Дәріс. Жеке табыс салығы
Жеке табыс салығын төлеушілер жеке тұлға мен шетелдік жеке тұлғалар болып табылады. Салық төлем көзінен салық салынатын табыстары және төлем көздерінен салық салынбайтвн табыстардан алынады. Бірінші жағдайдағы табысқа: жұмысшылардың табысы, бір жолғы түскен табыс, жинақтаушы зейнетақы қорына зейнетақы төлемдері, сыйақы, дивиденд, ұтыс, стипендия түріндегі табыс, жинақтаушы зейнетақы шарты бойынша табыс жатады. Төлем көзінен салық салынбайтын табысқа: мүліктік табыс, жеке кәсіпкерлікке салық салынатын таьыс, адвокаттың табысы, өзге де табыстар жатады. Мүліктің табысқа кәсіпкерлік қызметке қолданылмайтын мүлікті өткізудегі құнның өсімі кіреді, яғни мүлікті жалға беру арқылы алынған табысты атайды. Салық мөлшері табыс көлеміне байланысты сатылы прогрессия түрінде, яғни 5% -дан 20% - ға дейін бекітілген. Жеке табыс салығы бойынша жеңілдіктер, яғни Ұлы Отан соғысына қатысқандарға және мүгедектердің табысына салық салудан босату қарастырылған. Қазақстан тысқары жерде төленген жеке табыс салығының сомасы Қазақстанда салық төленген кезде есепке алынады. Резидент жеке тұлғалардың табысына Қазақстан Республикасындағы көздерден алынған табысы, сонымен қатар Қазақстаннан тысқары жерде алған табыстары кіреді. Резидент еместердің жеке табыс салығының төлемдерін, ұстап қалуын, есептеу тәртібін, салық салынатын табысын анықтау қызметтің сипатына байланысты жүргізіледі. Резидент емес, тұрақты мекемелермен байланысы жоқ жеке тұлғалар шегерімсіз, 5 % - дан 20% -ға дейнігі ставкамен төлем көздерінен түскен табыстың түріне байланысты салық төлейді. Төлем көздеріне жеке табыс салығын есептеуді және ұстап қалуды табысты төлеген күні салық агенті жүргізеді. Төлем көздеріне салық салынбайтын табысқа салықты есептеуді және аударымды салық төлеуші, табысты алған мезетте 5-10 күн аралығында дербес (салық төлеуші) жүргізеді. Бұндай жағдайда салық төлеуші аумақтық салық органына 31- ші наурызға дейін декларацияны ұсынады. Жеке табыс салығын төлеушілер жеке тұлға мен шетелдік жеке тұлғалар болып табылады. Салық төлем көзінен салық салынатын табыстары және төлем көздерінен салық салынбайтвн табыстардан алынады. Бірінші жағдайдағы табысқа: жұмысшылардың табысы, бір жолғы түскен табыс, жинақтаушы зейнетақы қорына зейнетақы төлемдері, сыйақы, дивиденд, ұтыс, стипендия түріндегі табыс, жинақтаушы зейнетақы шарты бойынша табыс жатады. Төлем көзінен салық салынбайтын табысқа: мүліктік табыс, жеке кәсіпкерлікке салық салынатын таьыс, адвокаттың табысы, өзге де табыстар жатады. Мүліктің табысқа кәсіпкерлік қызметке қолданылмайтын мүлікті өткізудегі құнның өсімі кіреді, яғни мүлікті жалға беру арқылы алынған табысты атайды. Салық мөлшері табыс көлеміне байланысты сатылы прогрессия түрінде, яғни 5% -дан 20% - ға дейін бекітілген. Жеке табыс салығы бойынша жеңілдіктер, яғни Ұлы Отан соғысына қатысқандарға және мүгедектердің табысына салық салудан босату қарастырылған. Қазақстан тысқары жерде төленген жеке табыс салығының сомасы Қазақстанда салық төленген кезде есепке алынады. Резидент жеке тұлғалардың табысына Қазақстан Республикасындағы көздерден алынған табысы, сонымен қатар Қазақстаннан тысқары жерде алған табыстары кіреді. Резидент еместердің жеке табыс салығының төлемдерін, ұстап қалуын, есептеу тәртібін, салық салынатын табысын анықтау қызметтің сипатына байланысты жүргізіледі. Резидент емес, тұрақты мекемелермен байланысы жоқ жеке тұлғалар шегерімсіз, 5 % - дан 20% -ға дейнігі ставкамен төлем көздерінен түскен табыстың түріне байланысты салық төлейді. Төлем көздеріне жеке табыс салығын есептеуді және ұстап қалуды табысты төлеген күні салық агенті жүргізеді. Төлем көздеріне салық салынбайтын табысқа салықты есептеуді және аударымды салық төлеуші, табысты алған мезетте 5-10 күн аралығында дербес (салық төлеуші) жүргізеді. Бұндай жағдайда салық төлеуші аумақтық салық органына 31- ші наурызға дейін декларацияны ұсынады. Жеке табыс салығын төлеушілер жеке тұлға мен шетелдік жеке тұлғалар болып табылады. Салық төлем көзінен салық салынатын табыстары және төлем көздерінен салық салынбайтвн табыстардан алынады. Бірінші жағдайдағы табысқа: жұмысшылардың табысы, бір жолғы түскен табыс, жинақтаушы зейнетақы қорына зейнетақы төлемдері, сыйақы, дивиденд, ұтыс, стипендия түріндегі табыс, жинақтаушы зейнетақы шарты бойынша табыс жатады. Төлем көзінен салық салынбайтын табысқа: мүліктік табыс, жеке кәсіпкерлікке салық салынатын таьыс, адвокаттың табысы, өзге де табыстар жатады. Мүліктің табысқа кәсіпкерлік қызметке қолданылмайтын мүлікті өткізудегі құнның өсімі кіреді, яғни мүлікті жалға беру арқылы алынған табысты атайды. Салық мөлшері табыс көлеміне байланысты сатылы прогрессия түрінде, яғни 5% -дан 20% - ға дейін бекітілген. Жеке табыс салығы бойынша жеңілдіктер, яғни Ұлы Отан соғысына қатысқандарға және мүгедектердің табысына салық салудан босату қарастырылған. Қазақстан тысқары жерде төленген жеке табыс салығының сомасы Қазақстанда салық төленген кезде есепке алынады. Резидент жеке тұлғалардың табысына Қазақстан Республикасындағы көздерден алынған табысы, сонымен қатар Қазақстаннан тысқары жерде алған табыстары кіреді. Резидент еместердің жеке табыс салығының төлемдерін, ұстап қалуын, есептеу тәртібін, салық салынатын табысын анықтау қызметтің сипатына байланысты жүргізіледі. Резидент емес, тұрақты мекемелермен байланысы жоқ жеке тұлғалар шегерімсіз, 5 % - дан 20% -ға дейнігі ставкамен төлем көздерінен түскен табыстың түріне байланысты салық төлейді. Төлем көздеріне жеке табыс салығын есептеуді және ұстап қалуды табысты төлеген күні салық агенті жүргізеді. Төлем көздеріне салық салынбайтын табысқа салықты есептеуді және аударымды салық төлеуші, табысты алған мезетте 5-10 күн аралығында дербес (салық төлеуші) жүргізеді. Бұндай жағдайда салық төлеуші аумақтық салық органына 31- ші наурызға дейін декларацияны ұсынады.
Ұсынылатын әдебиеттер Негізгі: [ 1. 39-48, 2. 38-47, 5. 41-54 бет], Қосымша: [ 9. 3-11 бет] Бақылау сұрақтары: 1. Жеке табыс салығы дегеніміз не? 2. Жеке табыс салығына нелер жатады? 3. Жеке табыс салығы қалай есептелді? 4. Жеке табыс салығын кімдер төлейді? 5. Жеке табыс салығын төлеушілер объектісіне не жатады?
|