Міндеттемелерді есептен шығарудан түсетін табыс қай кезде пайда болады?
Міндеттемелерді есептен шығарудан түсетін табыстарға: 1.шаруашылық жүргізуші субъекті таратылған жағдайда тарату балансы бекітілген сәтте кредитор талап етпеген міндеттемелерді қоса алғанда; шаруашылық жүргізуші субъектінің міндеттемелерін оның кредиторының есептен шығаруы; 2.күмәнді деп танылған міндеттемелерді қоспағанда Қзақстан публикасының заң актілерінде белгіленген талап мерзімінің өтуіне байланысты міндеттемелерді есептен шығару; 3.сот шешімі бойынша міндеттемелерді есептен шығару жатады. Міндеттемелерді есептен шығару нәтижесінде алынған табыс сомасы есептен шығарылған кредиторлық берешек сомасына тең болады. Иемденіп алынған тауарлар (жұмыстар,қызмет көрсетулер) бойынша сондай-ақ қызметкерлерге есептелген табыстар мен айқындалатын басқа да төлемдер бойынша туындаған және туындаған кезінен бастап үш жыл ішінде қанағаттандырылмаған міндеттемелер күмәнді деп танылады және кредиторлық берешек туындаған кезде қабылданған ставка бойынша бюджетпен өзара есеп айырысуда қалпына келтірілуге тиіс қосылған құн салығын қоспағанда,шаруашылық жүргізуші субъектінің жылдық жиынтық табысына қосылуға тиіс.Борышкер банктің және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымның талабын орындаған кезде бұрын шегерімдерге жатқызылған провизиялар сомалары жасалған провизиялардың мөлшерін азайтудан түсетін табыстар деп танылады.Бұл ретте, борышкер орындаған талап сомасына барабар мөлшердегі провизиялар сомасы табысқа енеді.Сондай-ақ цессия шартын жасасу жолымен жол беру туралы шарт,новация шарты,талап құқығын басқа- ға қайта беру негізінде және Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де негіздерде борышкерге талаптар мөлшерін азайту кезінде бұрын шегерімдерге жатқызылған провизиялар сомасы да табыстар деп танылады.Сонымен қатар талаптарды қайта сыныптау кезінде бұрын шегерімдерге жатқызылған провизиялардың азайтылған сомасы табыстар деп танылады. Шаруашылық жүргізуші субъектінің негізгі борышты талап етуі бойынша борышкер төлейтін сома,ол негігі борыштан тыс төлейтін соманы қоса және шаруашылық жүргізуші субъек тінің борышты иемденіп алу құны арасындағы оң айырма түрінде айқындалатын табыстары борышты талап етуді басқаға беруден түсетін табыстар болып табылады.Егер ішкі топтың шығып қалған тіркелген активтерінің құны салық кезеңінің басында ішкі топтың балансынан асып түссе,салық кезеңінде келіп түскен тіркелген активтер құны есепке алына отырып,артық мөлшері жылдық жиынтық жылдық табысқа енгізілуге тиіс. Осы ішкі топтың құн балансы салық кезеңінің соңына дейін нөлге тең болады. Табиғи ресурстарды геологиялық зерттеуге және оларды өндіруге әзірлік жұмыстарына жұмсалған шығыстарды, сондай-ақ жер қойнауын пайдаланушылардың басқа да шығыстарын түзетуден түскен табыстар егер Салық Кодексінің 101-бабына сәйкес жеке топтарды құрайтын шығыстарды түзететін табыстардың мөлшері салық кезеңінде жұмсалған шығыстар ескеріле отырып, салық кезеңінде басында соңғысының мөлшерінен асып түссе,артық мөлшері жылдық жиынтық табысқа жатқызылуға тиіс.Бұл топтың мөлшері салық кезеңінің соңында нөлге тең болады. Егер жер қойнауын пайдаланушы тиісті мемлекеттік уәкілетті орган бекіткен кен игеру салдарын жою бағдарламасында көзделген кезеңде кен орындарын игеру салдарын жою жөніндегі жұмысты жүргізбеген жағдайда, шегерімдерге жатқызылған,кен игеру салдарын жою қорына (резервтік қор) аударымдар сомалары олар жүргізілуге тиіс салық кезеңінің жылдық жиынтық табы- сына енгізілуге тиіс.
|