Көру анализаторыЖарық ең алдымен мөлдір қабықшадан,дальше алдыңғы камераның сулы ортасынан,кейін карашықтан отеді,қарашық сәулені өзінің көлемін өзгерту арқылы реттейді,оған м. сфлиңктер ет делитатор пупиллае қатысады.одан кейін сауле алыстан не жақыннан көруді реттейтін көзбұршақтан өтеді (аккомодация - м. силиарис),осыдан кейін торлы қабықшаға түседі. Екі көзде бірдей кескін алу үшін көру жолдары бір нүктеде тоғысады. Бұл жерде бейімделу жүреді (конвергенция) оған 3,4,6 жұп нервтер қатысады және олар нервтендіретін тік және қиғаш көз бұлшық еттері қатысады. Торлы қабықтың нейрондары 3 тізбек тузеді.1 – жарықсезгіш жасушалар. 2 – кополюсті нейроциттер. 3 – ганглийлік нейроциттер. Көру нерві каналис оптикус арқылы отіп,хиазма оптикуп жартылай айқасады(медиалді айқасады,латеральді айқаспайды) олар екі шоғыр болып қыртысастылық көру орталықтарына аяқталады.1 – ортаңғы ми жоғары төбешігіне,2 – пулвинар талами мен корпус геникулатум латерале де.1 шоғырда барлық көз бұлшықеттерін нервтендіретін ядролар орналасқан.2 – шоғыр үлкен ми сыңарларынан шүйде болігіне жететін көру сәулелерін радиатио оптикум түзеді,сол жерде көру туйсіктері қабылданады. Ми нервтерінің 3, 4, 6-ші жұптары: тармақтары, нервтендіру аймақтары. (3)Көзқозғалтқыш нерв. N. oculomotorius – 1-ші құлақалды миотомының қозғалыс түбіршігі, бұлшықеттік нерв б.т. Оның құрамында: nucleus n. Oculomotori және nucleus accessorius пен ортаңғы тақ ядро бар. Көзқозғалтқыш нерв мидан ми аяқшасының медиалды жиегінен шығып, кейін fissura orbitalis superior арқылы көз ұясына енеді. Осыдан кейін 2 тармаққа бөлінеді: 1. Жоғарғы тармақ, ramus superior, m. rectus superior және m. levator palpebrae superior-ды нервтендіреді. 2. Төменгі тармақ, ramus inferior, m. rectus inferior, m. rectus medialis пен m. obliquus inferior-ға барады. Төменгі тармақтан ganglion ciliare-ге барып, m. sphincter papillae мен m. Ciliaris үшін парасимпатикалық талшықтар аппаратын нерв түбіршігі, radix oculomotoria шығады. (4)Шығыршық нерв. N. trochlearis – 2- ші құлақалды миотомының қозғалыс түбіршігі, бұлшықеттік нерв б.т. Онда жалғыз ядро nucleus n. trochlearis бар. Жалпы жоғарға ми желкенінің дорсальды жағынан шығып, ми аяқшасын латеральды жағынан айналып, fissure orbitalis superior арқылы көзұясына кіріп m. obliquus superior-да аяқталады. (6)Әкететін нерв. N. abducens - 3- ші құлақалды миотомының қозғалыс түбіршігі, бұлшықеттік нерв б.т. Онда nucleus motorius n. Trigemini, nucleus pontinus n. Trigemini, nucleus spinalis n. Trigemini және nucleus tractus mesencephalici n. Trigemini бар. Жалпы көпірдің артқы жиегінде мидан шығып fissure orbitalis superior арқылы көзұясына өтіп, m. Rectus lateralis-ке енеді. Осы 3 қозғалыс нервтерінде афференті талшықтар болады.
|
