж дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамачы қабылданды: 2004 ж. ҚР атауы қабылданды: 1991 ж 10 желт. ҚР жаңа конституциясы қабылданды: 1995 ж 30 тамызда. Қуаңшылдық; жылдары жасалған ырым: Тасаттық Құлап қалған Арыстан баб күмбезін XIV ғасырда қайта салғызған:Әмір Темір Құрманғазының; би күйі:«Балбырауын» Құрманғазын ың дүниеге келген жері:Бөкей Ордасы Құрманғазының; Исатай Тайманұлына арналған күйі:«Кішкентай» Құрманғазының;туған жерді, кең байтақ даланы сипаттайтын күйі:«Сарыарқа» Қызылорд а және Алматы облыстарында қоныс аударушы корейлерден тұратын ұжымшарлар саны: 57 Қызылордада корей театры ашылды:1937ж. Қызылордада ўлттыќ ќазаќ театры ашылды:1926ж. «Қырғыз (қазақ) халқының 1000 әні» және «Қазақ халқының 500 әні мен күйі» деген жинақтар жариялады: А.Затаевич Қызылорда обылысы жеріндегі б.з.б. ІУ-б.з.-дың ХІІІ ғасырларына жататын ежелгі қалашық: Шірік-Рабат Қызылордадан 300 шақырым жерде орналасқан сақ қаласының орны: Шірік Рабат Қыпшақтар даласы”атанған аймақ:Алтайдан Еділге дейін Қыпшақтард ың “айран” деп аталатын сусыны туралы жазған ғұлама: В.Рубрук Қырық; жылдан астам Қазақстан өкіметінің республика партия ұйымының басшылығында болған: Д.Қонаев. Қыста көшіп-қонған қазақ ауылдары үшін ең қауіптісі: жұт Қытай деректері бойынша ежелгі қаңлылар саны: 600 мың Қытай деректерінде "ғұн" атауының пайда болған кезі: б.з.б. ІІІ ғ. аяғы Қытай деректері бүкіл Монғолия халқын кімдер деп атады: «Татар-Монғолдар» Қытай деректеріндегі ғұн басшысы лауазымы: "Шаньюи" Қытай елінен алғаш рет жібек артқан керуендер Батысқа қарай жолға шыққан ғасыр:б.з.б. І ғасырдың ортасы Қытай жолаушылары қай қаланы «Ақ өзен бойындағы қала» деп атаған:Испиджаб Қытай императоры жібектен жасалған әшекейлі киімдерді сыйлық ретінде жіберді:Иран шахына Қытай императоры У-Дидің 138ж. Жібек жолы арқылы Батыс елдеріне жіберген елшілігі қайтып оралды:13 жылдан кейін Қытай Халық; Республикасынан ХХ ғасырдың 60-шы жылдары Қазақстанға оралған отандастар саны шамамен: 200000 адам Қытай қолбасшылары Фу Дэ,Чжао Хой бастаған әскердің Қазақстанға басып кірген жылы:1757ж Қытай теңгелері табылған Отырар алқабындағы қаңлы қорымы: Мардан Қытайлар қазақ шекарасына осы ханның тұсында басып кірді:Абылайдың Қытайлармен шайқаста жеңіліс тауып, Абылайдан көмек сұраған, Жоңғар тағына таласушылардың бірі:Әмірсана Қыпшақ халқының; қалыптасуының соңғы кезеңі қандай себептерден үзілді: Монғол шапқыншылығынан Қыпшақтармен туыстық қатынасқа түсіп,қыпшақ ақсүйектерінен әскери-әлеуметтік топ құрған орта азиялық билеушілер әулеті: Хорезмшахтар Қыпшақ хандығымен тығыз туыстық ж\е саяси байланыстар орнатуға хорезмшахтардың ұстанған басты мақсаты: Қыпшақ тайпаларын ислам дініне тарту Қытай археологтары жібек матасының «жасын» қай мыңжылдыққа жатқызады: Б.з.б 1 мың ж. Қытай елі жібекті Батысқа қарай қашаннан бастап экпорттай бастады:б.з.б.Vғ. Қыш күйдіретін пеш, қол диірмен тастары, тары қалдықары табылған сақ қаласы: Бәбіш-Молда Қыш құмыралар заманы" деп аталатын дәуір: Неолит Л Лаңкестік жаппай сипат алды:1937-38 жж. Лаңкестіктіѕ ќўрбаны болєан, ќазаќтыѕ тарихи білімініѕ негізін салушы:С.Асфендияров Ленинград їшін шайќаста ерлікпен ќаза тапќан ќазаќ батыры:С.Баймаєамбетов Ленфильм» ќазаќтыѕ бірінші дыбысты фильмі «Амангелді» кинокартинасын жасап шыєарды:1938ж. Лепсі өлкесін қоршаған таулар» атты картинаның авторы:В.Верещагин М М.Жұмабаевтің; 1913ж. жарық көрген алғашқы жыр жинағы: «Шолпан» М. Қашғари қалдырған үш кітаптан тұратын мәңгі өшпес мұра:«Түрік тілдерінің сөздігі» М.Әуезов «Абай» романының екі кітабын жазып бітірді:1947 жылы М.Дулатұлының;1915 жылы жарық көрген туындысы:«Терме» М.Х.Дулатидің; жазуы бойынша Қазақ хандығының құрылған мерзімі: 1465-1466 жж. Мал бағудың көшпелі түріне көшу қалыптаса бастаған дәуір: Қола Мал өсірушілерден жиналатын салық: Құшыр Малды қолға үйрете бастау қалыптасқан кезең: Мезолит Малды қыста жаюға байланысты қалыптасқан жайылым: Тебінді Малы ж оқ көшіп қонуға көлігі жоқ, егіншілікпен айналысатын кедей:жатақ Махамбет Өтемісұлы өмір сүрген жылдар:1804-1846 жылдары Матамен сауда жасауға арнайы мекен-жайы бар зәулім керуен сарайлар қай қалада болды:Испиджаб Медресені бітіргендер өз білімдерін жалғастырған діни оқу орындары орналасқан қалалар:Бұхара мен Ташкент Мезгілдік жайылымға төмендегілердің қайсысы жатпайды: тебінді Мезолит дәуірінде шебер садақшы минутына: 20 оқ атты Мезолит заманының басты жаңалығының бірі: Садақ пен жебенің жасалуы Мезолит заманының үлкен жаңалығы болып саналатын ұсақ жаңқа тастардан жасалған құралдар атау: Микролит Мезолит кезеңіндегі адамдардың негізгі кәсібінің бірі:аңшылық Мезолиттің; хронологиялық шеңбері: б.з.д. 12-5 мың жылдықтар Мемлекетті орталықтандыру үшін исламды күшейткен Моғолстан ханы: Мұхаммед Шайбани Мемлекеттік бұқаралық кітапхана қай жылы ашылды:1939ж. Мемлекетті басқаруда Моғолстан ханына қай тайпаның әмірлерінен шыққан ұлыс бегілер көмектесті: дулаттар Минералды шикізаттар мен кен орындарының табиғатта таралу заңдылықтарын ашып, металлогендік және болжамдық карта жасағаны үшін Лениндік сыйлық берілген ғалымдардың бірі:Қ.Сәтбаев Мифалогия мен фольклорда жанурлар бейнелерінің кең таралу Еуразия даласындағы өнерде өзіндік бағыт тудырған түр: «Аңдық стиль» Мәлік Ғ;абдуллин Кеңес Одаєының батыр атағын алды:Мәскеу үшін шайқаста. Мәскеу үшін болған шайқаста көрсеткен ерлігі үшін 316–шы атқыштар дивизиясы марапатталды: Қызыл ту орденімен Мәскеу түбінде генерал-майор И.В Панфилов қолбасшылық еткен даңқты дивизия:316-атқыштар дивизиясы. Моғол хандығында этносаяси құрамында үйсіндердің орынына уақытша аталған тайпалар:дулаттар Моғолстан мемлекеті қай мемлекеттің құлауы нәтижесінде құрылды: Шағатай Моғолстан мемлекеті өмір сүруін тоқтатты: XVI ғасырдың басында Моғолстан мемлекетінің құрылуына басты рөл атқарған әмір, дулат тайпасының ақсүйегі:Поладшы Моғолстан м емлекетінің негізін қалаған бірінші хан:Тоғылық Темір хан Моғолстан хандығы қай ханның тұсында ыдырай бастады:Абд ар-Рашид хан Моғолстан ханы Есен-бұға қайтыс болған жыл:1462 ж. Моғолста н ханы Жетісу мен Ыстық көлдің маңындағы жерлерді басып алу үшін Қазақ хандығына қарсы үлкен соғыс бастаған кезең:XVI ғасырдың 50-60 жылдары Моғолстанд а дулат әмірлерінің қолдауымен Есен – бұғаның хан тағында отырған уақыты: Моғолстанның негізін қалаған хан:Тоғылық Темір Моғолстанның; орталығы:Алмалық Моғолстанны ң өмір сүрген уақыты:XIV ғасырдың ортасы – XVI ғ. басы Монғол хандығы құрылды:1206 жылы. Монғол жеріндегі IX-XIII.ғ.өмір сүрген керейлер күшті дамыған ел”-деп айтқан тарихшы:Рашид ад-Дни Монғол и мпериясының негізін қалаған:Шыңғыс хан. Моңғол шапқыншылығынан кейін Қазақстан жерінде пайда болған бірінші ірі мемлекет: Ақ орда Монғолдар Орта Азияны жаулап алуды аяқтаған жыл: 1224ж, Монғолоидтық; белгілер тереңдей түсті:VI-IX ғғ. Мөлшермен кейінгі темір дәуірі: б.з.б. ІІІ ғ. - б.з. УІ ғасыры. Мұртты обалар" көп тараған аймақ:Орталық Қазақстан Мұртты " обалардың бөліну түрі:4-ке Мұсыл ман дінінің енуіне байланысты пайда болған ғимарат:мешіт Мұсылм ан мектептерінің алдағы дамуы туралы «Ереже» бекітілді:1870 жылы Мұсылман авторлары Византия басшысын қалай атаған: «Ерлер патшасы» Мұхтар Шахановтың; ұсынысымен құрылған ұйым: Балқаш ж\е Арал проблемалары жөніндегі комитет Мұхамм ед Хайдардың жазуы бойынша Моғолстанда Тоғылық – Темір тұсында бір күнде қанша мың адам ислам дінін қабылдаған:160 мың Мүлік теңсіздігі түпкілікті орнаған дәуір: Темір Мыс -тас ғасыры (энеолит) дәуірі шамамен: б.з.б. 3000-2800 мың жылдар Н Н.Назарбаевтың;1984 -1990 жылдары аралығында атқарған қызметі – Қазақ КСР министрлер кеңесінің төрағасы Н. Назарбаев КОКП Орт Ком Саяси Бюросы құрамынан шығатыны жөнінде мәлімдеді: 1991 ж тамызда. Н.Назарбаевтыѕ ґкімімен, Б.Бейсекбаевќа Халыќ Ќаћарманы атаєы берілді:1998ж. Н.Назарбаевтың; 1984-1990 ж атқарған қызметі: Қаз КСР министрлер кеңесінің төрағасы. Н.Назарбаевтың; 1990 ж сәуірінен бастап атқарған қызметі: Қазақ кСР-нің президенті. Н.Назарбаевтың; өкілеттілік мерзімін 2000 ж 1 желт дейін ұзартуға байланысты референдум өткен жыл: 1995 ж. Найза лақтырғыш қай кезеңде кеңінен қолданылды: кейінгі полеолитте Найман мемлекетінің астанасы Балықты қай өзеннің бойында орналасқан: Орхон Найман мен Керейлердің мемлекеттік билік жүйесінде жақсы дамыған: Іс-қағаздарын жүргізу Найман руының сұлтаны Құдаймендінің Петербургке баласы Ғабдолланы жіберудегі мақсаты: Жәміш бекінісі арқылы Шыңжаңға керуен тартуға рұқсат сұрау Найман, керей жалайырлардың негізгі мекендеген жерлері: Монғолияның орта және Батыс аудандары Наполеон әскерімен болған соғыста ерекше рөл атқарған әскер түрі: Атты әскер Нарықтық; қатынастардың нығаюына байланысты салықтың ақшалай формасы енгізілді: 1924 жылы қаңтарда Невада-Семей антиядролық экологиялық қозғалысының жетекшісі: О.Сүлейменов Неміс автономиясын құру жөніндегі комитеттің шешімі бойынша автономияның әкімшілік орталығы: Ерей-Ментау Неміс автономиясын құру жөніндегі комитетке басшылық еткен: А.Коркин. Неміс автономиясына кейбір аудандары берілмек болған облыстар: Павлодар, Қарағанда, Көкшетау, Целиноград. Неолит дәуірінде Солтүстік Қаз-да железинкаауылының маңында өлген адамды жерлеу дәстүрі: мәйітті өртеу (кремация) Неолит дәуірінде керамикадан жасалған заттарда салынған өрнектер: геометриялық өрнектер Неолит дәуірінде Солтүстік Қазақстанда Железинка ауылының маңында өлген адамды жерлеу дәстүрі: қабірмен бірге өртеу Неолит дәуірінде яшма мен кварциттен жасалған құралдар табылған жер: солтүстік Шығыс Балқашта Неолит дәуірінде өлгендерді қалай жерледі: кесенемен бірге өртеді Неолит дәуірінің ең үлкен жаңалығының бірі: Қыш құмыра жасауды үйрену Неолит дәуірінің Орталық Қазақстан жеріндегі тұрағы: Зеленая Балка Неолит дәуірінің Солтүстік Қазақстан жеріндегі тұрағы: Пеньки Неолит дәуірінің Шығыс Қазақстан жеріндегі тұрағы: Усть-Нарым Неолиттік 150-ге жуық тұрақ, көне кен шығару, жерлеу орындары табылған өңір: Жезқазған өңірі Неолиттік саздан жасалған қыш ыдыс атауы: Көзе Неолиттік Сексеуіл тұрағы орналасқан аймақ: Қызылорда облысы Несторияндық; хрестияндарды қудалауға негіз болған 431 жылғы жоғары дін басыларының жиналысы: Эфес соборы Ноғай ордасымен шекарасы ортақ емес мемлекет: Моғолстан Ноғай Ордасының; ыдырауына байланысты халқының бір бөлігі: Кіші жүзге қосылды Ноғай Ордасында Едігенің билік құрған уақыты:1396-1411 жж Ноғай Ордасының екінші аты:Маңғыт елі Ноғай Ордасының құрылуына себеп болды:Алтын Орданың әлсіреуі Ноға й Ордасының негізін қалаған тұлға:Едіге Ноғай Ордасының орталығы Сарайшық қаласының іргесі қаланған уақыт:X ғ. Ноғай Ордасының;орталығы:Сарайшық Ноғай Ордасының ыдырай бастау уақыты:XVI ғ. Номадтар дегеніміз не: көшпелілерді ежелгі гректердің атауы Нұралы ханды тағынан тайдыру туралы шешімді қолдаған Кіші жүздің руларының саны:20-ға жуық О О. Сүлейменовтың; «АЗиЯ» кітабы жарық көрді: 1975ж. О. Сүлейменовтың; тауар айналымынан, кітапханалардан алынып тасталған кітабы: «Аз и Я» Одаққа танымал болған «Тың игерушілер» атты очерктер кітабының авторы: И.Шухов Оғыз мемлекетінің күшеюіне үлес қосқан: Шахмәлік Оғыз мемлекетінің өмір сүрген уақыты: IХ ғ. аяғы – ХI ғ. басы Оғыз тайпаларының; 9 -11 ғ.ғ. ұзаққа созылған соғысы барысында қай мемлекетпен саяси бірлестігі нығайды – печеньегтермен Оғыздардың; көпшілігі қыпшақтардың қысымымен қайда көшіп кетті: Шығыс Еуропа мен Кіші Азияға Оғыздардағы тайпалар саны: 24 Оғыздардың; күз айларында Ұлытау баурайында көшіп жүргенін айтқан ғұлама: Әл-Бируни Оғызнаманы ” XVII ғасырда толық жазып қалдырған ғұлама: Әбілғазы хан Оңтүстік Қазақстанда Әулиеата маңында Қоқан хандығына қарсы ең үлкен көтеріліс болды: 1858 ж. Оңтүстік Қазақстан қалаларының сауда қызметі және ақша айналымының құлдырауын бастан кешкен кезең: 18 ғ. Оңтүстік Қазақстан мен Жетісудың Х ғасырдағы қалаларында мешіттердің көптеп салына бастағандығын жазған араб ғалымы: Әл - Макдиси Оңтүстік Қазақстанда ислам діні кең түрде дами бастаған уақыт: X ғ. Оңтүсті к Қазақстанда маңызды сауда орталығы болған “көпестер” қаласы атанған қала: Тараз Оңтүстік Қазақстанда мұсылман дінінің кең таралуы кезеңінде Әли ақынның жарық көрген поэмасы: “Жүсіп-Зылиқа” операсының авторы, белгілі сазгер: М.Төлебаев Орал-Ембі мұнай ауданы Орталық Ресеймен байланыстыруы тиіс болған темір жол: Аликсандров Гай- Ембі Орбұла қ шайқасы болған жыл:1643 Орда Ежен билік құрған мемлекет:Ақ Орда Ордаба сы тауына жиналған қазақ жүздерінің шешімі бойынша жоңғарларға қарсы күресте қазақ жасақтарының бас қолбасшысы болып сайланған хан: Әбілқайыр Орта Азия мен Қазақстанға ислам діні кеңінен тарай бастады:Арабтардың келуімен Орта Азияның; ірі саяси экономикалық орталығы Ташкентті орыс әскерлерінің басып алған жылы:1865 жыл Орта Азия қалаларында «мыс динар» деп аталған жаңа теңгелер шығарыла бастаған жыл – 1271 ж. Орта Азияның; орта ғасырдағы қала мәдениетінің гүлденуі қай ғасырға жатады –Хl-Хllғ.ғ.
|
