ШЫҒЫС ПЕРИПАТЕТИЗМІ
| Шығыс перипатетика өкілі
| Шығармалары
| Философиялық тұжырымы
| | Абу Юсуф Якуб ибн Исхак әл-Кинди (800-879)
| -
| - Құдай, ақыл мәселелеріне тоқталып, философия мәнін, ғылымды классификациялауға тырысты.
- Адам ақыл иесі, ол Өзіндік ғана емес, қоршаған дүниені, заттар мен құбылыстар себебін, мәнін түсіне алады. ақылды төрт түрін көрсетті: 1-ші – белсенді; 2-ші – енжар; 3-ші - жүре пайда болған; 4-ші – көрер көзге ғана арналған ақыл.
- Танымның 3 түрлі деңгейін: 1-ші – логикалық-математикалық; 2-ші – табиғи-ғылыми, 3-ші – метафизикалық (философиялық) деп бөлді.
| | Әбу Насыр Мұхамет ибн Мұхамет ибн Ұзлағ ибн Тархан әл-Фараби (870-950)
| «Бақытқа бастайтын жол» «Азаматтық саясат», «Мемлекет қайраткерінің көзқарастары», «Қайырымды қала тұрғындары» және т.б.
| - философия мен дін болмыстың шекті негіздері мен адам тіршілігінің түпкі мәні мен мақсаттарын танып, білуге ұмтылады. Философия танымының ғылыми әдістерімен және ақыл-парасат қуатымен байланысты болса, ал дін дүниені «қиял мен сенім көмегімен ой жүгіртуге үйретеді деп есептеді. «мақсатты әсемдікті тану болатын өнер – бұл философия (даналық)» деп аталады.
- Философия діннің білімге негізделген формасы, ізгі билеушінің, ізгі қала мен оның тұрғындарының негізі ретінде көрінеді. Әл-Фараби ізгі дінді дүниенің шығуы мен қаланың барлық тұрғындары үшін «түпкі бақыт ұғымын», өмір салтын философиялық тұрғыдан түсіндіру мақсатына сәйкестендіреді.
- ізгілік, қайырымдылық, жомарттық, игілік көздерін іздеп, адамзаттың бақыты мен игілігінің адам өмірінде негізі екендігін атап көрсетеді. Әл-Фараби адамзат үшін игілік пен мейірімділік мұраттарын насихаттаушы қайырымды қала тұрғындарының ар ілімі және рухани әлемін қалыптастыру мен тәрбиелеуде елеулі орын алады.
| | Ибн-Сина (Авиценна) (980-1037)
| | -ғылымдарды классификациялаған. Философиялық білімді 2-ге бөлді: практикалық және теориялық.
Теориялық – ақиқатқа жетуге бағытталған ғылымдар, олар: физика, математика, метафизика.
Практикалық – саясат, экономика, этика. Бәрі логиканы пайдаланады, логика – ғылымның құралы, бәріне таным әдістерін ұсынады.
| | Абу Уалид Ибн-Рушд (лат. Аверроэс) (1126-1198)
| «Терістеуді терістеу»
| - материалды дүние мәңгілік, бірақ кеңістікте шекті, Құдай мәңгілік, табиғат та мәңгілік.
- толық ақиқат біреу ғана ол – философиялық ақиқат. Діндегі ақиқат қарапайым адамдарға арналған, ал философтар түсіндірмесіндегі діни түсініктер парасатты адамдарға арналған.
- жанның мәңгілігін теріске шығарды. Индивидтің жаны тәнімен бірге өледі, яғни тән өлгенде оның сезімі, есі тарап жоғалады. Адам әрекеті келесі өмірде шартты түрде, адам өзі жақсылықтар жасауы керек.
- «Қос ақиқат» теориясы теологиялық және философиялық ақиқаттарды және олардың арасында қайшылықтардың бар екендігі айтылады.
|
Композиция из абстрактных геометрических фигур Данная композиция состоит из линий, штриховки, абстрактных геометрических форм...
|
Важнейшие способы обработки и анализа рядов динамики Не во всех случаях эмпирические данные рядов динамики позволяют определить тенденцию изменения явления во времени...
|
ТЕОРЕТИЧЕСКАЯ МЕХАНИКА Статика является частью теоретической механики, изучающей условия, при которых тело находится под действием заданной системы сил...
|
Теория усилителей. Схема Основная масса современных аналоговых и аналого-цифровых электронных устройств выполняется на специализированных микросхемах...
|
Обзор компонентов Multisim Компоненты – это основа любой схемы, это все элементы, из которых она состоит...
Кран машиниста усл. № 394 – назначение и устройство Кран машиниста условный номер 394 предназначен для управления тормозами поезда...
Приложение Г: Особенности заполнение справки формы ву-45
После выполнения полного опробования тормозов, а так же после сокращенного, если предварительно на станции было произведено полное опробование тормозов состава от стационарной установки с автоматической регистрацией параметров или без...
|
Основные разделы работы участкового врача-педиатра Ведущей фигурой в организации внебольничной помощи детям является участковый врач-педиатр детской городской поликлиники...
Ученые, внесшие большой вклад в развитие науки биологии Краткая история развития биологии. Чарльз Дарвин (1809 -1882)- основной труд « О происхождении видов путем естественного отбора или Сохранение благоприятствующих пород в борьбе за жизнь»...
Этапы трансляции и их характеристика Трансляция (от лат. translatio — перевод) — процесс синтеза белка из аминокислот на матрице информационной (матричной) РНК (иРНК...
|
|
