TE DWIE FORMYSĄ WŁAŚCIWE TYI.KO JEŻYKOWI POLSKIEMU!
Przypomnij sobie materiał gramatyczny z lekcji 3 str. 92. Formy czasu preszłego tworzą się od bezokolicznika za pomocą pr/yriwl-ka -/ (1): pisać — pisał, pisała, pisali, pisały prosić — prosił, prosiła, prosili, prosiły czytać — czytał, czytała, czytali, czytały
Czasowniki w czasie przeszłym odmieniają się przez osoby, liczby i rodzaje. W języku polskim podobnie jak i w języku ukraińskim czasowniki w liczbie pojedynczej mają trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki, lecz w odróżnieniu od języka ukraińskiego posiadają końcówki osobowe. W liczbie mnogiej czasu przeszłego czasowniki posiadają dwie formy: męskoosobowa, jeżeli są związane z nazwami osób rodzaju męskiego, na przykład: uczniowie pisali, studenci czytali, nauczyciele sprawdzali: niemęskoosobowa, jeżeli są związane z innymi nazwami, na przykład: uczennice pisały, studentki czytały, koty piły. PISOWNIA WYRAZÓW z rz i ż W języku polskim rz i ż oznaczają jeden dźwięk, który najczęściej wymawia się podobnie do ukraińkiego (ж). Rz w niektórych wypadkach brzmi jak [mi]. W wyrazach polskich piszemy rz tam, gdzie w pokrewnych wyrazach ukraińkich jest p. Na przykład: burza — 6ypn, orzech ~— zopix, brzoza —б epesa, lekarz — лікap, morze — Mope. a) rz piszemy tam, gdzie ono się wymienia w wyrazach polskich z r, na b) w grupie spółgłosek prz~, trz—, krz—, chrz- piszemy rz, a wymawiamy przy trzy krzyk chrząszcz przyjaciel patrzeć krzak chrzan przyjechać trzeba Krzysztof chrzest ZAPAMIĘTAJ:w wyrazach pszenica, pszczoła, kształt, pszono i innych zawsze piszemy sz. Ź zaś piszemy w wypadkach, gdy w ukraińkich wyrazach jest spółgłoska mc albo 3. Na przykład: żubr — 3y6p, życie — MCummH, żelazo —- 3OJit3o, łyżka — ложка, nóż —ніж, może —може.
W języku polskim przymiotniki rodzaju nijakiego liczby mnogiej odmieniają się podobno jak w języku ukraińskim. Rzeczowniki rodzaju nijakiego liczby mnogiej w MIANOWNIKU i BIERNIKU mają końcówkę -a. DOPEŁNIACZ nie ma końcówki. W niektórych wyrazach przy zbiegu spółgłosek występuje [e] r u c h o m e: krzesła — krzeseł; jabłka —jabłek; Rzeczowniki typu muzeum — muzea w tym przypadku przybieraj:) końcówkę -ów, W CELOWNIKU rzeczowniki maj ą końcówkę -om, charakterystyczną tc>, dla pozostałych rodzajów. Rzeczowniki rodzaju nijakiego liczby mnogiej w NARZĘDNIKU po siadają końcówkę -ami podobno do języka ukraińskiego. MIEJSCOWNIK liczby mnogiej przybiera końcówkę -ach tak samo jest l w języku ojczystym.
Rzeczowniki oko i ucho w liczbie mnogiej mają dwie odmiany oczy i uszy oznaczają ludzkie i zwierzęce organy, a oka i ucha odnoszą się do przedmiotów. Obydwie formy odmieniają się według własnych wzorów. Rzeczownik dzieci (Im od rzeczownika dziecko) posiada jednakowe końcówki w MIANOWNIKU, DOPEŁNIACZU i BIERNIKU, Końcówki CELOWNIKA i MIEJSCOWNIKA takie jak u reszty rzeczowników rodzaju nijakiego: -om, -ach. NARZĘDNIK wygląda tak: dziećmi. POSTAĆ CZASOWNIKÓW W JĘZYKU POLSKIM CZAS PRZYZŁY PROSTY Czasowniki w języku polskim podobno jak w ukraińskim występują w dwóch postaciach: 1) niedokonanej i odpowiadaj ą na pytanie co robić?; 2) dokonanej i odpowiadają na pytanie co zrobić?
Czasowniki dokonane tworzą się od czasowników niedokonanych za porno a) przedrostków: na-; po-; z-; prze-; u-; do- i tp. b)przyrostka -na: krzyczeć — krzyknąć, stukać — stuknąć. W czasie przyszłym czasowniki odmieniają się tak samo jak w c/usie teraźniejszym przez osoby i liczby. Napisać umyć;
|