Антибиотиктердің қолданылуы

Антибитиктер медицинада, втеренарияда, тағам өндірісте, ауыл шаруашылықта қолданылады.

1885ж В. Бабеш деген румын ғалымы, Р. Вирховтың Берлиндегі зертханасында анатогонизм қасиетін зерттегенде мынаны жазған болатын: «... бактерялардың белгілі бір түрі химиялық заттарды түзі немесе қоршаған ортаны өзгертіп, бактериялардың басқа түріне зиянды әсерін тигізетін әдісті тәжірибеде анықтадым. Егер антогонизмді зерттеу бактериялар арасында басталса, белгілі бір бактерия ісерінен пайда болған ауруды басқа бір бактерияның түрімен емдецге болады деген қорытындыға келер едік. Бактериялар арасынадғымұндай қатынас терапияда жаңа идеяларға әкеледі.

Медициналық практикада антибиотиктер жұқпалы (контагиозды) инфекцияларды (тырысқақ, оба, дизентерия, туберкулез және т.б.) емдеуде және шартты-патогенді микроорганизмдерден туатын (алтын түсті стафилакокк, кандидалар, гемолитикалық стрептококк. Лактозонегативті негативті энтеробактериялар – протей, цитробактер, клебсиелла және т.б.) бақс көптеген инфекцияларды емдеуде кең қолданылып келеді.

Ісікке қарсы (блеомициг), иммуносупрессорлы (циклоспорин) әсері бар антибиотиктерде бар.

Тағамдық консервлеу өндірісінде низин тағам әсері бар антибиотиктерде бар.

Кәдімгі аминқышқылдардан басқа низин құрамында лизин, гистидин, пролин, метионин, изолейцин, сонымен қатар сиректеу кездесетін α-лактонин және β-метиллантионин бар. Оның консервіленген өнімдерге қосылуы температураның және стерилизацияның ұзақтығын төмендеуіне әкеліп, осымен олардың дәм және қоректік қасиеттерін сақтайды.

Жануарларға жемдік қоспа, өсуді ширатушы ретінде 20 астам антибиотиктер қолданылады, олардың ішінде биомицин және террамицин (мицелллалы саңырауқұлақтар); гризин, флавомицин, монензин, тилозин, (стрептомицеттер) анықталағн. Жиі жемге толтырушы есебінде соя ұнын қосады.

Өсімдіктерде әр түрлі фитопатогендерден сақтау үшін түрлі антибиотиктер қолданылады:

• Trichoecium roseum саңырауқұлағынан трихоцетин, бидай және арпа тамырының шіріуіне қерсы; фузариозға, мақта өсімдігі ауруына қарсы; жылыжайда қиярдың ауруына қарсы;
• Фитбакреиомицин, Str.lavandula, бактериоздың, тамыр шіруіне қарсы профилактика мақсатымен үрмебұошақ, бидайдың, соя тұқымдарын өңдеуде.
• Бластицидин, S, Strюgriseochromogenes, күріштің саңырауқұлақтық ауруын емдеуде.

 

 

• Иллюстрациялы материалдар
• Әдебиеттер

1. Егорова Т.А., Клунова С.М., Живухина Е.А. Основы медицинской биотехнологии, - М: АСАDЕМА, - 2003г. – 207с.Микробиология / Воробьев 2. Избранные вопросы медицинской биотехнологии. Избранные вопросы медицинской биотехнологии. – Сиб.ГМУ, Томск – 2004. – 135с.

3. Медицинская микробиология под ред. Покровского В.И. //М. ГЭОТАР МЕДИЦИНА, 1998, 1184 С.

4."Биотехнология: Свершения и надежды". М:Мир, 1987 г.

5.Р.Реннеберг,И.Реннеберг."От пекарни до биофабрики".М:Мир, 1991 г.

6.Дебабов.В.Г. Успехи генной инженерии микроорганизмов. Генетика.1987 г. т.23, N10 с. 1741-1748.

7.П.О.Вяземский, Волчек и др. Генетическая инженерия в современной медицине. Военно-медицинский журнал.1990 г.N1 с 37-41.

8.Перспективы применения методов ДНК-диагностики в лабораторной службе.\Клиническая лабораторная диагностика, №5, 2000г

9. А.А., Быков А.С., Пашков Е.П., Рыбакова А.М. Микробиология / М., Медицина, 1994.

 

Бақылау сұрақтары:

1. Биотехнология дегеніміз не?

2. Биотехнологияның мақстаттры мен міндеттері қандай?

3. Биотехнологияда қолданатын биологиялық жүйе дегеніміз не?