Таратылатын материал. Қазіргі кезде адам организмінде Д.И.Менделеевтің Периодтық жүйесінен 81 элемент табылды
Қ азіргі кезде адам организмінде Д.И.Менделеевтің Периодтық жү йесінен 81 элемент табылды. Органогенді –элементер (С, Н, О, N, P, S), организм тінінің негізгі компонеттері, масса бойынша 97, 4% қ ұ райды. Олардың организміндегі мө лшері Са2+, Mg2+, Na+, Сl, иондары сияқ ты 10-2 % аспау керек. Бұ лар макроэлементтер. Организмде ә р тү рлі мү шелер мен тіндерде микроэлементтердің таралуы 10-5—10-2% аралығ ында болады. Егер организмде элемент мө лшері 10-5% тө мен болса, онда ол ультрамикроэлемент. Керекті (эссенциалдық, ауыстырғ ышы жоқ) микроэлементтерге Периодтық жү йенің d-блогындағ ы элементтер: мыс, мырыш, темір, кобальт, молибден, марганец жатады. Бұ л биогенді элементтерді ө мірлік металдар немесе ө мірге қ ажетті микроэлементтер деп атайды.Адам организмінде ө мірге қ ажетті элементтер бірқ алыпты концентрацияда болады (химиялық гомеостаз). Егер олардың мө лшері азайса, онда жеткіліксіздіктің негізгі белгілері пайда болады. Кейбір металдар (V, Ni, Сг) адам организмінде микро- немесе ультрамикро мө лшердекездеседі, бірақ олардың биологиялық рө лі толық зерттелмеген, сондық тан оларды шартты қ ажетті элементтер деп атайды.
Рис. 1. Металдардың қ оршағ ан ортада таралуы. Организм — динамикалық полилиганды жә не полиметаллдық жү йе, реттеу ү шін металлолигандды гомеостазды ұ стап тұ ру қ ажет (МЛГ). Рис. 2. Менделеевтің Периодты жү йесі, адам организмінде табылғ ан жә не/немесе дә рілік зат ретінде қ олданылатын лементтер.
|
