Популяцияның типтері1. дарвиндік, жай, күрделі 2. мендельдік, панмиксиялық, оқшауланған 3. аутбредті, аралас, құрамды 4. инбредті, кең таралған, сызықты 5. аутбредті, циклдік, комфортты 391. Популяцияның генетикалық құрылымын анықтайтын демографиялық факторлар: 1. жастық құрамы және даралардың жыныс құрамы 2. бойының параметрі және даралардың дене салмағы 3. даралар қозғаласының жылдамдығы мен темпі 4. дара терісі және шашының түсі 5. даралардың темпераменті және мінез- құлқы 392. Популяциядағы генетикалық полиморфизмді жоғарылататын факторлар: 1. гендер дрейфі, изоляция 2. аутбридинг, мутация 3. инбридинг және инцест 4. оқшаулану және гендер дрейфі 5. инбридинг және изоляция 393. Гендер мен генотиптердің әртүрлілігін төмендетеді: 1. мутациялар, миграциялар 2. оқшаулану, инбридинг 3. аутбрединг, миграция 4. панмиксия, мутация 5. панмиксия, аутбридинг 394. Популяциялардың бейімділігі анықталады: 1. даралардың жасы және салмағымен 2. даралардың өсімталдылығы және тірі қалуымен 3. даралардың бояуы және түсімен 4. даралардың бойы және салмағымен 5. даралардың санымен 395. Рецессивті гендерге қарсы табиғи сұрыпталу: 1. популяцияда жиілігін арттырады 2. популяцияда рецессивті гомозиготтар санын төмендетеді 3. популяцияда қосымша гендердің жиілігін арттырады 4. популяцияда рецессивті гомозиготтар жиілігін арттырады 5. Рецессивті гомозиготтардың бейімділігін жоғарлатады 396. Доминантты гендерге қарсы табиғи сұрыпталу: 1. популяцияда доминантты гендер жиілігі артады 2. популяцияда доминантты гомозиготтар саны төмендейді 3. доминантты генді тасушылардың бейімділігі артады 4. доминантты генді тасушылардың бейімділігіне әсер етпейді 5. доминантты генді тасушылардың бейімділігін жоғарлатады 397. Мутация алып келеді: 1. аллелдердің көп түрлілігінің төмендеуіне 2. оларды тасушылардың бейімділігінің төмендеуіне 3. оларды тасушылардың бейімділігінің жоғарлауына 4. популяция санының жоғарлауына 5. эволюция қарқынының төмендеуіне 398. Популяцияның элементарлы эволюциялық процесстеріне жатады: 1. популяция саны, мутация, миграция 2. гендер дрейфі, инбридинг 3. популяцияның жыныстық құрамы, мутация, гендер дрейфі 4. популяциядағы гендер мутациясының жиілігі, миграция, гендер дрейфі 5. миграциялар, мутациялар, жыныстық арақатынасы 399. Популяцияда генетикалық патологиялардың жинақталуы нәтижесінде: 1. генотиптердің бейімділігі жоғарлайды 2. туылудың жоғарлауы 3. генотиптердің бейімділігі төмендейді 4. генотиптердің бейімділігі жоғарлайды 5. көбінде әйел адам туылады 400. Популяцияның генетикалық жүгін төмендетеді: 1. изоляция және гендер дрейфі 2. аутбрединг және панмиксия 3. инбридинг және оқшаулану 4. генотиптердің бейімділігі 5. генотиптердің тіршілік қабілеттілігі және өсімталдығының жоғарлауы 401. Популяцияның генетикалық жүгінен қалыптасатын аурулар: . грипп 2. гемофилия 3. пневмония 4. токсоплазмоз 5. листериоз 402. Популяцияның генетикалық жүгінің қалыптасуы немен байланысты: 1. генотиптердің бейімділігінің жоғарлауымен 2. ортаның жоғарғы температурасымен 3. генотиптердің бейімділігінің төмендеуімен 4. ортаның төменгі температурасымен 5. еркек жынысты даралардың туылуымен 403. Популяцияда табиғи сұрыпталу әсері алып келеді: 1. бейімделмеген генотиптер сақталады 2. популяцияда жоғары өсімтал генотиптер сақталады 3. популяцияда мейілінше бейімделген генотиптер сақталады 4. даралардың массасы және мөлшері жоғарылайды 5. популяцияда дене салмағы жоғары генотиптер сақталады 404. Миграция (популяциялар арасында гендердің алмасуы) нәтижесінде: 1. популяцияның генетикалық әртүрлілігі төмендейді 2. популяцияның генетикалық әртүрлілігі жоғарлайды 3. мутациялық процесстердің интенсивтілігі жоғарлайды 4. гомозиготалар жиілігі жоғарылайды 5. туылу жоғарлайды 405. Гендер дрейфі (гендер жиілігінің кездейсоқ өзгеруі) нәтижесінде популяцияда: 1. популяцияның генетикалық полиморфизм жоғарлайды 2. популяцияның генетикалық полиморфизмі төмендейді 3. инфекциялық аурулардың жиілігі жоғарылайды 4. популяцияның генетикалық жүгі төмендейді 5. паразитарлық аурулар жиілігі төмендейді 406. Популяцияда мутацияның жоғарғы жиілігі алып келеді: 1. популяцияда даралар санының артуына 2. популяцияда генетикалық тұрғыдан ерекше даралардың санының артуына 3. бейімделген генотиптердің санының артуына 4. аталық жынысты даралардың артуына 5. аналық жынысты даралардың артуына 407. Популяцияда генетикалық жүктің пайда болуына әкелетін факторлар: 1. ерлі – зайыптылар жасының төмендеуі 2. тұқым қуалайтын патологиясы бар, ауру балалардың өмір сүруінің төмендеуі 3. пневмониямен ауру балалардың өмір сүруінің төмендеуі 4. генотип бейімділігінің жоғарылауы 5. даралардың бойы өсуінің төмендеуі 408. Фенилкетонурия аутосомды-рецессивті тип бойынша тұқым қуалайды. Популяцияда жаңа туылған балаларда кездесу жиілігі 1:10000. Рецессивті генің популяциядағы жиілігі қанша: 1. 0,1 2. 0,001 3. 0,01 4. 0,99 5. 0,0001 409. Экогенетика – ғылыми бағыт, зерттейді: . қоршаған ортаның ластануының климаттық жағдайға әсерін 2. пайдалы қасиеті бар қоршаған орта факторларын 3. қоршаған орта ластануының адамның генетикалық саулығына әсерін 4. тірі ағзалардың өзара байланысу формаларын 5. қоршаған ортаның ластануына байланысты температураның өзгеру темпін 410. Мутагендік әсері бар қоршаған орта ластаушыларына жатады: 1. натрий хлориді 2. ауыр металдың тұздары 3. азот қышқылы 4. күкірт қышқылы 5. ауа ароматтары 411. Қазақстандағы экологиялық қолайсыз аймақтарға жатады: 1. психикаға активті заттарға тәуелділіктен зардап шегуші адамдарды ерікті түрде, жасырын емдеу 2. наркологиялық ауруларды міндетті түрде реабилитациялау 3. психикаға белсенді заттарды жарнамалап насихаттау 4. психикаға белсенді заттарды өндіру саласын жарнамалап насихаттау 5. құрамында психотропты заттары бар препараттарды жарнамалап насихаттау 412. Экологиялық қолайсыз аймақтарда тұратын тұрғындар денсаулығына тән: 1. туылу көрсеткішінің жоғарлауы 2. денсаулық жағдайының жақсаруы 3. тіршілік жағдайының жақсаруы 4. өмір сүру ұзақтығының артуы 5. өмір сүру ұзақтығының төмендеуі 413. Иондаушы радиацияның халықтың генетикалық саулығына әсерінің көрсеткіші: 1. қанда гемоглобин мөлшерінің жоғарлауы 2. қан жасушаларындағы хромосомалық бұзылыстардың жиілігінің артуы 3. дамудың туа біткен ақаулықтарының азаюы 4. дене салмағының артуы 5. жаңа туылған нәрестелердің санының артуы 414. Қоршаған ортада ластанушы компоненттердің жинақталуынан болады: 1. ауыл шаруашылық өнімдерінің артуынын 2. денсаулық көрсеткіштерінің төмендеуінен 3. өмір сүру жағдайының жақсаруынан 4. көліктерде жол жүру ақысының көтерілуінен 5. сатылатын тауарлар қорының азаюынан 415. Адам ағзасына иондаушы радиацияның әсерінің көрсеткіші: 1. жасушалардың бөліну санының артуы 2. сома жасушаларында хромосомалық аберрациялардың жиілеуі 3. ағзада жасушалар санының артуы 4. денеде эритроциттер санының артуы 5. жаңа туған балалардың дене салмағының артуы 416. Экологиялық жүйенің құрамына кіреді: 1. белгілі бір жерде тіршілік ететін барлық тірі ағзалар 2. тек қана жануарлар, белгілі бір жерде тіршілік ететін 3. тек қана өсімдіктер 4. тек қоршаған орта факторлары 5. қаржылық және экономикалық факторлар 417. Биогеоценоз ұғымына кіреді: 1. тек қана тірі ағзалар және су қоймалары 2. тек қана қоршаған орта факторлары және өсімдіктер 3. барлық тірі ағзалар және қоршаған орта факторлары 4. экономикалық дамудың барлық факторлары және тірі ағзалар 5. қоршаған ортаның барлық факторлары және жануарлар 418. Экологиялық жүйелер дамудың келесі сатыларынан өтеді: 1. тоқырау, бастапқы, сөну 2. бастапқы, жандану, сөну 3. кеңею, тоқырау, сөну 4. жарық, тоқырау, кеңею 5. сөну, тоқырау, жарық 419. Мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау жүйесіне кіреді: халықтың санитариялық-эпидемиологиялық салауаттылығы 2. халықты емдеу саласындағы бөлімшелер 3. халықтықты тексеру саласындағы мемлекеттік ұйымдар 4. емдеу мекемелері 5. медико- генетикалық кеңес 420. Мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық нормалау санитариялық-эпидемиологиялық қызметтің жұмысы болып табылады: 1. санитариялық-эпидемиологиялық нормалау құжаттарын әзірлеуді экспертиздеу, бекіту және жариялау 2. дәрілік препараттардың қолдану тәсілін жариялау, зерттеу 3. дәрілік препараттарды бақылау 4. азаматтардың денсаулығы жайлы бірыңғай қорға мәліметтерін енгізу және қалыптастыру 5. емдеу-алдын алу сипатындағы құжаттарды бірыңғай қорға енгізу және қалыптастыру 421. Санитариялық-эпидемиологиялық нормалаудың мемлекеттік жүйесінің құжаттары: 1. тексеру әдісін қолдану нұсқасы 2. гигиеналық нормативтер 3. науқастардың ауру тарихы 4. оқу жүйесі бойынша тәсілдемелік нұсқаулар 5. дәрілік препараттарды қолдану нұсқаулары 422. Гигиеналық норматив: 1. нормативтік хұқықтық акт 2. бұл анықталған рұқсат етілетін көрсеткіштің сандық және (немесе) сапалық мәні 3. тыйым салынған көрсеткіш 4. адам үшін қауіпті орта факторы 5. адам үшін қолайлы орта факторы 423. Санитарлық – эпидемиологиялық талаптар ұстанады: 1. дәрілік препараттарды қолдану үшін 2. белгілі бір зерттеу әдісін қолдану үшін 3. тағамдық өнімдер үшін және тағамдық өнімдерге 4. тағамдық өнімнің пайдалы құрамы 5. өнім үшін міндетті емес 424. Санитариялық-эпидемиологиялық талаптар: 1. емдеу-профилактикалық, балалар тамағын, диеталық тамақтануын ұйымдастыру 2. қоғамдық және диеталық тамақтануды ұйымдастыруды қажет етпейді 3. жеке кәсіпкерлік үшін міндетті емес 4. жеке ұйымдар үшін міндетті емес 5. барлық ұйымдар үшін міндетті емес 425. Тамақ өнімдерін және адам денсаулығына зиянды әсер ететін, алғаш рет өндірілетін (дайындалатын) және алғаш рет әкелінетін (импортталатын) мемлекеттік тіркеуге алынатын өнімдер: 1. балалар тамағы өнімдері, тағамға тағамдық және биологиялық активті қоспалар 2. сапалық сертификаты бар өнімдер 3. ҚР өндірілетін өнімдер 4. адам денсаулығына пайдалы өнімдер 5. адам денсаулығына пайдалы заттар 426. Санитариялық-эпидемиологиялық мониторинг: 1. халықты аурулардан емдеу және алдын алу жүйесі 2. халықтың денсаулығының жай-күйі мен мекендеу ортасы факторларының әсері арасындағы с байланыстарды айқындауға байқау жүргізу 3. зерттеу әдістері мен емдеу жолдарының арасындағы байланысты байқау 4. емдеу жұмыстарын жүргізеді 5. алдын алу шараларын жүзеге асырады 427. Қазақстан Республикасының аумақтарын санитариялық қорғау үшін шекара арқылы әкелуге жол берілмейді: 1. инфекциялық аурулардың және уланулардың пайда болуы мен таралу қаупін төндіретін тауарларды ҚР аумағына әкелуге жол берілмейді 2. улануды және ауру тудырмайтын тауарларды әкелуге болады 3. жақын мемлекеттерден жүктер мен тауарларды әкелуге болады 4. кедендік бақылаудан өткен тауарларды әкелуге 5. сапалық сертификаты бар тауарларды әкелуге болады 428. Инфекциялық және паразиттік аурулардың пайда болуының және таралуының, халықтың улануының алдын алу мақсатында: 1. дезинфекция жүргізу керек 2. дифференциация жүргізу керек 3. детерминация жүргізу керек 4. дупликация жүргізу керек 5. транслокация жүргізу керек 429. Безгек плазмодиясына тұқым қуалайтын тұрақтылық байқалады: 1. аутосоманың аномалиясында 2. жыныс хромосомасының аномалиясында 3. нысаналы анемияда 4. геномдық мутацияларда 5. орақ тәрізді жасушалық анемияда 430. Бұршақ дақылдарын тағам ретінде пайдалану кейбір адамдарда гемолитикалық қан аздылықты туғызады, себебі мына фермент жетіспейді: 1. гидроксилаза 6-пентаза 2. глюкоза- 6 - фосфокиназа 3. глюкоза-6-фосфат дегидрогеназа 4. гидрокси – 6 тирозиназа 5. глюкоза – 6 - ацетилаза 431. Фармакогенетика дәрілік препараттар әсерінің тиімділігінің тәуелділігін зерттейді: 1. аурудың жасына 2. аурудың жынысына 3. аурудың генотипіне 4. аурудың сипатына 5. аурудың қылығына 432. Дәрілік препараттардың фармакокинетикалық әсері байланысты: 1. дәріні қабылдау реттілігіне 2. дәрінің сіңірілуіне, метаболизміне және шығару жылдамдығына 3. дәріні қабылдау әдісіне, түріне және уақытына 4. дәрінің пішініне, түріне және мөлшеріне 5. дәрінің қабылдау жолына, санына және қабылдау уақытының қысқалығына 433. Дәрілік препараттарға ағзаның реакциясының генетикалық бақылануы жүзеге асырылады: ағзаның барлық гендерімен 2. бір жұп генмен 3. бір жұп хромосомамен 4. бірнеше жұп хромосомалармен 5. бірнеше жұп генотиппен 434. Туберкулезге қарсы изониазид препаратының ағзадан шығарылуына қарай (инактивация) адамдар тобының жіктелуі: 1. тура және сызықты инактиваторлар 2. жылдам және баяу инактиваторлар 3. жылдам және баяу активаторлар 4. үлкен және кіші инактиваторлар 5. бір –екі бағытты инактиваторлар 435. Псевдохолинэстераза генінің рецессивті аллелдері бойынша гомозиготалылар: 1. суксаметонийді инактивациялауы бұзылады 2. суксаметанол инактивациялауы бұзылады 3. суксафенол инактивациялауы бұзылады 4. өздігінен қозғалуға бейім болмайды 5. ұйқыға бейім болады 436. Ингаляциялық наркоз газындағы галотанның метоболизімі бақыланады: 1. орта факторымен 2. Х-тіркесті доминантты генмен 3 аутосомды-рецессивті генмен 4. аутосомды-доминантты генмен 5. Х-тіркескен рецессивті генмен 437. Тұқым қуалайтын порфирия - бауыр ауруының дамуы: 1. вирустық инфекция 2. майлы тағам пайдалану 3. доминантты мутация 4. рецессивті мутация 5. полигендердің әсері 438. Тұқым қуалайтын метгемоглобинемия –бұл: 1. аутосомды-доминантты ауру 2. Х-тіркесті рецессивті ауру 3. аутосомды-рецессивті ауру 4. гетерозиготтарда байқалады 5. гемизиготтарда байқалады 439. Тұқым қуалайтын бауыр патологиясы - порфириясында қандай дәріні қабылдағанда гемоглобиннің (порфириндердің) ыдырау өнімдері бұзылып, ауру өршиді: 1. аналгинді 2. антибиотиктерді 3. барбитураттарды 4. дәрумендерді 5. цитостатиктерді 440. Қандай дәрілерді қабылдағанда тұқым қуалайтын метгемоглобинемияның асқынуы байқалады: 1. антибиотиктерді 2. нитроглициринді 3. аналгинді 4. аспиринді 5. дәрумендерді 441. Тұқым қуалайтын сары аурудың берілу типі: 1. аутосомды-рецессивті 2. Х-тіркесті рецессивті 3. аутосомды-доминантты 4. тек ер адамдарда ғана көрінеді 5. тек әйелдерде көрінеді 442. Қандай дәрі қабылдағаннан кейін тұқым қуалайтын сары ауру формалары өршиді: 1. антибиотиктерді 2. аналгетиктерді 3. кортизонды 4. корвалолды 5. коордиаминді 443. Акаталазия – сирек кездесетін тұқым қуалайтын ауру. Генотипінде мутантты аллелі бар адамдарда көрініс береді: 1. гетерозиготалы жағдайда 2. Х-хромосомамен 3. гомозиготалы жағдайда 4. У-хромосомамен 5. гемизиготалы жағдайда 444. Акаталазия – сирек кездесетін тұқым қуалайтын ауру, қандай дәрі қабылдағанда клиникалық белгілері көрінеді: 1. антибиотиктерді 2. гормондарды 3. этил спиртін 4. дәрумендерді 5. этиленгликольді
|
