Орман шаруашылығының шығарған өнімі

Орман шаруашылығ ы келесі салалардан тұ рады: орман ағ аштарын ө сіру, орман ағ аштарын дайындау, аң аулау, терісі бағ алы аң дарды барлау, орман шаруашьшығ ына қ ызмет кө рсету (бақ ташылық).

Тауарлы ө німнің қ ұ ны орман ағ аштарының кө шеттерін ө сіру мен отырғ ызу жұ мыстары, орманғ а жасалынатын кү тім жұ мыстары, келісім бойынша орындалғ ан орманның табиғ и жануарына ә сер ететін жұ мыстар, сондай-ақ, басқ а жақ қ а сатылғ ан тұ қ ымдар, кө шеттер жә не басқ а ө німдер қ ұ нының мө лшері ретінде есептеледі. Орман шаруашылығ ының нарық тық шығ арымы тауарлы ө німдердің қ ұ ны мен аяқ талмағ ан ө ндірістік қ алдық тар ө згерісінің қ осындысына тең.

Орман ағ аштарын дайындаумен айналысатын мекемелердің шығ арғ ан ө німі, дайындалғ ан ағ аш ө німдері мен соғ ан сә йкестендірілген ө німдердің қ ұ нын қ ұ райды. Орман шаруашалығ ының нарық тық емес шығ арымы = ағ ымдағ ы шығ ынмен анық талатын бюджеттік ұ йымдардың жалпы шығ арымы -нарық тық бағ амен ө ткізілетін ө нім қ ұ ны. Орман ө німдерін дайындау мен халық тың аң аулауына ү й шаруашылығ ының сату ү шін жә не ө здері тұ тыну ү шін дайындағ ан отынның, торфтың, жабайы ө сімдіктің, саң ырауқ ұ лақ тың, жеміс-жидектің, терісі бағ алы аң дардың қ ұ ны кіреді.

Аң аулау шаруашылығ ының шығ арғ ан ө німі аң шылық шаруашылық қ а кеткен шығ ындар мен аң шылық іс-ә рекеттен тү скен табыстан тұ рады.

Ә. Балық шаруашылығ ы саласының шығ арымы.

Балық ишруашылығ ы саласына қ ызметтің қ андай тү рлері кіреді?

Ьалық шаруашылығ ы сала ретінде келесі салалардан тұ рады: балық аулау, тең із материалдарын жинау (табиғ и меруерт жә не маржандар, балдырлар, т.б.), балық ө сіру, балық аулау, балық шаруашылығ ына қ ызмет кө рсету. Балық шаруашылығ ының кә сіпорындары (комсерв ө ндірісінсіз): балық аулаумен шұ ғ ылданатын ұ жымдар, балық ө сіру бө лімі, балық ө ндіру, халық қ а сату ү шін жә не ө зінің жеке тұ тынуы ү шін балық дайындау ұ йымдары.

Балық шаруашылығ ының шығ арғ ан ө німі нарық тық жә не нарық тық емес шығ арылғ ан ө нім ретінде анық талады.

В. Қ ұ рылыс саласының шығ арғ ан ө німі.

Қ ұ рылыс ө німі - қ ұ рылыстық, монтаждау, жобалык-ізденіс ұ йымдарының тікелей пайдалы, тек негізгі ө ндірістік іс- ә рекетінің нә тижесі. Бұ л ұ йымдардың барлық ө німдері қ ұ рылыстікі болып есептеле ме? Жоқ, барлығ ы емес.

Қ ұ рылыс ө німі деп есептелмейтіндер:

- мекеме тұ тынғ ан, бірақ ө ндірісте пайдаланылмағ ан немесе бір жақ қ а сатылғ ан материалдар;

- ө ндірістік емес бө лімшелердің іс-ә рекетінің нә тижесі;

-тас ө ндіру, балшық дайындау, қ ұ рылыс конструкцияларын қ осалқ ы шаруашылық та дайындау (кө лік жұ мыстары, ауылдық қ осалқ ы шаруашылық тағ ы);

- қ ондырылғ ан қ ұ рылғ ы қ ұ ны;

- кө п жылғ ы кө шеттерді отырғ ызу жә не терең бұ рғ ылау;

Қ ұ рылыс ө німідерін шығ ару - кө мекші жә не шаруашылық тә сілдерімен орындалғ ан ү йлерді, ғ имараттарды жө ндеу, салу, реконструкциялау жұ мыстарының қ ұ ны, сондай-ақ тұ рғ ын ү й қ ұ рылысының қ ұ ны. Қ ұ рылыс ө німдерін шығ ару келесі қ ұ рамдас элементтердің сомасы ретінде анық талады:

1) қ ұ рылыс-монтаждық жұ мыстар қ ұ ны;

2) ресми емес экономикадағ ы есеп, жасырын ө ндіріс (жеке қ ұ рылыс жұ мыстарынсыз);

3) қ ұ рылыс объектілерімен байланысты геологиялық барлау жә не бұ рғ ылау жұ мыстарының қ ұ ны;

4) қ ұ рылыс объектілерімен байланысты жобалық -ізденіс жұ мыстарының қ ұ ны;

5) қ ұ рылыстың негізгі капиталын жоюдағ ы (жою) шығ ындар;

6) жердің сапасын жақ сарту жұ мыстары, ирригациялық жә не мелиорациялау жұ мыстарының қ ұ ны;

7) объектілерді консервілеуге жә не уақ ытша тоқ татылғ ан қ ұ рылыстарғ а кеткен шығ ындар;

8) ғ имараттар мен ү йлерді кү рделі жө ндеу;

9) қ осалқ ы тә сілмен орындалғ ан ғ имараттар мен ү йлерді ағ ымдағ ы жө ндеуден ө ткізу;

10) басқ а да капиталды шығ ындар (бірақ мемлекеттік, бюджеттік емес);

11) жолдарды салу жә не кү рделі жө ндеуден ө ткізу;

12) қ осалқ ы жә не шаруашылық тә сілмен орындалғ ан, дербес тұ рғ ын ү йдің, саяжайдың қ ұ ны.