7.2.1. Онтогенездің клиникалық кезең дерінің сызбасын сызып, тү сіндірің із.
7.2.2.Онтогенездің алғ ашқ ы кезең дерінің: жұ мыртқ а жасушасының полярлығ ы, ооплазмалық сегрегация, позициялық ақ парат, детерминация, дифференциацияның сызбасын сызып, мә нін тү сіндірің із.
7.2.3. Онтогенездің жасушалық механизмінің сызбасын сызып, тү сіндірің із.
7.3. Ө зін – ө зі жетілдіру қ ұ зіреттілігі:
7.3.1. «Қ артаюдың молекулалық – генетикалық механизмдері» тақ ырыбы бойынша реферат тү рінде СӨ Ж дайындау, «Жалпы генетика негіздері» бө лімі бойынша аралық бақ ылауғ а дейін тапсыру
7.3.2. «Бағ аналы жасушалар жә не олардың медициналық маң ызы» тақ ырыбы бойынша презентация тү рінде СӨ Ж дайындау, «Жалпы генетика негіздері» бө лімі бойынша аралық бақ ылауғ а дейін тапсыру
7.4. Бақ ылау сұ рақ тары:
7.4.1. Жұ мыртқ а жасушасының полярлығ ы дегеніміз не?.
7.4.2. Позициялық ақ парат қ ай жерде байқ алады?
7.4.3. Бө лшектену арқ ылы жасушалардың бө лінуінің ерекшелігі неде?
7.4.4. Онтогенездің жасушалық механизмдерінің бұ зылысына байланысты ақ аулық тарды мысалғ а келтірің із
Тақ ырып бойынша ү ш тілде тү сіндірме сө здер:
Қ азақ тілінде
| Орыс тілінде
| Ағ ылшын тілінде
|
Апоптоз – бағ дарланағ ан жасушалық ө лім, жасушалардың физиологиялық ө лімі
| Апоптоз – программированная клеточная смерть, физиологическая гибель клеток
| Apoptosis - process of programmed cell death, physiological cell death
|
Онтогенез – жеке ағ заның (дараның) даму ү рдісі
| Онтогенез – процесс индивидуального развития особи (организма)
| Ontogenesis – process of individual organism development
|
Ооплазмалық сегрегация – ооплазманың ә ртү рлі аймақ тарында (сегменттерінде) биологиялық белсенді заттардың тең дей емес таралуына жә не ооциттің ана ағ засында кү йіне байланысты жұ мыртқ а жасушасының цитоплазмасының ә ртектілік қ ұ былысы; ооплазмалық сегрегация ооплазманың ә ртү рлі аймақ тарында орналасқ ан жасушалар бастамасынан ә ртү рлі мү шелердің жә не ұ лпалардың қ алыптасуына алып келеді
| Ооплазматическая сегрегация – явление неоднородности цитоплазмы яйцеклетки, обусловленное неравномерным распределением биологически активных веществ в различных участках (сегментах) ооплазмы и положением ооцита в материнском организме; ооплазматическая сегрегация приводит к формированию различных органов и тканей из зачатков клеток, расположенных в разных участках ооплазмы
| Ooplasmic segregation - egg cytoplasm heterogeneity phenomenon caused by unequal distribution of biologically active substances in different parts of ooplasm and oocyte position in maternal organism
|
Детерминация – жіктелмеген жасушалар (бастамалар) тобының даму бағ ытын таң дау нә тижесінде жіктелген жасушаларғ а айналуының онтогенетикалық ү рдісі
| Детерминация – онтогенетический процесс выбора направления развития группы недифференцированных клеток (зачатка) с последующим их превращением в дифференцированные клетки
| Determination - ontogenetic direction selecting process of undifferentiated cells group followed by their transformation into differentiated cells
|
Позициялық ақ парат– қ оршағ ан ооплазмадан болашақ мү шелердің бастама-жасушаларынан алатын ақ парат; осығ ан сә йкес жасушалар белгілі бағ ытта дамиды (детерминацияланады жә не нә тижесінде белгілі бір мү ше қ алыптасады)
| Позиционная информация – информация, получаемая клетками-зачатками будущих органов из окружающей их ооплазмы; в соответствии с ней клетки развиваются в определенном направлении (детерминируются и формируют в итоге тот или иной орган)
| Positional information – information obtained from ooplasm by organ’s germ cells
|
Қ ұ растырғ ан: С.Қ.Ә лмұ хамбетова
№ 5 сабақ