Электрлік әдіспен фотоэлементтердің арқасында астрономдар
*жұлдыздардың беткі қабаттарының температурасын өлшейді Күн мен Айдың ара қашықтығын өлшейді Күн мен Жердің арасындағы тартылыс күшін өлшейді жұлдыздардың қозғалысын өлшейді жұлдыздардың қысымын өлшейді
Электрлік әдіспен геологтар самолеттен магниттік әдіспен *Жер картасын жасайды Қазба байлықтар картасын жасайды Кен қорларына барлау жасайды. Кен қорларының мөлшерін айқындайды Кен қорларының теерңдігін өлшейді
Электрлік әдіспен агрономдар *Жерге қандай тыңайтқыштар керек екенін анықтай алады. Жердің өлшемін анықтайды Жердің диаметрін анықтайды Жердің географиялық жағдайын зерделейді Жердің массасын анықтайды
Лшеудің әдістері *тура өлшеу, жанама өлшеу және аралас өлшеу деп бөледі. тура өлшеу, кері өлшеу және аралас өлшеу деп бөледі. тура өлшеу,параллель өлшеу және аралас өлшеу деп бөледі. тура өлшеу, жай өлшеу және аралас өлшеу деп бөледі. тізбектей және параллель өлшеу
Егер өлшеудің нәтижесі іздеп отырған шамамызды тура анықтайтын болса, онда ондай өлшеу *тура өлшеу параллель өлшеу жай өлшеу аралас өлшеу жанама өлшеу
Амперметрдің көмегімен ток күшін *тура өлшейді жанама өлшейді аралас өлшейді жай өлшейді параллель өлшейді
Егер өлшенетін шаманы осы шама белгілі бір тәуелділікпен байланысқан басқа да екі, үш физикалық шамаларды тура өлшеу арқылы табатын болсақ, онда ондай өлшеуді *жанама өлшейді аралас өлшейді тураөлшейді жай өлшейді параллель өлшейді
Амперметрмен ток күшін өлшеп, вольтметрмен кернеуді өлшеу арқылы кедергіні табу *жанама өлшейді аралас өлшейді тураөлшейді жай өлшейді параллель өлшейді
Абсолютті қателік *ол өлшеу дәлдігінің көрсеткіші ретінде бола алмайды. ол өлшеу дәлдігінің көрсеткіші ретінде бола алады. ол өлшеу дәлдігін жартылай көрсеткіші ретінде бола алады. абсолютті өлшеу қателігінің өлшенетін шаманың шын мәніне қатысы болып табылады. өлшеудің шамасын өлшейді
Салыстырмалы қателік *абсолютті өлшеу қателігінің өлшенетін шаманың шын мәніне қатысы болып табылады. ол өлшеу дәлдігінің көрсеткіші ретінде бола алады. ол өлшеу дәлдігін жартылай көрсеткіші ретінде бола алады. ол өлшеу дәлдігінің көрсеткіші ретінде бола алмайды. абсолютті өлшеу қателігінің өлшенетін шаманың шын мәніне қатысы болмайды.
Салыстырмалы қателік *d = D/Q = (X - Q)/Q. g = D/QN = (X - Q)/QN. ∆А ═ Аөлш γ0═ (∆А / 100%, Γкл = (∆А/ Ан) 100%.
Келтірілген қателік *g = D/QN = (X - Q)/QN. d = D/Q = (X - Q)/Q. ∆А ═ Аөлш-А γ0═ (∆А / 100%, Γкл = (∆А/ Ан) 100%.
Абсолют қателік * ∆А ═ Аөлш-А γ0═ (∆А / 100%, Γкл = (∆А/ Ан) 100%. d = D/Q = (X - Q)/Q. g = D/QN = (X - Q)/QN.
Келтірілген қателік– *ӨЖ-нің абсолютті қателігі барлық өлшеу аралығында немесе оның бір бөлігінде тұрақты болатын шартты түрде алынған QN мәніне жататын қатысты қателік. ол өлшеу дәлдігін жартылай көрсеткіші ретінде бола алады. ол өлшеу дәлдігінің көрсеткіші ретінде бола алмайды. абсолютті өлшеу қателігінің өлшенетін шаманың шын мәніне қатысы болып табылады. абсолютті өлшеу қателігінің өлшенетін шаманың шын мәніне қатысы болмайды.
Кейбір жағдайларда соңғы нәтиже өлшенетін шама қандай да бір болмасын тәуелділікте болатын бірнеше жеке тура өлшеу мен бірнеше жеке жанама өлшеулердің нәтижесі арқылы алынады. Мұндай өлшеуді * аралас өлшеу жанама өлшеу тікелей өлшеу параллель өлшеу параллель және тізбектей өлшеу деп аталады.
Материалдың электрлік кедергісінің температуралық коэффициентін материалдың кедергісін әртүрлі температурада өлшеу арқылы табу *аралас өлшеу жанама өлшеу параллель өлшеу тізбектей өлшеу параллель және тізбектей өлшеу деп аталады.
Өлшеулердің негізгі үш әдісі бар: *тура өлшеу әдісі, нольдік әдіс және дифференциалдық әдіс. тура өлшеу, кері өлшеу және аралас өлшеу деп бөледі. тура өлшеу,параллель өлшеу және аралас өлшеу деп бөледі. тура өлшеу, жанама өлшеу және аралас өлшеу тура өлшеу, жай өлшеу және параллель өлшеу
Лшенетін шама өлшеуіш аспаптың көрсеткішін тура санау арқылы *Тура өлшеу әдісін пайдаланады жанама өлшеу әдісін пайдаланады параллель өлшеу әдісін пайдаланады тізбектей өлшеу әдісін пайдаланады аралас өлшеу әдісін пайдаланады
Лшеген уақытта белгілі үлгілік шама реттеледі де, өлшенетін шамамен салыстырылады, сонан кейін олар теңестірілуге тиісті, бұл әдістің аталуы *нольдік әдіс дифференциалдық әдіс тізбектей өлшеу әдісі аралас өлшеу әдісі жанама өлшеу әдісі
Лшенетін шама алдын-ала белгілі шамамен теңестіріледі немесе салыстырылады. Бірақ өлшеу тізбегі толық теңестірілуге жеткізілмейді, тура есептеу арқылы өлшенетін шама мен белгілі шаманың айырмасы анықталады.Бұл бұл әдістің аталуы *дифференциалдық әдіс жанама өлшеу әдісі тізбектей өлшеу әдісі аралас өлшеу әдісі нольдік әдіс
∆А═Аөлш-А. Қателіктің түрін атаңыз *абсолют қателік салыстырмалы қателік келтірілген қателік түзетілген қателік орташа қателік
|
