Бағамдық айырмашылығы — ұлттық валютаның шетелдік валютаға шаққандағы бағамының өзгеруі кезіндегі айырмадан пайда болатын coмa. Шарт жасасылған сәттен бастап ол бойынша төлем төленетін уақытқа дейін пайда болады. Бухгалтерлік есеп пен қаржы есептемесі жүйесінде бағам өзгерген жағдайда шетелдік валюта өлшемдерінің есептік валютаға (Қазақстанда теңгеге) шаққандағы мөлшерін көрсету нәтижесінде туындайды. Айырмалар шаруашылық операция жасалған күн мен осы операция бойынша есеп айырысу күні немесе есеп беру күні арасындағы кезеңде пайда болады. Валюта бағамының қолайлы серпінінде оң Бағамдық айырма (бағамдық пайда), бағамдық арақатынастың қолайсыз өзгеруі кезінде теріс Бағамдық айырма болып бөлінеді Салық салу мақсатымен оң Бағамдық айырма табыста есептелмейді, ал теріс Бағамдық айырма шығында есептелмейді. "Бағамдағы қиғаштық" — ресми және нарықтық бағамдардың сай келмеуі ұғымы да Бағамдық айырмамен байланысты. Бағамдық айырмашылығы валюталық ашық позицияның жойылуы немесе оның қайта бағалануы кезіңце валюталар бағамдарының өзгеруі нәтижесінде пайда болады. Бағам қолайлы қалыптасса, валюталық по зиция жағымды бағамдық айырмашылыққа, қолайсыз жағдайда - теріс бағамдық айырмашылыққа (бағамдық ұтылысқа) әкелуі мүмкін. Ашық позицияны қолдап отыруға байланысты шығынға бару тәуекелін банкаралық рынокта немесе биржаларда эр түрлі мерзімді валюталық мәмілелер жасау, сондай-ақ келісімшарттар мен келісімдерге қорғану ескертгіелерін енгізу арқылы сақтандыруға болады.Бағам бойынша айырмашылығы мұндай бола алады:оң терiс
2003 жылы, 2002 жылғы сияқты, бухгалтерлердің алдында салық салу мақсатында өткізілген бағамдық айырманы айқындау міндеті тұр. Бағамдық айырманы есепке алуға қатысты қандай есеп саясатын таңдау керек: өткізілген бағамдық айырманың есебін жыл бойы әрбір операция бойынша тұрақты жүргізіп, бұл есептерді бухгалтерлік есеп жүйесіне енгізу (1-нұсқа) немесе оның өткізілмеген бөлігінің есебін кезеңнің соңында жүргізу (2-нұсқа) керек пе - мұны әр бухгалтер дербес шешуге құқылы. Салық есептілігін жасау принципін - дер кезділікті ұстанып, жыл бойы салық салынатын табысты кезең-кезеңмен есепке алатын компаниялар үшін - әсіресе егер компанияда 2003 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша 2002 жылдан бері өткізілмей, 2003 жылы өткізілген бағамдық айырма орын алса, бірінші нұсқаның неғұрлым қолайлы екендігін (және тәжірибеде ойдағыдай қолданылып жүр) тәжірибе көрсетіп отыр. Бухгалтерлік және салықтық есеп бойынша бағамдық айырма арасындағы айырмалары аз компаниялар неғұрлым ұтымды - екінші әдісті таңдады
