Тлумачальная запіска
Праграма па дзіцячай літаратуры складзена згодна з новай канцэпцыяй літаратурнай адукацыі і абумоўлена рэаліямі нашага часу. Мэтай вучэбнай дысцыпліны “Дзіцячая літаратура” з’яўляецца вывучэнне асноўных заканамернасцей развіцця сусветнай і айчыннай літаратуры для дзяцей, рэалізаваных у творчасці канкрэтных яе прадстаўнікоў, раскрыццё эвалюцыі жанравых форм. Падбор імёнаў і твораў матывуецца такімі крытэрыямі, як гуманістычны патэнцыял, мастацкая каштоўнасць, месца, якое твор займае ў гісторыі літаратуры і творчасці пісьменніка, актуальнасць для нашага часу і даступнасць для дзяцей дашкольнага і малодшага школьнага ўзросту. Задачы дысцыпліны: – даць студэнтам цэласнае ўяўленне пра дзіцячую літаратуру як самастойную гісторыка-літаратурную з’яву, якая адлюстроўвае агульныя тэндэнцыі развіцця айчыннай і сусветнай культуры, літаратуры і педагагічнай думкі; – пазнаёміць з асноўнымі этапамі, важнейшымі заканамернасцямі ў развіцці дзіцячай літаратуры; – прасачыць гісторыю ўзнікнення і існавання жанраў дзіцячай кнігі; – вывучыць манаграфічна творчасць беларускіх, рускіх і замежных аўтараў, якія пісалі для дзяцей, прааналізаваць асаблівасці іх творчасці, змест твораў, паказаць ролю пісьменнікаў у літаратурным працэсе; – выпрацаваць навыкі аналізу мастацкага твора, уменне ацэньваць ідэйна-эстэтычныя вартасці мастацкіх з’яў, вызначаць пазнавальны і выхаваўчы патэнцыял твора; – пазнаёміць з прынцыпамі адбору кніг для дзяцей дашкольнага і малодшага школьнага ўзросту; – садзейнічаць выхаванню эстэтычнага густу, развіццю самастойнага творчага мыслення; – фарміраваць і развіваць сацыяльна-асобасныя кампетэнцыі студэнтаў, заснаваныя на ведах па прадмеце, эмацыянальна-каштоўнасным і творчым вопыце, што будзе спрыяць вырашэнню і выкананню грамадзянскіх, прафесіянальных задач і функцый. Праграма “Дзіцячая літаратура” зарыентавана на дэталёвы разгляд твораў для дашкольнікаў і малодшых школьнікаў і прадугледжвае шырокае выкарыстанне магчымасцей літаратуры ў працэсе прафесіянальнай падрыхтоўкі студэнтаў. Яна прызначана для студэнтаў вышэйшых педагагічных навучальных устаноў па спецыяльнасцях “Лагапедыя”, “Сурдапедагогіка”, “Тыфлапедагогіка”, “Алігафрэнапедагогіка”. У аснову праграмы пакладзены жанрава-тэматычны прынцып, які дае шырокія магчымасці для праблемнага тлумачэння матэрыялу, для супастаўлення, абагульнення, асвятлення праблемы традыцый і наватарства. На лекцыйных і практычных занятках аналізуюцца найбольш каштоўныя ў эстэтычных і педагагічных адносінах творы для дзяцей. Змест вучэбнага матэрыялу складаюць восем тэм, якія прадстаўляюць эвалюцыю фальклорных і літаратурных (эпічных, паэтычных, драматычных) жанраў, іх трансфармацыю ў сусветнай і айчыннай дзіцячай літаратуры. Размеркаванне тэм і адпаведнай колькасці гадзін на іх вывучэнне ў праграме праводзіцца з улікам спецыфікі факультэта спецыяльнай адукацыі. Вучэбным планам на дзіцячую літаратуру на факультэце спецыяльнай адукацыі адводзіцца 54 гадзіны, з іх аўдыторных 34 гадзіны (20 лекцыйных, 14 практычных). Форма кантролю ведаў – залік. У выніку вывучэння дысцыпліны студэнт павінен ведаць: · спецыфічныя рысы дзіцячай літаратуры як мастацтва слова, сувязь яе з фальклорам, педагогікай, з іншымі відамі мастацтва; · асноўныя тэндэнцыі развіцця сусветнай і айчыннай літаратуры для дзяцей; · заканамернасці існавання і развіцця літаратурных жанраў, характэрныя прыкметы розных жанраў дзіцячай кнігі; · асноўныя літаратуразнаўчыя паняцці, неабходныя для самастойнага аналізу і ацэнкі мастацкіх твораў; · прынцыпы работы з мастацкімі тэкстамі ў дашкольнай і школьнай адукацыйных установах. У выніку вывучэння дысцыпліны студэнт павінен умець: · вызначаць тэматыку, праблематыку твора, аналізаваць літаратурны твор, раскрываючы асаблівасці яго зместу і формы; · ацэньваць пазнавальны, выхаваўчы, эстэтычны патэнцыял твора для дзяцей; · выказваць свае адносіны да прачытанага і даваць аргументаваную ацэнку; · выяўляць падобнае і адметнае ў літаратурах для дзяцей розных часоў і народаў; · валодаць навыкамі выразнага чытання твораў розных жанраў, чытаць на памяць мастацкія творы; · супастаўляць вывучаемыя літаратурныя творы з іншымі відамі мастацтва; · складаць віктарыны, красворды, гульні па літаратурных творах, фактах жыццёвага і творчага шляху аўтара; · самастойна набываць веды па прадмеце, працуючы з навукова-крытычнай і даведачнай літаратурай па дысцыпліне. У выніку вывучэння дысцыпліны студэнт павінен валодаць: · метадалогіяй літаратуразнаўчага аналізу; · навыкамі свабоднага карыстання адпаведным літаратуразнаўчым апаратам пры рашэнні канкрэтных задач; · навыкамі выразнага чытання твораў. Прапанаваная канцэпцыя дысцыпліны прадугледжвае фарміраванне ў студэнтаў сукупнасці ведаў, уменняў і навыкаў па дзіцячай літаратуры ў адпаведнасці з Адукацыйным стандартам, фарміраванне ў пэўнай ступені іх светапогляду, развіццё творчага мыслення і эстэтычнага густу. Прыкладны тэматычны план
|
