Салам от: 94-95

Жалпы медицина» мамандығы бойынша 1 курс студенттеріне арналған Молекулалық биология және генетика пәнінен

Емтихан тесттері

Оқу жылы

«МОЛЕКУЛАЛЫҚ БИОЛОГИЯ НЕГІЗДЕРІ»

Салам от: 94-95

1.ДНҚ-дағы генетикалық ақпарат:

1. жойылады

2. реформаланады

3. іске асырылады

4. түзетіледі

5. көбейеді

2. а-РНҚ қатысады:

1. тұқым қуалау ақпаратын тігуге

2. тұқым қуалау ақпаратын оқуға

3. тұқым қуалау ақпаратын жазып алуға

4. тұқым қуалау ақпаратының жоюылуына

5. тұқым қуалау ақпараты туралы хабар беруге

3. т-РНҚ-ға тән қасиеттер:

1. құрамында кодон бар

2. құрамында антиген бар

3. құрамында қарапайым нуклеотидтер бар

4. құрамында ерекше нуклеотидтер бар

5. спиральды кұрылысты құрамы бар

4. Генетикалық материалдағы нуклеин қышқылдары болады:

1. жасушаішілік матриксте

2. лизосомада

3. митохондрияда

4. жасуша мембранасында

5. Гольджи аппаратында

5. Прокариоттар гендерінің реттеуші 3ының дұрыс құрамын анықтаңыз:

1. промотор, Хогнесс-бокс, энхансер

2. оператор, Хогнесс-бокс, сайленсер

3. оператор, Прибнов-бокс, терминатор

4. промотор, оператор, Хогнесс-бокс

5. промотор, Прибнов-бокс, Хогнесс-бокс

6. Эукариоттар гендерінің реттеуші қатарларының дұрыс құрамын анықтаңыз: (1)

1. промотор, оператор, Хогнесс-бокс

2. промотор, энхансер, Хогнесс- бокс

3. оператор, Прибнов- бокс, терминатор

4. оператор, Хогнесс-бокс, энхансер

5. промотор, оператор, Хогнесс-бокс

7. Прокариоттар генінің құрамына келесі құрылымдар кіреді:

1. аминқышқылын кодтайтын бөлік

2. аминқышқылын кодтамайтын бөлік

3. экзондар және интрондар

4. интрондар

5. генаралық бөліктер

8. Промоторлық қатардың құрамына кіреді:

1. танылушы қатарлар, шартты қатарлар

2. критикалық қатарлар, консенсустық қатарлар

3. танылушы қатарлар, көшіруші қатарлар

4. танылушы қатарлар, консенстық қатарлар

5. консенстық қатарлар, көшіруші қатарлар

9. Эукариоттардың гендері:

1. мозаикалық құрылысы болуымен

2. мозаикалық суреттінің болуымен

3. тек интрондары болуымен

4. тек экзондардан тұрады

5. үшнуклеотидті қайталанулардан тұрады

10. Прокариоттар гендері:

1. мозаикалық құрылысы болуымен

2. тек экзондардан тұруымен

3. тек интрондардан тұруымен

4. экзондар мен интрондардан тұруымен

5. үшнуклеотидті қайталанулар тұруымен

11. Қазіргі ген туралы түсінік:

1. ген мутацияның, рекомбинацияның, функцияның элементарлы- структуралық функционалдық бірлігі

2. ген – полипептидтік тізбектің синтезін бақылайды

3. геннің функционалдық бірлігі – кодон

4. ген полисахаридтің синтезін бақылайды

5. ген тек жасуша ядросында орналасады (локализациясы)

12. Геннің молекулалық бірлігі оның мынандай құрамдарымен түсіндіріледі:

1. кодтаушы бөлігімен

2. конверальді бөлігімен

3. регстрациондық бөлігімен

4. репарациялық бөлігімен

5. бақыланатын бөлігімен

13. Эукариоттардың құрылымдық гендерінің құрамы:

1. полицистронды құрылысты

2. полихроматинді құрылысты

3. тек экзондардан тұрады

4. экзон және интрондардан тұрады

5. интрон

14. Прокариоттардың құрылымдық гендерінің құрамы:

1. полицистронды құрылысты

2. моноцистронды құрылысты

3. сақиналы формалы

4. тек интрондардан тұрады

5. экзон және интрондардан тұрады

15. Прокариот генінің кодтаушы бөлігінде болады:

1. оператор

2. нуклеотидтердің қайталануы

3. индуктор

4. интрондар

5. экзондар

16. Эукариот генінің кодтаушы бөлігіне кіреді:

1. промотор мен оператор

2. кодондар мен промотор

3. регулятор мен кодондар

4. экзондар мен интрондар

5. экзондар мен оператор

17. Геннің реттеуші бөлімінде болады:

1. кодон

2. промотор

3. экзон

4. оперон

5. интрон

18. Геном –бұл:

1. бір реттеуші генмен басқарылатын, бір полипептидтің синтезі жайлы ақпарат жазылған, ДНҚ молекуласының бөлігі

2. бір реттеуші генмен басқарылатын, бірнеше құрылымдық гендерден тұратын, ДНҚ молекуласының бөлігі

3. бір реттеуші генмен басқарылатын, бір полипептидтік тізбек туралы ақпараты бар, ДНҚ молекуласының бөлігі

4. хромосомалардың гаплоидты жиынтығындағы барлық ДНҚ

5. барлық РНҚ-ның жиынтығы

19. Рекомбинацияның ең кіші бірлігі (рекон) тең;:

1. 3 нуклеотидке

2. 2 нуклеотидке

3. 1 нуклеотидке

4. 5 нуклеотидке

5. 6 нуклеотидке

20. Мутацияның ең кіші бірлігі (мутон) тең;:

1. 2 нуклеотидке

2. 1 нуклеотидке

3. 1 генге

4. 4 нуклеотидке

5. 6 нуклеотидке

21. Прокариот геномына тән:

1. органоидтардың оперондық ұйымдасуы

2. ДНҚ молекуласы сақиналы

3. ДНҚ молекуласы сызықты

4. кодталмайтын ДНҚ (үнсіз) бөліктері болады

5. хромосома болмайды

22. Геннің синонимі:

1. хромонема

2. хромосома

3. нуклеосома

4. аллель

5. хроматид

23. Аминқышқылдарын (ақуыздарды) кодтайтын геннің бөлігі:

1. операторлар

2. триплекстер

3. промоторлар

4. кодондар

5. дуплекстер

24. Прокариоттар гендерінің активтілігін реттейтін нуклеотидтер қатары аталады:

1. Прибнов-бокс

2. Привалов-бокс

3. Крик - бокс

4. Хогнес-бокс

5. Ховард - бокс

25. Ген дегеніміз:

1.бір полипептидтік тізбектің синтезіне жауап беретін а-РНК- ның бөлігі

2. бір полипептидтік тізбектің синтезіне жауап беретін ДНК молекуласының бөлігі

3. бір аминқышқылының синтезіне жауап беретін ДНК молекуласының бөлігі

4. липидтердің синтезіне жауап беретін ДНК молекуласының бөлігі

5. бірнеше әртүрлі гендер синтезіне жауап беретін ДНК молекуласының бөлігі

26. Гендердің өнімі болып табылады:

 

27. Табиғатта генетикалық ақпараттың тасымалдану жолдары:

1. ақуыздан----ақуызға

2. РНҚ---ДНҚ---а-РНҚ---майға

3. РНҚ---РНҚ--- ақуыз

4. ақуыз ----ДНҚ

5. ДНҚ---а-РНҚ---- полисахарид

28. Криктің негізгі постулаты анықтайды:

1. репарацияның түрлерін және бағыттарын

2. процессингтің түрлерін және бағыттарын

3. тұқымқуалау ақпаратының берілу түрлерін және бағыттарын

4. сплайсингтің түрлері және бағыттарын

5. тұқымқуалау ақпаратының көбеюі түрлері және бағыттарын

29. Тұқым қуалау ақпаратының жалпы бірдей берілу типінің дұрыс ретін анықтаңыз:

1. ДНҚ --- ақуыз

2. ДНҚ--- ДНҚ

3. ДНҚ--- а-РНҚ--- полисахарид

4. РНҚ--- ДНҚ

5. РНҚ--- РНҚ

30. ДНҚ молекуласы ұштарының толық репликацияланбауы тән:

1. сақиналы ДНҚ – ның, теломерлік, эухроматиндік бөліктеріне

2. сызықты ДНҚ – ның теломерлік, эухроматиндік бөліктеріне

3. сызықты ДНҚ – ның теломерлік, гетерохроматиндік бөліктеріне

4. тері, шаш, бүйрек жасушаларына

5. сомалық жасушаларға

31. Теломеразалық белсенділік тән:

1. прокариоттық жасушаларға

2. эукариоттардың сомалық жасушаларына

3. сақинала ДНҚ молекуласына

4. жүйке жасушаларына

5. ісік жасушаларына

32. ДНҚ – ның лидерлік тізбегінің синтезделуі сипаталады:

1. бір праймердің синтезделуі мен әрі қарай жаңа тізбектің үздіксіз синтезделуімен

2. бір праймердің синтезделуі және ары қарай Оказаки кесінділерінің синтезделуі

3. бірнеше праймердің синтезделуі және жаңа тізбектің ары қарай үздіксіз синтезделуі

4. бірнеше праймердің синтезделуі және ары қарай Оказаки кесінділерінің синтезделуі

5. праймерлер синтезделместен ДНҚ – полимеразаның жаңа тізбекті синтездеуі

33. Репликациялық айыр аймағында қызмет атқаратын ферменттік комплекстер құрамына кіреді:

1. хеликазалар, SOS – ақуыздар, топоизомеразалар

2. хеликазалар, SSB – ақуыздар, тополигазалар

3. хеликазалар, эндомеразалар және топоизомеразалар

4. хеликазалар, SSB – ақуыздар, топоизомеразалар

5. хеликазалар, SNP-ақуыздар және лигазалар

34. Жасушалар ұрпақтарында хромосомалар санының тұрақтылығын қамтамасыз ететін процесс:

1. репликация, транскрипция, екі еселенген хромосоманың трансляциясы

2. репликация, репарация, екі еселенген хромосоманың репрессиясы

3. репликация, хромосоманың екі еселенуі, екі еселенген хромосомалардың ажырауы

4. репликация, хромосоманың үш еселенуі, трансляция

5. репликация, регенерация, екі еселенген хромосоманың репарациясы

35. Тұқым қуалау ақпаратының жалпы тасымалдануына жатады:

6. ДНҚ --- ақуыз

7. ДНҚ--- ДНҚ

8. ДНҚ--- а-РНҚ--- полисахарид

9. РНҚ--- ДНҚ

10. РНҚ--- РНҚ

36. Тұқым қуалау ақпаратының берілуінің арнайы түріне жатады:

1. ДНҚ--- ДНҚ

2. а- РНҚ--- т-РНҚ

3. РНҚ---РНҚ

4. ДНҚ--- РНҚ--- ақуыз

5. р-РНҚ---а-РНҚ

37. Тұқым қуалау ақпаратының берілу типінің дұрыс ретін анықтаңыз:

1. қоғамдық

2. жартылай консервативті

3. униполярлы

4. арнайы

5. орынбасарлық

38. ДНҚ молекуласының жаңа синтезделген тізбегінің толық репликацияланбауы тән:

1. прокариоттар гендеріне

2. сақиналы ДНҚ молекуласына

3. ДНҚ-ның орталық бөліктеріне

4. ДНҚ-ның теломерлік бөліктеріне

5. сызықты РНҚ молекуласына

39. ДНҚ репликациясы келесі принциптің негізінде жүреді:

1. универсалдығы

2. антиверсальдығы

3. консервативтілік

4. дисперстік

5. униполярлық

40. ДНҚ-ның лидирлік тізбегі синтезделеді:

1. 3′-тен 5′ бағытына қарай

2. 5′ тен 5′ бағытына қарай

3. үздіксіз

4. үзік-үзік

5. фрагмент түрінде

41. ДНҚ-ның ілесуші тізбегі синтезделеді:

1. 3'-тен 5' бағытына қарай

2. 3' тен 3' бағытына қарай

3. үздіксіз

4. толқынмен

5. фрагмент түрінде

42. Репликациялық айырдың пайда болуына әсер ететін фермент:

1. хеликаза

2. полимераза

3. праймаза

4. топоизовертаза

5. химераза

43. ДНҚ -ның жаңа тізбегінің синтезделуіне негіз болатын принцип:

1. коллинеарлық

2. конвертациялық

3. антипараллельділік

4. консервативтілік

5. жартылай консервативті

44. ДНҚ молекуласының екі еселенуі жүреді:

1. коллегиалды

2. коллинеарлы

3. жартылай консервативті

4. консервативті

5. Универсальді

45. ДНҚ репликациясына қатысатын ферменттер:

1. хелимераза

2. топоизовертаза

3. РНК- полимераза

4. ДНҚ-ревертаза

5. ДНК-полимераза

45. ДНҚ репликациясына қатысатын ферменттер:

1. аденилаза

2. циклаза

3. нитраза

4. лигаментаза

5. лигаза

46. ДНҚ молекуласының екі еселенуіне қатысатын ферменттер:

1. SNP-ақуыз

2. SSВ-ақуыз

3. SSO-ақуыз

4. SMS-ақуыз

5. стресс-ақуызы

47. Репликацияға және транскрипцияға қатысуына байланысты ДНҚ тізбектерін ажыратады:

1. коллегиальдық

2. кодтаушы

3. пунктирлі

4. универсалды

5. лигаментоздық

48. Митоздық циклдің ДНҚ репликациясы жүретін кезеңі:

1. анафазада

2. метафазада

3. митозда

4. телофазада

5. интерфазада

49.Топоизомераза ферменті:

1. репарациялық айырдың супер оралымдардың түзілуіне кедергі жасайды

2. ДНҚ – ның бір тізбегін кеседі

3. бір тізбектің жасуша маңында айналуына мүмкіндік береді

4. репликативтік айырдың алдындағы ширатылуларды босаңсытады

5. ДНҚ-ң аналық тізбегін ажыратады

50. Хеликаза ферменті:

1. РНҚ – ның аналық тізбегін ажыратады

2. ДНҚ – ның бір тізбегін кеседі

3. репликация процессін бастайды

4. репликативтік айырдың алдындағы ширатылуларды босаңсытады

5. репликативтік айырдың алдындағы супер оралымдардың түзілуіне кедергі жасайды

51. Лигаза ферменті:

1. ДНҚ – ның аналық тізбегін ажыратады

2. ДНҚ – тізбегінің біртұтастығын қалпына келтіреді

3. бір тізбектің екінші тізбек бойында айналуына мүмкіндік береді

4. репликативтік айырдың алдындағы ширатылуларды босаңсытады

5. жаңадан пайда болған кесінділерді РНҚ фрагменттерімен қосады

52. Репликация кезінде ДНК – полимераза қамтамасыз етеді:

1. ДНҚ –молекуласының екі еселенуін, транскрипцияны және трансляцияны

2. ДНҚ –молекуласының екі еселенуін, транскрипцияны және репарацияны

3. ДНҚ –молекуласының екі еселенуін, генотиптерді және генофондты

4. ДНҚ –молекуласының екі еселенуін, жаңа тізбектің 3^/ ұшына нуклеотидтерді қосады, комплементерлы емес нуклеотидтерді алып тастайды

5. ДНҚ –молекуласының екі еселенуін, жаңа тізбектің 3^/ ұшына нуклеотидтерді қосады, жаңа тізбектің пісіп жетілуін

53. ДНҚ репликациясы кезінде лигаза ферментінің қызметі:

1. аналық тізбекті ажыратады, жаңа тізбектің ұзаруын қамтамасыз етеді

2. Оказаки кесінділерін тігеді, ДНҚ - ның бүтіндігін қамтамасыз етеді

3. репликациялық айырдың алдындағы оралымдарды босатады, Оказаки кесінділерін тігеді

4. ДНҚ тізбектерін ажыратады, ДНҚ - ның бүтіндігін қамтамасыз етеді

5. РНҚ кесінділерін тігеді, оның бүтіндігін қамтамасыз етеді

54. Репликацияға қатысатын ферменттердің дұрыс жиынтығын табыңыз:

1. хелимераза, ревертаза, изомераза

2.топоизовертаза, РНҚ-полимераза, синтетаза

3. РНК- полимераза, ДНҚ ревертаза, репараза

4.ДНҚ-ревертаза, SОS-ақуыз, SNP-ақуыз

5. ДНК-полимераза, хеликаза, SSВ-ақуыз

55.Хромосоманың теломерлік бөліктерінің құрамы және орналасуы:

1. эухроматинмен, хромосоманың ұштарында орналасқан, нуклеотидтерден тұрады, қайталанбайды

2. гетерохроматин, хромосоманың ұштарында орналасқан, қайталанатын нуклеотидетер тұрады

3. гетерохроматин, хромосоманың центромерлік аймағында орналасқан, гендерден тұрады

4. эухроматин, хромосоманың ұштарында орналасқан, гендерден тұрады

5. гетерохроматин, центромерада орналасқан, теломерге жақан гендердің экспрессиясына әсер етеді

56. Теломерлер келесі қызметтерді атқарады:

1. жасуша бөлінуінің реттелуіне қатысады, жұп хромосомалардың ұштарын қосады

2. жасуша бөлінуінің реттелуіне қатысады, репликация кезінде ұзарады

3. жасуша бөлінуінің реттелуіне қатысады, ферменттер синтездейді

4. жасуша бөлінуінің реттелуіне қатысады, гендері болады

5. жасуша бөлінуінің реттелуіне қатысады, репликация кезінде қысқармайды

57. Теломеразаларға тән:

1. сомалық жасушаларда қызмет атқарады

2. сақиналы хромосомалардың соңғы бөліктерін ұзартады

3. сызықтық хромосоманың ұштарын ұзартады

4. хромосоманың орталық бөліктерін ұзартады

5. кері ДНК-полимераза тәрізді әсер етеді

58. «Хейфлик лимиті» - бұл:

1. жасқа байланысты жасуша бөлінуінің жоғарылауы

2. теломеразалардың орын ауыстыруы

3. жасқа байланысты жасуша бөлінуінің төмендеуі

4. теломеразалар жұмысының тоқтауы

5. жасушаның бөліну санының адам жынысына тәуелділігі

59. Теломераза қандай жасушаларда ДНҚ жаңа тізбегін қайта қалпына келтіреді:

1. сомалық

2. апоптоздық

3. некроздық

4. иммортализацияланған (ажалсыз) жасуша культураларының линияларында

5. жүйке

60. Теломерлерге тән:

1. жасушаның ұштарында орналасады

2. хромосоманың эухроматиндік құрылымына жатады

3. хромосоманың гетерохроматиндік құрылымына жатады

4. уникальды гендер болып табылады

5. тұрақсыз құрылым болып табылады

61. Теломерлер, бұл:

1. ДНҚ кодтайтын учаскелері

2. ДНҚ уникалды қатарлары

3. РНҚ кодтамайтын учаскелері

4. ДНҚ қайталанатын қатарлары

5. хромосомалардың эухроматинді учаскелері

62. Теломерлер орналасады:

1. хромосоманың центромерлік облысында

2. хромосоманың центромера маңындағы обысында

3. хромосоманың ұшындағы учаскелерінде

4. хромосоманың эухроматиндік учаскелерінде

5. рибосоманың гетерохроматиндік учаскелерінде

63. Хромосоманың теломерлік учаскелерінің қызметтері:

1. жасушалардың бөліну санын реттеуге қатысады

2. майлар алмасуын реттеуге қатысады

3. ақуыздарды кодтауға қатысады

4. хромосомалардың бір-біріне бекінуіне қатысады

5. заттар алмасуы реттелуіне қатысады

64. ДНҚ полимераза мынадай қызмет атқарады:

1. а-РНҚ, рибосома және ақуыздар синтезіне қатысады

2. т-РНҚ, рибосома және ақуыздар синтезіне қатысады

3. ДНҚ синтезделуіне, репликация қателіктерін бақылау және жөндеу

4. транскрипция, трансляции және репарацияға қатысады

5. репликация, транскрипция және трансляцияға қатысады

65. Жасушаның бөліну саны тәуелді:

1. жасуша көлеміне

2. хромомоманың теломерлік бөлігінің ұзындығына

3. центромераның ұзындығына

4. ағза жынысына

5. жасушаның полярлығына

66. Ақпаратты РНҚ (а-РНҚ) пайда болады:

1. ДНҚ репликациясы нәтижесінде

2. ДНҚ трансляциясы нәтижесінде

3. ДНҚ трансдукциясы нәтижесінде

4. ДНҚ транскрипциясы нәтижесінде

5. ДНҚ трансформациясы нәтижесінде

67. РНҚ – полимеразаның сигма-суббірлігің атқаратын қызметі:

1. геннің транскрипциясының басында, жалғастыруда, терминациялауда

2. геннің трансляциясында, репликацияда, транскрипцияда

3. геннің транскрипциясының басында промоторды тану және байланысу

4. геннің транскрипциясын бастау, жалғастыру, аяқтау

5. а – РНҚ –ның пісіп – жетілуін бастау, жалғастыру

68. РНҚ – полимеразаның кор-ферментің атқаратын қызметі:

1. геннің транскрипциясының басында, жалғастыруда, терминациялауда

2. а –РНҚ синтезделуін жалғастыру, аяқтау

3. а – РНҚ пісіп – жетілуін жалғастыру, аяқтау

4. промотормен байланысып транскрипцияны жалғастыру және а-РНҚ-ның пісіп жетілуі

5. транскрипцияны бастау, жалғастыру және а-РНҚ пісіп – жетілуі

69. Эукариоттардың а-РНҚ-ға тән:

70. ДНҚ тізбектерінің аталуы:

1. кооперативті

2. кодоминантты

3. матрицалық

4. қысқа

5. ұзын

71. Промотор қатысатын процестер:

1. арнайы реттеуші ақуыздармен байланысуға

2. ДНҚ – полимеразамен байланысуға

3. гендердің құрылымын реттеуге

4. хромосоманың активтілігін реттеуге

5. транскрипцияны реттейді

72. РНҚ-полимеразаның сигма – суббірлігінің функциясына жатады:

1. экзондар мен интрондарды тану

2. геннің промоторын тану

3. репликация процесінің басталуы

4. трансляция процесінің басталуы

5. транскрипция процесінің аяқталуы

73. Транскрипция терминациясының іске асырылу жолы мынандай жолмен қамтамасыз етіледі:

1. терминациялық аймақта тікенекті құрылымның қалыптасуы немесе реттеуші ақуыз сигма-фактормен әрекеттесуі арқылы

2. терминациялық аймақта ілмек тәрізді құрылымның қалыптасуы немесе РНҚ полимеразаның реттеуші ақуыз – ро-фактормен әрекеттесуі арқылы

3. РНҚ-полимеразаның терминаторлық бөліктегі мағналы кодонмен немесе реттеуші ақуыз– ро-фактормен әрекеттесуі арқылы

4. РНҚ-полимеразаның реттеуші ақуыз – ро-фактормен және сигма-фактормен әрекеттесуі арқылы

5. РНҚ-полимеразаның экзондармен немесе интрондармен әрекеттесуі арқылы

74. а-РНҚ пісіп жетілу үрдісі тән жасушалылар және оларда жүреді:

1. эукариоттық гендерге тән, кодталмайтын қатарлардың (интрондардың) кесілуі, кодтайтын қатарлардың (экзонов) тігілуі

2. эукариоттық гендерге тән, экзондардың кесілуі, «кэп қалпақшасының» жалғануы

3. прокариоттық гендерге тән, экзондардың кесілуі, «кэп қалпақшасының» жалғануы

4. прокариоттық гендерге тән, экзондардың алынуы және қалған интрондардың тігілуі

5. эукариоттық гендерге тән, альтернативті сплайсингтену, қалған интрондар түрлі комбинациямен тігіледі

75. Альтернативті сплайсинг тән жасушалылар, оларда жүреді:

1. прокариоттық гендерге тән, пісіп - жетілген а-РНҚ да экзондар әртүрлі комбинациямен тігіледі, геннің кодтау мүмкіндігін алып тастайды

2. эукариоттық жасушаларға тән, экзондардың кесілуі, интрондардың түрлі комбинациялануы, жасушаның энергиялық мүмкіндігін арттырады

3. эукариоттық гендерге тән, интрондардың кесілуі, экзондардың түрлі комбинациямен тігілуі және жасушаның кодтау мүмкіндігін арттырады

4. эукариоттық гендерге тән, «кэп қалпақшасының» жалғануы, экзондардың алынып тасталынуы және интрондардың түрлі комбинациямен тігілуі

5. прокариоттық жасушаларға тән, «кэп қалпақшасының» жалғануы, интрондардың алынып тасталынуы және экзондардың түрлі комбинациямен тігілуі

76. Транскрипциялық факторлар қатысады:

1. прокариоттар гендерінің репликациясының инициация кезеңінде ДНҚ -ны РНҚ- полимеразамен байланыстыруға қатысады

2. прокариоттар гендерінің транскрипциясының инициация кезеңінде ДНҚ -ны РНҚ- полимеразамен байланыстыруды қамтамасыз етуге

3. эукариоттар гендерінің транскрипциясының терминациясы кезеңінде ДНҚ -ны РНҚ- полимеразамен байланыстыруға қатысады

4. эукариоттар гендерінің транскрипциясының инициациясы кезеңінде ДНҚ -ны РНҚ- полимеразамен байланыстыруға қатысады

5. прокариоттар гендерінің трансляциясының инициациясы кезеңіде ДНҚ -ны РНҚ- полимеразамен байланыстыруға қатысады

77. Процессинг (а-РНҚ-ның про-а-РНҚ-дан пісіп жетілуі) жүреді:

1. прокариоттарда

2. бактерияларда

3. вирустарда

4. көк-жасыл балдырларда

5. тышқандарда

78. Ядролық а-РНҚ-ның пісіп жетілген РНҚ-ға айналу процессіне кіреді:

1. ақпараттық бөліктердің (экзондардың) кесілуі

2. ақпараттық бөліктердің тігілуі (сплайсинг)

3. ақпараты жоқ бөліктердің (интрондардың) тігілуі

4. экзондардың алынып тасталынуы

5. Кодталатын бөліктерінің қырқылуы

79. Пісіп жетілген эукариот а-РНҚ – на тән:

1. нуклеотидтердің реті ДНҚ нуклеотидтерінің ретімен сәйкестілігі

2. ДНҚ-ның (геннің) сәйкес бөлігіне қарағанда нуклеотидтер саны көптеу болуы

3. интрондардан және экзондардан тұруы

4. тек интрондардан тұруы

5. тек экзондардан тұруы

80.Пісіп жетілмеген эукариоттық а-РНҚ – ға тән:

1. нуклеотидтердің реті ДНҚ нуклеотидтерінің ретімен сәйкестілігі

2. ДНҚ-ның сәйкес бөлігіне қарағанда нуклеотидтер саны аздау болуы

3. ақуыз биосинтезіне қатысуы

4. тек интрондардан тұруы

5. тек экзондардан тұруы

81.Процессинг дегеніміз:

1. ДНҚ –ның пісіп-жетілу процессі

2. экзондардың тігілу процессі

3. интрондардың тігілу процессі

4. алғашқы транскриптен ақпаратсыз бөліктерінің алғашқы транскриптен кесіліп ақпаратты бөліктерінің тігілу процессі

5. про- а-РНҚ- ның пайда болу процесі

82.Интрондар дегеніміз:

1. про-а – РНҚ – ның ақпараттық бөліктері

2. жетілген– РНҚ – ның ақпаратсыз бөліктері

3. ДНҚ-ның ақпараттық бөліктері

4. а- РНҚ-ның ақпараттық емес бөліктері

5. процессингте кесілетін бөліктер

83. Экзондар бұл:

1. ДНҚ – ның ақпараттық бөліктері

2. ДНҚ – ның ақпаратсыз бөліктері

3. аминқышқылын кодтайтын а-РНҚ бөліктері

4. а- РНҚ-ның ақпараттық емес бөліктері

5. процессингте кесілетін бөліктер

84.РНҚ- полимераза тұрады:

1. альфа-суббірліктен

2. кор-ферменттен және сигма-суббірліктен

3. каппа-ферменттен

4. сигма-суббірліктен және гамма ферменттен

5. дельта-суббірліктен

85.Транскрипциялық факторлар деп аталатын ақуыздар қатысады:

1. ДНҚ-ны рибосомамен байланысуына

2. ДНҚ-ң т-РНҚ-ң байланысуына

3. а-РНҚ-ң т-РНҚ-мен байланысуына

4. ДНҚ-ң а-РНҚ-ң байланысуына

5. ДНҚ-ны РНҚ-полимеразамен байланыстыруға

86.Эукариоттар а-РНҚ-ның процессингіне кіреді:

1. полимеризация

2. көшіру

3. полифосфорлану

4. полиаденилдену

5. сканерлеу

87.про а-РНҚ-ның альтернативті сплайсингі сипатталады:

1. интрондардың әртүрлі ретпен, әртүрлі комбинацияланып тігілуімен

2. экзондардың әртүрлі ретпен, әртүрлі комбинацияланып тігілуімен

3. экзондардың және интрондардың тігілуімен

4. бір пісіп-жетілген аРНҚ түзілуімен

5. аминқышқылдарының тігілуімен

88.Информосома кешені бұл:

1. ақуызбен-ақуыз

2. ақуызбен ДНҚ

3. белсенді а-РНҚ

4. ақуызбен рРНҚ

5. активсіз аРНҚ

89.Эукариоттардың ядросында синтезделген аРНҚ аталады:

1. пісіп-жетілген аРНҚ

2. алғашқы транскрипт

3. екіншілік транскрипт

4. гетерогенді ядролық- ДНҚ

5. пісіп-жетілген т-РНҚ

90.Сплайсинг процессіне кіреді:

1. экзондардың танылып және кесілуі

2. а-РНҚ-ң ақпаратты бөліктерінің танылып және кесілуі

3. а-РНҚ алынған интрондардың тігілуі

4. а-РНҚ қалған интрондарының тігілуі

5. пісіп-жетілген аРНҚ-ның түзілуі

91.Эукариоттардың ядролық а-РНҚ-сының қайта құрылуында байқалады:

1. экзондардың алынып тасталуы

2. интрондардың алынып тасталуы

3. экзондар мен интрондардың тігілуі

4. интрондардың тігілуі

5. пісіп-жетілген т-РНҚ-ның түзілуі

92.Альтернативті сплайсинг нәтижесінде:

1. аРНҚ-ның көлемі ұзарады

2. Р-РНҚ-ң кодтау мүмкіндігі артады

3. гендердің кодтау мүмкіндігі төмендейді

4. пісіп-жетілген аРНҚ-ғы интрондардың орны өзгереді

5. пісіп-жетілген аРНҚ-ғы экзондар түрлі комбинацияланады

93.Гендер активтілігі реттейтін арнайы нуклеотидтер қатары бұл:

1. транскрипторлар

2. транзиторлар

3. трансляторлар

4. оперондар

5. аттенуаторлар

94.Прокариоттардың РНҚ-полимеразасы:

1. ДНҚ үш түрінің синтезін қамтамасыз етеді

2. РНҚ бір түрінің синтезін қамтамасыз етеді

3. өздігінен промотромен байланысуға және транскрипцияны бастауға қабілетті

4. өздігінен промотромен байланысуға және транскрипцияны бастауға қабілетсіз

5. ДНҚ репарациясына қатысады

95.Эукариоттардың ядролық РНҚ пісіп жетілуінде жүретін процесс:

1. 3' – ұшына триплеттердің қосылуы

2. 5' – ұшына «қалпақшаның» қосылуы

3. 3' – ұшына «қалпақшаның» қосылуы

4. 3' – ұшына полифенилдік қатарлардың қосылуы

5. 5' – ұшына кодондардың қосылуы

96.Рибосомалық (р-РНҚ) қызметтері:

1. ДНҚ – дан тұқымқуалау ақпаратын көшіру

2. ақуыз биосинтезіне қатысу

3. аминқышқылдарын ақуыз синтезделетін жерге тасымалдау

4. тұқымқуалау ақпаратын ДНҚ- а-РНҚ-ға беру

5. лизосомалар құрамына кіреді

97.т-РНҚ қызметтері:

1. ДНҚ – дан тұқымқуалау ақпаратын көшіру

2. тұқымқуалау ақпаратын сақтау

3. аминқышқылдарын ақуыз синтезделетін жерге тасымалдау

4. тұқымқуалау ақпаратын беру

5. майлар синтезіне қатысуы

98.Транспорттық (т) –РНҚ сипатталады:

1. емен жапырақшасына ұқсас құрылымымен

2. жоңышқа жапырақшасына ұқсас құрылымымен

3. ерекше нуклеомерлерінің болуы

4. транскрипцияға қатысуымен

5. репарацияға қатысуымен

99.Генетиқалық кодқа келесі қасиеттер тән:

1. триплеттілік, қайта жабылмау, коллегиальдық

2. универсалдылық, қайта жабылу, реттелу

3. артықшылық, қайта жабылу, коллинеарлық

4. универсалдылық, триплеттілік, артықтылық

5. триплеттілік, қайта жабылу, үздіксіздік

100.Трансляция процессіне қатысады:

1. рибосомалар, ДНҚ, амино-ацил-тРНК-синтетаза

2. ДНҚ, а-РНҚ, рибосомалар

3. а-РНҚ, т-РНҚ, рибосомалар

4. рибосомалар, амино-ацил-тРНҚ-синтетаза,пептидил-трансфераза

5. а-РНҚ, сигма-фактор, рибосомалар

101. Амино-ацил-тРНҚ-синтетазаның қызметі:

1. ДНҚ –ның бөлігін тану, ДНҚ мен т-РНҚ- ны байланыстыру

2. рибосоманы тану, ДНҚ мен рибосоманы байланыстыру

3. геннің промоторын тану, оператор мен аминқышқылын байланыстыру

4. пептидил-трансферазамен, а-РНҚ мен аминқышқылын байланыстыру

5. т-РНҚ ны тану және өзіне сай аминқышқылымен баланыстыру, т-РНҚ мен әрекеттесу

102. Пептидил-трансферазының қызметі:

1. ДНҚ мен байланысу және аминқышқылдарының арасында байланыс түзу

2. рибосомамен байланысу және аминқышқылдарының арасында байланыс түзу

3. а-РНК мен ДНҚ - ны байланыстыру

4. т-РНҚ мен ДНҚ кодондарын байланыстыру

5. Геноммен а-РНҚ - ны байланыстыру

103. Үш мағынасыз (стоп) кодондардың дұрыс үйлесімін анықтаңыздар:

1. УУУ, УАА, УУА

2. УАА, УАЦ, УАУ

3. УАА, УГА, УАГ

4. УАА, УАГ, УАЦ

5. УУА, УАА, УЦЦ

104. Мағыналы кодондарды анықтаңыздар:

1. УУУ, УАЦ, УАГ

2. УАА, УАЦ, УАГ

3. УУУ, УАА, УАГ

4. УАЦ, УЦЦ, УЦГ

5. УАА, УГА, УАГ

105. Трансляция процессіне қатысады:

1. ДНҚ, а-РНҚ, рибосомалар

2. ДНҚ, т-РНҚ, рибосомалар

3. а-РНҚ, РНҚ-полимераза, рибосомалар

4. а-РНҚ, ДНҚ-полимераза, аминқышқылдары

5. а-РНҚ, рибосомалар, аминқышқылдары

106. Рибосоманың үлкен суббірлігінде болады:

1. а-РНҚ мен байланысу орталығы, аминқышқылдық және пептидил-трансферазалық орталықтар

2. ДНҚ мен байланысу орталығы, аминқышқылдық және пептидил-трансферазалық орталықтар

3. рибосомамен байланысу орталығы, аминқышқылдық және пептидил-трансферазалық орталықтар

4. геноммен, ДНҚ- мен және а-РНҚ -мен байланысу орталықтары

5. Амино-ацил-тРНҚ-синтетазамен, а-РНҚ мен және аминқышқылымен байланысу орталықтары

107. Тасымалдаушы РНҚ (т-РНҚ) құрамында болады:

1. ДНҚ мен байланысатын сайт, антикодон, аминқышқылдық сайт

2. а-РНҚ мен байланысатын сайт, ДНҚ мен байланысатын сайт, антикодон

3. а-РНҚ мен байланысатын сайт, антикодон, пептидтік орталық

4. р-РНҚ мен байланысатын сайт, кодон, пептидтік орталық

5. аминқышқылымен және ДНҚ - мен байланысатын сайт, антикодон

108. Тасымалдаушы РНҚ –ға (т-РНК) сипатталады:

1. стабильділігімен, «ерекше» нуклеотидтердің болуы, репликация прцессіне қатысуымен

2. стабильділігімен, антикодонның болуымен және репарация процессіне қатысуымен

3. дабильділігімен, антикодонның болуымен және транскрипция процессіне қатысуымен

4. стабильдігімен, антикодонның болуымен және трансляция процессіне қатысуымен

5. стабильділігімен, кодонның болуымен және а-РНҚ модификациясына қатысуымен

109. Тірі ағзалардың біртұтастығын дәлелдейтін генетикалық кодтың қасиеті:

1. триплеттілігі

2. универсалдылығы

3. артықшылығы

4. коллинеарлылығы

5. консервативтілігі

110. Үш қатар орналасқан нуклеотидтердің бір аминқышқылына сәйкес келуін анықтайтын генетикалық кодтың қасиеті:

1. артықтылығы

2. триплеттілігі

3. универсалдылығы

4. қайта жабылмайтындылығы

5. арнайлығы

111. Бір аминқышқылының бірден алтыға дейінгі кодондармен анықталуын сипаттайтын генетикалық кодтың қасиеті:

1. артықтылығы

2. триплеттілігі

3. универсалдылығы

4. қайта жабылмайтындылығы

5. арнайлығы

112. Бір нуклеотидтің бір ғана кодонның құрамында болуын анықтайтын генетикалық кодтың қасиеті:

1. артықтылығы

2. триплеттілігі

3. универсалдылығы

4. қайта жабылмайтындылығы

5. арнайлығы

113. Генетикалық кодтың қасиеттерін көрсетіңіз:

1. анықтығы

2. дуплеттіліг

3. қайта жабылатындығы

4. коллинеарлы